Reel Sektör Firmalarına Yönelik Kredi Derecelendirme Model Önerisi

Yıl 2014, , 323 - 343, 13.09.2014

Umut Burak Geyikçi Mahmut Karğın

https://doi.org/10.18657/yecbu.02030

Cited By: 1

Öz

The aim of this study is to focus on a model in which non financial sector firms can determine the credit rating scores by themselves without appealing to banks and independent credit rating agencies. İn the research the ratios and the weights to be used in the credit ratings are determined based on the Analytical Network Process Approach and the Super Decision model. The results of the surveys conducted with banking sector employees working in intelligence, financial analysis and credit rating departments of the banks have been used in order to create paired comparison matrix in order to determine weights. After determining the raito weights, the ratings from independent rating agencies and the results gained from the study for the firms have been compared. It has been determined that the ratings from independent rating agencies and the ratings gained from the study are consistent. It is believed that the credit rating method suggested in the study can be used for all the firms and firms can determine their score just by changing their sector quartiles. Moreover, thanks to such a simple method suggested in the study, firms can determine their scores by themselves without having to pay to much to the independent rating agencies or banks and it is thought to be a reference fort he involved.

Anahtar Kelimeler

Basel I, Basel II, Basel III, Basel IV, Credit Rating Score, Analitik Network Process, Süper Decision Program.

Reel Sektör Firmalarına Yönelik Kredi Derecelendirme Model Önerisi

Öz

Çalışmanın amacı, reel sektör firmalarının, kredi derece notlarını bankalara veya bağımsız derecelendirme kuruluşlarına gitmeden kendi kendilerine tespit edebilecekleri bir model ortaya koymaktır. Çalışmada Analitik Ağ Süreci yaklaşımı ve Süper Decision programı yardımı ile kredi derecelendirmede kullanılacak oranlar ve ağırlıkları belirlenmiştir. Oran ağırlıklarının belirlenebilmesi için bankaların istihbarat, mali tahlil ve kredi derecelendirme bölümlerinde çalışan bankacılarla gerçekleştirilen anketlerden elde edilen sonuçlar ikili karşılaştırmalar matrislerinin oluşturulmasında kullanılmıştır. Oran ağırlıklarının belirlenmesinden sonra değişik sektörlerde bağımsız derecelendirme kuruluşlarından kredi derece notuna sahip firmalara, çalışmadan elde edilen yöntemle skorlama yapılmış ve verilen notlar karşılaştırılmıştır. Çalışma neticesinde önerilmiş olan derecelendirme yönteminden elde edilen notlar ile bağımsız derecelendirme kuruluşlarından alınmış notların tutarlı olduğu tespit edilmiştir. Çalışmada önerilen kredi derecelendirme yönteminin, tüm firmalar için kullanılabilecek düzeyde olduğu, sadece sektör kartillerini değiştirerek kendi durumunu değerlendirmek isteyecek firmalara ışık tutabileceği, ayrıca elde edilen skorların, bağımsız kredi derecelendirme kuruluşlarında verilen notlarla tutarlı olmasının, firmaların çok yüksek meblağlar ödeyerek sahip olabildikleri kredi derece skorlarının aslında çok basit yöntemlerle elde edilebileceği ve ilgililere örnek oluşturabileceği düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Basel I, Basel II, Basel III, Basel IV, Kredi Derecelendirme Notu, Analitik Ağ Süreci, Süper Decision Programı.

Kaynakça

• ALPTEKİN, N.,(2010), “Analitik Ağ Süreci Yaklaşımı İle Türkiye’de Dayanıklı tüketim malları Sektörünün Pazar Payı Tahmini”, Doğuş Üniversitesi Dergisi, ARAS, G.,(2007), “Basel II Sürecinde KOBİ’ler İçin Yol Haritası”, Deoitte, CEO, CFO Serisi. ASLAN, N., (2005), “Analitik Network Prosesi”, Yüksek Lisans Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• BİNGÖL, B., (2009), “Türkiye’de Kobi Niteliğinde Faaliyet Gösteren Tekstil Üretim İşletmelerinin Basel II Kriterleri Çerçevesinde Kredi Derecelendirme Çerçevesinde Kredi Derecelendirme Metodolojisi Uygulaması”, Marmara Üniversitesi Bankacılık ve Sigortacılık Enstitüsü, Bankacılık Anabilim Dalı, Doktora Tezi, İstanbul.
• CANGÜREL, O.,(2012), “Basel II Kapsamında Kredi Riskinin Ölçümünde Otorite Etkinliği: Türkiye İçin Alternatif Bir Öneri”, Yayın No.282, Türkiye Bankalar Birliği Yayınları, Ankara.
• ÇETİN, M., ECEVİT, M., (2008), “İhracatın Sürükleyici Gücü Olarak Teksitil Sektörü: Kahramanmaraş Örneği”, Yönetim ve Ekonomi Yıl:2008, Cilt:15, Sayı:2, Celal Bayar Üniversitesi İ.İ.B.F., Manisa
• KARAÖZ, M., A., (1990), “Kredi Değerliliğinin Tespiti”, Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığı Dergisi (1990/1).
• MEYDAN, C., (2009), “Şirket Derecelendirmesi ve Bir Endüstri İşletmesinde Uygulama Örneği”, Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilimdalı, Muhasebe Finansman Bilim Dalı, Doktora Tezi.
• NEAL, Larry, (2002), ”The Rise of Financial Capitalization; International capital markets in the age of reason”, Cambridge University Press, Cambridge, England.
• SAATY, T.,L.,(1999), “Basic Theory Of The Anlytic Hierarchy Process:How To Make A Decision”, Rev.R.Acad.Cienc,Exact.Fis.Nat.(Esp), Vol.93, No.4, pp 395-423, University of Pittisburgh.
• SIDDIGI, N.,(2006),” Credit Risk Scorecards: Developing and Implementing Intelligent Credit Scoring”, New Jersey: John Wiley & Sons, Inc.
• SYLLA, Richard, (2001), “A Historical Primer on the Business of Credit Reytings”, Department of Economics Stern School of Business, NY, USA. Prepared for conference on “The Role of Credit Reporting Systems in the International Economy,” The World Bank, Washington, DC, March 1-2, 2001.
• TAMBAY, A.,(2006), “İşgören Devrinin Yönetimine İlişkin Tekstil Sektöründe Yapılan Bir Araştırma”, Yüksek Lisans Tezi, Kahraman Maraş Sütçü İmam Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı
• TYLER, W., G., (1981), “Growth and Export Expansion in Developing Countries: Some Empirical Evidence,” Journal of Development Economics,9 (1), 121-130.
• YEŞİL, S., ERŞAHAN, E., (2011), ”Konaklama İşletmelerinde Stratejik Karar Alma İle Yöneticilerin Demografik Özellikleri ve İşletmelerin Özellikleri İlişkisi”, Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, Cilt 3, Sayı 2, ISSN:1309-8039.
• YILGÖR, A., G., YÜCEL, E., (2012), “İşletmelerin Sahiplik Yapısının İncelenmesi: Sahiplik ve Kontrol Ayrımı Konusunda Çıkarımlar”, Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, Cilt 8, Sayı 16, 2012 http:// www.cireytings.com/page/credit-reyting-services/ types-of-credit-reytings (2013).