EXAMINATION OF THE THERAPEUTIC RELATIONSHIP ESTABLISHED BETWEEN THE THERAPIST AND THE CLIENT IN ACTIVE MUSIC THERAPY BASED ON THERAPISTS' PERSPECTIVES

Yıl 2025, Cilt: 8 Sayı: 1, 303 - 330

Kubilay Can , Saide Sezen

https://doi.org/10.51576/ymd.1611496

Öz

This study aims to examine the therapeutic relationship established between the therapist and the client in active music therapy based on therapists' perspectives. Music therapy is an effective method that supports individuals’ physical, mental, and emotional recovery. The study specifically focuses on therapists' preferences and the determining factors in selecting active and passive music therapy methods, as well as challenges encountered during the therapeutic process and potential solutions. Using a descriptive qualitative research model, data were collected from five therapists selected through criterion sampling. Semi-structured interview forms were employed to gather detailed insights into the participants' experiences. The interviews explored therapists' methodologies, musical instrument preferences, session durations, and the dynamics of therapeutic relationships during active music therapy sessions. The findings indicate that therapists choose therapy methods based on clients' conditions and therapeutic goals. Additionally, the therapeutic relationship, grounded in trust and empathy, significantly enhances the process's success. Among musical instruments, the guitar, piano, and percussion were frequently used. The study highlights the importance of individualizing the therapeutic process and selecting methods tailored to the clients' specific needs. This research provides valuable insights into the experiences of therapists in music therapy and offers practical guidance for improving the effectiveness of therapeutic practices. The findings underscore the necessity of adopting a multidisciplinary approach to music therapy in both healthcare and education sectors. Moreover, the study offers actionable recommendations to address challenges faced by therapists during the therapeutic process, contributing to the broader literature on music therapy practices.

Anahtar Kelimeler

active music therapy, music therapy practises, music therapy, therapeutic relationsship, therapist, client

AKTİF MÜZİK TERAPİDE TERAPİST VE DANIŞAN ARASINDA KURULAN TERAPÖTİK İLİŞKİNİN TERAPİST GÖRÜŞLERİ DOĞRULTUSUNDA İNCELENMESİ

Öz

Bu çalışma, aktif müzik terapide terapist ve danışan arasında kurulan terapötik ilişkiyi terapist görüşleri doğrultusunda incelemek amacıyla gerçekleştirilmiştir. Müzik terapi, bireylerin fiziksel, zihinsel, duygusal, bilişsel ve sosyal ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla müziğin sistematik ve kanıta dayalı bir şekilde kullanıldığı bir disiplindir. Çalışmada aktif müzik terapi metotlarının terapist tercihleri ve uygulama süreçlerindeki belirleyici unsurlar detaylı olarak ele alınmıştır. Araştırmanın problemini, terapistlerin danışanın ihtiyaçlarına göre uygulanacak metot seçimi, terapötik ilişkinin kurulması ve süreçte karşılaşılan zorluklara yönelik çözüm önerileri oluşturmuştur. Nitel araştırma yaklaşımı ile ele alınan bu çalışmada, ölçüt örnekleme yöntemiyle seçilen dört terapistten görüşler alınmıştır. Veriler, yarı yapılandırılmış görüşme formu ile toplanmış ve katılımcıların detaylı deneyimlerini yansıtacak şekilde sunulmuştur. Görüşmelerde terapistlerin aktif müzik terapi sürecinde metodoloji, müzikal araç seçimi, oturum süreleri ve terapötik ilişkinin dinamiklerine ilişkin deneyimleri değerlendirilmiştir. Araştırma sonuçları, terapistlerin uygulayacağı metotu danışanın durumu ve terapötik hedefler doğrultusunda seçtiğini göstermiştir. Ayrıca, güven ve empatiye dayalı terapötik ilişkinin sürecin başarısını artırdığı belirlenmiştir. Müzikal araçlar arasında gitar, piyano ve perküsyon gibi çalgıların sıklıkla tercih edildiği görülmüştür. Terapötik sürecin bireyselleştirilmesi gerektiği ve danışanın ihtiyaçlarına uygun yöntemlerin önem taşıdığı vurgulanmıştır. Bu çalışma, müzik terapi alanında terapistlerin deneyimlerinden yola çıkarak, uygulama süreçlerinin daha etkin hale getirilmesine yönelik bilgiler sunmaktadır. Elde edilen bulgular, müzik terapinin sağlık ve eğitim alanlarında multidisipliner bir anlayışla ele alınması gerektiğine işaret etmektedir. Çalışma, terapötik süreçte karşılaşılan güçlüklerin üstesinden gelinmesi için terapistlere yol gösterici öneriler sunmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Aktif müzik terapi, müzik terapi uygulamaları, müzik terapi, terapötik ilişki, terapist, danışan

Destekleyen Kurum

yok

Teşekkür

yok

Kaynakça

• Aigen, K. (2005). Music-centered music therapy. Barcelona Publishers.
• Ak, A. Ş. (2006). Avrupa ve Türk-İslam medeniyetinde müzikle tedavi: tarihi gelişimi ve uygulamaları.(Genişletilmiş 2. baskı). İstanbul: Ötüken Yayınları.
• Altenmüller, E., ve Schlaug, G. (2015). Apollo’s gift: new aspects of neurologic music therapy. Progress in Brain Research, 217, 237-252.
• Birkan, Z. I. (2014). Müzikle tedavi, tarihi gelişimi ve uygulamaları. Ankara Akupunktur ve Tamamlayıcı Tıp Dergisi, 2(1), 37-49.
• Bradt, J., Dileo, C., Grocke, D., & Magill, L. (2016). Music interventions for improving psychological and physical outcomes in cancer patients. Cochrane Database of Systematic Reviews, (8), 1–172.
• Bradt, J., Dileo, C. ve Potvin, N. (2013). Music for stress and anxiety reduction in coronary heart disease patients. Cochrane Database of Systematic Reviews, 12.
• Bruscia, K. E. (2014). Defining music therapy (3rd Ed.). University Park, Illinois, USA: Barcelona Publishers.
• Bruscia, E. K. (2016). Müzik terapiyi tanımlamak. (3. Baskıdan Çeviri). Uçaner Çifdalöz B (ed.) Torun Ş, Albasan DK, Deliduman C, Kara NH, Kaplan A, Jelen B, Gürkan B. Ankara: Nobel Yaşam Yayınları.
• Chang, M. Y., Chen, C. H. ve Huang, K. F. (2008). Effects of music therapy on psychological health of women during pregnancy. Journal of Clinical Nursing, 17(19), 2580-2587.
• Creswell, J. W. ve Poth, C. N. (2018). Qualitative Inquiry and research design: Choosing among five approaches (4th ed.). SAGE Publications.
• Çoban, A. (2020). Ruh ve beden sağlığı için müzik terapi, 3. Basım, İstanbul: Timaş Yayınları.
• Denzin, N. K., ve Lincoln, Y. S. (2018). The SAGE handbook of qualitative research (5th ed.). SAGE Publications.
• Duran Orlowski, D. (2021). Müzik terapinin demans tanılı geriatrik psikiyatrı hastalarında duygudurumu, bilişsel ve sosyal davranışları üzerindeki etkileri. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kocaeli.
• Gezer, M. (2020). Müzik terapisi ders notları, İstanbul: Akademik Kitaplar.
• Geretsegger, M., Elefant, C., Mössler, K. A. ve Gold, C. (2014). Music therapy for people with autism spectrum disorder. Cochrane Database of Systematic Reviews, 6.
• Gold, C., Mössler, K., Grocke, D., Heldal, T., Tjemsland, L. ve Assmus, J. (2011). Individual music therapy for mental health care clients with low therapy motivation: Multicentre randomized controlled trial. Psychotherapy and Psychosomatics, 80(3), 141-149.
• Grebene, B. (1978). Müzikle tedavi. Ankara: Güven Kitabevi Yayınları.
• Grocke, D. ve Wigram, T. (2007). Receptive methods in music therapy: techniques and clinical applications for music therapy clinicians, educators and students. Jessica Kingsley Publishers.
• Güvenç, R.O. (1985). Türklerde ve dünyada müzikle ruhi tedavinin tarihçesi ve günümüzdeki durumu. (Yayımlanmamış doktora tezi). İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi, İstanbul.
• Hadley, S. (2013). Experiencing race as a music therapist: Personal narratives. Barcelona Publishers.
• İlyasoğlu, E. (2001). Zaman içinde müzik başlangıcından günümüze örneklerle batı müziğinin evrimi. 6. Baskı, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• İşıkçı, M. (2018). Müzik terapinin kolonoskopi öncesi hastaların fiziksel ve ruhsa parametreleri üzerine etkisinin incelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul Medipol Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Karahasanoğlu, S. ve Çevirme, C. (2020). Müzikle tedavide yöntemler: davranışsal ve yaratıcı terapi, serbest doğaçlama. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 13(69), 591-606.
• Karamızrak, N. (2014). Ses ve müziğin organları iyileştirici etkisi. Koşuyolu Heart Journal, 17(1), 54-57.
• Kim, S. (2013). Cultural influences in music therapy practice: A literature review. Voices: A World Forum for Music Therapy, 13(2).
• Kitirci, B. (2018). Palyatif bakım ünitelerinde uygulanan müzik terapi çalışmaları üzerine bir araştırma. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyonkarahisar.
• Kor, G. ve Adar, Ç. (2016, Mayıs 28-30). Mim kemal öke ve müzik terapi üzerine düşünceleri, VII. Uluslararası Hisarlı Ahmet Sempozyumu, Kütahya, https://hisarlıahmet.org/
• Lincoln, Y. S., ve Guba, E. G. (1985). Naturalistic inquiry. SAGE Publications.
• Maratos, A., Gold, C., Wang, X. ve Crawford, M. (2008). Music therapy for depression. Cochrane Database of Systematic Reviews, 1.
• Nilsson, U. (2009). The effect of music intervention in stress response to cardiac surgery in a randomized clinical trial. Heart & Lung: The Journal of Acute and Critical Care, 38(3), 201-207.
• Özyıldız, A. ve Uçaner Çifdalöz, B. (2019). Bağımlılıkla mücadelede müzik terapi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 12(63), 576-587.
• Raglio, A., Bellelli, G., Mazzola, P., Bellandi, D., Giovagnoli, A. R., Farina, E. ve Trabucchi, M. (2015). Music, music therapy and dementia: A review of literature and the recommendations of the Italian Psychogeriatric Association. Maturitas, 81(4), 349-355.
• Robb, S. L., Burns, D. S. ve Carpenter, J. S. (2011). Reporting guidelines for music-based interventions. Music and Medicine, 3(4), 273-280.
• Särkämö, T., Tervaniemi, M., Laitinen, S., Numminen, A., Kurki, M., Rantanen, P. ve Peretz, I. (2014). Music listening enhances cognitive recovery and mood after middle cerebral artery stroke. Brain, 131(3), 866-876.
• Schneider, S., Schönle, P. W., Altenmüller, E. ve Münte, T. F. (2010). Using musical instruments to improve motor skill recovery following a stroke. Journal of Neurology, 257(1), 187-194.
• Sezer, F. (2019). Müzik terapi tarihi-etkileri model ve teknikler. 1. Baskı, Ankara: Nobel Yayınları.
• Smith, J. A., Flowers, P. ve Larkin, M. (2009). Interpretative phenomenological analysis: Theory, method and research. SAGE Publications.
• Tekin, H. H., ve Tekin, H. (2006). Nitel araştırma yönteminin bir veri toplama tekniği olarak derinlemesine görüşme. İstanbul Üniversitesi Sosyoloji Dergisi, 3(13), 101-116.
• Torun, Ş. (2022). Kanıta dayalı müzik terapisi uygulamalarında müziğin rolü. Anadolu Tıbbı Dergisi, 1(2), 1-12.
• Tülübaş, R. (2019). Kemoterapi alan kanser hastalarına uygulanan müzik terapinin bulantı kusma üzerine etkisinin incelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Acıbadem Mehmet Ali Aydınlar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Türnüklü, A. (2000). Eğitimbilim araştırmalarında etkin olarak kullanılabilecek nitel bir araştırma tekniği: görüşme. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 24(24), 543-559.
• Uçaner, B. ve Jelen, B. (2015). Müzik terapi uygulamaları ve bazı ülkelerdeki eğitimi, Folklor/Edebiyat Dergisi, 21(81), 35-46.
• Ünal, C. (2021). Müzik terapide kullanılan vurmalı çalgıların üst ekstremite kasları ile ilişkisi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kocaeli.
• Wigram, T., Pedersen, I. N. ve Bonde, L. O. (2002). A Comprehensive guide to music therapy: Theory, clinical practice, research and training. Jessica Kingsley Publishers.
• Wheeler, B. L. (2015). Music Therapy Handbook. Guilford Press.
• Yağar, F. ve Dökme, S. (2018). Niteliksel araştırmaların planlanması: Araştırma soruları, örneklem seçimi, geçerlik ve güvenirlik. Gazi Sağlık Bilimleri Dergisi, 3(3), 1-9.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2006). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yıldırım, M. (2021). Müzikle tedavi: Tarihi, gelişimi, bağımlılıklarda uygulanışı ve Türkiye’deki müzik terapi uygulamaları, Türk Akademik Araştırmalar Dergisi, 6(2), 476-497.
• İnternet Kaynakları AMTA (2025). American Music Therapy Association, https://www.musictherapy.org (Erişim tarihi:06.02.2025).
• (Erişim Adresi: https://www.saglik.gov.tr), (Erişim tarihi:02.10.2023).