UNESCO Kitle İletişim Bildirgeleri

Yıl 2021, Sayı: 10, 181 - 186, 30.05.2021

Demet Fırat

Öz

Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Kurumu (UNESCO) 16 Kasım 1945 yılında kurulmuştur. Kalkınma ve sürdürülebilirlik zemininde politikalar üreten kuruluş; eğitim, kültürel mirasın korunması, eşitlik gibi konular hakkında uluslararası ölçekte öneriler sunmaktadır. “UNESCO’nun 2018 yılı bütçesi 1,8 milyar dolardır ve bu bütçenin %11’i kurumsal hizmetlere ve yönetime, genel politika ve yönlendirmeye, %13’ü yürütülen programla ilgili hizmetlere, %4’ü iletişim ve medya hizmetlerine (ifade özgürlüğünü teşvik, medya desteği, gazeteciler, bilgiye erişim vb) %16’sı kültür (kültürel mirasın korunması, yaratıcılık ve sanat, kültürel gelenek vb.) %33’ü eğitim ve %18’i de bilimler ve okyanuslarla ilgili çalışmalara harcanmıştır” (UNESCO, 2020d’den aktaran: Yolcu, 2021:288-289). UNESCO bütçesinde en düşük yüzdenin iletişim ve medya hizmetlerine ayrıldığı görülse de UNESCO, medya aracılığıyla kalkınabilme fikrine katkıda bulunmuş, bildirgelerde vurgulanan çoğulcu ve bağımsız bir medya iklimi yaratabilmek amacıyla dünyanın çeşitli ülkelerinde toplantı ve konferanslar düzenlenmiş, bu çerçevede raporlar ve öneriler sunmuştur. Mayıs 2010’da Ruhdan Uzun’un çevirisiyle UNESCO Milli Komisyonu tarafından yayınlanan UNESCO Kitle İletişim Bildirgeleri, 2020 yılında ikinci baskısıyla Gazeteciler Cemiyeti tarafından yayımlandı. UNESCO’nun kitle iletişimle ilgili bildirgelerin bir araya getirildiği UNESCO Kitle İletişim Bildirgeleri’nin ikinci baskısına, UNESCO’nun iletişim konularında aldığı iki tavsiye kararı da eklendi. 2015 yılında alınan “Sayısal Biçim de Dahil Olmak Üzere Belgesel Mirasın Korunması ve Erişimine İlişkin Tavsiye Kararı” ve 2019 yılında alınan “Açık Eğitim Kaynakları (AEK)” hakkında Tavsiye Kararı’nın eklendiği ikinci baskının çevirisi de Ruhdan Uzun tarafından yapıldı.

Anahtar Kelimeler

UNESCO, Kitle İletişim Bildirgeleri, UNESCO BİLDİRGELERİ

Kaynakça

• Eraslan, H. (2019). Geleneksel medyadan dijital çağa UNESCO iletişim politikaları. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, (48), 344-363.
• İnceoğlu, Y. (2006). Medyayı doğru okumak. İçinde N. Türkoğlu (Ed.), Medya Okuryazarlığı. (ss.4-8). Marmara Üniversitesi İletişim Fakültesi Yayınları.
• Töre, T. (2018). Sayısal miras: mimari miras ve sayısal nesne ilişkisinde koruma yaklaşımları. The Turkish Online Journal of Design, Art and Communication, (8),1, 1-10.
• UNESCO Kitle İletişim Bildirgeleri (2020). (Ruhdan Uzun, Çev.). Gazeteciler Cemiyeti.
• UNICEF (2020, 12 Aralık). UNICEF ve Uluslararası Telekomünikasyon Birliği (ITU) [Basın Bülteni]. https://www.unicef.org/turkey/basın-bültenleri/unicef-ve-uluslararası-telekomünikasyon-birliği-itu-tarafından-hazırlanan-yeni#:~:text=Dünya%20çapında%2C%20en%20zengin%20hanelerden,sadece%20yüzde%2016%20düzeyinde%20kalıyor, Erişim Tarihi: 10.05.2021.
• UNICEF (2020, 13 Temmuz). BM Raporu [Basın Bülteni]. https://www.unicef.org/turkey/basın-bültenleri/bm-raporu-uyarıyor-dünyada-her-geçen-gün-açlık-çeken-insan-sayısı-artarken-ve-kötü, Erişim Tarihi: 10.05.2021.
• UNICEF (2020, 5 Haziran). Uzaktan eğitime erişimde eşitsizlik. UNICEFTURK. https://www.unicefturk.org/yazi/uzaktanegitim?gclid=Cj0KCQjw7pKFBhDUARIsAFUoMDZCuhLmxBxGoVrRyACGZvtG1oFfPeQYNH1QL9za_rh0JzcTqT8FmukaArftEALw_wcB, Erişim Tarihi: 09.05.2021.
• Yolcu, H. (2021). Uluslararası örgütler ve eğitim: UNESCO ve UNICEF örneği. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (57), 273-305.
• Zengin, Oktuğ M. (2014). Sürdürülülebilir gelişme anlayışının medya alanına uygulanması: bağımsız ve çoğulcu medya yaklaşımları. Journal of Yasar University, 9(35), 6099-6260.