POSTMODERN SANATTA ESER VE KAVRAM BİLEŞENLERİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME

Yıl 2020, , 100 - 120, 31.12.2020

Muteber Burunsuz

https://doi.org/10.47481/yjad.741865

Öz

ÖZ
Modernizm, endüstriyel değişimler, makineleşme, teknolojinin hızla gelişimi ve tüketim kültürü aracılığıyla, sanatın malzemesini ve konusunu zaman içerisinde değiştirmiştir. 1980’li yıllarda ortaya çıkan postmodernizm kavramı mimaride başlayarak, diğer sanat alanlarına doğru yayılmıştır. Birçok postmodernist sanatçı; eserlerinde farklı sanat alanlarını, sanat alanlarının farklı bileşenlerini bir araya getirerek çoğulcu anlayışlar ortaya koymaktadır. Bu noktada resim, heykel, enstalasyon, fotoğraf, kavramsalcı sanat anlayışlarının birlikteliğiyle disiplinlerarası bir anlayış söz konusudur. Postmodernizmin zemininin oluşmasını sağlayan üsluplar arasında pop art, minimal sanat, fluxus, art povera, kavramsalcı sanat akım ve hareketlerini görmek mümkündür. Postmodernizm modernizmi eleştirdiği süreçte, eklektisizm, alıntılama, çok anlamlılık ve muğlak olma kavramlarını ortaya koymaktadır. Kesin ve sınırlı ilkelerden uzaklaşan postmodernizm, klasik olan sanat uygulamalarının yanı sıra fotoğraf, kolaj, pastiş, parodi, asamblaj, mulaj uygulamalarına da yer verir. Temsilci sanatçılarından Cindy Sherman ve Barbara Kruger eserlerinde fotoğraf ve dijital uygulamalarıyla öne çıkarken, Sherrie Levine, Jeff Koons ve Damien Hirst heykel ve enstelasyonlarıyla yer vermektedir.
Postmodern sanat süreci sanatın nesnesinin kavramlar aracılığıyla değişimi, hazır gösteri temsillerinin yoğun şekilde kullanımı ve kitsch’in sanat ortamına girmesiyle sonuçlanmıştır. Sanatçılar yaşadıkları toplumda bulundukları mekanla ilişkilendirdikleri toplumsal, kültürel değişimler aracılığıyla, postmodern kavram ilişkilerini çözümleyerek sanata ve sanat eserlerine eleştirel bir yaklaşımda bulunmuşlardır. Postmodern sanat hızlı üretim şekliyle, hazır nesnelerin ortaya koyulmasıyla, üslup çeşitliliğinin var olduğu çoğulluk ilkesiyle geçmişe atıfta bulunurken, bugünün sanatına da eleştirel bir bakış açısı sunmaktadır. Araştırmada ilgili literatür betimsel-survey tarama yöntemiyle incelenerek, postmodernizm olgusu, postmodernist sanat süreci, üslup çeşitliliği ve sanatçı eser incelemeleri ile sınırlandırılmıştır. Postmodernizmde gündeme gelen tüketim, cinsiyet ve etnisite kavramlarının sanat eserleri aracılığıyla değerlendirilmesi amaçlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Postmodernizm, Postmodern Sanat

Kaynakça

• KAYNAKÇA
• Aksakal, M.A., (2017). Fotoğraf Bağlamında Modernizmden Postmodernizme Dönüşüm ve Temsil Krizi. Düzce Üniversitesi Sanat Tasarım ve Mimarlık Fakültesi Yayını, Tykhe Sanat ve Tasarım Dergisi > Aralık 2017 > Cilt 02 > Sayı 03 > s: 177-192
• Antmen, A.(2008). 20. Yüzyılda Batı Sanatında Akımlar. İstanbul: Sel Yayıncılık.
• Artun, A. (2012). Çağdaş Sanatın Örgütlenmesi. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Aral, N. (2018). Yeniyi Ararken: Bir Yirminci Yüzyıl Fenomeni Olarak Sanatta "Kendine Mal Etme" Eylemini Fotoğraf ve Sherrie Levine Üzerinden Okumak. Social Sciences Studies Journal (SSSJournal), 2018, Vol:4, Issue:19, pp:1958-1966.
• Bulduk, B. (2017). Yeni kavramsalcılık: Jeff Koons, Damien Hirst, Sherrie Levine, Cindy Sherman. Ulakbilge, 2017, Cilt 5, Sayı 18, Volume 5, Issue 18
• Cevizci, A. (2003). Felsefe Terimleri Sözlüğü. İstanbul: Paradigma Yayınları.
• Erkan Güray, E. (2017). Cindy Sherman’ın Fotoğraflarında Gerçeklik Algısı, Karabük Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2017, 7 (1), 395-412.
• Foster, H.(2009). Gerçeğin Geri Dönüşü. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Gompertz, W. (2015). Pardon Neye Bakmıştınız? İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Kahraman, H. B. (2005). Sanatsal Gerçeklikler, Olgular ve Öteleri. İstanbul: Agora Kitaplığı.
• Pooke, G., Whitnam, G. (2011). Sanatı Anlamak.(T. Göbekçin, Çev.). İstanbul: Optimist Yayınları.
• Sözen, M., Tanyeli, U.(2001). Sanat Terimleri Sözlüğü. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Şahin, H.(2012). Postmodern Sanat. İdil Sanat Dergisi, Cilt 1, Sayı 5 / Volume 1, Number 5.