Yaratıcı Drama Yönteminin Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutum ve Mesleki Benlik Saygı Düzeylerine Etkisi

Yıl 2020, Cilt: 15 Sayı: 1, 113 - 130, 01.12.2020

Hülya Akdemir

Öz

Bu çalışma, öğrenme-öğretme sürecinde yaratıcı drama yönteminin kullanılmasının öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine ilişkin tutum ve mesleki benlik algısı üzerindeki etkilerini incelemek amacıyla yapılmıştır. Çalışmada, karma yöntem araştırmalarından sıralı açıklayıcı tasarım kullanılmıştır. Araştırma için uygun görülen duyuşsal eğitim dersinin seçmeli ders olması ve tek şubeden oluşması sebebiyle; araştırma yöntemi olarak yarı-deneysel desenlerden tek grupta ön test-son test düzenine göre tasarlanmıştır. Araştırmanın örneklemini, 2016-2017 eğitim-öğretim yılı güz yarıyılında bir devlet üniversitesinin Eğitim Fakültesi Sınıf Öğretmenliği Ana Bilim Dalı’nda öğrenim gören ve duyuşsal eğitim dersini alan 36 öğretmen adayı oluşturmaktadır. Araştırma süreci, yaratıcı drama yöntemi kullanılarak planlanmış ve uygulanmıştır. Araştırmanın nitel verileri Öğretmenlik Mesleği Tutum Ölçeği (Üstüner, 2006) ve Arıcak Mesleki Benlik Saygısı Ölçeği (Arıcak, 2001) kullanılarak toplanmıştır. Tüm veri toplama araçları uygulama öncesi ön test ve uygulama sonrası son test olarak uygulanmıştır. Toplanan veriler bağımlı gruplar t-testi ile analiz edilmiştir. Görüşme formu kullanılarak toplanan nitel verilerin analizinde betimsel analiz kullanılmıştır. Araştırma sonucunda, yaratıcı drama ile işlenen duyuşsal eğitim dersinin öğretmenlik mesleğine yönelik tutum ve mesleki benlik saygısından alınan puanlar üzerinde anlamlı farklılık yaratmadığı belirlenmiştir. Ancak görüş alma formundan elde edilen cevaplara göre, süreç sonunda öğretmenlik kimliğini benimsemiş oldukları görülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Yaratıcı drama, Sınıf öğretmeni eğitimi, Öğretmen adayı, Tutum, Benlik saygısı

Kaynakça

• Adıgüzel, Ö. (2006). Yaratıcı drama kavramı, bileşenleri ve aşamaları. Yaratıcı Drama Dergisi, 1 (1), 17-29.
• Adıgüzel, Ö. (2002). Bir iletişim yolu olarak drama. Yaratıcı Drama 1985-1998 Yazılar. (Edt. H. Ömer Adıgüzel). Ankara, Naturel Yayınları.
• Alkan, C. (2000). Giriş. Almanya ve Kıbrıs’ta öğretmen yetiştirme (Edt. Hasan Coşkun), Ankara, CTB Yayınları.
• Arıcak, O. T. (2001). Mesleki benlik saygısı ölçeğinin geliştirilmesi, güvenirlik ve geçerlik çalışmaları. 6.Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi. 5-7 ….
• Arslan, E., Erbay, F., Saygın, Y. (2010). Yaratıcı drama ile bütünleştirilmiş iletişim becerileri eğitiminin çocuk gelişimi ve eğitimi bölümü öğrencilerinin iletişim becerilerine etkisinin incelenmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (23), 1-8.
• Aslan, D., Akyol, A. (2006). Okul öncesi öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları ve mesleki benlik saygılarının incelenmesi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15 (2), 51-60.
• Aydın, R., Sağlam, G. (2012). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlarının belirlenmesi (Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Örneği). Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 10 (2), 257-294.
• Baki, A., Gökçek, T. (2012). Karma yöntem araştırmalarına genel bir bakış. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 11 (42), 1-21.
• Bozdağan, A. E., Aydın, D., Yıldırım, K. (2007). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumları. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 8 (2), 83-97.
• Çayır, N., Gökbulut, Ö. Ö. (2015). Yaratıcı drama yöntemiyle öğretmen yeterliklerinden kişisel gelişim üzerine nitel bir çalışma. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(2), 252-270.
• Dilmaç, B., Ekşi, H. (2008). Meslek yüksel okullarında öğrenim gören öğrencilerin yaşam doyumları ve benlik saygılarının incelenmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (20), 279-288.
• Dilmaç, B., Çıkılı, Y., Işık, H., Sungur, C. (2009). Teknik öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleklerine ilişkin tutumlarının yordayıcısı olarak mesleki benlik saygısı. Selçuk-Teknik Dergisi, 8 (2), 127-143.
• Dursun, Ö.Ö., Çuhadar C., Tanyeri, T. (2014). Bilişim teknolojileri öğretmen adaylarının mesleki benlik saygıları. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 35 (1), 131-142.
• Girgin, G., Akamca, G. Ö., Ellez, A. M., Oğuz, E. (2010). Okul öncesi öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları, mesleki benlik saygıları ve mesleki yeterlik inançları. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, (28), 1-15.
• Gömleksiz, M. N., Kan, A. Ü. (2012). Eğitimde duyuşsal boyut ve duyuşsal öğrenme. Turkish Studies Dergisi, 7(1), 1159-1177.
• Kara, Y., Çam, F. (2007). Yaratıcı drama yönteminin bazı sosyal becerilerin kazandırılmasına etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (32), 145-155.
• Çamdar, A.O., Namadan, F. (2016). Yaratıcı drama uygulamalarının öğretmen adaylarının sosyal becerilerine etkisi. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 36(3), 557-575.
• Pektaş, M., Kamer, S. T. (2011). Fen Bilgisi öğretmen adaylarının mesleğe yönelik tutumları. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 9 (4), 829-850.
• Sefer, S. R., Akfırat, N. (2009). Yaşam becerilerinin kazandırılmasında yaratıcı drama yönteminin kullanılması. Yaratıcı Drama Dergisi, 4(8), 99-112.
• Şahin, Ç., Girgin, D. (2018). Öğretmenlik mesleğini özendirici teknikler geliştirme. Öğretmen Yetiştirme Sistemimiz. (Edt. Mustafa Ergün, Behçet Oral ve Taha Yazar). Ankara, Pegem Akademi.
• Şahin, İ. (2005). Hümanizm ve eğitim. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 3 (11), 47-55.
• Üstündağ, T. (2002). Günümüz eğitiminde dramanın yeri. Yaratıcı Drama 1985-1998 Yazılar. (Edt. H. Ömer Adıgüzel). Ankara, Naturel Yayınları.
• Üstüner, M. (2006). Öğretmenlik mesleğine yönelik tutum ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 2 (45), 109-127.
• Üstüner, M., Demirtaş, H., Öner, M. (2009). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları (İnönü Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Örneği). Eğitim ve Bilim Dergisi, 34 (151), 140-155.
• Wolcott, W. F. (1994). Transforming qualitative data: desciription, analysis and ınterpretation. California,Sage Publications.
• Yıldırım, A., Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara, Seçkin Yayıncılık.