TÜRKİYE VE G8 ÜLKELERİNİN DENİZ TİCARET FİLOLARI VE LİMANLARININ KARŞILAŞTIRILMASI

Yıl 2023, Cilt: 8 Sayı: 1, 20 - 30, 20.03.2023

Bora Öçal

https://doi.org/10.57120/yalvac.1219632

Öz

Küreselleşme ile birlikte artan rekabet ortamında uluslararası ticaret ülke ekonomileri için önemli hale gelmiştir. Uluslararası ticaretin artan önemine paralel olarak taşımacılık faaliyetleri de önem kazanmıştır. Taşımacılık faaliyetleri içerisinde uluslararası taşımalarda diğer taşıma türlerine oranla birim yük başına taşıma maliyeti en az olan denizyolu taşımacılığı ön plana çıkmaktadır. Bu çalışma, Türkiye ile G8 ülkelerinin deniz ticaretindeki mevcut durumunu karşılaştırmak amacıyla yapılmıştır. Çalışma kapsamında ülkelerin dış ticaret hacimleri, dünya ticareti içerisindeki oranları, kişi başına düşen gayri safi yurtiçi hasılaları, deniz ticaretinde kullandıkları gemi sayıları ve türleri, gemilerin liman ziyaret sayıları ve gemilerin limanlarda bekleme süreleri karşılaştırılmıştır. Ayrıca bu ülkelere ait konteyner gemilerinin mevcut durumu da ele alınmıştır. Yapılan karşılaştırmalar sonucunda Türkiye'nin dış ticaret hacmi ve gayri safi yurtiçi hasılasının G8 ülkelerine göre oldukça düşük olduğu görülmüştür. Ayrıca Türkiye'nin deniz ticaret filosu ve limanlarının mevcut durumu ile ilgili tespitler yapılmıştır. Çalışmanın sonunda Türkiye'nin dış ticaret hacminin artırılması ve deniz ticaretinde uluslararası alanda etkin bir rol alabilmesi için önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Lojistik, Dış Ticaret, Deniz Ticareti, Taşımacılık, Konteyner Taşımacılığı

Kaynakça

• [1] Christiansen, M., Fagerholt, K., Nygreen, B., ve Ronen, D. (2007). Maritime Transportation. Handbooks in Operations Research and Management Science, 14, 189-284.
• [2] Balık, İ., Aksay, K. ve Şenbursa, N. (2015). Marine Transportation in Turkey and A Future Perspective. Turkish Journal of Maritime and Marine Sciences, 1(1), 48-60.
• [3] Çelikkaya, A. (2012). Türkiye’de Deniz Taşımacılığına Sağlanan Vergi Teşvikleri Üzerine Bir İnceleme. Maliye Dergisi, 162(1), 74.
• [4] Develi, E. İ. (2021). Lojı̇stı̇k Türlerı̇nden Denı̇zyolu Taşımacılığı ve Türkı̇ye Pazarı Özelı̇nde Bı̇r Durum (GZFT) Analı̇zı̇. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20(42), 1640-1661.
• [5] https://unctadstat.unctad.org/wds/ReportFolders/reportFolders.aspx?sCS_ChosenLang=en
• [6] https://www.mfa.gov.tr.
• [7] Altay, B. Tuğcu, C.T. ve Topçu, M. (2011). İşsizlik ve Enflasyon Oranları Arasındaki Nedensellik İlişkisi: G8 Ülkeleri Örneği. Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13(2), 1-26.
• [8] Özer, M., Canbay, Ş. ve Kırca, M. (2021). The Impact of Container Transport On Economic Growth in Turkey: An ARDL Bounds Testing Approach. Research in Transportation Economics, 88, 101002.
• [9] Çevik, S. ve Kaya, S. (2010). Türkiye’nin Lojistik Potansiyeli ve İzmir’in Lojistik Faaliyetleri Açısından Durum (SWOT) Analizi. İzmir Ticaret Odası AR-GE Bülten, 22, 28.
• [10] Takım, A. ve Ersungur, S. M. (2015). Taşıma Şekillerine Göre Türkiye’de Dış Ticaretin Analizi: Mevcut Durum, Sorunlar ve Beklentiler. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19(3), 357-376.
• [11] Korkmaz, O. (2012). Türkiye'de Gemi Taşımacılığının Bazı Ekonomik Göstergelere Etkisi. Business and Economics Research Journal, 3(2), 97-109.
• [12] Ünsan, Y., İnsel, M., & Helvacıoğlu, İ. H. (2007). Dünya Deniz Ticareti ve Gemi Filosu Analizi. 426-437
• [13] Karataş, İ. A. (2017). Bazı Avrupa Ülkeleri ile Türkiye’nin Lojistik Sektörünün Karşılaştırmalı Analizi. Akademik Yaklaşımlar Dergisi, 8(1), 1-22.
• [14] Taskınsoy, J. (2019). The Global Competitiveness Index: A Comparative Analysis between Turkey and G8 Nations. Available at SSRN 3500542.
• [15] Bozkurt, C. ve Mermertaş, F. (2019). Türkiye ve G8 Ülkelerinin Lojistik Performans Endeksine Göre Karşılaştırılması. İşletme ve İktisat Çalışmaları Dergisi, 7(2), 107-117.
• [16] Aymutlu, E. (2007). Dünyada ve Türkiye’de Denizcilik Sektörünün Finansman Yapısı (Doctoral Dissertation, Marmara Üniversitesi (Turkey)).
• [17] Çiftçi, M. (2012). Ulusal Servet Olarak Türk Deniz Ticaret Filosu ve Uluslararası Denizcilik Sektörü İçindeki Mukayeseli Konumu. Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, 4(3), 1-9.
• [18] Ateş, A., Karadeniz, Ş. ve Esmer, S. (2010). Dünya Konteyner Taşımacılığı Pazarında Türkiye'nin Yeri. Dokuz Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi Dergisi, 2(2), 83-98
• [19] Gökçek, V. ve Şenol, Y. E. (2018). Efficiency Analysis of Mediterranean Container Ports. Journal of ETA Maritime Science, 6(2), 129-140.
• [20] Ateş, A., Esmer, S., Çakır, E. ve Balcı, K. (2013). Karadeniz Konteyner Terminallerinin Göreceli Etkinlik Analizi. Dokuz Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi Dergisi, 5(1), 1-22.