KIRILGAN BEŞLİ ÜLKELERİN DÖVİZ KURU AÇISINDAN NEDENSELLİK ANALİZİ

Yıl 2018, Cilt: 8 Sayı: 17, 61 - 74, 23.10.2018

Hakan Öner

Öz

Bu
çalışmanın amacı, Standard and Poor’s (S&P) kredi derecelendirme şirketinin
“Kırılgan Beşli” (Fragile Five) olarak adlandırdığı; Türkiye, Arjantin, Mısır,
Katar ve Pakistan ülkelerinin para birimlerinin birbirleri arasındaki
ilişkilerini ortaya koymaktır. Araştırma, 02 Ocak 2008-31
Aralık 2017 tarihleri
arası günlük iş günü verilerini kapsamaktadır. Bu amaçla öncelikle kırılgan
beşli ülkelerin dolar bazında parite getirilerine, Augmented Dickey Fuller
testi ve ardından Granger nedensellik testi uygulanmıştır. Araştırma sonuçlarına
göre; Türk lirasından, Arjantin Pezosundan ve Mısır poundundan Katar riyaline; Pakistan
rupisinden Türk lirasına; Pakistan rupisinden Mısır pounduna ve Arjantin
pezosundan Pakistan rupisine doğru tek yönlü nedensellik ilişkilerinin
varlığına ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Kırılgan Beşli Ülkeler, Döviz Kurları, Granger Nedensellik Testi

Kaynakça

• Çan, H. ve Okur D., (2016). Kırılganlık Göstergeleri ve Kırılgan Beşli Ülkeleri Üzerine Bir İnceleme, Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, Sayı:22, 199-217.
• Ceviş, İ. ve Ceylan, R. (2015). Kırılgan Beşlide Satın Alma Gücü Paritesi (SAGP) Hipotezinin Test Edilmesi, Journal of Yaşar University, 10 (37), 6381-6393.
• Granger, C. W. (1969). Investigating causal relations by econometric models and cross-spectral methods, Econometrica: Journal of the Econometric Society, 37(3), 424-438.
• Gül, E. ve Ekinci, A. (2006). Türkiye’de Enflasyon ve Döviz Kuru Arasındaki Nedensellik lişkisi:1984-2003, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, C:6, S:1, 91-105.
• Hacievliyagil, N. ve Demir Y. (2016). Döviz Kurunun Temel Makro Ekonomik Değişkenlerle ilişkisi: Türkiye ve BRICS Ülkeleri Karşılaştırması, Finans Politik ve Ekonomik Yorumlar, 53, 41-64.
• Hayaloğlu, P. (2015). Kırılgan Beşli Ülkelerinde Finansal Gelişme ve Ekonomik Büyüme İlişkisi Dinamik Panel Veri Analizi, Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, vol. 11, no. 1, 131-144.
• Küçüksille, E. ve Karaoğlan, S. (2016). Kırılgan Beşli Ülkelerin Amerikan Doları Bazında Parite Getirileri Arasındaki İlişkilerin Analizi, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 46-61.
• MacKinnon, J. G. (1996). Numerical distribution functions for unit root and cointegration tests. Journal of Applied Econometrics, 11(6), 601-618.Morgan Stanley (2013). Global EM Investor Fragile Five, Erişim Tarihi: 05 Şubat 2018, http://graphics8.nytimes.com/packages/pdf/business/MorganStanleyFragileFive.pdf
• O’Neill, J. (2001). Building Better Global Economic BRICs, Goldman Sachs Global Economics Paper No: 66. Kasım 2001, Erişim Tarihi: 02 Şubat 2018 http://pro790512df.pic10.websiteonline.cn/upload/building-better-pdf_geEM.pdf
• Önder, E., Taş, N. ve Hepşen, A. (2015). Economic Performance Evaluation of Fragile 5 Countries after the Great Recession of 2008-2009 using Analytic Network Process and Topsis Methods, Journal of Applied Finance & Banking. Vol.5. No. 1, 1-17.
• Öner, H. (2017). Türkiye ile Brics Ülke Döviz Kurları Arasındaki Nedensellik İlişkisi, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 9, 44-54.
• Öner, S ve Öner, H. (2016). Rezerv Opsiyonu Mekanizmasının Sağladığı Maliyet Avantajı: Yedi Türk Bankası Örneği, Sosyal Bilimler Dergisi, 0 (1), 22-33.
• Sharif, S. H. (2017). Macroeconomic Impact on the Exchange Rate of SAARC Countries, International Journal of Applied Economic Studies, Vol. 5, Issue 1, 1-9.
• Standard and Poor’s (2017). RatingsDirect Sovereign Postcard: The New Fragile Five, Erişim Tarihi: 05 Şubat 2018, https://www.spratings.com/documents/20184/0/The%20New%20Fragile%20Five/ea13345f-dbc4-4dc0-8159-fe7c87885da5.
• Turgut, A ve Köroğlu, B. (2017). Kırılgan Beşli Ülkeleri Hisse Senetleri Piyasaları Üzerine Bir Uygulama, Aksaray Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 9 (4), 33-48.
• Tuna, A., Öner S. ve Öner, H. (2015). Rezerv Opsiyonu Mekanizmasının Optimal Kullanımı ve Türk Bankacılık Sektörü Açısından Maliyet Analizi, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 29(2), ss.219-232
• Ümit, Ö. (2016). Stationarity of Real Exchange Rates in the “Fragile Five”: Analysis with Structural Breaks, International Journal of Economics and Finance, Vol. 8, No. 4, 254-270.