JOSEPH BEUYS’UN SANATINDA YAĞ ve KEÇE

Yıl 2022, Sayı: 27, 125 - 135, 28.01.2022

Derya Şahin

https://doi.org/10.17484/yedi.1015346

Öz

Her insan sanatçıdır, söylemiyle toplumdaki herkesi sahip oldukları sanatsal yetiler aracılığıyla sanatsal yaratım sürecine dahil eden Alman sanatçı Joseph Beuys; grafik, resim, heykel, performans, video sanatı ve enstalasyon üzerine çalışmalar yapmış çok yönlü bir sanatçıdır. Alışılmış sanat nesnesinin dışlandığı, bitmiş eser yerine sürecin değer kazandığı, insanı düşünmeye ve sorgulamaya yönelten bir sanat anlayışı benimseyen Beuys, sanatın iyileştirici gücüne de inanmaktadır.
Sanatçının çalışmalarında ses ve düşünce gibi görünmez malzemelerin varlığının yanı sıra geçmişi mitsel öyküye uzanan keçe ve yağ önemli yere sahip olan nesnelerdir. Mite göre esir kaldığı dönemlerde sanatçıyı yeniden hayata bağlayan yağ ve keçe ikilisi, sanatçının ileride gerçekleştireceği yapıtlarında da sıkça karşımıza çıkacak ve Beuys’un sanatının temel malzemelerinden olacaktır.
Betimsel tarama modeli ile gerçekleştirilen araştırmada, Beuys’un sanat anlayışı ve yapıtları ile ilgili literatür taraması yapılmıştır. Araştırma, Beuys’un genellikle tercih ettiği malzemelerinden olan yağ ve keçe kullandığı eserlerle ve bu malzemeleri kullanımına yönelik görüşlerle sınırlandırılmıştır. Buna yönelik sanatçının malzeme seçiminde bağlantısı olduğu düşünülen yaşamı, sanat anlayışı ve mitsel öyküsüne de yer verilmiştir.
Araştırma bulgularına göre yağ ve keçeyi sembolik anlamlar yükleyerek kullanan sanatçının bu malzemeleri, dönüşümün, enerjinin, yalıtımın, iradenin, hayata bağlayıcılığın, toplumsal sağalmanın birer simgesi olarak kullandığı görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Joseph Beuys,, Sanat, Yapıt, Malzeme, Yağ, Keçe

Kaynakça

• Adams, D. (1992). Joseph Beuys. Art Journal, 51(2), 26-34. doi: 10.1080/00043249.1992.10791563.
• Arapoğlu, F. (2009). Joseph Beuys ve öğrencileri. Genç Sanat. 10(176), 26-29.
• Beuys, J. (1964). Yağ İskemlesi [Yerleştirme]. Tate Modern, Londra. http://feymag.com/Haberler/Detay/Sanat/Joseph-Beuys-ve-Sanati
• Beuys, J. (1966). Kuyruklu piyano için filtreleme [Yerleştirme]. https://manifold.press/piyanonun-yersizyurtsuzlasmasi.
• Beuys, J. (1974). Amerika'yı seviyorum, Amerika da beni [Performans]. http://feymag.com/Haberler/Detay/Sanat/Joseph-Beuys-ve-Sanati
• Beuys, J. (1985). Kötü durum [Yerleştirme]. https://www.are.na/block/1409615
• Beuys, J., Kounellis, J., Kiefer, A. ve Cucchi, E. (2005). Bir katedral inşa etmek (A. Cemal, Çev.). Sel Yayıncılık.
• Beykal, C. (2005). Joseph Beuys’u nasıl açıklamalı. M. Haydaroğlu (Ed.), Joseph Beuys: Aslolan çizgidir, Schloss Moyland müzesi koleksiyonundan bir seçki, içinde (s. 69-78). Yapı Kredi Yayınları.
• Buchloh, B. H. D., Krauss, R. ve Michelson, A. (1980). Joseph Beuys at the Guggenheim. October, 12, 3–21. doi: 10.2307/778572
• Duman, O. (2005). Joseph Beuys yaşam öyküsü. M. Haydaroğlu (Ed.), Joseph Beuys: Aslolan çizgidir, Schloss Moyland müzesi koleksiyonundan bir seçki, içinde (s. 185-192). Yapı Kredi Yayınları.
• Fisher, A. (2008). Monuments to the future: Social resonance in the art of Joseph Beuys. In A. Fisher (Ed.), Imperfect Fit Aesthetic Function, Facture, and Perception in Art and Writing since 1950. University of Alabama Press.
• Jordan, C. M. (2017). Joseph Beuys and social sculpture in the United States (Publication No. 1731) [Doctoral dissertation, City University of New York]. Cuny Academic Works. https://academicworks.cuny.edu/gc_etds/1731
• Killian, M. (1993, Mart 11). Art as healer. Chicago Tribune, s. 11.
• Lachman-Chapin, M. MEd, A.T.R. (1993) The art therapist as exhibiting artist: Messages from Joseph Beuys, Suzi Gablik, and Donald Kuspit. Art Therapy, 10(3), 141-147. doi:10.1080/07421656.1993.10758999
• Lynton, N. (2004). Modern sanatın öyküsü (C. Çapan ve S. Öziş, Çev.). Remzi Kitabevi Yayınları.
• May, R. (2020). Yaratma cesareti. Metis Yayınları.
• Merdaner, E. (2016). Joseph Beuys. Tekhne Yayınları. Michaud, E. ve Krauss, R. (1988). The ends of art according to Beuys. October, 45, 37–46. https://doi.org/10.2307/779042
• Okan, M. (1996). Joseph Beuys: Geçit [Belge]. https://archives.saltresearch.org/handle/123456789/47806?mode=simple
• Özdoğan, M. (2020). Rudolf Steiner'in düşünce dünyası ve çalışmaları. İnsan ve Sosyal Bilimler Dergisi, 3 (2), 665-683. https://dergipark.org.tr/tr/pub/johass/issue/57478/774802
• Paust, B. (2005). Eminim bu tavşan ömür boyu süren bir çalışmanın eseridir. Hayvanların Joseph Beuys’un eserlerindeki önemi. M. Haydaroğlu (Ed.), Joseph Beuys: Aslolan çizgidir, Schloss Moyland müzesi koleksiyonundan bir seçki, içinde (s. 9-22). Yapı Kredi Yayınları.
• Pektaş, N. (2006). Kaidesiz heykel. Artist Dergisi, Haziran, 40-46. Artist Yayın Endüstrisi ve Eğitim Hizmetleri Ltd.
• Pimentel, D. (2019). Beuys as philosopher: The aporia of fat. https://www.researchgate.net/publication/330369076_Beuys_as_Philosopher_The_Aporia_of_Fat
• Sucuoğlu, M. (2014). Fluxus bağlamında hazır nesne kullanımı ve Joseph Beuys örneğinde araştırılması (Tez No. 419478) [Yüksek lisans tezi, Akdeniz Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
• Tisdall, C. (1979). Joseph Beuys. Guggenheim Museum.
• Türkyılmaz, H. Ö. (2021). Galerici-sergi yapımcısı olarak René Block ve Fluxus sanatı. Art-e Sanat Dergisi, 14(27), 352-378. https://dergipark.org.tr/tr/pub/sduarte/issue/62751/897469
• Van der Grinten, F. J. (2005), “…siz yaratıklar”. M. Haydaroğlu (Ed.), Joseph Beuys: Aslolan çizgidir, Schloss Moyland müzesi koleksiyonundan bir seçki, içinde (s. 23-26). Yapı Kredi Yayınları.
• Yılmaz, M. (2013). Modernden postmoderne sanat. Ütopya Yayınevi.