YOĞUN BAKIMDA ÇALIŞAN YARDIMCI HİZMET PERSONELİNİN EL HİJYENİ UYUMUNUN DEĞERLENDİRİLMESİ

Yıl 2018, Cilt: 22 Sayı: 1, 10 - 18, 29.06.2018

Yağmur Artan , İzlem Sözeri , Asiye Durmaz Akyol

Öz

Amaç:Yoğun
Bakım üniteleri;invaziv işlemlerin çokluğu, yatış süresi, hastaların kişisel
özellikleri ve altta yatan hastalıkları gibi nedenlerden dolayı sağlık bakım
ilişkili enfeksiyonunun en sık görüldüğü hastane bölümlerindendir. Enfeksiyonun
oluşması ve yayılmasının önlenmesi için altın kural olarak kabul edilen el
hijyeninin yapılan araştırmalarda yeterli düzeyde olmadığı saptanmıştır. Bu
bilgiler doğrultusunda araştırmamız; yoğun bakım ünitesinde hasta bakımına
yardımcı ve ünite temizliğinden sorumlu olan yardımcı hizmet personelinin el
hijyenine uyum durumunun saptanması amacıyla planlanmıştır.

Gereç ve yöntem:Araştırma
İzmir´de 4 sağlık kuruluşunda (yoğun bakım ünitelerinde) 15.03-30.04.2016
tarihleri arasında yapılmıştır.Araştırmanın örneklemini yoğun bakım ünitelerinde
çalışan ulaşılabilen yardımcı hizmet personeli oluşturmuştur (n=88).Araştırmada
veriler; kişisel bilgi formu ve Yardımcı Hizmet Personeli El Hijyeni Uyum
Ölçeği kullanılarak toplanmıştır. İstatiksel değerlendirmede sayı yüzde
dağılımları, iki grubun ortalamaları arasında bağımsız iki grup t testi, ikiden
fazla grubun ortalamalarının karşılaştırılmasında ANOVA testi kullanılmış ve p
<0.05 anlamlı olarak kabul edilmiştir.

Bulgular:Araştırmaya
katılan yardımcı hizmet personelinin %43,2 sinin 30-39 yaş grubunda, %61,4 ünün
erkek,%68,2 sinin evli,%36,4 ünün lise mezunu, %67 sinin gelirinin giderinden
az olduğu,%38,6 sının yoğun bakımda 1-5 yıldır çalıştığı, haftalık çalışma
saati ortalamasının 47,6 +3,06, yardımcı hizmet personeli el hijyeni
uyum ölçeği puan ortalamasının 73,76+10,3 olduğu saptanmıştır.

Sonuç: Çalışmamızda
yardımcı hizmet personelinin el hijyeni uyumunun yüksek düzeyde olduğu
saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

el hijyeni, yoğun bakım, yardımcı hizmet personeli

EVALUTİON OF HAND HYGIENE COMPLIANCE OF AUXILIARY SERVICE STAFF IN INTENSIVE CARE

Öz

Objective: Intensive care units; hospital departments where
healthcare-related infections are most often seen due to reasons such as the
multiplicity of invasive procedures, hospitalization duration, personal
characteristics of the patients and underlying diseases. It has been determined
that the hand hygiene, which is considered as the golden rule for preventing
the develop and spread of the infection, is not sufficient in the researchers
conducted. İn the line with these information,our research planned with the aim
of determine hand hygiene compliance status of auxiliary service personnel who
are assist patient care and responsible to cleaning the service in intensive
care unit.

Materials
and methods: The study
was carried out in four healthcare organization (intensive care units) in İzmir
between 15.03-30.04.2016. The sample of the study consisted of an accessible
auxiliary service personnel working in intensive care units (n = 88).Data of
research collected by using Personal İnformation Form and Scale For Hand Hygıene Complıance Of Auxiliary
Servıce Staff . Statistical analysis was performed with number percent
distributions, independent two-group t-test between two groups and ANOVA in
comparison of two-way group mean scores and p <0.05 was considered
significant.

Results: 43.2% of auxiliary
service staff participated in the survey were in the 30-39 age group,
61.4% were male, 68.2% were married, 36.4% were high school graduates, 67% of
them had less income than their expense, %38, 6 working in intensive care unit
for 1-5 years,  weekly working hours
average 47,6 +3.06  and auxiliary service staff  hand hygiene compliance score average
is73,76 +10,3.

Conclusion: It has been determined in our research that hand
hygiene compliance of and auxiliary
service staff is high.

Anahtar Kelimeler

hand hygiene, intensive care, auxiliary service staff

Kaynakça

• 1. Dünya Sağlık Örgütü. El Hijyeni Kılavuzu http://www.kalite.saglik.gov.tr/index.php?lang=tr&page=187, Erişim tarihi:01.12.2015 2. Karabey S, Çetinkaya Şardan Y, Alp E, Ergönül Ö, Esen Ş, Kaymakçı H. T.C. Sağlık Bakanlığı El Hijyeni Kılavuzu 2009. 3. Kaymakçı H, Özcan A. El Hijyeni. Klimik Dergisi 2007;20(2):39. 4. Biberoğlu K. Yoğun Bakım Enfeksiyonları: Tanımlar, Epidemiyoloji Ve Risk Faktörleri. Yoğun Bakım Dergisi 2003; 3: 73-80. 5. Ertek M. Hastane Enfeksiyonları: Korunma Ve Kontrol. İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Sürekli Tıp Eğitimi Etkinlikleri Sempozyum Dizisi No: 60 2008: 9-14. 6. Güner R. Öncelik Hangisinde? El Hijyeni. Hastane İnfeksiyonları Dergisi 2011;2(15): 110-2. 7. Günaydın M. Hastane Enfeksiyonları İle Mücadelede El Hijyeni. 21.DAS Eğitim Semineri,İnönü Üniversitesi Turgut Özal Kongre Ve Kültür Merkezi,Malatya 2012. 8. Centers for Disease Control and Prevention Guideline for Hand Hygiene in Health-Care Settings: Recommendations of the Healthcare Infection Control Practices Advisory Committee and the HICPAC/SHEA/APIC/IDSA Hand Hygiene Task Force. MMWR 2002;51 (No. RR- 16). 9. Dünya Sağlık Örgütü. Dünya Hasta Güvenliği Birliği, Gözlemciler İçin Rehber Ek:17 2007. 10. WHO CollaboratingCentreforPatientSafety Solutions AideMemoire. ImprovedHandHygienetoPreventHealthCare-AssociatedInfections, PatientSafety Solutions 2007;1(9)http://www.ccforpatientsafety.org/common/pdfs/fpdf/presskit/PSSolution9.pdf, (Erişim Tarihi:30.11.2015). 11. Hastane Hizmet Kalite Standartları Performans ve Kalite Geliştirme Daire Başkanlığı, Ankara: Pozitif Matbaa Ltd. Şti. 2011. 12. Şen S,Sönmezoğlu M, Akbal E,Uğur E,Afacan S. Bir Üniversite Hastanesinde Sağlık Personelinin El Hijyeninde Beş İndikasyona Uyumu. Klimik Dergisi 2013; 26(1): 17-20. 13. Oğuz B,Kurutkan NM.Hastane Kaynaklı Enfeksiyonları Azaltmanın Altın Kuralı El Hijyeni: Kamu Ve Özel Hastane Karşılaştırması. Konuralp Tıp Dergisi 2013;5(2):36-42. 14. Toraman RA,BattalF,CaşkurluH,GürelA,KorkmazF.Yoğun Bakım Ünitesinde Sağlık Personelinin El Yıkama Alışkanlıkları. Yeni Tıp Dergisi 2009;26: 85-89. 15. Koşucu NS,GöktaşBS,Yıldız T. Sağlık Personelinin El Hijyeni Uyum Oranı. Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi 2015; 5(2). 16. Demir AN ve ark. Sağlık Çalışanlarının El Hijyeni Hakkındaki Bilgi Düzeyi Ve El Hijyenine Uyumu. Nobel Medicus 2013;9(3):104-109. 17. Yorgancı K,ElkerD,Kaynaroğlu V. Bir Cerrahi Yoğun Bakım Ünitesinde Sağlık Personelinin El Yıkama Alışkanlıkları. Yoğun Bakım Dergisi 2002;2(1):58-63. 18. Topaloğlu GB,KurnaloğluÖ,Yanar G. Erişkin Yoğun Bakım Ünitesindeki Sağlık Personelinin El Hijyeninde Beş Endikasyona Uyumunun Değerlendirilmesi. Hastane İnfeksiyonları Eğitim Programı 2015. 19. Deveci S. ve ark. Bir Üniversite Hastanesinde Temizlik Çalışanlarının Temizlik Ve Hijyen Konusundaki Davranışlarının Değerlendirilmesi.Fırat Üniversitesi Sağlık Bilimleri Tıp Dergisi 2010;24 (2): 123 – 127. 20. ÖzerdoğanE,Yeşilbalkan UÖ.Yardımcı Hizmet Personeli El Hijyeni Uyum Ölçeği’nin Geliştirilmesi: Geçerlik Ve Güvenirlik Çalışması. Uluslararası Hakemli Hemşirelik Araştırmaları Dergisi 2015;4:1-25. 21. Erasmus V, Daha TJ, Brug H, et al. Systematic Review Of Studies On Compliance With Hand Hygiene Guidelines İn Hospital Care. Infect Control Hosp Epidemiol. 2010; 31(3): 283-94. 22. Akyol DA. Hand Hygiene Among Nurses İn Turkey:Opinions And Practices. J. Clin. Nurs 2007;16(3):431-7. 23. Güçlü E ve ark. Eğitimin ve Alkol Bazlı El Antiseptiklerinin Hastanede Yaygınlaştırılmasının El Hijyeni Uyumuna Etkisi. FLORA 2012;17(3):118-125. 24. http://dergipark.ulakbim.gov.tr/bozoktip/article/view/5000153838,Erişim tarihi:30.09.2017. 25. Bulut A. Hand Hygiene Attitudes Of Health Care Staff Working İn İntensive Care Unit Of A State Hospital. Türk Hijyen ve Deneysel Biyoloji Dergisi 2017; 74(2): 139 – 146. 26. WHO Guıdelınes On Hand Hygıene In Healthcare, Global Patient Safety Challenge 2005–2006:“Clean Care Is Safer Care” http://www.who.int/patientsafety/information_centre/Last_April_versionHH_Guidelines%5B3%5D.pdf, Erişim tarihi:29.04.2016. 27. İnfal S,Şahin KT. Bir Üniversite Hastanesindeki Yardımcı Personelin Hastane Enfeksiyonları İle İlgili Bilgi Ve Tutumlarının Değerlendirilmesi. Türk Hijyen ve Deneysel Biyoloji Dergisi 2016; 73(1):39-48.