HEMŞİRELİK ÖĞRENCİLERİNİN SOSYAL MEDYA BAĞIMLILIĞI İLE BİLİNÇLİ FARKINDALIK VE ÖZ ŞEFKAT DÜZEYLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN BELİRLENMESİ

Yıl 2022, Cilt: 3 Sayı: 2, 219 - 229, 09.08.2022

Zeliha Yaman , Münevver Boğahan , Serpil Türkleş , Elif Ak , Hatice Ekti , Dilek Özalp

Öz

Amaç: Araştırma öğrenci hemşirelerin sosyal medya bağımlılığı ile bilinçli farkındalık ve öz şefkat düzeyleri arasındaki
ilişkiyi belirlemek amacıyla yapıldı.
Gereç ve Yöntem: Araştırma bir devlet üniversitesinin hemşirelik fakültesi ve sağlık yüksekokulunda 2019-2020 eğitim
öğretim yılında öğrenim gören 494 öğrenci hemşireyle yapıldı. Veriler; “Kişisel Bilgi Formu”, “Bergen Sosyal Medya
Bağımlılığı Ölçeği (BSMBÖ)”, “Öz Şefkat Ölçeği (ÖŞÖ)” ve “Bilinçli Farkındalık Ölçeği (BFÖ)” kullanılarak yüz yüze
görüşme yöntemi ile toplanıldı. Araştırma verilerinin analizinde yüzde, sayı, ortalama, korelasyon testi kullanıldı. Verilerin
değerlendirilmesinde ortalama, standart sapma, frekans, minimum-maksimum değerler ve pearson korelasyon testi
kullanıldı.
Bulgular: Öğrencilerin BSMBÖ ile ÖŞÖ puanları arasında negatif yönlü anlamlı bir ilişki (p<0,001), BSMBÖ ile BFÖ
puan ortalamaları arasında negatif yönlü anlamlı bir ilişki (p<0,05), ÖŞÖ ile BFÖ puan ortalamaları arasında pozitif yönlü
anlamlı bir ilişki (p<0,001) olduğu saptandı.
Sonuç: Öğrenci hemşirelerin bilinçli farkındalık ve öz şefkat puan ortalamalarının artışıyla sosyal medya bağımlılığı puan
ortalamalarının düştüğü belirlendi. Bu doğrultuda öğrenci hemşirelerde sosyal medya bağımlılığının azaltılmasına yönelik
müdahale (randomize kontrollü) çalışmalarında farkındalık ve öz şefkat düzeylerini artıracak uygulamaların kullanılması
önerilmektedir.
Anahtar kelimeler: Bilinçli farkındalık; Hemşirelik; Öz şefkat; Sosyal medya bağımlılığı.

Anahtar Kelimeler

Bilinçli farkındalık, hemşirelik, öz şefkat, sosyal medya bağımlılığı

Destekleyen Kurum

-

Proje Numarası

-

Teşekkür

-

Kaynakça

• 1. Shonin E, Gordon WV, Griffiths MD. Mindfulness and the social media. J Mass Communicat Journalism. 2014;4(5):194. doi: 10.4172/2165-7912.1000194
• 2. Andreassen CS, Torsheim T, Brunborg GS, Pallesen S. Development of a facebook addiction scale. Psychological Reports. 2012;110(2):501-517. doi: 10.2466/02.09.18.PR0.110.2.501-517
• 3. Andreassen CS. Online social network site addiction: A comprehensive review. Current Addiction Reports. 2015;2(2):175-184. doi: 10.1007/s40429-015-0056-9
• 4. Gür SH, Bakırcı Ö, Karabaş BN, Bayoğlu F, Atlı A. Üniversite öğrencilerinin sosyal medya bağımlılığının akademik erteleme davranışları üzerindeki etkisi. İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Dergisi. 2018;5(10):68-77. doi: 10.29129/inujgse.466534
• 5. Atalay Z. Bilinçli farkındalık: Farkındalıkla anda kalabilme sanatı. 4. Baskı. İstanbul: İnkilap Kitabevi; 2020.
• 6. Karataş Z, Camadan F. Üniversite öğrencilerinin psikolojik sağlamlıklarının açıklanmasında bilinçli farkındalığın ve çeşitli demografik değişkenlerin rolü. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi. 2020;52(52):25-47. doi: 10.15285/maruaebd.604779
• 7. Yıkılmaz M, Güdül MD. Üniversite öğrencilerinde yaşamda anlam, bilinçli farkındalık, algılanan sosyoekonomik düzey ve yaşam doyumu arasındaki ilişkiler. Ege Eğitim Dergisi. 2015;16(2):297-315.
• 8. Neff KD, Dahm KA. Self-compassion: What it is, what it does, and how it relates to mindfulness. In: Ostafin BD, Robinson MD, Meier BP, ed. Handbook of Mindfulness and Self-regulation. 1st ed. New York, NY: Springer, Inc; 2015:121-137.
• 9. Zhu X, Hu H, Xiong Z, Zheng T, Li L, Zhang L, et al. Utilization and professionalism toward social media among undergraduate nursing students. Nursing Ethics. 2021;28(2):297-310. doi: 10.1177/0969733020952105
• 10. Sönmez M, Gürlek-Kısacık Ö, Eraydın C. Correlation between smartphone addiction and loneliness levels in nursing students. Perspectives in Psychiatric Care. 2021;57(1):82-87. doi: 10.1111/ppc.12527
• 11. Caetano T, Ramadas E, Lopes J. Relationship between mindfulness, self-compassion and difficulties in emotion regulation in addicts. http://inpact-psychologyconference.org/2019/wp-content/uploads/2020/05/2019inpact060.pdf. Erişim tarihi 12 Aralık 2021.
• 12. Inwood E, Ferrari M. Mechanisms of change in the relationship between selfcompassion, emotion regulation, and mental health: A systematic review. Applied Psychology: Health and WellBeing. 2018;10(2):215-235. doi:10.1111/aphw.12127
• 13. Korkmaz B. Öz-duyarlık: Psikolojik belirtiler ile ilişkisi ve psikoterapide kullanımı. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar. 2018;10(1):40-58. doi:10.18863/pgy.336489 14. Demirci İ. Bergen sosyal medya bağımlılığı ölçeğinin Türkçeye uyarlanması, depresyon ve anksiyete belirtileriyle ilişkisinin değerlendirilmesi. Anadolu Psikiyatri Derg. 2019;20(Ek sayı.1):15-22. doi: 10.5455/apd.41585
• 15. Kantaş Ö. Impact of relational and individuational selforientations on the well-being of academicians: The roles of ego- or eco-system motivations, selftranscendence, self-compassion and burnout. Orta Doğu Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Psikolojisi Anabilim Dalı, Master Thesis. Ankara, Türkiye. 2013.
• 16. Özyeşil Z, Arslan C, Kesici Ş, Deniz ME. Bilinçli farkındalık ölçeğini Türkçe’ye uyarlama çalışması. Eğitim ve Bilim. 2011;36(160):224-235.
• 17. Sahu M, Gandhi S, Sharma MK, Marimuthu P. Social media use and health promoting lifestyle: An exploration among Indian nursing students. Invest Educ Enferm. 2020;38(2):e12. doi: 10.17533/udea.iee.v38n2e12.
• 18. Azizi SM, Soroush A, Khatony A. The relationship between social networking addiction and academic performance in Iranian students of medical sciences: A cross-sectional study. BMC psychology. 2019;7(1):1-8. doi:10.1186/s40359-019-0305-0
• 19. Eşer AK, Alkaya SA. Hemşirelik öğrencilerinin sosyal medya bağımlılık durumu ve gelişmeleri kaçırma korkusunun incelenmesi. Sağlık Bilimleri Üniversitesi Hemşirelik Dergisi. 2019;1(1):27-36.
• 20. Luo Y, Meng R, Li J, Liu B, Cao X, Ge W. Self-compassion may reduce anxiety and depression in nursing students: A pathway through perceived stress. Public Health. 2019; 174:1-10. doi: 10.1016/j.puhe.2019.05.015.
• 21. Nisa MU, Hussain M, Afzal M, Gillani SA. The association between self-compassion and multidimensional perfectionism level among nursing students. Int J Grad Res Rev. 2019;5(2):171-177.
• 22. Azak A. Hemşirelik öğrencilerinin bilinçli farkındalık düzeylerinin belirlenmesi. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi. 2018;15(3):170-176. doi:10.5222/HEAD.2018.170
• 23. Erkin Ö, Şenuzun-Aykar F. The effect of the yoga course on mindfulness and selfcompassion among nursing students. Perspect Psychiatr Care. 2021;57:875–882. doi: 10.1111/ppc.12630
• 24. He FX, Turnbull B, Kirshbaum MN, Phillips B, Klainin-Yobas P. Assessing stress, protective factors and psychological well-being among undergraduate nursing students. Nurse Educ Today. 2018; 68:4-12. doi: 10.1016/j.nedt.2018.05.013
• 25. Fong M, Loi NM. The mediating role of self‐compassion in student psychological health. Australian Psychologist. 2016;51(6):431-441. doi:10.1111/ap.12185 26. İskender M, Akın A. Self-compassion and internet addiction. Turkish Online Journal of Educational Technology-TOJET. 2011;10(3):215-221.
• 27. Boonlue T, Briggs P, Sillence E. Self-compassion, psychological resilience and social media use in Thai students. Proceedings of the 30th International BCS Human Computer Interaction Conference (HCI). 11 - 15 Temmuz 2016, Swindon / United Kingdom.
• 28. Lee P, Sujun C, Yuanjun Y, Yilin C, Ruohan F, Xingyan F. The effect of mindfulness and wisdom as intervention to deal with collage students' internet addiction. Int J Psychol Behav Anal. 2019; 5:161. doi:10.15344/2455-3867/2019/161
• 29. Gámez-Guadix M, Calvete E. Assessing the relationship between mindful awareness and problematic Internet use among adolescents. Mindfulness. 2016;7(6):1281-1288. doi:10.1007/s12671-016-0566-0
• 30. Yıldırım M, Sarı T. Öz-Şefkat Ölçeği kısa formu’nun Türkçe uyarlaması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2018;18(4):2502-2517.
• 31. Erkin Ö, Şenuzun Aykar F. The effect of the yoga course on mindfulness and self‐compassion among nursing students. Perspect Psychiatr Care. 2021;57(2):875-882. doi:10.1111/ppc.12630