CEZA HUKUKU İLKELERİ AÇISINDAN İDARİ YAPTIRIMLAR

Yıl 2017, YBHD 2017/1, 19 - 54, 12.01.2017

Murat Ekinci

Öz

Yaptırım; kamu düzenini ve toplum huzurunu sağlama amacıyla kamu otoritesi tarafından vazedilmiş kurallara muhalefet halinde maruz kalınacak bir neticedir. Adlî düzen ve idarî düzen birbirinden farklı hukuki değerlerle ilgili olduğu için adlî ve idarî düzeni koruyan müeyyidelerin ağırlıkları, amaçları, veriliş usulleri, tesis makamları, icra edilme şartları ve hukukî dayanakları farklıdır. 

Bu farklılıklar sebebiyle; kanunilik, şahsilik, ölçülülük, geriye yürümezlik, mükerrer cezalandırma yasağı, savunma hakkı, lehe kanunun uygulanması gibi temel ceza hukuku ilkelerinin adlî suç ve cezalar ile idarî suç ve cezalarda uygulanması birbirinden farklıdır. Örneğin suçta ve cezada kanunilik ilkesi adli suç ve cezalarda katı bir şekilde uygulanırken; idari suç ve cezalarda sadece “cezada kanunilik” ilkesi mutlak uygulanmakta; “suçta kanunilik” ilkesinin varlığı ise kısmen kabul edilmektedir. 

Anahtar Kelimeler

Ceza hukuku ilkeleri, idari suç, idari yaptırım, adli düzen, idari düzen

Kaynakça

• Akbulut, Emre (2013) Türk İdare Hukukunda Kanunî İdare İlkesi, 1. Baskı, İstanbul, Beta Basım.
• Akyılmaz, Bahtiyar (2002) ‘Anayasal Esaslar Çerçevesinde Kamu Personeli Disiplin Hukuku ve Uygulamadaki Sorunlar’ Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C: VI, S: 1-2, s. 241-262.
• Çağlayan, Ramazan (2006) İdarî Yaptırımlar Hukuku, 1. Baskı, Ankara, Asil Yayın Dağıtım.
• Çakmak, Zeynep (2011) Bağımsız İdarî Otorite Olarak Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu, 1. Baskı, Ankara, Çakmak Yayınevi.
• Çınar, Hacı Yusuf (2009) 4628 Sayılı Elektrik Piyasası Kanunu Çerçevesinde İdari Yaptırımlar (Yayımlanmamış EPDK Uzmanlık Tezi), Ankara.
• Doğan, Beşir Fatih & Çağlayan, Ramazan (2008) ‘Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun Verdiği Para Cezalarının Uygulanması Sorunu Üzerine’ Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C: XII, S:1-2, s. 565-583.
• Erdinç, Burcu (2012) ‘İdari Yaptırımların Kavramsal Çerçevesi ve Cezai Yaptırımlarla Karşılaştırılması’ Ankara Barosu Dergisi, S: 2, s. 241-276.
• Gençay, Şehnaz (2011) ‘Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu’nun Yaptırım Uygulama Yetkisi ve Yargısal Denetimi’ Ankara Barosu Uluslararası Hukuk Kurultayı (11-15 Ocak 2010 Ankara), Ankara Barosu Yayınları, C: 3, s.
• 177-184.
• Gölcüklü, Feyyaz (1963) ‘İdari Ceza Hukuku ve Anlamı; İdarenin Cezai Müeyyide Tatbiki’ AÜSBFD, C: XVIII, S: 2, s. 115-182.
• Günday, Metin (2015) İdare Hukuku, 10. Baskı, Ankara, İmaj Yayınevi.
• Güneş, Turan (1965) Türk Pozitif Hukukunda Yürütmenin Düzenleyici İşlemleri, Ankara, AÜSBF Yayınları, No: 191-173.
• Hafızoğulları, Zeki (1994) ‘Genel Çizgileriyle Savunma Hakkı’ Ankara Barosu Dergisi, S: 1, s. 20-40.
• Hafızoğulları, Zeki (2008) Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, Ankara, US-A Yayıncılık.
• Hakeri, Hakan (2016) Ceza Hukuku Genel Hükümler, 19. Baskı, Ankara, Adalet Yayınevi.
• İnan, Atilla (2011) Açıklamalı Gerekçeli Kabahatler Kanunu, 1. Baskı, Ankara, Semih Ofset.
• Kangal, Zeynel T. (2011) Kabahatler Hukuku, 1. Baskı, İstanbul, XII Levha Yayıncılık.
• Karabulut, Mustafa (2008) İdari Yaptırımların Hukuki Rejimi, 1. Baskı, Ankara, Turhan Kitabevi.
• Karahanoğulları, Onur (1999) ‘Memur Disiplin Hukukunun Niteliği ve İlkeleri’ Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi, C: 8, S: 3, s. 55-77.
• Kaya, Cemil (2005) ‘Memur Disiplin Suç ve Cezalarına ve Disiplin Soruşturmasına Hakim Olan Temel İlkeler’ Amme İdaresi Dergisi, C: 38, S: 2, s. 61-87.
• Koca, Mahmut & Üzülmez, İlhan (2012) Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, 5. Baskı, Ankara, Seçkin Yayıncılık.
• Oğurlu, Yücel (1999) ‘İdari Yaptırımlara Genel Bir Bakış ve İdari Yaptırım-Ceza Yaptırımı Ayrımı’ A. Ü. Erzincan Hukuk Fakültesi Dergisi, C: III, S:1, s. 143-194.
• Oğurlu, Yücel (2002) Karşılaştırmalı İdare Hukukunda Ölçülülük İlkesi, 1. Baskı, Ankara, Seçkin Yayıncılık.
• Özay, İlhan (1985) İdari Yaptırımlar, 1. Baskı, İstanbul, İstanbul Üniversitesi Yayınları.
• Özbek, Veli Özer & Doğan, Koray & Bacaksız, Pınar & Tepe, İlker (2016) Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, 7. Baskı, Ankara, Seçkin Yayıncılık.
• Özbek, Veli Özer & Kanbur, Mehmet Nihat & Doğan, Koray & Bacaksız, Pınar & Tepe, İlker (2012) Ceza Muhakemesi Hukuku, 3. Baskı, Ankara, Seçkin Yayıncılık, s. 115.
• Özen, Mustafa (2013) İdari Ceza Hukuku, 1. Baskı, Ankara, Adalet Yayınevi.
• Özgenç, İzzet (2016) Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, 12. Bası, Ankara, Seçkin Yayıncılık.
• Öztürk, Bahri & Erdem, Mustafa Ruhan (2008) Uygulamalı Ceza Hukuku ve Güvenlik Tedbirleri Hukuku, 10. Baskı, Ankara, Seçkin Yayıncılık.
• Sancakdar, Oğuz ‘İdari Cezaların Yaptırımlar Teorisindeki Yeri ve Türk Hukuku’ndaki Anayasal Temelleri’: Ulusan, İlhan & Başaran Yavaşlar, Funda (2009) İdari Ceza Hukuku Sempozyumu, 1. Baskı, İstanbul, Seçkin Yayıncılık, s. 59-109.
• Soyaslan, Doğan (1990) Yürütme Organının Suç ve Ceza Koyma Yetkisi, Ankara, 1. Baskı, Kazancı Kitap Ticaret AŞ. Tan, Turgut (2016) İdare Hukuku, 5. Baskı, Ankara, Turhan Kitabevi.
• Toroslu, Nevzat (2012) Ceza Hukuku Genel Kısım, 17. Baskı, Ankara, Savaş Yayınevi.
• Ulusoy, Ali (2011) ‘Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu’nun Yaptırım Uygulama Yetkisi ve Yargısal Denetimi’ Ankara Barosu Uluslararası Hukuk Kurultayı (11-15 Ocak 2010 Ankara), Ankara Barosu Yayınları, C: 3, s. 184-190.
• Ulusoy, Ali (2013) İdari Yaptırımlar, 1. Baskı, İstanbul, XII Levha Yayıncılık.
• Zanobini, Guido (1964) İdari Müeyyideler, Ankara, AÜSBF Yayınları (Çeviren: Günal, H. Yılmaz).