Öz
Arap dili belağat ilminin kurucusu olarak, el-Beyan ve’t-Tebyin adlı eseriyle, el-Câhız kabul edilmektedir. O, eserinde bu ilmin konularını ilk defa ele almış, kendisinden sonra gelen dil âlimleri de bu gö- rüşler üzerine ilavelerde bulunarak belağat ilminin gelişimine katkı sağlamışlardır. Bu ilmin zirve noktasındaki isim ise Abdulkâhir el- Cürcânı’dir. Bu iki isim görüşleri itibariyle iki ayrı taraf olarak kabul edilseler de el-Cürcânı’nin belağat alanında kaleme aldığı Delâi- lu’l-‘İcâz ve Esrâru’l-Belâğa adlı eserlerinde el- Beyânve’t-Tebyîn’in etkisini görebilmekteyiz Çalışmamızda müellifimizin iki eserini temel alarak bu izleri aktarmaya çalıştık.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Ahmed Matlub, Abdulkâhir el-Cürcânî, Belâğatuhu ve nakduhu, Vekaletu’l- matbuat, Kuveyt, 1972.
- Ahmed Seyyid Muhammed Ammar, Nazariyyetu’l-İcazi’l-Kur’anî ve eseruhafi’n- nakdi’l-Arabiyyi’l-kadimi, Daru’l-Fikr, Dımaşk, 1998.
- el- Cürcânî, Ebu Bekr ‘Abdulkâhir b. ‘Abdirrahman b. Muhammed, Delâilu’l- ‘icâz, Mısır. Tsz.
- el-‘Alevî, Yahyâ b. Hamza b. ’Alî b. İbrâhîm el-Yemenî, et-Tırazu’l- mutadammin li esrâri’l- belâğa ve ‘ulûmi’l- hakâyıki’l- i’câz, Mısır, h. 1332.
- el-Câhız, Ebu Osman’Amr b. Bahr, el-Beyânve’t-Tebyîn, (Thk. M. Abdusselam Harun), Matbaatu’l- Hancî, Mısır, 1975.
- el-Kıftî, Ebu’l- Hasan Cemaleddin Ali b. Yusuf b. İbrahim, İnbahu’r- Ruvât ala Enbâhi’n-Nuhât,thk. Muhammed ebu’Fadl İbrahim , Daru’l-Fikr el-Arabî, Kahire, 1986.
- Güler, İsmail, Arap Belagatında Biçim ve Anlam Tartışmaları, Uludağ Ü niversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, cilt 10, sayı:2, 2001.
- Hacımüftüoğlu, Nasrullah, Abdulkâhir el-Cürcânî mad. TDV dergisi, 1988 c.1, İstanbul.
- Hüseyin, Taha, El-Câhız’dan ‘Abdulkâhir Dönemine Kadar Arap Belâgatı, Çev. M.Akif Özdoğan, Ksü. İlahiyat Fakültesi Dergisi, 8(2006), s.131-157.
- İbn Manzur, Ebu’l-Fadl Muhammed b. Mükerrem b. Ali b. Ahmed, Lisan’ul- Arab, Darus-Sadr, Beyrut, 1968, “nazm” maddesi.
- Kapar, Mehmet Ali, Eyyamü’l-Arab mad., DİA, c.12, s.15., İstanbul.
- Kılıçlı, Mustafa, Arap Edebiyatında Şuûbiyye,İşâret yayınları, İstanbul, 1986.
- Kınar, Kadir, AbdulkâhirEl-Cürcani’ninNazm Teorisi, Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 13/2006.
- Velîd Muhammed Murad, Nazariyyetu’n-nazm ve kıymetuha’l-ilmiyyetufi’d- dirâsâti’l-lüğaviyyetiinde Abdilkahir el-Cürcânî, Daru’l-fikr, Dımaşk, 1983.
Öz
Al-Jahız is accepted as the founder of elequence in Arabic language with the work of al-Beyan ve’t-Tebyin. He is the first one who handle with the subjects of that science and the scientits who are the followers of his ideas had added contributions to improve this area. The top best name on that science area is Abdulkaahir el-Cürcani. Although that two scientists are accepted as the two different sides due to their ideas, in the Works named as Delailu’l-‘lcaz and Esraru’l Belaga of al-Curcani can seen the effects of al-Beyan ve’t-Tebyin. In our study, we tried to present the mentioned traces on the basis of the author’s works.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Ahmed Matlub, Abdulkâhir el-Cürcânî, Belâğatuhu ve nakduhu, Vekaletu’l- matbuat, Kuveyt, 1972.
- Ahmed Seyyid Muhammed Ammar, Nazariyyetu’l-İcazi’l-Kur’anî ve eseruhafi’n- nakdi’l-Arabiyyi’l-kadimi, Daru’l-Fikr, Dımaşk, 1998.
- el- Cürcânî, Ebu Bekr ‘Abdulkâhir b. ‘Abdirrahman b. Muhammed, Delâilu’l- ‘icâz, Mısır. Tsz.
- el-‘Alevî, Yahyâ b. Hamza b. ’Alî b. İbrâhîm el-Yemenî, et-Tırazu’l- mutadammin li esrâri’l- belâğa ve ‘ulûmi’l- hakâyıki’l- i’câz, Mısır, h. 1332.
- el-Câhız, Ebu Osman’Amr b. Bahr, el-Beyânve’t-Tebyîn, (Thk. M. Abdusselam Harun), Matbaatu’l- Hancî, Mısır, 1975.
- el-Kıftî, Ebu’l- Hasan Cemaleddin Ali b. Yusuf b. İbrahim, İnbahu’r- Ruvât ala Enbâhi’n-Nuhât,thk. Muhammed ebu’Fadl İbrahim , Daru’l-Fikr el-Arabî, Kahire, 1986.
- Güler, İsmail, Arap Belagatında Biçim ve Anlam Tartışmaları, Uludağ Ü niversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, cilt 10, sayı:2, 2001.
- Hacımüftüoğlu, Nasrullah, Abdulkâhir el-Cürcânî mad. TDV dergisi, 1988 c.1, İstanbul.
- Hüseyin, Taha, El-Câhız’dan ‘Abdulkâhir Dönemine Kadar Arap Belâgatı, Çev. M.Akif Özdoğan, Ksü. İlahiyat Fakültesi Dergisi, 8(2006), s.131-157.
- İbn Manzur, Ebu’l-Fadl Muhammed b. Mükerrem b. Ali b. Ahmed, Lisan’ul- Arab, Darus-Sadr, Beyrut, 1968, “nazm” maddesi.
- Kapar, Mehmet Ali, Eyyamü’l-Arab mad., DİA, c.12, s.15., İstanbul.
- Kılıçlı, Mustafa, Arap Edebiyatında Şuûbiyye,İşâret yayınları, İstanbul, 1986.
- Kınar, Kadir, AbdulkâhirEl-Cürcani’ninNazm Teorisi, Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 13/2006.
- Velîd Muhammed Murad, Nazariyyetu’n-nazm ve kıymetuha’l-ilmiyyetufi’d- dirâsâti’l-lüğaviyyetiinde Abdilkahir el-Cürcânî, Daru’l-fikr, Dımaşk, 1983.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 1 Aralık 2018 |
| Gönderilme Tarihi | 28 Temmuz 2018 |
| Kabul Tarihi | 20 Ağustos 2018 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2018 Cilt: 4 Sayı: 2 |
Yakın Doğu Üniversitesi İslam Tetkikleri Merkezi Dergisi Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı (CC BY NC) ile lisanslanmıştır.