Kolektif Hafıza ve Sanat Pratiğinin Mekânı Olarak Atölye

Yıl 2021, Cilt: 13 Sayı: 26, 73 - 80, 28.07.2021

Murat Aksoy

Öz

Bir kavramın değişmesiyle birlikte, kavramla ilişkili olan pratiklerde değişmeye başlar. Modernite ile birlikte sanat ve sanatçı kavramları değişmiş, bu kavramların değişmesiyle birlikte kavramların ilişkili olduğu mekân ve pratikler de değişmiştir. Sanat eserinin üretim mekânı olarak atölye kavram ve mekânının değişimi bunlardan biridir. Geleneksel sanatçının mekânı olan atölyeler yerini sanatçı stüdyolarına bırakmıştır. Stüdyolar toplumun günlük hayatından çok uzakken atölyeler günlük hayatın içerisindedir. Atölyeler sanatın eserinin üretim mekânları olduğu gibi sergilenme mekânlarıdır da. Modern sanat eserinin sergi mekânları ise ayrıcalıklı konumlarıyla galerilerdir. Bir mekânın kolektif hafızanın inşasında etkili olabilmesi için günlük hayatın tekrarı içinde olması gerekir. Toplumun tamamının erişim alanında olmayan, onun günlük yaşantısının dışında kalan bir mekân ancak sınırlı veya ayrıcalıklı bir grup için bir hafıza mekânı olabilir. Modern sanatçı stüdyoları ve sergi alanları, toplumun geneli tarafından ulaşılamaz olan mekânlardır. Geleneksel sanatçının mekânı toplumla yatay bir ilişki biçimi inşa ederken sanatçı stüdyoları ve sergi mekânları gibi modern mekânlar dikey bir ilişki geliştirmektedir.

Anahtar Kelimeler

Kolektif Hafıza, Mekân, Sanat, Sanatçı, Atölye

Workshop as a Space for Collective Memory and Art Practice.

Öz

With the change of a concept, the practices associated with the concept begin to change. With modernity, the concepts of art and artist have changed, and with the change of these concepts, the spaces and practices related to the concepts have also changed. The change in the concept and space of the workshop as the production space of the work of art is one of them. The workshops, which are traditional artist's spaces, have been replaced by artist studios. While the artist studios are far from the daily life of the society, the workshops are in the daily life. The workshop is not only a place for the production of artwork but also a place to be exhibited. The exhibition spaces of the modern art work are the galleries with their privileged locations. In order for a space to be effective in the construction of collective memory, it must be in the repetition of daily life. A space that is not within the reach of the whole society and outside of its daily life can only be a memory space for a limited or privileged group. Modern artist studios and exhibition spaces are places that are inaccessible to the general public. While the traditional artist's space builds a horizontal relationship with the society, modern spaces such as artist studios and exhibition spaces develop a vertical relationship.

Anahtar Kelimeler

Collective Memory, Space, Art, Artist, Workshop

Kaynakça

• Connerton, P. (2014). Toplumlar Nasıl Anımsar, (Çev: A. Şenel), Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
• Gemuhluoğlu, Z. (2017). “Sanat-Hafıza İlişkisinde Zaman ve Mekân: “Deneyim” Merkezli Bir Okuma”, Sanatta Hafızanın Biçimleri, (Ed: Meryem Babacan Bursalı), Küre Yayınları, İstanbul.