KADINLARIN KENTSEL MEKÂNA KATILIMI VE KADIN DOSTU KENT İLİŞKİSİ BAĞLAMINDA KENT KONSEYLERİNİN İNCELENMESİ

Yıl 2023, Cilt: 8 Sayı: 2, 30 - 45, 20.10.2023

Eda Çelik , Duygu Gökce

https://doi.org/10.57120/yalvac.1367256

Öz

Kentlerin nüfusunun yaklaşık olarak yarısını kadınlar oluşturmaktadır. Buna karşılık kentler kadınları görmezden gelerek inşa edilmeye devam etmektedir. Cinsiyete duyarlı bir şekilde planlanan kentlerde kadınlar hem yönetime hem de kente katılma açısından diğer kullanıcılarla eşit haklara sahip olabileceklerdir. Kentsel süreçlerin tamamında kadınların da yer alması gerekliliği kentli hakları ile gündeme gelmeye başlamış ve bunun sonucu olarak kentlerin tasarımı ve planlanmasında eşitlikçi bir anlayış sunan Kadın Dostu Kent yaklaşımı geliştirilmiştir. Kadına Dost kentler yaratmanın ilk basamağı olarak kent nüfusunun yarısını temsil eden kadınların yerel karar alma süreçlerine katılımının sağlanması gerekmektedir. Kent konseyleri kentteki farklı gruplar için farklı katılım yolları sağlamayı amaçlayarak kadınların yerel karar alma mekanizmalarına katılımını sağlayan olanaklardan biridir. Bu kapsamda çalışmanın amacı Kadınların kentsel mekâna katılımı ve Kadın Dostu Kent ilişkisini katılımın önemli basamaklarından olan Kent Konseylerini inceleyerek ortaya koymaktır. Bu bağlamda çalışmada Kadın Dostu Kentler Projesi’ne üye olmuş olan on iki kentin (İzmir, Kars, Nevşehir, Şanlıurfa, Trabzon, Adıyaman, Antalya, Bursa, Gaziantep, Mardin, Samsun ve Malatya) kent konseyleri ve varsa bünyelerindeki kadın meclisleri incelenmiştir. Çalışmanın sonuçlarında Kadın Dostu Kentler Programına dâhil olan kentler ve yerel ölçekte her grubun sesini duyurmaya yardımcı olan birimler olan Kent Konseylerinin yürüttüğü çalışmaların, kadınların kente dair istek ve ihtiyaçlarını ifade edebilmeleri ve kadın dostu kentler inşa edilebilmesi açısından önemli olduğu görülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Kadın Dostu Kent, Kent Konseyleri, Kadın Meclisleri, Katılım

Kaynakça

• [1] Alkan, A. (1999). Toplumsal Cinsiyet ve Kentsel Mekânın Düzenlenmesi Çerçevesinde Kent Planlaması Disiplini. SBF Dergisi, C:54, S:4, Syf:1-29.
• [2] Akkırman Köse, D.(2017). Toplumsal Cinsiyet ve Mekân: Kent Mekânına Erişimde Cinsiyete Dayalı Farklar ve Eşitsizlikler. Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyoloji Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, Aydın.
• [3] Altındal, Y. (2017). “Mış Gibi Politikalarla Kamusalda Görünmezliği Korunan Sessiz Yığınlar: Kadınlar”.,Toplumsal Cinsiyet ve Kadın-Mekân Sempozyumu bildiriler kitabı içinde (ss.6-25). Ankara
• [4] Tapındık, S., & Negiz, N. (2019). Batı Karadeniz Havzasında Kent Yönetiminde Kadın Görünürlüğünü Ölçmeye Yönelik Bir Analiz. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 24(3), 587-607.
• [5] Kaypak, Ş. (2012). Kadın Dostu Kentler ve Kent Konseyi İlişkileri. Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Bölümü, Sakarya Üniversitesi Yayını, 363-380.
• [6] Kaypak, Ş. (2010), “Küreselleşme Sürecinde Kentsel Değişim ve Kadına Yansıması”, 21.Yüzyılın Eşiğinde Kadınlar: Değişim ve Güçlenme Bildiri Kitabı ( Cilt), Döşkaya, Füsun Ç. vd. (Ed.), Dokuz Eylül Üniversitesi İzmir, 388-403. KAYPAK, Şafak (2013), Toplumbilim, Basılı Ders Notları, MKÜ, Antakya.
• [7] Tapdık, S., & Negiz, N. (2022). Kent Aktörlerinin Kadın Dostu Kent Algısı Ve Kentte Durum: Zonguldak Örneği. Uluslararası İşletme, Ekonomi ve Yönetim Perspektifleri Dergisi, (2), 128-142.
• [8] Önder, Özgür ve Güler, Erdal (2016), An Research on the City Council from Local Democracy in Turkey: Example of Kutahya City Council, Çankırı Karatekin Üniversitesi SBE Dergisi 7(1): 881-902
• [9] https://www.mfa.gov.tr/yerel-gundem-21.tr.mfa 20.04.2023
• [10] Kent Konseyi Yönetmeliği. 8.10.2006 Tarih ve 26313 Sayılı Resmi Gazete https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=10687&MevzuatTur=7&MevzuatTertip=5 20.04.2023
• [11] Soygüzel, Hasan. (2006). “Yerinden Yönetimde Yeni Bir Boyut: Kent Konseyleri”, Birlik Dergisi, Marmara ve Boğazları Belediyeler Birliği Yayını, Yıl 5, Sayı 3, 32 -33.
• [12] Koyuncu, Emre. (2010). Kent Konseyleri Bölgesel Kapasite Geliştirme ve Eğitim Toplantısı 11-12 Şubat2010, Trabzon, http://www.kentkonseyleri.net/dl/bolgeseltoplantilar/Karadeniz.pdf, (24.03.2011)
• [13] Erkul, H., Baykal, T., Kara, H. (2013). Kent konseylerinin sorunları üzerine bir inceleme: Göktürk, Atilla. (2009), “Bugün Gelinen Yerde Kent Konseyleri ve Yerel Gündem 21”, Muğla Üniversitesi, pdf formatı, s.1. ss 86
• [14] Şahin, F. (2011). Kadınların siyasal katılımları çerçevesinde kadın meclislerinin yerel siyasetteki etkinlikleri ve üye profilleri. Uzmanlık Tezi. Ankara: T.C. Başbakanlık Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü. ss 39-40
• [15] EMREALP, Sadun (2005); Yerel Gündem 21 Uygulamalarına Yönelik Kolaylaştırıcı Bilgiler El Kitabı, Yerel Gündem 21 Programı, IULAEMME Yayını, İstanbul. Ss 84
• [16] Örselli, E., Bayrakcı, E., & Selçuk, K. (2016). Yerel yönetişim ve kadın meclisleri: Karatay Kadın Meclisi örneği. Ss 992
• [17] Tokman L.Yıldız. (2008). “Kadın Dostu Kent” Kavramının İzmir Ölçeinde Tartıılması”, TMMOB zmir Kent Sempozyumu 2008, 433-443, http://www.imoizmir.org.tr/UserFiles//Izmir-Kent Sempozyumu/bildiriler/40.pdf
• [18] Kadın Dostu Kentler Projesi http://www.kadindostukentler.com/proje.php 15.01.2023
• [19] Şener, Ü., Demirdirek, H. (2014) Birleşmiş Milletler Kadın Dostu Kentler Ortak Programı Toplumsal Cinsiyete Duyarlı Veri çalışması, http://www.kadindostukentler.com/content/docs/kdk-tepav.pdf 21.10.2022
• [20] Tekinbaş, E. (2015). Kadın Dostu Kent Uygulama Rehberi, Ankara: Berk Matbaacılık
• [21] Tokman, L.Yıldız ve Altay B. Deniz. (2007). Yerel Eşitlik Eylem Planı ve Yerel Eşitlik Hizmet Sunum Modeli Çerçevesi, Ara Rapor, BMOP, Şubat, Ankara
• [22] Tokman L.Yıldız. (2009). Kente Sahip Çıkarak Yerel Siyaseti Dönüştürmek, Amargi Feminist Dergi, 2011
• [23] İzmir Kent Konseyi Yönergesi, (2019)
• https://www.izmirkentkonseyi.org.tr/YuklenenDosyalar/Dokumanlar/%C4%B0zmir%20Kent%20Konseyi%20Y%C3 %B6nergesi(10Subat2019).pdf
• [24] Kadın dostu kentler kitapçığı 1, (2013). http://www.kadindostukentler.com/content/docs/kitapcik-1.pdf
• [25] http://antalyakentkonseyi.org.tr/kurulus-amaci 20.06.2023
• [26] https://www.gaziantepkentkonseyi.org.tr/ 20.04.2022
• [27] https://www.gaziantepkentkonseyi.org.tr/genel-kurullar/kent-konseyi-uyeleri-2/ 20.04.2022
• [28] https://www.bursakentkonseyi.org.tr/tr/kent-konseyleri-yonetmeligi-3171/ 20.04.2022
• [29] https://www.bursakentkonseyi.org.tr/tr/bursa-kent-konseyi-calisma-yonergesi-3170/ 20.04.2022
• [30] https://www.sanliurfakentkonseyi.org.tr/icerik/118/mevzuat 20.04.2022
• [31] https://www.trabzonkentkonseyi.com.tr/mevzuat/kadinmeclisi.pdf 20.04.2022
• [32] http://www.kadindostukentler.com/content/docs/kitapcik-2.pdf 20.04.2022
• [33] https://malatyakentkonseyi.com/meclisler/kadin-meclisi 20.04.2022
• [34] https://www.malatya.bel.tr/kadinlarin-urettigi-yoresel-urunlere-yogun-ilgi/ 20.04.2022
• [35] https://www.malatya.bel.tr/wp-content/uploads/2023/05/MBBFA2022-Web.pdf 20.04.2022