Vergi Bilincinin Oluşumunda Eğitimin Rolü: İlköğretim Öğrencileriyle Amprik Bir Çalışma

Yıl 2016, Cilt: 23 Sayı: 1, 127 - 143, 15.04.2016

İhsan Cemil Demir , İsmail Ciğerci

https://doi.org/10.18657/yecbu.43689

Cited By: 8

Öz

Vergi bilinci, mükelleflerin vergi konusundaki farkındalık düzeyi olarak tanımlanabilir. Bu farkındalık düzeyi, vergisel sorumlulukların eksiksiz olarak yerine getirilmesi şeklinde pozitif olabileceği gibi, vergi karşısında olumsuz davranışlar şeklinde negatif de olabilir. Vergi bilincinin oluşumunda eğitimin rolünü tespit etmek amacıyla, ilköğretim öğrencileri üzerinde yapılan ampirik bir çalışma tarafımızdan yürütülmüştür. Bu amaçla, öncelikle hedef öğrencilerin vergi bilinç düzeyleri tespit edilmiştir. Daha sonra aynı öğrencilere tarafımızdan eğitimler verilmiş ve vergi bilinç düzeyleri tekrar tespit edilmiştir. Eğitim sonrasında öğrencilerin vergi bilinç düzeylerinde belirgin bir şekilde pozitif değişikliklerin olduğu görülmüştür. Böylece toplumsal vergi bilincinin pozitif yönde oluşmasında özellikle ilköğretim çağında verilecek eğitimlerin son derece önemli olduğu ve bu eğitimlerin mali bağlantı oluşumuna da katkı yaptığı istatistiksel olarak ortaya konmuştur. 

Anahtar Kelimeler

Vergi, Vergi Bilinci, Eğitim, İlkokul Eğitimi

Kaynakça

• Alm, J., Jackson, B.R. & McKee, M. (1992). Institutional Uncertainty and Taxpayer Compliance, American Economic Review, 82: 1018-1026.
• Başaran, İ.E. (1996). Türkiye Eğitim Sistemi, Ankara: Yargıcı.
• Bayraklı, H.H., Saruç, N.T., Sağbaş, İ. (2004). Vergi Kaçırmayı Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi ve Vergi Kaçaklarının Önlenmesi: Anket Çalışmasının Bulguları, 19. Türkiye Maliye Sempozyumu, Uludağ Üniversitesi, Yaklaşım Yayıncılık, Ankara, 204-241.
• Beron, K.J., Tauchen, H.V. & Witte, A.D. (1992). The Effect of Audits and Socioeconomic Variables on Compliance, In: Why People Pay Taxes: Tax Compliance and Enforcement (ss. 67-89), Ann Arbor: University of Michigan Pres.
• Cansız, H. (2006). Vergi Mükelleflerinin Vergiyi Algılamaları Hakkındaki Görüşleri: Afyonkarahisar İli Örneği, Afyon Kocatepe Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, C. VIII, S. 2, 115-138.
• Cırıtlı, H. H. (1983). “İlköğretim”, Cumhuriyet Döneminde Eğitim, İstanbul: Milli Eğitim.
• Çelikkaya, A., Gürbüz, H. (2006). Mükelleflerin Vergiye Gönüllü Uyumunu Etkileyen Faktörlerin Analizi: Bir Alan Çalışması, İktisat-İşletme-Finans Dergisi, Ekim, 122-139.
• Çelikkaya, A., Gürbüz, H. (2008). Mükelleflerin Vergiye Karşı Tutum ve Davranışlarını Etkileyen Çeşitli Değişkenler Arasındaki İlişkinin Analizi, Sosyoekonomi, Temmuz-Aralık 2008-2, 23-54.
• Çevik, S. (2012). Mükellefin Devlet ve Toplumla Etkileşimi, Bireysel Normlar ve Vergi Ahlakı, Maliye Dergisi, S. 163, 258-289.
• Demir, İ. C. (1999). Mükelleflerin Vergi Karşısındaki Davranışları: Afyon İli Anket Çalışması, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi) Afyon Kocatepe Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyonkarahisar.
• Demir, İ.C. (2008). Vergi Ahlakı ve Belirleyenleri, Ege Bölgesi Örneği, (Yayımlanmamış Doktora Tezi) Dokuz Eylül Üniversitesi/ Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Demir, İ.C. (2013). Türkiye’de Vergi Yükü (Objektif ve Subjektif Yönleriyle), Bursa: Dora.
• Dubin, J.A., Graetz, M.J. & Wilde, L.L. (1990). The Effect of Audit Rates on the Federal Individual Income Tax: 1977-1986, National Tax Journal, 43(4): 395-409.
• Egeli, H., Diril, F. (2014). Vergi Bilincinin Oluşumunda Bilişim Teknolojilerinin Rolü: İzmir İli İçin Bir Uygulama, Sosyo-Ekonomi Dergisi, S. 2, 33-56. Doi: 10.17233/se.10752
• Gerçek, A., Yüce, M., (1998). Mükelleflerin Vergiye Yaklaşımı Açısından Türk Vergi Sisteminin Değerlendirilmesi, Bursa Ticaret ve Sanayi Odası, Bursa.
• Gökbunar, A.R., Selim, S., Yanıkkaya H., (2007). Türkiye’de Vergi Ahlakını Belirleyen Faktörler Üzerine Bir Araştırma, Ekonomik Yaklaşım Dergisi, C. 18, S. 63, 69-94. Doi: 10.5455/ey.10632
• Gülten, Y. (2014). Vergiye Uyum Sağlama Konusunda Yapılan Teşviklerin Vergi Algısı Üzerindeki Etkisi: Deneysel Bir Araştırma, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi) Afyon Kocatepe Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyonkarahisar.
• İpek, S., Kaynar, İ., (2009). Vergiye Gönüllü Uyum Konusunda Çanakkale İline Yönelik Amprik Bir Çalışma, Yönetim ve Ekonomi, Cilt:16, Sayı 1, 173–190.
• Muter, B. N., Sakınç, S., Çelebi, K., (1993). Mükelleflerin Vergi Karşısındaki Tutum ve Davranışları Araştırması, Celal Bayar Üniversitesi, İİBF, Maliye Bölümü, Manisa.
• Ömürbek, N., Çiçek, H.G., Çiçek, S., (2007). Vergi Bilinci Üzerine Bir İnceleme: Üniversite Öğrencileri Üzerinde Yapılan Anketin Bulguları, Maliye Dergisi, Sayı 153, Temmuz- Aralık 2007, 102-122.
• Özdemir, A. R., Ayvalı, H., (2007). Vergi Bilincine Sahip Bireylerin Fiş veya Fatura Alma Duyarlılığını Etkileyen Faktörler, Maliye Dergisi, Sayı 153,Temmuz-Aralık 2007, 51-73.
• Özgüven, İ.E. (2001). Çağdaş Eğitimde Psikolojik Danışma ve Rehberlik, (3. Baskı), Ankara: Sistem .
• Sağbaş, İ. (2003). Kamu Tercihi Teorisi ve Türkiye'de Yerel Vergilerin Algılanması, Amme İdaresi Dergisi, C.36, S.1, 169-178.
• Sağbaş, İ., Başoğlu, A., (2005). İlköğretim Çağındaki Öğrencilerin Vergileri Algılaması: Afyonkarahisar İli Örneği, Afyon Kocatepe Üniversitesi, İİBF Dergisi, C. VII, S. 2, 123- 144.
• Sağlam, M. (2013). Vergi Algısı ve Vergi Bilinci Üzerine Bir Araştırma: İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Öğrencilerinde Vergi Algısı ve Vergi Bilinci, Sosyo-Ekonomi Dergisi, S. 1, 316- 334.
• Savaşan, F., Odabaş, H., (2005). Türkiye’de Vergi Kayıp ve Kaçaklarının Nedenleri Üzerine Ampirik Bir Çalışma, Selçuk Üniversitesi İİBF, Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, Yıl 5, S. 10, 1-28.
• Taytak, M. (2010). İlköğretim II. Kademe Öğrencilerinde Vergi Bilincinin Tespiti: Amprik Bir Araştırma, Maliye Dergisi, S:158, 496-512.
• Thomas, N. (1995)., Subject Learning in the Primary Curriculum, Patricia Murphy ve diğerleri (Ed.), The Aims of Primary Education in Member States of the Concil of Europe, London: Biddles Ltd.
• Torgler, B. (2007). Tax Compliance and Tax Morale: A Theoretical and Empirical Analysis, Cheltenham ve Northampton: Edward Elgar Publishing.
• Torgler, B., Demir, I.C., Macintyre, A. & Schaffner, M. (2008). Causes and Consequences of Tax Morale: An Empirical Investigation, Economic Analysis and Policy, 38/2: 313-339.
• Tosuner, M., Demir , İ.C. (2007). Toplumsal Bir Olgu Olarak Vergi Ahlakı, Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 9 / 3, 1-20.
• Tosuner, M., Demir, İ. C. (2008). Ege Bölgesinin Vergi Ahlakı Düzeyi, Afyon Kocatepe Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, C. X, S. II, 335-373.
• Tuay, E., Güvenç, İ. (2007). Türkiye’de Mükelleflerin Vergiye Bakışı, Gelir İdaresi Başkanlığı, Yayın No:51.