Üniversite Öğrencileri Gözüyle Yaşlılık Nasıl Algılanıyor?

Yıl 2016, Cilt: 9 Sayı: 1, 26 - 38, 24.06.2016

Yeliz Dinçer , Esra Usta Serap Bulduk

Öz

Bu çalışma üniversite öğrencilerinin yaşlı ayrımcılığına ilişkin tutumlarının ve bu tutumlarını etkileyen faktörlerin belirlenmesi amacıyla, bir devlet üniversitesinin üç fakültesinde (Mühendislik, İşletme, Tıp) 2014-2015 eğitim öğretim yılında öğrenim gören 286 öğrenci ile gerçekleştirilmiştir. Çalışmada Vefikuluçay (2008) tarafından geliştirilmiş Yaşlı Ayrımcılığı Tutum Ölçeği (YATÖ) kullanılmıştır. Katılımcıların % 35’i işletme, % 37.8’i mühendislik, % 27.3’ü tıp fakültesinde öğrenim görmektedir. Öğrencilerin % 48.6’sı bayan, % 51.4’ü erkek olup, yaş ortalaması 20.91±1.99’dur. Çalışmada öğrencilerin YATÖ puan ortancası 84.00 [14.00]’dür. YATÖ toplam ve yaşlının yaşamını sınırlama alt boyutundan alınan puanlar arasındaki fark kadınlarda erkeklere göre (p<0.05), YATÖ olumsuz ayrımcılık alt boyutundan alınan puanlar arasındaki fark, Ege, İç Anadolu ve Akdeniz bölgelerinden gelen öğrencilerde, Karadeniz bölgesi ve Doğu-Güneydoğu Anadolu bölgesinde yaşayan öğrencilere göre (p<0.05) anlamlı çıkmıştır. Öğrenim görülen fakülteye göre ölçek toplam ve tüm alt boyutlarında istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmuştur (p<0.05). Ayrıca ailesinde yaşlı üye olmayan öğrencilerin olanlara göre; YATÖ toplam, yaşlının yaşamını sınırlama ve olumsuz ayrımcılık alt boyut puanlarının daha yüksek olduğu bulunmuştur (p<0.05).  Çalışma sonuçlarına göre üniversite öğrencilerinin genel olarak yaşlılara ilişkin olumlu tutuma sahip oldukları belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

-

Kaynakça

• Akdemir, N., Çınar, F.İ. & Görgülü, Ü. (2007). Yaşlılığın algılanması ve yaşlı ayrımcılığı, Turkish Journal of Geriatrics, 10(4): 215-221.
• Bleijenberg, N., Jansen M.J.M. & Schuurmans, M.J. (2012). Dutch nursing students’ knowledge and attitudes towards older people-a longitudinal cohort study. Journal of Nursing Education and Practice, 2(2): 1-7.
• Çelik Y. (2011). Nasıl? Biyoistatistik Bilimsel Araştırma SPSS. Yazarın Kendi Yayını. 157-161.
• DPT (2007). Türkiye’de Yaşlıların Durumu ve Yaşlanma Ulusal Eylem Planı, 2007. Sosyal Sektörler ve Koordinasyon Genel Müdürlüğü Yayın No: 2741. http://eyh.aile.gov.tr/data/544f6b29369dc328a057d006/yaslanma_ulusal_eylem_plani.pdf (Erişim: 17.07.2015)
• Güven, Ş.D., Muz, G.U. & Ertürk N.E. (2012). Üniversite öğrencilerinin yaşlı ayrımcılığına ilişkin tutumları ve bu tutumların bazı değişkenlerle ilişkisi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi,15(2): 99-103.
• Makris, U.E., Higashi, R.T., Marks, E.G., Fraenkel, L., Sale, J.E.M., Gill, T.M. & Reid, M.C. (2015). Ageism, negative attitudes, and competing co-morbidities-why older adults may not seek car effort restricting back pain: a qualitative study.BMC Geriatrics, 15(39): 2-7.
• Momtaz, Y.A., Hamid, T.A. & İbrahim, R. (2014). Cohort comparisons: emotional well-being among adolescents and older adults. Clinical Interventions in Aging, 2014(9): 813-817.
• Soderhamn, O., Lindencrona, C. & Gustavsson, S.M. (2001). Attitudes toward older people among nursing students and registered nurses in Sweden. Nurse Education Today, 21: 225-227.
• Soyuer, F., Ünalan, D., Güleser, N. & Elmalı, F. (2010). Sağlık meslek yüksekokulu öğrencilerinin yaşlı ayrımcılığına ilişkin tutumları ve bu tutumların bazı değişkenler ile ilişkisi. Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 3(2): 20-24.
• TÜİK (2014). İstatistiklerle Yaşlılar, 2014. Sayı:18620. http://www.tuik.gov.tr/Pre HaberBultenleri.do?id=18620 (Erişim: 19.07.2015)
• Ucun, Y., Mersin, S. & Öksüz, E. (2015). Gençlerin yaşlı bireylere karşı tutumu. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(37):1143-1148.
• Ünalan, D., Soyuer, F. & Elmalı, F. (2012). Geriatri merkezi çalışanlarında yaşlı tutumunun değerlendirilmesi. Kafkas Tıp Bilimleri Dergisi, 2(3):115-119.
• Velikuluçay, D. (2008). Üniversitede Öğrenim Gören Öğrencilerin Yaşlı Ayrımcılığına İlişkin Tutumları. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Doğum ve Kadın Hastalıkları Hemşireliği Programı Doktora Tezi. Ankara.
• Yıldırım-Usta, Y., Demir, Y., Yönder, M. & Yıldız, A. (2012). Nursing students’ attitudes toward ageism in Turkey. Archives of Gerontology and Geriatrics, 54(1): 90-92.
• Yılmaz, E. & Özkan, S. (2010). Hemşirelik öğrencilerinin yaşlı ayrımcılığına ilişkin tutumları. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi, 3(2): 37-51.
• Yılmaz, D.V. & Terzioğlu, F. (2011). Development and psychometric evaluation of ageism attitude scale among the university students. Turkish Journal of Geriatrics, 14(3): 260-266.
• Wiener, R.C., Shockey, A.T. & Long, D.L. (2014). Dental hygiene students perceptions of older adults. HHS Public Access, 78(12): 1623-1628.