Afet İletişimi Nedir, Ne Değildir?

Yıl 2023, Sayı: 14, 359 - 363, 30.06.2023

Hatun Boztepe Taşkıran

Öz

Kahramanmaraş merkezli 6 Şubat 2023 tarihinde meydana gelen depremler afetlerin bir kez daha Türkiye’nin gündemine oturmasına yol açtı. İletişim bilimi akademisyenlerinin ve uygulayıcılarının afet iletişimini daha derinlikli düşünmesine sebep olan bu büyük deprem felaketi, afet iletişiminin ne olduğu, ne zaman ve nasıl uygulamaya aktarılması gerektiği sorularına yanıt verilmesinin taşıdığı önemi daha da görünür kıldı. Bu yazı yaşanılan büyük afetlerin tekrar hatırlamamıza neden olduğu afet iletişimi konusunu tüm boyutlarıyla tartışmaya odaklanmakta; afet iletişiminin kapsamı, aktörleri ve uygulanmasına dönük bir çerçeve sunmayı amaçlamaktadır

Anahtar Kelimeler

Afet, afet iletişimi, medya

Kaynakça

• AFAD (T.C. Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı). (2023, May 11).Açıklamalı afet yönetimi sözlüğü. https://www.afad.gov.tr/aciklamali-afet-yonetimiterimleri-sozlugu.
• Ahmed, A. (2019). Communication process of disaster management: shift from web2.0 to web 3.0. içinde Management Association (Editör), Emergency and disaster management: concepts, methodologies, tools, and applications. (ss. 619-639). IGI Global.
• Erdoğan, İ. (2006). Türkiye’de ulusal ve yerel gazetelerin habercilik anlayışları:deprem haberlerinin karşılaştırmalı analizi. Selçuk İletişim, 4(3), 51-64.
• Haddow, G. D. & Haddow, K. S. (2014). Disaster communication in a changing world. Elsevier.
• Jayasekara, P.K. (2019). Role of Facebook as a disaster communication media. International Journal of Emergency Services, 8(2), 191-204. https://doi.org/10.1108/IJES-04-2018-0024.
• Kolukırık, S. & Tuna, M. (2009). Türk medyasında deprem algısı: Marmara depremi örneği. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 8(28), 286-298.Kusumasari, B. & Prabowo, N.P.A. (2020). Scraping social media data for disaster communication: how the pattern of Twitter users affects disasters in Asia and the Pacific. Natural Hazards, 103, 3415–3435. https://doi.org/10.1007/s11069-020-04136-z.
• Lai, C. & Tang, T. (2021). Disaster communication behaviors in the U.S. and China: which channels do you use and with whom?, Journal of Applied Communication Research, 49(2), 207-227, https://doi.org/10.1080/00909882.2021.1900588.
• Liu, B. F., Fraustino, J. D., & Jin, Y. (2016). Social media use during disasters: how information form and source influence intended behavioral responses. Communication Research, 43(5), 626–646. https://doi.org/10.1177/0093650214565917.
• Liu, W., Xu, W.W., & Tsai, J. (2020). Developing a multi-level organization-public dialogic communication framework to assess social media-mediated disaster communication and engagement outcomes. Public Relations Review, 46(4), 1-9, https://doi.org/10.1016/j.pubrev.2020.101949.
• Lovari, A & Bowen, S. A. (2020). Social media in disaster communication: a case study of strategies, barriers, and ethical implications. Journal of Public Affairs, 20, 1-9, https://doi.org/10.1002/pa.1967.
• Mason, A., Flores, L., Liu, P., Tims, K., Spencer, E. & Gire, T. G. (2019). Disaster communication: an analysis of the digital communication strategies used by the medical tourism industry during the 2017 Caribbean hurricane season. Journal of Hospitality and Tourism Insights, 2(3), 241-259. https://doi.org/10.1108/JHTI-03-2018-0021.
• Paul, M. J. (2001). Interactive disaster communication on the internet: a content analysis of sixty-four disaster relief home pages. Journalism & Mass Communication Quarterly, 78(4), 739–753, https://doi.org/10.1177/107769900107800408.
• Platania, F., Hernandez, C. T. & Arreola, F. (2022). Social media communication during natural disasters and the impact on the agricultural market. Technological Forecasting and Social Change, 179, 1-15. https://doi.org/10.1016/j.techfore.2022.121594.
• Vural, A. M., Boztepe Taşkıran, H., Türkoğlu, S., Sarı, M., Maral, T., Keskin, R. K., Koparan, E., Yüncüoğlu, B., Gülnar, M., Ağca, M. E., Şahin, H. & Ünlü, T. (2022a). Risk iletişiminde geleneksel medya: gazete haberlerinin deprem felaketleri örnekleminde analizi. Selçuk İletişim Dergisi, 15(2), 672-701, https://doi:10.18094/JOSC.1116550.
• Vural, A. M., Boztepe Taşkıran, H., Türkoğlu, S., Sarı, M., Maral, T., Keskin, R.K., Koparan, E., Yüncüoğlu, B., Gülnar, Şahin, H., Ünlü, T. & M., Ağca, M. E. (2022b). Risk iletişimi bağlamında deprem haberlerinin çerçevelenmesi: radyo ve televizyondadepremin temsili. Intermedia International E-Journal, 9(17), 170-191, https://doi.org/10.56133/intermedia.1113132.
• Vural, A. M., Boztepe Taşkıran, H., Türkoğlu, S., Sarı, M., Maral, T., Keskin, R. K., Koparan, E., Yüncüoğlu, B., Gülnar, Şahin, H., Ünlü, T. & M., Ağca, M. E. (2022c).İnternet gazetelerinde depremin haberleştirilmesi: Türkiye’nin en çok ziyaret edilen haber sitelerinde deprem içerikli haberlerin risk iletişimi bağlamında analizi. Yeni Medya, 13, 25-54, https://doi.org/10.55609/yenimedya.1111441.Yılmaz, S. (2019). Afet içerikli haberlerin afetlere karşı toplumsal kapasite geliştirmeye etkisi. Doğal Afetler ve Çevre Dergisi, 5(2), 257-271.
• Yüksel, E. (1999). Türk basınının deprem felaketi karşısındaki tutumu: Kobe ve Dinar depremleri üzerine bir sunum analizi çalışması. Kurgu Dergisi, 16, 175-184.
• Zemp, H. (2010). Natural hazards: changing media environments and the efficient use of ICT for disaster communication. içinde E. Asimakopoulou & N. Bessis (Editörler), Advanced ICTs for disaster management and threat detection: collaborative and distributed frameworks. (ss. 46-64). IGI Global.