Examination of the Relationship between the Healthy Life Awareness of Individuals and Life Satisfaction

Yıl 2024, Cilt: 15 Sayı: 42, 674 - 691, 29.05.2024

Şeyda Uludağ , Yunus Emre Öztürk

https://doi.org/10.21076/vizyoner.1391432

Öz

Factors such as increasing average lifespan, changing perception of quality of life, and developing technology have made individuals want to live healthier and their awareness of healthy living has increased. This increase of awareness affects lifestyles of individuals and therefore their life satisfaction. In this direction, the study purpose to examine the relationship between healthy life awareness and life satisfaction. The study is carried out by quantitative research method and has a descriptive nature. Surveys are delivered to individuals via online platforms and data are collected. The universe of the study consists of individuals over the age of 18 living in Selçuklu, Meram and Karatay districts of Konya province, and the sample consists of 414 individuals reached by with convenience sampling method. Within the scope of the study, t-test, anova analysis, Pearson correlation analysis and simple linear regression analysis are performed. As a result of the analysis, it is determined that healthy life awareness of individuals and life satisfaction are affected by various sociodemographic variables. Additionally, it is concluded that there is a significant relationship between individuals' healthy life awareness and life satisfaction and as individuals' healthy life awareness increases, their life satisfaction also increases.

Anahtar Kelimeler

Satisfaction, Awareness, Health, Life

Etik Beyan

For this study the approval of ethical committee no 2023-455 dated 26.04.2023 was taken from the Non-Interventional Clinical Research Ethical Committee, Selçuk University.

Bireylerin Sağlıklı Yaşam Farkındalığı ile Yaşam Doyumu Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Öz

Ortalama yaşam ömrünün uzaması, değişen yaşam kalitesi algısı, gelişen teknoloji gibi faktörler bireylerin artık daha sağlıklı yaşamak istemesini ve sağlıklı yaşam farkındalıklarının artmasını sağlamıştır. Bu farkındalık artışı bireylerin yaşam şekillerini ve dolayısıyla yaşamdan aldıkları doyumlarını da etkilemektedir. Bu doğrultuda çalışmada sağlıklı yaşam farkındalığı ile yaşam doyumu arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışma, nicel araştırma yöntemiyle gerçekleştirilmiş olup tanımlayıcı niteliktedir. Anketler bireylere çevrimiçi olarak ulaştırılmış ve veriler toplanmıştır. Çalışmanın evrenini Konya ili Selçuklu, Meram ve Karatay ilçelerinde yaşayan 18 yaş üstü bireyler, örneklemini ise kolayda örneklem yöntemi ile ulaşılan 414 birey oluşturmaktadır. Çalışma kapsamında t-testi, anova analizi, pearson korelasyon analizi ve basit doğrusal regresyon analizi yapılmıştır. Analiz sonucunda bireylerin sağlıklı yaşam farkındalıklarının ve yaşam doyumlarının çeşitli sosyodemografik değişkenlerden etkilendiği tespit edilmiştir. Ayrıca bireylerin sağlıklı yaşam farkındalıkları ile yaşam doyumları arasında anlamlı bir ilişki olduğu ve bireylerin sağlıklı yaşam farkındalıklarının arttıkça yaşam doyumlarının da arttığı tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Doyum, Farkındalık, Sağlık, Yaşam

Etik Beyan

Bu çalışma için Selçuk Üniversitesi Girişimsel Olmayan Klinik Araştırmalar Etik Kurulundan 2023/455 sayılı ve 26.04.2023 tarihli etik kurul onayı alınmıştır.

Kaynakça

• Arı, Ç., Ulun, C., Yarayan, Y., Dursun, M., Mutlu, T. ve Üstün, Ü. D. (2020). Mindfulness, healthy life skills and life satisfaction in varsity athletes and university students. Progress in Nutrition, 22(2), 1-8. https://doi.org/10.23751/pn.v22i2-S.10561
• Arslan, S. ve Akkas, O. A. (2014). Quality of college life (QCL) of students in Turkey: Students’ life satisfaction and identification. Social Indicators Research, 115, 869-884. https://doi.org/10.1007/s11205-013-0235-9
• Aydın, A. ve Güner, Ö. (2021). Çalışan kadınlarda pandeminin ruhsal etkileri ve sağlıklı yaşam farkındalığı. Turkish Journal of Family Medicine and Primary Care, 15(3), 602-609. http://dx.doi.org/10.21763/tjfmpc.909485
• Babahanoğlu, R. (2020). Çalışan annelerin yaşam doyumlarının incelenmesi. Uluslararası Kültürel ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6(2), 518-530. https://doi.org/10.46442/intjcss.793186
• Baksi, A., Sürücü, H. A. ve Çetik, S. (2020). Hemşirelik öğrencilerinde sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve yaşam doyumu arasındaki ilişkinin incelenmesi. JAREN, 6(2), 229-235. http://doi.org/10.5222/jaren.2020.85057
• Borg, C., Hallberg, I. R. ve Blomqvist, K. (2005). Life satisfaction among older people (65+) with reduced self‐care capacity: the relationship to social, health and financial aspects. Journal Of Clinical Nursing, 15(5), 607-618. https://doi.org/10.1111/j.1365-2702.2006.01375.x
• Coşkun, R., Altunışık, R., Bayraktaroğlu, S. ve Yıldırım, E. (2015). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri SPSS uygulamalı (8. Baskı). Sakarya Kitabevi.
• Çevik, N. K. ve Korkmaz, O. (2014). Türkiye’de yaşam doyumu ve iş doyumu arasındaki ilişkinin iki değişkenli sıralı probit model analizi. Niğde Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 7(1), 126-145.
• Dağhan, Ş. (2017). “Halk sağlığı hemşireliği felsefesiyle hemşire olmak” anlamı nedir?. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 10(2), 107-112.
• Dağlı, A. ve Baysal, N. (2016). Yaşam doyumu ölçeğinin türkçe’ye uyarlanması: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 15(59), 1250-1262. https://doi.org/10.17755/esosder.263229
• Demir, R., Tanhan, A., Çiçek, İ., Yerlikaya, İ., Kurt, S. Ç. ve Ünverdi, B. (2021). Yaşam kalitesinin yordayıcıları olarak psikolojik iyi oluş ve yaşam doyumu. Yaşadıkça Eğitim, 35(1), 192-206. http://dx.doi.org/10.33308/26674874.2021351256
• Dikmen, A. A. (1995). İş doyumu ve yaşam doyumu ilişkisi. Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi (SBF) Dergisi, 50(3), 115-140.
• Diener, E., Emmons, R. A., Larsen, R. J. ve Griffin, S. (1985). The satisfaction with life scale. Journal of Personality Assessment, 49(1), 71-75. https://doi.org/10.1207/s15327752jpa4901_13
• Dost, M. T. (2007). Üniversite öğrencilerinin yaşam doyumunun bazı değişkenlere göre incelenmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22(22), 132-143.
• Fitzroy, F. R. ve Nolan, M. A. (2021). Income status and life satisfaction. Journal of Happiness Studies, 23(1), 233-256. https://doi.org/10.1007/s10902-021-00397-y
• Genç, O. (2022). Basit doğrusal regresyon analizi ile inşaat işlerinde saatlik işgücü maliyet endeksinin tahmin edilmesi. 2. Uluslararası Mühendislik ve Uygulamalı Doğa Bilimleri Konferansı (s.789-791). Konya, Türkiye. George, D. ve Mallery, M. (2010). SPSS for windows step by step: a simple guide and reference (17 Baskı). Allyn & Bacon.
• Gökbulut, N. ve Bal, Z. (2021). Mental iyi oluşluğun sağlıklı yaşam farkındalığıyla ilişkisi. Anatolian Journal of Health Research, 2(2), 51-56. http://dx.doi.org/10.29228/anatoljhr.52199
• Güler, K. ve Usluca, M. (2021). Yetişkin bireylerde bilinçli farkındalık ile yaşam doyumu arasındaki ilişkinin incelenmesi. Uluslararası Anadolu Sosyal Bilimler Dergisi, 5(1), 372-383. http://dx.doi.org/10.47525/ulasbid.868875
• Gürcan, N. ve Kolburan, Ş. G. (2019). Üniversitedeki kız öğrencilerin yeme tutumlarının yaşam doyumu ve çocukluk çağı travmaları ile ilişkisi. Aydın İnsan ve Toplum Dergisi, 5(1), 9-28.
• İskender, H., Dokumacıoğlu, E., Kanbay, Y. ve Kılıç, N. (2018). Üniversite Öğrencilerinde Sağlıklı Yaşam ve Depresyon Puan Düzeyleri ile İlgili Faktörlerin Belirlenmesi. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 9(4), 414-423. https://doi.org/10.31067/0.2018.64
• Kaba, İ., Erol, M. ve Güç, K. (2018). Yetişkin yaşam doyumu ölçeğinin geliştirilmesi. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18(1), 1-14.
• Karaca, Ş. (2021). Sağlık haber algısının sağlıklı yaşam farkındalığı üzerindeki etkisinin incelenmesi. İstanbul Üniversitesi Sosyoloji Dergisi, 41(2), 289-318. https://doi.org/10.26650/SJ.2021.41.2.0001.
• Kermen, U., Tosun, N. İ. ve Doğan, U. (2016). Yaşam doyumu ve psikolojik iyi oluşun yordayıcısı olarak sosyal kaygı. Eğitim Kuram ve Uygulama Araştırmaları Dergisi, 2(1), 20-29.
• Kılıç, S. (2013). Doğrusal regresyon analizi. Journal of Mood Disorders, 3(2), 90-92. https://doi.org/10.5455/jmood.20130624120840
• Kurtdaş, M. Ç. (2016). “Sağlıklı yaşam!” sloganı etrafında şekillenen yeni tüketim biçimleri. Sosyolojik Düşün, 1(1), 1-10.
• Mansur, F. ve Ertaş, Ş. (2022). Covid-19 sürecinde bireylerin sağlıklı yaşam farkındalıklarının incelenmesi. Gazi Sağlık Bilimleri Dergisi, 7(1), 43-64.
• Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü. (2023). Türkiye istatistik kurumu tarafından 06.02.2023 tarihinden açıklanan 31 Aralık 2022 tarihli adrese dayalı nüfus kayıt sistemi (ADNKS) sonuçları. https://nvi.gov.tr/konya/istatistikler adresinden 6 Nisan 2023 tarihinde alınmıştır.
• Özer, E. ve Yılmaz, N. (2020). Sağlıklı yaşam farkındalığı: bir ölçek geliştirme çalışması. Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp Dergisi, 3(1), 47-60.
• Özer, M. ve Karabulut, Ö. Ö. (2003). Yaşlılarda yaşam doyumu. Turkish Journal of Geriatrics, 6(2), 72-74.
• Parletta, N., Aljeesh, Y. ve Baune, B. T. (2016). Health behaviors, knowledge, life satisfaction, and wellbeing in people with mental illness across four countries and comparisons with normative sample. Frontiers in Psychiatry, 7(145), 1-8. https://doi.org/10.3389%2Ffpsyt.2016.00145
• Polatcı, S. (2015). Örgütsel ve sosyal destek algılarının yaşam tatmini üzerindeki etkisi: iş ve evlilik tatmininin aracılık rolü. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11(2), 25-44.
• Proctor, C. ve Linley, P. A. (2014). Life satisfaction in youth. G. A. Fava ve C. Ruini (Ed.), Increasing psychological well-being in clinical and educational settings: Interventions and cultural contexts (s. 199–215). Springer Science + Business. https://doi.org/10.1007/978-94-017-8669-0_13.
• Rochlen, A. B., McKelley, R. A., Suizzo, M. A. ve Scaringi, V. (2008). Predictors of relationship satisfaction, psychological well-being, and life satisfaction among stay-at-home fathers. Psychology of Men & Masculinity, 9(1), 17-28. https://psycnet.apa.org/doi/10.1037/1524-9220.9.1.17
• Savucu, Y. (2020). Sağlıklı yaşam biçimi davranışları. Spor ve Rekreasyon Araştırmaları Dergisi, 2(1), 34-43.
• Şahin, A. (2019). Üniversite öğrencilerinde bilinçli farkındalık ile yaşam doyumu ve iyi oluş arasındaki ilişkiler. Üsküdar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8, 151-176.
• Şener, E. ve Morova, N. (2014). Bulanık mantık ve doğrusal regresyon analizleri ile Burdur Gölü su seviyesi değişimlerinin modellenmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 15(1), 60-66. https://doi.org/10.19113/sdufbed.44928
• Tambağ, H. (2013). Yaşlılarda sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve yaşam doyumu. The Medical Journal of Mustafa Kemal University. 4(16), 23-31.
• Tokay Argan, M. ve Mersin, S. (2020). Life satisfaction, life quality, and leisure satisfaction in health professionals. Perspectives in Psychiatric Care. 57(2), 606-666. https://doi.org/10.1111/ppc.12592
• Türk Dil Kurumu Sözlükleri. (2011). Güncel türkçe sözlük. https://sozluk.gov.tr/ adresinden 3 Nisan 2023 tarihinde alınmıştır.
• WHO. (1948). Constitution of the World Health Organization. https://www.who.int/about/governance/constitution adresinden 5 Nisan 2023 tarihinde alınmıştır.
• WHO. (1986). Ottawa Charter for Health Promotion. https://www.who.int/teams/health-promotion/enhanced-well-being/first-global-conference adresinden 5 Nisan 2023 tarihinde alınmıştır.
• WHO. (1999). Healthy living: What is a healthy lifestyle? http://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/108180/EUR_ICP_LVNG_01_07_02.pdf?sequence=1 adresinden 5 Nisan 2023 tarihinde alınmıştır.
• Yılmaz, N. ve Özer, E. (2021). Y kuşağı bireylerin sağlıklı yaşam farkındalık düzeylerinin incelenmesi. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 10(4), 955-963. http://dx.doi.org/10.37989/gumussagbil.889608