SEMIOTIC ANALYSIS OF DISCRIMINATION IN SPORTS WITHIN THE CONTEXT OF CONFLICT OF DIFFERENCES

Yıl 2021, Cilt: 11 Sayı: 1, 109 - 126, 15.04.2021

Ece Ünür , Didem Doğanyılmaz Duman

Öz

Rather than evaluating sports only within the scope of physical activities, it would be more correct to consider it as a whole that can be handled within the scope of interaction between groups with the presence of teams and can also be examined as a power struggle by associating it with competition. In this sense, sports sociology comes into play; however, evaluating sports only sociologically would be reducing it to a state of affecting/being affected only in the social context, which is an incomplete approach, since it is visible in political processes as well. Accordingly, it is noteworthy that sports are related to existing political processes and trends, and the 20th century is a period full of different examples on this subject and this situation has not changed in the 21st century and has continued to show itself with different actors and/or focal points. Within the scope of this study, these behaviors were focused and the differences that evolved into conflict were analyzed by using the semiotic method. As a result of random sampling analysis, it has been found that existing discriminatory attitudes have turned into discriminatory behaviors in the context of culture, skin color, Social Darwinism, Rastafarianism and Nazism.

Anahtar Kelimeler

Discrimination, Public Sphere, Sports

Farklılıkların Çatışması Bağlamında Sporda Ayrımcılığın Göstergebilimsel Analizi

Öz

Sporu yalnızca bedensel aktiviteler bütünü kapsamında değerlendirmektense, takımların varlığı ve bu takımlara taraftar olma durumu ile birlikte gruplar arası etkileşim kapsamında ele alınabilecek ve aynı zamanda rekabet ile de ilişkilendirilerek bir güç mücadelesi olarak da incelenebilecek bir bütünlük olarak değerlendirmek daha doğru olacaktır. Bu anlamda spor sosyolojisi devreye girmektedir. Ancak, var olan süreçte sporu yalnızca sosyolojik açıdan değerlendirmek, onu yalnızca toplumsal bağlamda bir etkileyen/etkilenen olma durumuna indirgemek olacaktır ki bu da eksik bir yaklaşımdır. Zira spor, aynı zamanda, politik süreçler kapsamında da bir etkileyen/etkilenen olma özelliği taşımaktadır. Buna göre sporun var olan politik süreçlerle ve eğilimlerle ilişkili olması da dikkat çekmektedir. Gerek iç siyaset gerek uluslararası siyaset kapsamında değerlendirilsin, özellikle 20. yüzyıl, bu konuda oldukça farklı örneklerle dolu bir dönem olma özelliği taşımaktadır. Bu durum 21. yüzyılda da değişmemiş ve farklı aktörler ve/veya odak noktaları ile kendisini göstermeye devam etmiştir. İçinde bulunulan dönem itibariyle, sporun siyasallaşması sahalarda/stadyumlarda ayrımcılık içeren davranışların çıkış noktası olmuştur. Bu çalışma kapsamında, bu davranışlara odaklanılmış ve çatışmaya evrilen farklılıklar göstergebilimsel yöntem kullanılarak analiz edilmiştir. Rassal olarak oluşturulan örneklem incelemesi sonucunda; var olan ayrımcı tutumların kültür, ten rengi, Sosyal Darwinizm, Rastafaryanizm ve Nazizm bağlamlarında ayrımcılık içeren davranışlara dönüştüğü bulgulanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Ayrımcılık, Kamusal Alan, Spor

Kaynakça

• ABC NEWS (t.y.). Erişim adresi https://s.abcnews.com/images/US/wrestler-dreadlocks-cut-01-ap-jc-181224_hpMain_16x9_1600.jpg
• Akıncılar Köseoğlu, N. (2020). The European Union’s fight against discrimination in sports. S. Grima, E. Özen ve H. Boz (Ed.), Contemporary issues in business, economics and finance içinde (193-202. ss.). Bingley: Emerald.
• Aktaş, M. (2007). Antisemitizm ve Nazizm. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 12(68), 286-297.
• Anderson, L.V. (2012). When did people start doing the tomahawk chop? Slate. Erişim adresi https://slate.com/news-and-politics/2012/09/origins-of-the-tomahawk-chop-scott-browns-staffers-mocking-elizabeth-warren-are-continuing-a-long-tradition.html
• Asmelash, L. (2020). How the Kansas City Chiefs got their name, and why it’s so controversial. Erişim adresi https://edition.cnn.com/2020/02/01/us/kansas-city-chiefs-name-race-trnd/index.html
• Baker, P.K. (2020). Why saying ‘All Lives Matter’ misses the big picture. Erişim adresi https://edition.cnn.com/2020/06/23/opinions/all-lives-matter-misses-the-big-picture-baker/index.html
• Barley, A.T. (2018). Kling pounds drum at Kansas City Chiefs game. Erişim adresi https://www.dvidshub.net/image/4901866/kling-pounds-drum-kansas-city-chiefs-game
• Barthes, R. (2017). Görüntünün retoriği, sanat ve müzik. (Çev. A. Koş ve Ö. Albayrak). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. (Orijinal yayın tarihi, 2006).
• Bauman, Z. (2019). Akışkan modernite. (Çev. S.O. Çavuş). İstanbul: Can Yayınları. (Orijinal yayın tarihi, 2000).
• BBC Türkçe (2019). İngiltere maçındaki ırkçı sataşma üzerine Bulgaristan futbol federasyonu başkanı istifa etti. Erişim adresi https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-50054313
• BBCi (t.y.). Erişim adresi https://ichef.bbci.co.uk/onesport/cps/624/cpsprodpb/150D5/production/_110192268_el7lvkpxsaequ0y.jpg
• Bernstein, D. (2020). Redskins name change timeline: How Daniel Snyder’s ‘never’ gave way to Washington Football Team. Erişim adresi https://www.sportingnews.com/us/nfl/news/redskins-name-timeline-washington-football-team/1uk394uouwi631k7poirtq1v1s
• Botchway, D.N.Y.M. (2018). …the hairs of your head are all numbered: Symbolisms of hair and dreadlocks in the boboshanti order of rastafari. Africology: The Journal of Pan African Studies, 12(8), 20-38.
• Bulut, E., ve Dever, A. (2019). Derbi futbol maçlarında açılan pankartların göstergebilimsel analizi. Mavi Atlas, 7(1), 1-15.
• Burney, M., ve Anastasia, P. (2018). Wrestler Andrew Johnson forced to cut dreadlocks to avoid losing N.J. High School match. Erişim adresi https://www.inquirer.com/news/new-jersey/andrew-johnson-wrestler-cut-hair-rules-dreadlocks-alan-maloney-referee-buena-nj-20181221.html
• Campbell, D.M. (2019). Black Lives Matter vs. All Lives Matter in the generation of ‘Hashtivism’: Constructing the paradigms of cyber-race. O. Özgen (Ed.), Handbook of research on consumption, media and popular culture in the global age içinde (287-310. ss.). ABD: IGI Global.
• Çakı, C. (2018). Adolf Hitler’in kült lider inşasında kullanılan propaganda posterlerinin göstergebilimsel analizi. Abant Kültürel Araştırmalar Dergisi, 3(6), 24-38.
• Çakı, C., Zorlu, Y., ve Karaca, M. (2017). Türk sinemasında Nazizm ideolojisi: ‘Kırımlı’ filmi ve göstergebilimsel analizi. Sosyoloji Konferansları - Istanbul Journal of Sociological Studies, 56, 65-93.
• Çankaya, E. (2008). İktidar bu kapağın altındadır! Gösteri demokrasisinde siyasal reklamcılık. İstanbul: Boyut Kitapları.
• Chawane, M. (2014). The appearance and significance of rastafari cultural aspects in South Africa. New Contree, 71, 92-113.
• Cheesbrough, C. (2020). Seven drivers - including Max Verstappen and Charles Leclerc - stand during latest anti-racism protest before F1’s 70th anniversary grand prix at Silverstone as Lewis Hamilton wears blm t-shirt while taking a knee. Erişim adresi https://www.dailymail.co.uk/sport/formulaone/article-8609351/Seven-Formula-One-drivers-stand-70th-Anniversary-Grand-Prix-knee.html
• CNN (t.y.). Erişim adresi https://cdn.cnn.com/cnnnext/dam/assets/200713143126-02-atlanta-braves-tomahawk-large-169.jpg
• Demir, S. (2009). Göstergebilim, Umberto Eco ve yapıtları bağlamında göstergebilime katkıları. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Dever, A. (2017). Sosyolojik teoriler ve spor. Konya: Çizgi Kitapevi.
• Dever, A. (2020). Sporda ayrımcılık: milliyetçilik-ırkçılık-toplumsal cinsiyet. Ankara: Gazi Kitabevi.
• Domonoske, C. (2018). Cleveland Indians will remove 'Chief Wahoo' from uniforms in 2019. Erişim adresi https://www.ideastream.org/news/cleveland-indians-will-remove-chief-wahoo-from-uniforms-in-2019
• Dunning, E. (2003). Violence and sport. W. Heitmeyer ve J. Hagan (Ed.), International handbook of violence research içinde (903-920. ss.). Dordrecht: Kluwer Academic Publishers.
• Dursunoğlu, İ. (2016). Sosyal Darwinizm. Karabük Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(1), 210-221.
• Eckert, R., ve Willems, H. (2003). Escalation and de-escalation of social conflicts: The road to violence. W. Heitmeyer ve J. Hagan (Ed.), International handbook of violence research içinde (1181-1199. ss.). Dordrecht: Kluwer Academic Publishers.
• Elbaum, R., ve Li, D.K. (2020). Cleveland Indians to change team name after 2021 baseball season. Erişim adresi https://www.nbcnews.com/news/us-news/cleveland-reportedly-change-name-its-baseball-team-n1251070
• Erdoğan, M., ve Vatandaş, C. (2020). Bireysel ve toplumsal dışlanma pratiği: önyargı ve ayrımcılık. İnsan ve Sosyal Bilimler Dergisi, 3(1), 474-485.
• Fang, H. (2018). Kansas City Chiefs fans wear headdresses during the first half of an NFL game against the Oakland Raiders in Kansas City, Mo. Erişim adresi https://www.reviewjournal.com/sports/raiders-nfl/raiders-lose-sprint-keep-spirits-in-35-3-loss-to-chiefs-1562127/attachment/kansas-city-chiefs-fans-wear-headdresses-during-the-first-half-of-an-nfl-game-against-the-oakland-raiders-in-kansas-city-mo-sunday-dec-30-2018-heidi-fang-las-vegas-review-journal-heidifang/
• Fiske, J. (2003). İletişim çalışmalarına giriş (2nd ed.). (Çev. S. İrvan). Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları. (Orijinal yayın tarihi, 1990).
• Guschwan, M. (2013). Stadium as public sphere. Sport in Society: Cultures, Commerce, Media, Politics, 17(7), 884-900.
• Güngör, N. (2011). İletişim, kuramlar ve yaklaşımlar. Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Güzelipek, Y. A. (2017). Uluslararası ilişkiler ve spor. İstanbul: Cinius Yayınları.
• Habermas, J. (1989). The public sphere: An encyclopedia article. S. E. Brenner ve D. M. Kellner (Ed.), Critical Theory and society: A reader içinde (136-143. ss.). New York: Routledge.
• Haislop, T. (2020). A clear picture of the noose in Bubba Wallace’s garage is released by NASCAR. Erişim adresi https://www.sportingnews.com/us/nascar/news/bubba-wallace-noose-picture/1lamurgkgs7gc1xtyv1hs2tq0i
• Hürriyet (2020). ABD’de tüyler ürperten ırkçı saldırı, NASCAR pilotu Bubba Wallace’ın garajına ‘ilmik’ bırakıldı! Erişim adresi https://www.hurriyet.com.tr/avrupa/abdde-tuyler-urpeten-irkci-saldiri-nascar-pilotu-bubba-wallacein-garajina-ilmik-birakildi-41547594
• Ince, J., Rojas, F., ve Davis, C.A. (2017). The social media response to black lives matter: How Twitter users interact with black lives matter through hashtag use. Ethnic and Racial Studies, 40(11), 1814-1830.
• Independent Türkçe (2019). Bulgar taraftarlardan İngiltere Milli Takımı'nın siyahi futbolcularına ‘Nazi selamı’ Erişim adresi https://www.indyturk.com/node/81206/d%C3%BCnya/bulgar-taraftarlardan-ingiltere-milli-tak%C4%B1m%C4%B1n%C4%B1n-siyahi-futbolcular%C4%B1na-%E2%80%9Cnazi-selam%C4%B1%E2%80%9D
• Karayılmazlar, A., ve Çelikyay, H. (2018). Kentlerde kamusal alanların tasarımı ve önemi. Bartın Üniversitesi İİBF Dergisi, 9(17), 83-90.
• Kelly, R. (2020). Explained: Why 'White Lives Matter' and 'All Lives Matter' misses the point of Black Lives Matter. Erişim adresi https://www.goal.com/en-gb/news/explained-why-white-lives-matter-all-lives-matter-misses/1wud91m963jo318648p0s2rwg8
• Kırık, A.M., ve Arvas, N. (2014). Sömürgecilik ve ırkçılık olgusu bağlamında Piyanist filminin göstergebilimsel analizi. E-Journal of Intermedia, 1(1), 46-65.
• Kick It Out (t.y.). Reporting statistics. Erişim adresi https://www.kickitout.org/Pages/FAQs/Category/reporting-statistics
• Kilgo, D.K., Mourao, R.R., ve Sylvie, G. (2019). Martin to Brown. Journalism Practice, 13(4), 413-430.
• Kohn, M. (2004). Brave new neighborhoods: The privatization of public sphere. New York: Routledge.
• Kongar, E. (1997). Demokrasi ve laiklik. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Lane, B. (2019). The Italian Football League has launched a bizarre anti-racism campaign using 3 paintings of different coloured monkeys to show that ‘we are all the same race’. Erişim adresi https://www.businessinsider.com/serie-a-launches-anti-racism-campaign-using-portraits-of-monkeys-2019-12
• Levaldo, R. (2020). The Kansas City Chiefs’ racist ‘arrowhead chop’ has flown under the radar, not anymore. Erişim adresi https://www.vox.com/first-person/2020/2/1/21115858/super-bowl-2020-chiefs-kansas-city
• Loodibee Logos (t.y.). Erişim adresi http://loodibee.com/nfl/washington-redskins/
• Macit, M. H. (2007). Faşizm ve Nazizm. Ankara: Savaş Yayınevi.
• Murphy, S. (2018). Tottenham fan banned for hurling banana at Arsenal’s Aubameyang. Erişim adresi https://www.theguardian.com/world/2018/dec/18/tottenham-fan-fined-for-hurling-banana-skin-at-black-arsenal-player
• Mutlu, E. (2008). İletişim Sözlüğü (5th ed.). Ankara: Ayraç Yayınları.
• Nelson, T. (2011). Historical and contemporary American Indian injustices: The ensuing psychological effects. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). University of Massachusetts - Commonwealth Honors College, Massachusetts.
• Newsapi (t.y.). Erişim adresi https://cdn.newsapi.com.au/image/v1/07a05cf4d0279e3968b96fd964e8c792
• Özel, Z. (2008). Beynelmilel bir film afişinin göstergebilimsel çözümlemesi. S. Parsa (Ed.). Film Çözümlemeleri içinde (113-130. ss.). İstanbul: Multilingual Yayınları.
• Pierce, L.D. (2016). Man runs out onto field wearing gorilla suit and an ‘All Lives Matter’ shirt during Bears vs. Lions. Vice. Erişim adresi https://www.vice.com/en/article/mgzd3x/man-runs-out-onto-field-wearing-gorilla-suit-and-an-all-lives-matter-shirt-during-bears-vs-lions
• Putnam, R. (1993). Making democracy work. Princeton: Princeton University Press.
• Quinn, B., ve Waterson, J. (2020). Police say Burnley ‘White Lives Matter’ stunt not a criminal offence. Erişim adresi https://www.theguardian.com/uk-news/2020/jun/23/police-to-investigate-burnley-white-lives-matter-aircraft-banner
• Ramsbotham, O., Woodhouse, T., ve Miall, H. (2016). Contemporary conflict resolution. Cambridge: Polity Press.
• Rıfat, M. (2008). XX. Yüzyılda dilbilim ve göstergebilim kuramları: 2. temel metinler. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Rubio-Rico, L., Monserrate-Gómez, S., ve Cousillas-Fernández, T. (2018). Perceived barriers to practising sport among immigrants in various European regions. B. Tunçsiper ve F. Sayın (Ed.), Critical debates in social sciences içinde (729-746. ss.). Londra: FrontPage Publications.
• Sachs, M. L. (2007). Sport as catharsis. G. Ritzer (Ed.), The Blackwell encyclopedia of sociology içinde (4670-4672. ss.). Massachusetts: Blackwell Publishing.
• Sarıkoca, E. (2020). Spor ve sosyoloji: Bir yaklaşım denemesi. Atatürk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 64, 261-270.
• Scott, C.G. (2015). African footballers in Sweden: Race, immigration and integration in the age of globalization. New York: Palgrave MacMillan.
• Spor. (t.y.) Türk Dil Kurumu oline sözlük. Erişim adresi https://sozluk.gov.tr
• Şahin, Ç. (2017). Sosyal Darwinizm, Nazizm ve hukuk ilişkisi üzerine bir deneme. Hacettepe HFD, 7(1), 565-584.
• Testa, A., ve Armstrong, G. (2010). Football, fascism and fandom: the ultras of Italian football. Londra: A&C Black.
• The Guardian (2020). Taking a knee: Athletes protest against racism around the world – in pictures. Erişim adresi https://www.theguardian.com/sport/gallery/2020/aug/27/nba-strike-athletes-kneeling-black-lives-matter-protest
• Thee Rant (2016). Video: Fan in gorilla suit and ‘all lives matter’ shirt gets on field during Detroit Lions - Chicago Bears game in Chicago. Erişim adresi https://www.tapatalk.com/groups/theerant/video-fan-in-gorilla-suit-and-all-lives-matter-shi-t86862.html
• Torpy, B. (2019). Torpy at large: Why I’m not seeing red about axing the tomahawk chop. Erişim adresi https://www.ajc.com/news/local/torpy-large-was-about-time-the-braves-axed-the-tomahawk-chop/SKbBW32Yf0VdP5EhTTeQXK/
• Tosun, C. M. (2010). Liberalizm ve Sosyal Darwinizm karşısında John Rawls. Felsefe ve Sosyal Bilimler Dergisi, 10, 81-94.
• Wheeler, C., Vaghela, K., Gant, J., ve Middleton, J. (2019). Racism storm as Manchester City fan ‘makes monkey sounds and gesture’ towards Manchester United player Fred During derby match as club works with the police to find culprit... a year after Raheem Sterling was abused by Chelsea Supporter. Erişim adresi https://www.dailymail.co.uk/sport/football/article-7767597/Manchester-City-fan-makes-monkey-noises-gesture-Manchester-United-midfielder-Fred-derby.html
• Yavuzoğlu, A. (2003). 20. yy.’da faşist paranoya. İstanbul: Sayfa Yayınları.
• Ziegler, M., ve Joyce, P. (2020). Raheem Sterling: Chelsea suspend four supporters over abuse. Erişim adresi https://www.thetimes.co.uk/article/raheem-sterling-chelsea-suspend-four-supporters-over-abuse-702cv93cz.