İzmir Kemeraltı Kültürünü Haritalamak

Yıl 2020, Sayı: 23, 59 - 73, 23.01.2020

Gökçeçiçek Savaşır

https://doi.org/10.17484/yedi.623067

Öz

İzmir kentinin her noktasında geçmişten günümüze
hissedilen çok renkli kent kültürünün tanıklık mekânlarının başında Kemeraltı
gelmektedir. Makale İzmir kent kimliği ve kültürünün önemli bir parçası olan
Kemeraltı özelinde mimarlık, sanat, zanaat, moda, tekstil gibi tasarım
alanların somut ve soyut değerlerini odağına alan bir tasarım kültürü
haritalama pratiğini konu alır. Çalışma,
konuya ilişkin güncel yazına katkıda bulunmanın yanı sıra, Kemeraltı’na
odaklanan bu haritalama pratiğini, kültür turizminin ve kentsel turizmin
önemli araçlarından kent kültürünün haritalanması çerçevesinden irdelemeyi amaçlanmaktadır. Yorumlayıcı (interpretive) bir araştırma yöntemiyle ele alınan çalışmanın
kapsamı, turizm ve mimarlık alanlarındaki kültürel miras, koruma,
sürdürülebilirlik tartışmalarından farklılaşarak, yeni kentsel-kültürel turizm
faaliyetleri ve tasarım kültürünün haritalanması konularıyla sınırlandırılmıştır.
Bu kültürel haritalamanın benzer kapsam ve nitelikteki alternatif çalışmaları gerçekleştirmeye
ve irdelemeye zemin oluşturacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Kültür turizmi, kentsel-kültürel haritalama, kültür-tasarım yürüyüş rotaları, Kemeraltı, İzmir

Mapping the Culture of Izmir Kemeraltı

Öz

Kemeraltı is one of
the most important places of witnessing with multicolored urban culture that
has been felt from past to present in every point of İzmir city. The article
dwells on a cultural mapping practice that focuses on the tangible and
intangible values of design areas such as architecture, art, craft, fashion and
textile in the context of Kemeraltı, which is an important part of İzmir city
identity and culture. In addition to a contribution to the current literature
on this subject, it aims to scrutinize this mapping from within the framework
of cultural mapping as an important tool of cultural tourism and urban tourism.
Differing from the debates on cultural heritage,
conservation, or sustainability in the realms of tourism and architecture, the
scope of the discussion is limited to new urban cultural tourism practices and
mapping of design culture, while it is elaborated through an interpretive
research method. It is believed that this cultural mapping, based on cultural
tourism and cultural heritage, will provide a basis for realizing and
investigating alternative studies with similar scope and quality.

Anahtar Kelimeler

Cultural tourism, urban-cultural mapping, cultural-design walking routes, Kemeraltı, Izmir

Kaynakça

• Aksatan, M. (2014). “Sürdürülebilir turizm ve doğal miras”. Kozak, M. (Ed.). Sürdürülebilir turizm kavramlar ve uygulamalar, 2014, Ankara: Detay Yayıncılık, içinde (s.30-44).
• Aksoy, Y. (1992). Guide to İzmir Rehberi. İzmir: ADR Reklam Hizmetleri.
• Atilla, A. N. (2001). Tarihten günümüze İzmir mutfağı. İzmir: İzmir Büyükşehir Belediyesi Kent Kitaplığı Yayınları.
• “Dosya: “İzmir’in tarihsel kent mekânları için yeni vizyonlar”. (Mart 2002). Emel Kayın (Ed.). Ege Mimarlık, 43, 4-45.
• “Dosya: Mimarlık, kültür ve turizm". (Eylül 2005). Deniz İncedayı (Ed.). Mimar.ist Dergisi, 17, 33-71.
• Ecemiş Kılıç, S. ve Aydoğan, M. (2006). “Katılımcı bir kentsel koruma projesi: İzmir – Kemeraltı tarihi kent merkezi”, Ege Coğrafya Dergisi, 15, 61-71.
• Ege Derneği. (2011). “İzmir kültür turizmi sektör araştırması tespit ve öneriler”.http://egedernegi.org.tr/downloads/pdf1.pdf (31.10.2018).
• “Gezi Rehberi”, İzmir Dergisi. http://izmirdergisi.com/tr/turizm/gezi-rehberi (31.10.2018).
• İzmir Akdeniz Akademisi (2019). Etkinlikler.https://www.izmeda.org/?page_id=320#content (29.08.2019).
• İzmir Konak Belediyesi (2009). İzmir’i iyileştirmek: Kent yenileme Çalışmaları 2005-2009. İzmir: Konak Belediyesi Yayınları.
• “İzmir Kültür Çalıştayı (2009)”, İzmir Büyükşehir Belediyesi.https://www.izmirelele.com/Extras/file/kulturcalistayi.pdf (31.10.2018).
• “İzmir Rehberi”, İzmir Ticaret Odası.http://www.izto.org.tr/tr/izmir-rehberi (31.10.2018).
• “İzmir Tarih”, İzmir Büyükşehir Belediyesi İzmir Tarih Proje Merkezi.http://www.izmirtarih.com.tr/ (31.10.2018). İzmir Valiliği İl Turizm Müdürlüğü (2006). İzmir turizm sempozyumu. İzmir: İzmir Valiliği Kültür Yayınları.
• _____ (2000). İzmir turizm envanteri. İzmir: İzmir Valiliği Kültür Yayınları.“İzmir’de bir gün - Turizm rehberi”, İzmir Büyükşehir Belediyesi.https://www.izmir.bel.tr/tr/Yayin/157/227#dergi/sayfa1 (10.12.2018).
• “Kemeraltı”, T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı, İzmir İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü.http://www.izmirkulturturizm.gov.tr/TR-77370/kemeralti.html (31.10.2018).
• “Kemeraltı dünya mirası olsun”, Yeni Asır.https://www.yeniasir.com.tr/izmir/2015/09/29/kemeralti-dunya-mirasi-olsun (31.10.2018).
• “Kemeraltı rotası”, İzmir Guide Dergisi.http://www.izmirguide.com/kemeralti-rotasi (31.10.2018).
• “Kemeraltı’ndan Kültürpark’a Tasarım Rotası”, İzmir İyi Tasarım Günleri_I.http://www.izmir.com.tr/Pages/Art/OtherDetail.aspx?otherid=34192 (15.10.2018)
• “Kent rehberi”, T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı İzmir İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü.http://www.izmirkulturturizm.gov.tr/TR-77343/izmir-rehberi.html (31.10.2018).
• Kişisel arşiv. (2018, Mart). Yazar(lar)a ait kişisel fotoğraf arşivi. Dijital fotoğraflardan üretilmiş foto-kolajlar. Kemeraltı, İzmir.
• “KNK Dergi”, Konak Belediyesi.http://www.konak.bel.tr/sayfa/knk-dergi (31.10.2018).
• “Kültür turizmi”, T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı, İzmir İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü.http://www.izmirkulturturizm.gov.tr/TR-92447/kultur-turizmi.html (31.10.2018).
• “Kültürel projeler”, TARKEM.http://www.tarkem.com/proje/ (12.11.2018).
• Li, M., Wu, B. ve Cai, L. (Nisan 2008). “Tourism development of world heritage sites in China, a geographical perspective”, Tourism Management, 29(2), 308-319.
• Loulanski, T. ve Loulanski, V. (Mart 2011). “The sustainable integration of cultural heritage and tourism: A meta study”, Journal of Sustainable Tourism, 19(7), 837-862.
• Maitland, R. (2010). Everyday life as a creative experience in cities. International Journal of Culture, Tourism and Hospitality Research, 4(3), 176-185.
• _____ (2008). Conviviality and everyday life: The appeal of new areas of London for visitors. International Journal of Tourism Research, 10(1), 15-25.
• Mimarlar Odası İzmir Şubesi. (2005). Güner, D. (Ed.). İzmir mimarlık rehberi 2005. İstanbul: Mas Matbaası.
• Poria, Y., Butler, R. ve Airey, D. (Ocak 2003). “The core of heritage tourism”, Annals of Tourism Research, 30(1), 238-254.
• Richards, G. ve Russo, (2016). “Synthesis and conclusions: Towards a new geography of tourism?”. Russo, A. P. ve Richards, G. (Eds.). Reinventing the local in Tourism: Producing, consuming and nego-tiating place. Bristol: Channel View, içinde (s.251-266).
• Richards, G. (2019). “Kültür turizmi: Son araştırmalar ve eğilimlere dair bir inceleme”. Özdemir, N. ve Öger, A. (Ed.). Kültürel miras yönetimi. (2019). Ankara: Grafiker Yayınları, içinde (s.583-614).
• _____ (2003). “What is cultural tourism?”. Van Maaren, A. (Ed.). Erfgoed voor toerisme. Weesp: Nationaal Contact Monumenten, içinde (s.30-44). https://www.researchgate.net/publication/324031354_What_is_Cultural_Tourism (06.09.2019)
• _____ (1996). Cultural tourism in Europe. Wallingford: CABI.
• Sutherland, C. ve Young, . (1995). “Keynote speech. Cultural mapping symposium and workshop. Avustralya. UNESCO Bangkok. (2019). “Cultural mapping”, içindehttps://bangkok.unesco.org/content/cultural-mapping (06.09.2019).
• “Tarihi Kemeraltı Çarşısı”, İzmir Kalkınma Ajansı.http://www.visitizmir.org/tr/sayfa/tarih/tarihi-yerler/sehir-merkezindeki-tarihi-yapilar/tarihi-kemeralti-carsisi-780497 (31.10.2018).
• Taşkıran, H. K. (2008). Kemeraltı’nın İzmir’i: Tarih kültür ve gezi rehberi. İzmir: Tepekule Kitaplığı Yayınları.
• TDK Sözlüğü, “Kültür”.http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_bts&arama=kelime&guid=TDK.GTS.5bc4f413017076.79078448 (15.10.2018).
• Timothy, D. J. ve Boyd, S. W. (2001). Heritage tourism (Themes in tourism). Essex: Prentice Hall.
• “Turistik gezi rotası hazırlıyoruz”, İzmir Büyükşehir Belediyesi.https://www.izmir.bel.tr/tr/Projeler/1456/4 (10.12.2018).
• UNESCO Bangkok. (2019). “Cultural Mapping”.https://bangkok.unesco.org/content/cultural-mapping (06.09.2019).
• UNESCO Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü. (2003). “UNESCO database of national cultural heritage laws”.http://www.unesco.org/new/en/culture/themes/illicit-trafficking-of-cultural-property/unesco-database-of-national-cultural-heritage-laws/ (27.10.2018).
• “UNESCO somut olmayan kültürel miras”, T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı İzmir İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü.http://www.izmirkulturturizm.gov.tr/TR-90964/unesco-somut-olmayan-kulturel-miras.html (27.10.2018).
• UNWTO Conferences and Seminars. (2013). Tourism at world heritage sites. Challenges and opportunities. International tourism seminar, 26 Mart 2013. Çeşme, İzmir, Türkiye.https://www.e-unwto.org/doi/pdf/10.18111/9789284416608 (08.09.2019).
• Urry, J. (2015). Mekânları tüketmek, (Çev: Rahmi G. Öğdül), İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• _____ (2009). Turist bakışı, (Çev: Enis Tataroğlu ve İbrahim Yıldız), İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Ürük, Y. (2009). Adım adım İzmir ve çevresi – İzmir guide. İzmir: Yakın Kitap.
• Yentürk, N. (2018). Ayaküstü İzmir sokak ve fırın lezzetleri. İstanbul: Oğlak Yayıncılık.
• 4T (Tasarım ve Tasarım Tarihi Topluluğu) Derneği. http://www.4t.org.tr/tr/about-4t/ (15.10.2018).