COVID 19 Pandemi Sürecinde Nöroşirürji Yoğun Bakım Ünitesindeki Hasta Yakınlarının Anksiyete Düzeyi İle Sosyal Destekleri Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi

Yıl 2024, Cilt: 28 Sayı: 1, 8 - 16, 29.04.2024

Başak Dülger , Mualla Yılmaz , Gülhan Temel

https://doi.org/10.62111/ybhd.1446138

Öz

Özet
Amaç: Araştırma COVİD-19 pandemi sürecinde nöroşirürji yoğun bakım ünitesindeki hasta yakınlarının anksiyete düzeyleri
ile sosyal destekleri arasındaki ilişkinin belirlenmesi amacıyla yapıldı. Gereç ve Yöntem: Araştırma bir üniversite hastanesinin
nöroşirürji yoğun bakım ünitesinde yatarak tedavi gören 250 hasta yakını bu araştırmanın örneklemini oluşturmaktadır. Veriler,
“Kişisel Bilgi Formu (KBF)”, “Beck Anksiyete Ölçeği (BAÖ)” ve “Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği (ÇBASDÖ)”
kullanılarak veriler toplandı. Verilerinin analizinde Shapiro Wilk testi, ortalama, standart sapma, medyan ve quartil değerleri,
Mann Whitney U testi, Kruskal Wallis testi ve Conover testi kullanıldı. Bulgular: Nöroşirürji YBÜ’deki hasta yakınlarının
algılanan sosyal destek düzeyi puan ortalamalarının artışı ile anksiyete düzeyi puan ortalamalarının düştüğü belirlendi. Hasta
yakınlarının, ÇBASDÖ alt boyutları ve toplam puanı ile BAÖ toplam puanı arasında negatif yönlü, düşük şiddette ve anlamlı
bir ilişki olduğu saptanmıştır (p<0,01). Sonuç: YBÜ’deki hasta yakınlarına hemşirelerin anksiyete ile baş etme yollarıyla ilgili
eğitimler düzenlemeleri, sosyal destek sistemlerini harekete geçirme ve bu sosyal destek sistemlerinden nasıl faydalanabileceği
konusunda gerekli eğitimler düzenlemeleri önerilmektedir.
Anahtar Kelimeler: Anksiyete; COVİD-19; Hasta Yakını; Sosyal Destek.

Anahtar Kelimeler

Anksiyete, COVİD-19, Hasta Yakını, Sosyal Destek

Etik Beyan

Araştırmaya başlamadan önce, ölçeklerin geçerlilik ve güvenirliliğini yapan araştırmacılardan kullanım izni, Adana Çukurova Üniversitesi Klinik Araştırmalar Etik Kurulu’ndan etik onay (Tarih: 04/02/2022 ve Sayı No: 075), araştırmanın yapılacağı kurum olan üniversite hastanesinden kurum izni alınmıştır. Araştırmacı tarafından araştırmaya katılan hasta yakınlarına araştırmanın amacı ve yöntemi açıklanmış olup araştırmaya katılımın gönüllülük esasına dayalı olduğuna yönelik bilgilendirme yapılarak yazılı onam alınmıştır.

Teşekkür

Çalışmamıza katılan hasta yakınlarına teşekkür ederiz.

Determınıng The Relatıonshıp Between The Anxıety Level And Socıal Support Of Patıents' Relatıves In The Neurosurgy Intensıve Care Unıt Durıng The Covıd 19 Pandemıc Process

Öz

Abstract
Aim: The research was conducted to determine the relationship between the anxiety levels and social support of patients'
relatives in the neurosurgery intensive care unit during the COVID-19 pandemic. Materials and Methods: The sample of this
research consists of 250 relatives of patients receiving inpatient treatment in the neurosurgery intensive care unit of a university
hospital. Data were collected using the "Personal Information Form (KBF)", "Beck Anxiety Scale (BAS)" and
"Multidimensional Perceived Social Support Scale (MSPSS)". Shapiro Wilk test, mean, standard deviation, median and quartile
values, Mann Whitney U test, Kruskal Wallis test and Conover test were used to analyze the data. Results: It was determined
that the mean scores of the perceived social support level of the patients' relatives in the Neurosurgery ICU increased and the
mean scores of the anxiety level decreased. It was determined that there was a negative, low-strength and significant
relationship between the MSPSDS subscales and total score of the patient's relatives and the BAI total score (p<0.01).
Concluson: It is recommended that nurses organize training for relatives of patients in the ICU on ways to cope with anxiety,
to activate social support systems and to provide necessary training on how to benefit from these social support systems.
Keywords: Anxiety; COVID-19; Patıents' Relatıves; Social Support.

Anahtar Kelimeler

Anxiety, COVİD-19, Patient' Relatives, Social Support

Etik Beyan

Before starting the research, permission for use was obtained from the researchers who performed the validity and reliability of the scales, ethical approval from the Clinical Research Ethics Committee of Adana Çukurova University (Date: 04/02/2022 and Issue No: 075), institution permission was obtained from the university hospital, the institution where the research will be conducted. The purpose and method of the research were explained by the researcher to the relatives of the patients participating in the study, and written consent was obtained by informing that participation in the research was based on a voluntary basis.

Teşekkür

We would like to thank the relatives of the patients who participated in our study.

Kaynakça

• 1. Dağlı DA, Büyükbayram A, Arabacı LB. Covid-19 tanısı alan hasta ve ailesine psikososyal yaklaşım. İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi. 2020;5(2):191-195.
• 2. Xiong J, Lipsitz O, Nasri F, et al. Impact Of COVID-19 Pandemic on mental health in the general population: A systematic review. J. Affect. Disord. 2020;277:55-64.
• 3. Carlson EB, Spain DA, Muhtadie L, Mcdade-Montez L, Macia, KS. Care and caring in the intensive care unit: family members' distress and perceptions about staff skills, communication, and emotional support. J. Crit. Care. 2015;30(3):557-561.
• 4. Frivold G, Dale B, Slettebø Å. Family members’ experiences of being cared for by nurses and physicians in norwegian intensive care units: A phenomenological hermeneutical study. Intensive Crit Care Nurs. 2015;31(4):232-240.
• 5. Koyuncu A, Aslan FE, Yava A, Çınar D, Olgun N. Kalp damar cerrahisi yoğun bakım ünitesinde tedavi gören terminal dönemdeki hastaların yakınlarının hasta ziyaretinden beklentileri. Turk Gogus Kalp Dama. 2016;24(1):68-75.
• 6. Torun, N. Uzun süreli yoğun bakım ünitesinde hastası olan ailelerin deneyimleri: Nitel bir çalışma. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi. 2019;9(3):127-133.
• 7. Aktaş Y, Arabacı LB. Yoğun bakımda hasta ve ailesiyle iletişim. İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi. 2016;1(3):39-43.
• 8. Gedük EA. Hemşirelik mesleğinin gelişen rolleri. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi. 2018;5(2):253-258.
• 9. İmre A, Özer Z. Yoğun bakım ünitelerinde hasta yakınlarının memnuniyet düzeyleri ve stresle baş etme tarzlarının değerlendirilmesi. Kocaeli Med J. 2021;10(3):242-251.
• 10. Çelik Ş, Avşar G. How much does social support perceived by ındividuals affect the anxiety level during the COVID-19 Pandemic. MAS Journal of Applied Sciences. 2022;7(3):617–629.
• 11. Beesley SJ, Hopkins RO, Holt-Lunstad J, et al. Acute physiologic stress and subsequent anxiety among family members of ICU patients. Crit. Care Med. 2018;46(2):229-235.
• 12. Fumis RRL, Ranzani OT, Faria PP, Schettino G. Anxiety, depression, and satisfaction in close relatives of patients in an open visiting policy intensive care unit in Brazil. J. Crit. Care. 2015;30(2):440.e1- 440.e6.
• 13. Örnek ÖK, Günaydın HN, Kolaç N, Açıkgöz B, Kavala AA, Türkyılmaz S. Kalp-damar cerrahi hastalarının anksiyete düzeyleri: baş etme yöntemleri, öz-etkililik düzeyi ve sosyal destek mekanizmalarının incelenmesi: Tanımlayıcı ve ilişki arayıcı araştırma. Turkiye Klinikleri J Cardiovasc Sci. 2020;34(2):35-45.
• 14. Ulusoy M, Sahin NH, Erkmen H. Turkish version of the Beck Anxiety Inventory: Psychometric properties. J. Cogn. Psychother. 1998;12(2):163.
• 15. Eker D, Arkar H, Yaldız H. Çok boyutlu algılanan sosyal destek ölçeği’nin gözden geçirilmiş formunun faktör yapısı, geçerlik ve güvenirliği. Türk Psikiyatri Dergisi. 2001;12(1):17-25.
• 16. Bolosi M, Peritogiannis V, Tzimas P, Margaritis A, Milios K, Rizos DV. Depressive and anxiety symptoms in relatives of intensive care unit patients and the perceived need for support. JNRP. 2018;9(04):522-528.
• 17. Köse I, Zincircioğlu Ç, Öztürk YK, et al. Factors affecting anxiety and depression symptoms in relatives of intensive care unit patients. J. Intensive Care Med.2016;31(9):611-617.
• 18. Özdin S, Bayrak Özdin Ş. Levels and predictors of anxiety, depression and health anxiety during COVID-19 pandemic in Turkish Society: The importance of gender. Int. J. Soc. Psychiatry. 2020;66(5):504-511.
• 19. Kosovali BD, Tezcan B, Aytaç I, Peker TT, Soyal OB, Mutlu NM. Anxiety and depression in the relatives of COVID-19 and non-COVID-19 intensive care patients during the pandemic. Cureus. 2021;13(12):e20559.
• 20. Çelik İ, Karakebelioğlu S, Güloğlu B. The relationship between anxiety and perceived social support during the initial stage of the COVID-19 outbreak. . Psychiatr. Nurs. 2022;13(2):115-124.
• 21. Kosovali BD, Mutlu NM, Gonen CC, et al. Does hospitalisation of a patient in the intensive care unit cause anxiety and does restriction of visiting cause depression for the relatives of these patients during COVID‐19 pandemic?. Int. J. Clin. Pract. 2021;75(10):e14328.
• 22. Kao YY, Chen CI, Chen FJ, Lin YH, Perng SJ, Lin HY, Huang CY. Effects of resourcefulness on sleep disturbances, anxiety, and depressive symptoms in family members of intensive care unit patients. Arch. Psychiatr. Nurs. 2016;30(5):607-613.
• 23. Türkleş S, Bilgin F. Yoğun bakım ünitesinde hastası olan bireylerin anksiyete düzeyleri. EJONS. 2020;4(14):240-253.
• 24. Çelik S, Genç G, Kinetli Y, Aşılıoğlı M, Sarı M, Madenoğlu Kıvanç M. Sleep problems, anxiety, depression and fatigue on family members of adult intensive care unit patients. Int. J. Nurs. Pract. 2016;22(5):512-522.
• 25. Friligou A, Sidiropoulou M, Kavga A, Gerogianni G, Kourakos M, Vasilopoulos G, Polikandrioti M. Factors affecting state and trait anxiety of relatives of hospitalized patients. J. Caring Sci. 2021;10(1):9-14.
• 26. Kantekin ÇÜ, Tekeli AE, Kaaraaslan Ö, Talih G, Hacımusalar Y. An evaluation of the effect on depression and anxiety levels of the frequency of providing informing to the relatives of patients treated in intensive care unit. J. Surg. Med. 2019;3(1):36-38.
• 27. Digby R, Manias E, Haines KJ, Orosz J, Ihle J, Bucknall TK. Family experiences and perceptions of intensive care unit care and communication during the COVID-19 pandemic. Aust Crit Care. 2023;36(3):350-360.
• 28. Bilgin N, Yıldırım E. Kanser hastası yakınlarının algıladığı sosyal destek ile umutsuzluk düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Aydın Sağlık Dergisi. 2017;3(2):33-49.
• 29. Kars Fertelli T, Özkan Tuncay F. İnmeli bireye bakım verenlerde bakım yükü, sosyal destek ve yaşam kalitesi arasındaki ilişki. JAREN. 2019;5(2):107-115.
• 30. Avcı M, Ayaz‐Alkaya S. Anxiety, social support and satisfaction of patients’ families in intensive care units: A descriptive‐correlational study. J. Clin. Nurs. 2022;31(19-20):2765-2773.
• 31. Özmete E, Pak M. The relationship between anxiety levels and perceived social support during the pandemic of COVID-19 in Turkey. Soc Work Public Hlth. 2020;35(7):603-616.
• 32. Xu J, Ou J, Luo S, et al. Perceived social support protects lonely people against COVID-19 anxiety: A three- wave longitudinal study in China. Front. Psychol. 2020;11:566965.
• 33. Kandeğer A, Aydın M, Altınbaş K, et al. Evaluation of the relationship between perceived social support, coping strategies, anxiety, and depression symptoms among hospitalized COVID-19 patients. IJPM. 2021;56(4):240-254.