EĞİTİM FAKÜLTESİ ÖĞRENCİLERİNİN YAŞLIYA VE YAŞLILIĞA BAKIŞ AÇISI: TÜRKİYE VE JAPONYA KARŞILAŞTIRMASI

Yıl 2018, Cilt: 11 Sayı: 2, 16 - 23, 29.12.2018

İkuko Murakami , Mustafa Çoban Ahmet Melik Baş Gizem Yücel Emine Kübra Gündem

Öz

Hem
Türkiye hem de Japonya, benzer zaman diliminde modernleşmeye başlamıştır ve
aile yapısı büyük bir değişime uğramıştır. Çekirdek ailenin yaygın olmasıyla
günlük yaşamda gençlerin yaşlılarla bir arada bulunma fırsatı ve gençlerin
yaşlıları yakından gözlem fırsatı azalmıştır. Özellikle Japonya, nüfusun
yaşlanması konusunda dünyaca çok ileridedir ve tek kişilik veya sadece yaşlı
karı-kocadan oluşan hane sayısında artış görülmektedir. Türkiye’de de yaşlı
nüfus oranı zamanla hızlıca artmaktadır. Dolayısıyla yaşlanma durumunun farklı
olan iki ülke arasında yaşlı ve yaşlılığa bakış açıları üzerinde
karşılaştırmalı araştırmanın yapılması, Türkiye’de yaşlanma konusunda
farkındalık oluşturması açısından etkileyici olabilir. Bu araştırma nicel bir
araştırmadır. Rastgele örneklem tekniğiyle her iki ülkede Eğitim Fakültesi
lisans öğrencilerine anket uygulanmıştır. Türkiye’de Akdeniz Üniversitesi’nde
314, Japonya’da ise Chiba Üniversitesi’nde 232 öğrenciye ulaşılmıştır. Anket
formunda sosyo-demografik özellikler, yaşlılığın başlangıç yaşı, yaşlıyla
birlikte yaşama deneyimi, yaşlı ve yaşlılığa bakış açılarına ilişkin;
“yaşlılığı tanımlama”, “aile içinde yaşlıların rolleri”, “sağlıklı ve bakıma
muhtaç yaşlıların yaşam yerleri’ ve “yaşlıların aktiviteleri” sorulmuştur.
Veriler SPSS programıyla analiz edilerek şu sonuçlara ulaşılmıştır: Japon
öğrencilerin yaşlı / yaşlılığa bakış açıları Türk öğrencilerinkine göre daha olumludur.
Japon öğrenciler, aile içinde yaşlıların rollerine ilişkin Türk öğrencilerine
göre daha olumlu görüşüne sahiptirler. Türk öğrenciler Japon öğrencilerine göre
daha fazla, sağlıklı olsa da olmasa da yaşlıların kurumlarda kalmalarını uygun
görmüşlerdir. Türk öğrenciler Japon öğrencilerine göre daha fazla, yaşlıların
hem sosyal hem de fiziksel aktivitelere katılmaları görüşüne katılmaktadırlar.
Yaşlılık başlangıç yaşına ilişkin Japon ve Türk öğrenciler arasında görüşün
farklı olduğu tespit edilmiştir (Japonya’da 63.0, Türkiye’de ise 57.3 yaş).

Anahtar Kelimeler

Yaşlı ve yaşlılık, Eğitim fakültesi öğrencileri, Japonya

Kaynakça

• Altay, B. & Aydın, T. (2014). Hemşirelik öğrencilerinin yaşlı ayrımcılığına ilişkin tutumlarının değerlendirilmesi, Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi 12 (1), 11-18.
• Butler, R. N. & Gleason, H. P. (1985). Productive aging: enhancing vitality in later life, Springer Pub. Co. (Çeviren: Okamoto, Y. (1998). Nihon Hyouron-sha).
• Baltes, P. B., Smith, J. & Staudinger, U. M. (1992). Wisdom and successful aging, Nebraska Symposium on Motivation 39, 123-167. NB: University of Nebraska Press.
• Dinçer, Y., Usta, E. ve Bulduk, S. (2016). Üniversite öğrencileri gözüyle yaşlılık nasıl algılanıyor?, Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi, 2016 (9), 26-38.
• Güven, Ş. D., Muz, G. U. ve Ertürk, N. E. (2012). Üniversite öğrencilerinin yaşlı ayrımcılığına ilişkin tutumları ve bu tutumların bazı değişkenlerle ilişkisi, Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 15:2, 99-105.
• İçli, G. (2008). Yaşlılar ve yetişkin çocuklar, Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi, 2008 (1), 29-38. Mandıracıoğlu, A. (2010). Dünyada ve Türkiye’de yaşlıların demografik özellikleri, Ege Tıp Dergisi 49 (3), 39-45.
• Murakami, İ. (2009). Değişim Kültürü ve Aile: Türk ve Japon Aile Yapıları Üzerinde Bir Karşılaştırma, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, yayınlanmamış doktora tezi, 2009.
• Özkul, M. ve Kalaycı, I. (2015). Türkiye’de yaşlılık çalışmaları, Sosyoloji Konferansları No:52, 259-290.
• Rowe, J. W. & Kahn, R. L. (1997). Successful aging, The Gerontologist 37 (4), 433-330.
• Sokolovsky, J. (1997). The cultural context of aging worldwide perspectives, Bergin and Garvey, Westport, Connecticut: London.
• Solomon, B. B. (1976). Black empowerment: social work in oppressed communities, Columbia University Press, Newyork.
• Tamer, M. G. (2014). Kuşaklararası dayanışma ve işbirliği çerçevesinde gençlerin yaşlı ve yaşlılık algısının değerlendirilmesi, Toplum ve Bilimleri Dergisi, Ocak-Haziran, 8 (15), 7-28.
• Türkiye İstatistik Kurumu (2017). Haber Bülteni, Sayı 24644. http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=24644
• UN, World Population Prospects: The 2015 Revision, Japanese National Institute of Population and Social Security Research, 2017. Ünal, Ç. (2015). Türkiye Nüfusunun Yaşlanma Endeksi ve Potansiyel Destek Oranlarının Dağılımı, Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, 12-1 (23), 235-249.
• WHO (2002). Active ageing: A policy framework, A contribution of the World Health Organization to the Second United Nations World Assembly on Ageing, Madrid, Spain.