Spor Bilimleri Öğrencilerinin Yapay Zekaya Yönelik Tutumları ile İş Bulma Kaygıları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Yıl 2023, Cilt: 2 Sayı: 3, 174 - 189, 26.10.2023

Pınar Karacan Doğan , İsa Doğan , Gürkan Çetinkayalı

Öz

Bu araştırmanın amacı, Karabük Üniversitesi Hasan Doğan Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu’nda öğrenim gören öğrencilerin yapay zekaya yönelik tutumları ve iş bulma kaygıları arasındaki ilişkinin analiz edilerek, incelenmesidir. Yöntem olarak ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Veri toplama aracı olarak Schepman ve Rodway (2020) tarafından geliştirilen ve Türkçe’ye uyarlaması Kaya vd. (2022) tarafından yapılan “Yapay Zekaya Yönelik Genel Tutum Ölçeği” ile Aslan ve Uğraş (2021) tarafından geliştirilen “Spor Bilimleri Öğrencilerin İş Bulma Kaygısı Ölçeği” kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemini 2022-2023 yılında Karabük Üniversitesi Hasan Doğan Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu’nda öğrenim gören öğrenciler arasından random yöntemiyle belirlenen 234 gönüllü katılımcı oluşturmaktadır. Araştırma verilerinin değerlendirilmesinde istatistiki yöntem olarak frekans, yüzde dağılımları, ikili gruplar için t-testi, çoklu gruplar için tek yönlü varyans analizi ve ilişkiyi belirlemek için Pearson Korelasyon analizi kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen bulgular değişkenler açısından incelendiğinde, katılımcıların cinsiyet ve bölüm değişkeni açısından bir farklılık olmadığı tespit edilmiştir. Yapay zeka hakkında genel bilgi sahibi olma değişkeni ile YZPT ve İBK düzeyi arasında anlamlı farklılık olduğu; yapay zekada kullanılan teknolojiler hakkında bilgi ve günlük hayatta kullanılan çoğu uygulamada yapay zeka kullanımı hakkında bilgi sahibi olma değişkenleri ile YZPT arasında anlamlı farklılık olduğu ve günlük internet kullanım sıklığı değişkeni ile YZPT ve İBK düzeyi arasında anlamlı farklılık olduğu görülmüştür. Ölçekler arası korelasyon sonuçlarına göre; katılımcıların İBK ile YZPT arasında pozitif yönde düşük düzeyde anlamlı ilişki bulunurken; YZNT arasında anlamlı ilişki olmadığı görülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Yapay zeka, İş bulma kaygısı, Yapay zekaya yönelik tutum

Kaynakça

• Alpaydın, E. (2013). Yapay öğrenme. İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi.
• Aslan, M., & Uğraş, S. (2021). Validity and reliability study of the sports sciences students' job finding anxiety scale. International Journal of Eurasian Education and Culture, 6(13), 1143-1170. http://dx.doi.org/10.35826/ijoecc.366
• Aydın, İ. H., ve Değirmenci, C. H. (2018). Yapay zeka. İstanbul: Girdap Kitap.
• Bailey, R., & Kirk, D. (2008). The Routledge physical education reader. London: Routledge.
• Brynjolfsson, E., & McAfee, A. (2014). The second machine age: Work, progress, and prosperity in a time of brilliant technologies. WW Norton & Company.
• Charniak, E., & McDermot, D. (1985). Introduction to Artifical Intellingence. Boston: Addison-Wesley Company.
• Davenport, T. H., & Patil, D. J. (2012). Data scientist. Harvard Business Review, 90(5), 70-76.
• Doğan, A. (2002). Yapay zeka. Ankara: Kariyer Yayınevi.
• Etzel, E. F., & Skvarla, L. A. (2017). Ethical considerations in sport and performance psychology. In Oxford Research Encyclopedia of Psychology. https://doi.org/10.1093/acrefore/9780190236557.013.141
• Fast, E., & Horvitz, E. (2017, February). Long-term trends in the public perception of artificial intelligence. In Proceedings of the AAAI Conference on Artificial Intelligence, 31(1).
• Fouad, F. (2019). The fourth industrial revolution is the AI revolution an academy prospective. Int J Inf, 8(5), 155-167.
• Genesereth, M. R., & Nilsson, N. J. (2012). Logical foundations of artificial intelligence. Morgan Kaufmann.
• Huang, M. H., & Rust, R. T. (2018). Artificial intelligence in service. Journal of service research, 21(2), 155-172.
• İşler, B., ve Kılıç, M. (2021). Eğitimde yapay zeka kullanımı ve gelişimi. Yeni Medya Elektronik Dergisi, 5(1), 1-11.
• Jarek, K., & Mazurek, G. (2019). Marketing and artificial intelligence. Central European Business Review, 8(2), 46-55.
• Kaplan, A., & Haenlein, M. (2019). Siri, Siri, in my hand: Who’s the fairest in the land? On the interpretations, illustrations, and implications of artificial intelligence. Business Horizons, 62(1), 15-25.
• Karasar, N. (2005). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Karsenti, T. (2019). Artificial intelligence in education: The urgent need to prepare teachers for tomorrow’s schools. Formation Et Profession, 27(1). 112-116. doi:10.18162/fp. 2019.a166
• Kaya, F., Aydin, F., Schepman, A., Rodway, P., Yetişensoy, O., & Demir Kaya, M. (2022). The roles of personality traits, AI anxiety, and demographic factors in attitudes towards artificial intelligence. International Journal of Human–Computer Interaction. https://doi.org/10.1080/10447318.2022.2151730
• Lee, J. D., & See, K. A. (2004). Trust in automation: Designing for appropriate reliance. Human factors, 46(1), 50-80.
• Manyika, J., Lund, S., Chui, M., Bughin, J., Woetzel, J., Batra, P., ... & Sanghvi, S. (2017). Jobs lost, jobs gained: Workforce transitions in a time of automation. McKinsey Global Institute, 150(1), 1-148.
• McCarthy, J. (2004). What is artificial intelligence?. http://wwwformal.stanford.edu/jmc/whatisai/ adresinden 14 Ağustos 2023 tarihinde alınmıştır.
• Mehic Dzanic, A. (2019). AI and the future of work (Doctoral dissertation, Wien).
• Pohl, J. (2015). Artificial superintelligence: Extinction or Nirvana?. In Proceedings of InterSymp-2015, IIAS, 27th International Conference on Systems Research, Informatics, and Cybernetics.
• Ra, S., Shrestha, U., Khatiwada, S., Yoon, S. W., & Kwon, K. (2019). The rise of technology and impact on skills. International Journal of Training Research, 17(sup1), 26-40.
• Rainie, L., & Anderson, J. (2017). The future of jobs and jobs training. USA: Pew Research Center.
• Rouhiainen, L. (2019, 14 Ekim). How AI and data could personalize higher education. https://hbr.org/2019/10/how-ai-and-data-could-personalize-higher-education adresinden 14 Ağustos 2023
• Schepman, A. & Rodway, P. (2020). Initial validation of the general attitudes towards Artificial Intelligence Scale. Computers in Human Behavior Reports (1), 100014. https://doi.org/10.1016/j.chbr.2020.100014
• Strelkova, O. (2017). Three types of artificial intelligence. IV All Ukrainian Scientific and Practical Conference Current Trends in Young Scientists Research (ss. 142-146). Zhytomyr: ZSTU.
• Büyüköztürk, Ş. (2007). Sosyal Bilimler için Veri Analizi El Kitabı. Ankara: Pegem A Yayıncılık.