The Relationship between Economic Growth, Energy Consumption and CO2 Emission: An Assessment on MIST Countries

Yıl 2024, Cilt: 15 Sayı: 43, 1031 - 1045, 31.08.2024

Aslıhan Gök , Şaduman Yıldız

https://doi.org/10.21076/vizyoner.1404617

Öz

Economic growth refers to increased per capita real gross domestic product (GDP). Economic growth is one of the most critical indicators that demonstrate the level of development in countries. In this context, countries aim to achieve economic growth. As a result of the Industrial Revolution, there has been an increase in energy consumption to achieve economic growth, leading to the release of harmful waste into the environment. The Industrial Revolution also increased the urban population, contributing to increased energy consumption. The increased energy consumption for various reasons has led to an escalation in environmental issues. Countries have increased their energy consumption to achieve economic growth, causing increased carbon dioxide (CO2) emissions. The study examines the relationship between economic growth, energy consumption, and CO2 emissions for the MIST (Mexico, Indonesia, South Korea, and Turkey) group of countries using annual data from 1971 to 2014. Additionally, the study includes urbanization data as a control variable. The study investigates the co-integration relationship between economic growth, energy consumption, CO2 emissions, and urbanization variables, followed by coefficient estimation using the OLS-CD method. The coefficient estimation reveals that while electricity consumption reduces CO2 emissions, urbanization and economic growth increase CO2 emissions.

Anahtar Kelimeler

Economic Growth, MIST, CO2 Emission, Energy Consumption

İktisadi Büyüme, Enerji Tüketimi ve CO2 Emisyonu Arasındaki İlişki: MIST Ülkeleri Üzerine Bir Değerlendirme

Öz

İktisadi büyüme kişi başına reel gayrisafi yurtiçi hasıla (GSYH)’daki artışı ifade etmektedir. Ülkelerin gelişmişlik düzeyini ortaya koyan en önemli göstergelerden biri de iktisadi büyümedir. Bu bağlamda ülkelerde iktisadi büyümelerini sağlamayı amaçlamışlardır. Sanayi devrimi sonucunda iktisadi büyümeyi sağlamak için ülkelerin enerji tüketiminde artış yaşanmış ve bu da çevreye zararlı atıklar karışmasına neden olmuştur. Ayrıca sanayi devrimi ile kentsel nüfusta da artış yaşanmış ve enerji tüketimi de bu bağlamla artmıştır. Çeşitli nedenlerle artan enerji tüketimi çevresel sorunların artmasına neden olmuştur. Ülkeler iktisadi büyümelerini gerçekleştirebilmek için enerji tüketimlerini artırmış ve bu da ülkelerde karbondioksit (CO2) emisyonunda da artışın yaşanmasına neden olmuştur. Yapılan bu çalışmada Meksika, Endonezya, Güney Kore ve Türkiye (MIST) ülke grubu için iktisadi büyüme, enerji tüketimi ve CO2 emisyonu arasındaki bağlantı 1971-2014 dönemi yıllık verileriyle ele alınmıştır. Ayrıca çalışmaya kontrol değişkeni olarak kentleşme verisi de dahil edilmiştir. Çalışmada eşbütünleşme ilişkisini araştırmak için Durbin-Hausman eşbütünleşme testi (2008) ve LM (2007) eşbütünleşme testi uygulanmıştır. İktisadi büyüme, enerji tüketimi, CO2 emisyonu ve kentleşme değişkenleri arasında eşbütünleşme ilişkisi bulunmuş sonra OLS-CD katsayı tahmin yöntemi ile katsayılar tahmin edilmiştir. Katsayı tahmini sonucunda enerji tüketimi için kullanılan elektrik tüketiminin CO2 emisyonunu azalttığı sonucuna ulaşılırken kentleşme ve iktisadi büyümenin ise CO2 emisyonunu arttırdığı sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

İktisadi Büyüme, MIST, CO2 Emisyonu, Enerji Tüketimi

Kaynakça

• Ahmed, K. ve Long, W. (2012). Environmental Kuznets curve and Pakistan: An empirical analysis. Procedia Economics and Finance, 1, 4-13. https://doi.org/10.1016/S2212-5671(12)00003-2
• Akpan, G. E. ve Akpan, U. F. (2012). Electricity consumption, carbon emissions and economic growth in Nigeria. International Journal of Energy Economics and Policy, 2(4), 292-306.
• Akusta, E. ve Cergibozan, R. (2020). Yenilenebilir enerji ve ekonomik büyümenin çevre üzerinde etkisi: Türkiye örneği. Öneri Dergisi, 15(54), 431-462. https://doi: 10.14783/maruoneri.771658
• Al-Mulali, U. ve Che Sab, C. N. B. (2018). Electricity consumption, CO2 emission, and economic growth in the Middle East. Energy Sources Part B: Economics, Planning & Policy, 13(5), 257–263. https://doi.org/10.1080/15567249.2012.658958
• Ang, J. B. (2007). CO2 emissions, energy consumption, and output in France. Energy Policy, 35(10), 4772-4778. https://doi.org/10.1016/j.enpol.2007.03.032 Atay Polat, M. (2014). Sürdürülebilir kalkınmada elektrik tüketimi ve büyüme ilişkisi [Doktora tezi]. İnönü Üniversitesi.
• Aytun, C., Akın, C. ve Algan, N. (2017). Gelişen ülkelerde çevresel bozulma, gelir ve enerji tüketimi ilişkisi. Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 10(1), 1-11. https://doi: 10.25287/ohuiibf.297156
• Bai, J. ve Kao, C. (2006). On the estimation and inference of a panel cointegration model with cross-sectional dependence. İçinde B. H. Baltagi (Ed.), Contributions to Economic Analysis (C. 274, ss. 3–30). Elsevier. https://doi.org/10.1016/S0573-8555(06)74001-9
• Begum, R. A., Sohag, K., Abdullah, S. M. S. ve Jaafar, M. (2015). CO2 emissions, energy consumption, economic and population growth in Malaysia. Renewable And Sustainable Energy Reviews, 41, 594-601. https://doi.org/10.1016/j.rser.2014.07.205
• Bélaïd, F. ve Youssef, M. (2017). Environmental degradation, renewable and non-renewable electricity consumption, and economic growth: Assessing the evidence from Algeria. Energy policy, 102, 277-287. https://doi.org/10.1016/j.enpol.2016.12.012
• Belaïd, F. ve Zrelli, M. H. (2019). Renewable and non-renewable electricity consumption, environmental degradation and economic development: Evidence from Mediterranean Countries. Energy Policy, 133, 110929. https://doi.org/10.1016/j.enpol.2019.110929
• Bilginoğlu, M. A. (1989). Ekonomik büyüme-enerji-çevre ilişkisi. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, (8), 79-86.
• Breusch, T. ve Pagan, A. (1980). The lagrange multiplier test and its applications to model specification in econometrics. Review of Economic Studies, 47(1), 239-253. https://doi.org/10.2307/2297111
• Canbay, Ş. (2019). Türkiye'de iktisadi büyüme ile yenilenebilir enerji tüketiminin çevre kirliliği üzerindeki etkileri. Maliye Dergisi, 176, 140-151.
• Chang, C. C. (2010). A multivariate causality test of carbon dioxide emissions, energy consumption and economic growth in China. Applied Energy, 87(11), 3533-3537. https://doi.org/10.1016/j.apenergy.2010.05.004
• Chukwunonso Bosah, P., Li, S., Kwaku Minua Ampofo, G., Akwasi Asante, D. ve Wang, Z. (2020). The nexus between electricity consumption, economic growth, and CO2 emission: An asymmetric analysis using nonlinear ARDL and nonparametric causality approach. Energies (19961073), 13(5), 1258. https://doi.org/10.3390/en13051258
• Cowan, W. N., Chang, T., Inglesi-Lotz, R. ve Gupta, R. (2014). The nexus of electricity consumption, economic growth and CO2 emissions in the BRICS countries. Energy Policy, 66, 359-368. https://doi.org/10.1016/j.enpol.2013.10.081
• Çetin, M. ve Sezen, S. (2018). Türkiye'de yenilenebilir ve yenilenemeyen enerji tüketimi, ekonomik büyüme ve karbondioksit salınımı arasındaki ilişki: Bir SVAR (Yapısal VAR) analizi. Journal of Management and Economics Research, 16(1), 136-157. https://doi.org/10.11611/yead.385401
• Çetinbakış, M. ve Şahin Kutlu, Ş. (2022). Türkiye'de yenilenebilir enerji tüketimi ve çevresel sürdürülebilirliğin ekonomik büyüme üzerine etkisi. Ampirik Ekonomi ve Sosyal Bilimler Dergisi, 4(1), 20-38. https://doi.org/10.46959/jeess.1026396
• Çetintaş, H. , Bicil, İ. M. ve Türköz, K. (2016). Türkiye’de CO2 salınımları enerjitüketimi ve ekonomik büyüme ilişkisi. Finans Politik ve Ekonomik Yorumlar, (619) , 57-67.
• Çıtlak, U. (2019). Ekonomik büyüme, elektrik enerjisi tüketimi ve karbon emisyonu arasındaki nedensellik ilişkisi: Seçilmiş AB ülkeleri üzerine bir analiz / Causality between economic growth, electrical energy consumption and carbon emission: An analysis on choosen EU countries [Yüksek Lisans Tezi]. Kütahya Dumlupınar Üniversitesi
• Emek, Ö. F. ve Özçelebi, O. (2021). Türkiye’de Çevresel Kuznets Hipotezinin geçerliliği bağlamında karbon emisyonu (CO2) ile ekonomik büyüme arasındaki ilişkinin incelenmesi: Hatemi-J ve zamanla değişen nedensellik. Bilgi Sosyal Bilimler Dergisi, 23(2), 364-386.
• Ergün, S. ve Atay Polat, M. (2015). OECD ülkelerinde CO2 emisyonu, elektrik tüketimi ve büyüme ilişkisi. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 0(45), 115-141. https://doi.org/10.18070/euiibfd.89737 Ergün, S. ve Atay Polat, M. (2017). G7 ülkelerinde CO2 emisyonu, elektrik tüketimi ve büyüme ilişkisi. Siyaset, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 5(2), 257-272.
• Gao, J. ve Zhang, L. (2014). Electricity consumption-economic growth-CO2 emissions nexus in Sub-Saharan Africa: Evidence from panel cointegration. African Development Review, 26(2), 359–371. https://doi.org/10.1111/1467-8268.12087
• Gövdeli, T. (2020). Population density, economic growth, energy consumption and CO2 emissions: Empirical evidence from Asia-Pacific countries. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 22(4), 934-944. https://doi.org/10.32709/akusosbil.545681
• Güllü, M. ve Yakışık, H. (2017). The İmpact of carbon emission and energy consumption on economic growth: A comparison of the MIST countries. Sosyoekonomi, 25(32), 239-253. https://doi.org/10.17233/sosyoekonomi.289930
• Güneş, H. (2019). CO2 emisyonu, elektrik tüketimi ve ekonomik büyüme ilişkisi: 34 OECD ülkesi için Toda-Yamamoto nedensellik analizi. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2(38), 55-68. https://doi.org/10.35343/kosbed.559001
• Hadri, K. ve Kurozumi, E. (2012). A simple panel stationarity test in the presence of serial correlation and a common factor. Economics Letter, 115(1), 31-34. https://doi.org/10.1016/j.econlet.2011.11.036
• Halıcıoğlu, F. (2009). An econometric study of co2 emissions, energy consumption, ıncome, and foreign trade in Turkey. Energy Policy, 37(3), 1156-1164. https://doi.org/10.1016/j.enpol.2008.11.012
• Hamit-Haggar, M. (2012). Greenhouse gas emissions, energy consumption and economic growth: A panel cointegration analysis from Canadian industrial sector perspective. Energy Economics, 34(1), 358-364. https://doi.org/10.1016/j.eneco.2011.06.005
• Han, A. , Şahin Kutlu, Ş. ve Pehlivan, C. (2022). Enerji tüketimi, karbon emisyonu ve ekonomik büyüme ilişkisi: Panel nedensellik testinden kanıtlar. Oltu Beşeri ve Sosyal Bilimler Fakültesi Dergisi, 3(1), 9-14. https://doi.org/10.54614/OJFHSS.2022.1026522
• Hepektan, E. ve Sertkaya, Y. (2016). Türkiye’de elektrik tüketimi, kişi başına GSYİH, CO2 emisyonu ve petrol tüketimi ilişkisi. Yalova Sosyal Bilimler Dergisi, 6(12), 163-182. https://doi.org/10.17828/yalovasosbil.288662
• Karış, Ç. (2017). Türkiye’de eneri tüketimi, CO2 emisyonu ve ekonomik büyüme arasındaki ilişki: 1960-2013 Dönemi. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (34), 169-197.
• Kazanasmaz, E. (2019). Ekonomik büyüme, elektrik tüketimi ve karbondioksit emisyonu ilişkisi: Türkiye örneği / Economic growth, electric consumption and carbon dioxide emissions relations: The case of Turkey [Yüksek Lisans Tezi]. Yalova Üniversitesi.
• Kesgingöz, H. ve Karamelikli, H. (2015). Dış ticaret-enerji tüketimi ve ekonomik büyümenin CO2 emisyonu üzerine etkisi. Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 9(3), 7-17.
• Khundi-Mkomba, F., Saha, A. K. ve Wali, U. G. (2021, December). Dynamic linkage between economic growth, renewable-energy electricity consumption, CO2 emissions and life expectancy in Malawi. In 2021 International Conference on Electrical, Computer and Energy Technologies (ICECET) (pp. 1-5). https://doi.org/10.1109/ICECET52533.2021.9698431
• Kwakwa, P. A. (2021), The carbon dioxide emissions effect of income growth, electricity consumption and electricity power crisis, Management of Environmental Quality, 32(3), 470-487. https://doi.org/10.1108/MEQ-11-2020-0264
• Lean, H. H. ve Smyth, R. (2010). CO2 emissions, electricity consumption and output in ASEAN. Applied Energy, 87(6), 1858-1864. https://doi.org/10.1016/j.apenergy.2010.02.003
• Mete, E. (2021). Enerji tüketimi ve ekonomik büyüme ilişkisi: G7 ülkeleri örneği. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 35(4), 1481-1495. https://doi.org/10.16951/atauniiibd.938207
• Nazlioglu, S., Payne, J. E., Lee, J., Rayos-Velazquez, M. ve Karul, C. (2021). Convergence in OPEC carbon dioxide emissions: Evidence from new panel stationarity tests with factors and breaks. Economic Modelling, 100, 105498. https://doi.org/10.1016/j.econmod.2021.105498
• Njoke, M. L., Wu, Z. ve Tamba, J. G. (2019). Empirical analysis of electricity consumption, co2 emissions and economic growth: Evidence from Cameroon. International Journal of Energy Economics and Policy, 9(5), 63–73.
• Ordu, S. (2022). Enerji tüketimi, CO2 salınımı ve ekonomik büyüme ilişkisi: Türkiye için ARDL sınır testi yaklaşımı. Ekonomi İşletme ve Maliye Araştırmaları Dergisi, 4(1), 52-63. https://doi.org/10.38009/ekimad.1065717
• Örk Özel, S. ve Ekiz, F. M. (2021). Yenilenebilir enerji tüketimi ve karbondioksit emisyonunun ekonomik büyüme üzerine etkileri: Türkiye örneği. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 11(2), 625-647. https://doi.org/10.18074/ckuiibfd.909782
• Özdemir, Z. , Doğaner, A. ve Çetin, G. (2022). Ekonomik büyüme ve karbon emisyonu ilişkisi: Almanya örneği. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 27(3), 509-521.
• Pesaran, H. (2004). General diagnostic tests for cross section dependence in panels. Cambridge Working Papers in Economics Working Paper, 435.
• Pesaran, M. H. ve Yamagata, T. (2008). Testing slope homogeneity in large panels. Journal of Econometrics 142(1), 50–93. https://doi.org/10.1016/j.jeconom.2007.05.010
• Rahaman, M., Hossain, M. ve Chen, S. (2022). The impact of foreign direct investment, tourism, electricity consumption, and economic development on CO2 emissions in Bangladesh. Environ Sci Pollut Res 29(25), 37344–37358 (2022). https://doi.org/10.1007/s11356-021-18061-6
• Rahman, M. M. (2020). Environmental Degradation: The role of electricity consumption, economic growth and globalisation. Journal of environmental management, 253, 109742.
• Salahuddin, M., Alam, K., Ozturk, I., & Sohag, K. (2018). The effects of electricity consumption, economic growth, financial development and foreign direct investment on CO2 emissions in Kuwait. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 81, 2002-2010.
• Salahuddin, M., Gow, J. ve Ozturk, I. (2015). Is the long-run relationship between economic growth, electricity consumption, carbon dioxide emissions and financial development in gulf cooperation council countries robust?. Renewable & Sustainable Energy Reviews, 51, 317–326. https://doi.org/10.1016/j.rser.2015.06.005
• Sancar, C. ve Atay Polat, M. (2018). CO2 emisyonu- enerji tüketimi ve ekonomik büyüme arasındaki nedensellik ilişkisi: G7 ülkeleri üzerine ekonometrik bir analiz. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, (21), 33-46. https://doi.org/10.18092/ulikidince.263545
• Santillán-Salgado, R. J., Valencia-Herrera, H. ve Venegas-Martìnez, F. (2020). On the Relations among CO2 emissions, gross domestic product, energy consumption, electricity Use, Urbanization, and Income Inequality for a Sample of 134 Countries. International Journal of Energy Economics and Policy, 10(6), 195–207.
• Sayar Özkan, G. ve Erdemli, M. (2017). Ekonomik büyüme ve enerji tüketiminin çevre kirliliğine etkisi: Panel veri analizi. Uluslararası Ticaret ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 1(2), 19-37. https://doi.org/10.30711/utead.342589
• Sebri, M. ve Ben-Salha, O. (2014). On the causal dynamics between economic growth, renewable energy consumption, co2 emissions and trade openness: Fresh evidence from BRICS countries. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 39, 14-23. https://doi.org/10.1016/j.rser.2014.07.033
• Shahbaz, M., Sbia, R., Hamdi, H. ve Ozturk, I. (2014). Economic growth, electricity consumption, urbanization and environmental degradation relationship in United Arab Emirates. Ecological Indicators, 45, 622-631. https://doi.org/10.1016/j.ecolind.2014.05.022
• Şahin, D. (2018). Asya Ülkelerinde CO2 emisyonu, doğrudan yabancı sermaye yatırımları, ekonomik büyüme ve enerji tüketimi ilişkisi. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 16(3), 210-218. https://doi.org/10.11611/yead.398400
• Türkoğlu, Ü. Ç. (2021). Çin'de CO2 emisyonu, ekonomik büyüme ve enerji tüketimi arasındaki nedensellik ilişkisi [Yüksek Lisans Tezi]. Çankaya Üniversitesi.
• Uysal, D. ve Yapraklı, H. (2016). Kişi başına düşen gelir, enerji tüketimi ve karbondioksit (CO2) emisyonu arasındaki ilişkinin yapısal kırılmalar altında analizi: Türkiye örneği. Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 16(31), 186-202. https://doi.org/10.30976/susead.302164
• Varoğlu, N. (2022). Kişi başına gelir ve fosil yakıt tüketiminin CO2 emisyonu üzerindeki etkisi: Türkiye için eşbütünleşme analizi. Uluslararası Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 7(4), 15-23.
• Yenisu, E. (2018). Enerji tüketimi, CO2 emisyonu ve ekonomik büyüme ilişkisi: Türkiye örneği. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 3(5), 9-29.
• Yıldız, B. (2019). E7 ülkelerinde CO2 emisyonu, enerji tüketimi, ekonomik büyüme ve kentleşme arasındaki ilişki. Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi, 8(3), 283-297.
• Yılmaz, M. ve Dilber, İ. (2020). Elektrik tüketimi, ekonomik büyüme ve dış ticaret açıklığının CO2 emisyonu üzerine etkisi: ARDL sınır testi. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 22(2), 459-475. https://doi.org/10.16953/deusosbil.514374
• Yücesan, M., Yağış, O. ve Torun, M. (2019). Ekonomik büyüme ve enerji tüketiminin CO2 emisyonu üzerindeki etkileri: Seçilmiş MENA ülkeleri için panel veri analizi. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 17(4), 351-368. https://doi.org/10.11611/yead.573327
• Zhang, X. P. ve Cheng, X. M. (2009). Energy consumption, carbon emissions, and economic growth in China. Ecological Economics, 68(10), 2706-2712. https://doi.org/10.1016/j.ecolecon.2009.05.011
• Westerlund, J. (2008). Panel cointegration tests of the fisher effect. Journal of Applied Econometrics, 23(2), 193-233. https://doi.org/10.1002/jae.967
• Westerlund, J. ve Edgerton, D. (2007). A panel boostrap cointegration test. Economic Letters, 97(3), 185-190. https://doi.org/10.1016/j.econlet.2007.03.003