Meragi'nin Devrişahi Usulü Nasıl Anlaşılmalıdır? Müzikolojik Bir Çözüm Arayışı

Yıl 2021, Cilt: 4 Sayı: 2, 207 - 224, 28.12.2021

Recep Uslu

https://doi.org/10.51576/yegah.1021477

Öz

Sistemciler döneminin müzik teorisyenlerinden biri olan Abdülkadir Meragi’nin icat ettiği bazı usuller vardır. Bu usuller günümüzde unutulmuştur. Nasıl icra edildikleri bilinmemektedir. Meragi’nin kitaplarındaki usul tanımlamaları yetersiz ve bazen anlaşılması güç ifadelerden oluşmaktadır. Doğu müziğinin bu önemli müzikoloji problemini çözmeye çalışan bazı araştırmacılar olmuştur. Araştırmalarında farklı görüşler ileri sürdüler. Bu makale Meragi’nin ilk icat ettiği usullerden biri olan devrişahiyi incelemeyi amaçlamaktadır. Makalede nitel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Bulgular bölümünde Meragi’nin yazdıkları esas alınarak kaynaklardaki bilgiler ortaya konulduktan sonra, araştırmalarda yapılan değerlendirmeler ele alınmıştır. Araştırmalardaki veriler kaynaklardaki bilgilerle karşılaştırılarak analiz edilmiştir. Sonuç kısmında usulün 30 nakra 12 vuruş üzerinden değerlendirilmesi yapılmış, gerekli görülen iki nakra es ilave edilmesiyle devrişahi usulünün 12 vuruşlu icrası için bir çözüm önerilmiştir.

Anahtar Kelimeler

MERAGİ, Devrişah Usulü, Müzikoloji, Türk Müziği, Ritim

Teşekkür

Teşekkürler. Kolay gelsin.

HOW SHOULD THE RHYTHM INVENTED NAMED DEVRISHAHI BY MERAGI BE UNDERSTOOD? A MUSICOLOGICAL SOLUTION SEEKING

Öz

There are some rhythms invented by Abdulkadir Meragi, one of the music theorists of the systemic era. These rhythms have been forgotten today. How they are performed is unknown. The descriptions about rhythms of Meragi in his books are inadequate and sometimes difficult to understand. There have been some researchers trying to solve this important musicology problem of Middle Eastern music. They put forward different views in their research. This article aims to examine one of Meragi's first invented rhythms, named the devrişah. Qualitative research method was used in the article. In the findings section, after revealing the information in the sources based on the writings of Meragi, the evaluations made in the studies were discussed. The opinions in the studies were analyzed by comparing them with the information in the sources. In the conclusion part, the rhythm was evaluated over 30 nakras and 12 beats, and a solution was proposed for the 12-beat performance of the rhythm named devrishahi by adding the necessary two nakras.

Anahtar Kelimeler

MERAGI, DEVRISHAHI RHYTHM, MUSICOLOGY, TURKISH MUIC

Kaynakça

• Abdülaziz Meragizade (1451). Nekavetül-edvar, haz. F.Koç, doktora tezi, 2010, MÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Şirvani, Fethullah (1452). Mecelle fil musiki, haz.B.Akdoğan, tez, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• A., Mohammed Reza (2017). Rhythmic Structure in Iranian Music, Tahran Art University Press .
• B. Murat, (1986). Maragalı Abdülkadir, İstanbul Pan yayınları.
• Ç., Ahmet (2001). <Abdülkadir Meragi’de Çelişkili Dört Usul>, Din Bilimleri Dergisi, c.I/sy. 2, s. 1-14.
• Khazrai, B.-Azadehfar, M. (2018). Abdulaziz b.Abdulkadir Meragi ve İbdaat-ı U der Musiki. Ayine-i Miras. sy.62, s.173-184.
• Ladiki, Mehmet (1485). Fethiyye, haz. Hakkı Tekin, doktora tezi içinde Arapçası, s. 244), Niğde Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Meragi (1418). Kitab-ı Lahniyye, Oxford Bodleian Library, no. 1843.
• Meragi (1418). Muhtasar-ı Makasıd, haz.Taki Biniş, Tahran 1977
• Meragi (1418). Makasıd lis-Sultan Şahruh. Paris BN MS No Or. 1121.
• Meragi (2018). Zevaid-i Fevaid-i Aşere, çev.R.Uslu, Ankara Atatürk Kültür Merkezi yay.
• Şirvani (1452), Mecelle fil-musiki, haz. B.Akdoğan, doktora tezi, 1996, içinde Arapçası, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Uslu, Recep (2015a). <Meragi’nin İka-devirleri>, Meragi’den II.Murad’a Müziğin Maksatları, Ankara Atatürk Kültür Merkezi yay.
• Uslu, Recep (2015b). <Ünlü müzisyen Abdülkadir Meragi Hakkında Yeni Bulgular>, Rast müzikoloji, III/1, s.32-41.
• Uslu, Recep (2020). <Müzik Teorisyeni Mehmet Ladiki Yeni Sistemci mi?>, Sanatın Gölgesinde, ed. R.Uslu, Ankara: İksad yay. s. 35-64.