Ulusal Yazın Bağlamında İşten Ayrılma Niyetinin Öncüllerine İlişkin Bir Meta-Analiz Çalışması

Yıl 2019, Cilt: 26 Sayı: 1, 131 - 155, 19.03.2019

Deniz Dirik

https://doi.org/10.18657/yonveek.520699

Cited By: 6

Öz

Bu çalışma, ulusal/uluslararası nitelikli hakemli dergilerde yayımlanan ve Türk örneklemlerinden toplanan ampirik veriye dayalı makaleler üzerinden, işten ayrılma niyetinin ilişkili olduğu öncü değişkenleri meta-analitik yöntemle incelemeyi ve işten ayrılma niyetinin öncüllerinin detaylı bir modelini ortaya koymayı hedeflemektedir. Çalışma kapsamında gerçekleştirilen, korelasyon değerlerine dayanan on beş adet meta-analize göre işten ayrılma niyetinin en sık ilişkilendirildiği değişken iş tatmini olup, orta-yüksek düzeylerde negatif yönlü ilişki söz konusudur (EB=-0,478, p<0,00). Örgütsel bağlılık boyutları üzerinden yapılan analize göre, işten ayrılma niyeti ile en yüksek ilişki duygusal bağlılık (EB=-0,462, p<0,00) ve en düşük ilişki devam bağlılığı (EB=-0,082, p<0,00) alt boyutlarında görülmüştür. Özdeşleşme ve işten ayrılma niyeti arasındaki negatif yönlü ilişki zayıf düzeydedir (EB=-0,278, p<0,00). İş stresi ise işten ayrılma niyeti ile orta düzeylerde ve pozitif yönlü ilişkilenmiştir (EB=0,395, p<0,00). İş performansı ve işten ayrılma niyeti arasındaki negatif yönlü ilişkinin ise beklentinin aksine son derece zayıf ve ihmal edilebilir düzeyde olduğu görülmüştür (EB=-0,133, p<0,00). Çalışmanın, ulusal yazına konu olan ampirik araştırmalar üzerinden, işten ayrılma niyetinin kapsamlı ve güncel bir panoramasını sunması açısından yazına katkıda bulunacağı düşünülmektedir. 

Anahtar Kelimeler

İşten ayrılma niyeti, meta-analiz, işten ayrılma niyetinin öncülleri, ulusal yazında işten ayrılma niyeti

Kaynakça

• Afacan-Fındıklı (2014). Algılanan lider desteği ve algılanan örgütsel destek ile işten ayrılma niyeti ilişkisinde örgütsel özdeşlemenin aracılık rolü: İstanbul’da kamu çalışanları üzerine bir araştırma. İ.Ü. İşletme Fakültesi İşletme İktisadı Enstitüsü̈ Yönetim Dergisi, 25(77), 136-157.
• Akbolat, M., Yılmazer, A. & Tutar, H. (2014). Konaklama işletmeleri çalışanlarının algıladıkları mobbingin iş tatmini ve işten ayrılma niyetine etkisi. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3(3), 1-17.
• Akgündüz, Y., & Akdağ, G. (2014). İş görenlerin kişilik özelliklerinin temel benlik değerlendirmelerine ve işten ayrılma niyetlerine etkisi. Yönetim Bilimleri Dergisi, 12, 295-318.
• Akova, O., Emiroğlu, B.D., & Tanrıverdi, H. (2015). The relationship between employees’ job stress, job satisfaction and turnover intent: A study at fıve star hotels in Istanbul. Journal of Management, Marketing and Logistic, 2(4), 378-402.
• Akyüz, B. & Eşitti, B. (2015). Hizmet İşletmelerinde örgütsel bağlılığın iş performansı ve işten ayrılma niyeti üzerindeki etkisi: Çanakkale örnekleminde bir araştırma. Bartın Üniversitesi İİBF Dergisi, 6(11), 23-39.
• Akyüz, M., & Yılmaz, F. (2015). Konaklama işletmelerinde örgütsel özdeşleşme ve örgütsel iletişimin işgörenlerin işten ayrılma niyetine etkisi. Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(2), 138-143.
• Alper-Ay, F., & Keleş, K. (2017). Etkileşimci ve dönüşümcü liderlik tarzlarının ı̇şten ayrılma niyeti ve ı̇ş performansı üzerinde etkisi. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 6(4), 193-203.
• Alper-Ay, F. & Türkdoğan, N. (2018). Duygusal emek, tükenmişlik, işten ayrılma niyeti ve iş performansı arasındaki ilişkiler. Örgütsel Davranış Araştırmaları Dergisi, 3(1), 87-103.
• Anafarta, N. (2015). Algılanan örgütsel destek ve işten ayrılma niyeti ilişkisi: İş tatmininin aracılık rolü. İ.Ü. İşletme Fakültesi İşletme İktisadı Enstitüsü Yönetim Dergisi, 26(79), 112-130.
• Armstrong, C. E., & Shimizu, K. (2007). A review of approaches to empirical research on the resource-based view of the firm. Journal of Management, 33(6), 959-986.
• Aslan, Z. (2014). İşgörenlerin tükenmişlik düzeylerinin işten ayrılma niyeti üzerine etkisi:İstanbul’daki seyahat acentalarında bir araştırma. Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3, 19-40.
• Aslan, Z. & Etyemez, S. (2015). İşgörenlerin tükenmişlik düzeylerinin işten ayrılma niyeti üzerine etkisi: Hatay’daki otel işletmelerinde bir araştırma. İşletme Araştırmaları Dergisi, 7(3), 482-507.
• Aslan, Ş. & Uyar, S. (2018). Psikolojik sözleşme ihlali ile hissettirdiklerinin örgütsel özdeşleşme, iş tatmini ve işten ayrılma niyeti üzerine etkileri. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 33(1), 1-38.
• Atinc, G., Darrat, M., Fuller, B., & Parker, B. W. (2010). Perceptions of organizational politics: A meta-analysis of theoretical antecedents. Journal of Managerial Issues, 22(4), 494-513.
• Bakan, İ., Erşahan, B., Büyükbeşe, T., Okumuş, M.T., & Akmeşe, A. (2017). Öğretmenlerin işe yönelik davranışlarında (örgütsel stres, iş yükü, işten ayrılma niyeti ve iş tükenmişliği) örgütsel desteğin rolü: Bir alan araştırması. International Journal of Disciplines Economics & Administrative Sciences Studies, 3(4), 444-464.
• Başar U., & Varoğlu, A. (2016). Örgütsel politika algısının ihmalkarlık üzerindeki etkisinde işten ayrılma niyetinin aracı rolü. Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 23(3), 753-767.
• Begg, C.B., & M. Mazumdar, (1994). Operating characteristics of a rank correlation test for publication bias. Biometrics, 50, 1088-1101.
• Beğenirbaş, M., & Çalışkan, A. (2014). Duygusal emeğin iş performansı ve işten ayrılma niyetine etkisinde kişilerarası çarpıklığın aracılık rolü. Business and Research Journal, 5(2), 109-127.
• Berry. M.L., & Morris, M. L. (2008). The impact of employee engagement factors and job satisfaction on turnover intent. Paper presented at the Academy of Human Resource Development International Research Conference in the Americas.
• Bluedorn, A.C. (1982). A Unified model of turnover from organizations. Human Relations, 35, 135-153.
• Bodla, M.A., & Hameed, A. (2008). Factors affecting employee turnover intentions: Empirical evidence from textile sector of Pakistan. The International Journal of Knowledge, Culture and Change Management, 9(8), 53-64.
• Bolat, O.İ., Bolat, T., Seymen, O., & Katı, Y. (2017). Otellerde nepotizm (akraba kayırmacılığı) ve işten ayrılma niyeti ilişkisi: kariyer düzleşmesinin aracılık etkisi. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6(3), 157-180.
• Bozacı, İ., Çiftçi, G.E., & Gürer, A. (2018). Algılanan yönetici kibrinin, satış elemanlarının tükenmişlik ve işten ayrılma niyeti üzerindeki etkisine yönelik bir alan araştırması. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(1), 205-226.
• Bulut, M.B., & Hovardaoğlu, İ. S. (2018). Örgütsel bağlılık, örgütsel sinizm ve işten ayrılma niyetinin yatırım modeli çerçevesinde incelenmesi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11(56), 270-289.
• Bulut, M.B. (2017). Erkek çalışanların örgütsel bağlılık, örgütsel sinizm ve işten ayrılma niyetlerinin yatırım modeli çerçevesinde incelenmesi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Burrell, G., & Morgan, G. (1979). Sociological Paradigms and Organizational Analysis. London: Heinemann.
• Büyükbeşe, T., & Gökaslan, M. (2018). İşe gömülmüşlük, işe adanmışlık ve işten ayrılma niyeti ilişkisi: Bir alan çalışması. Mukaddime, 9 (2), 135-154.
• Cammann, C., Fichman, M., Jenkins, D., & Klesh, J. (1979). The Michigan organizational assessment questionnaire. Unpublished Manuscript, University of Michigan, Ann Arbor.
• Carmeli, A., & Weisburg, J. (2006). Exploring turnover intentions among three professional groups of employees. Human Resource Development International, 9(2), 191-206.
• Carsten, J.M., & Spector, P.E. (1987). Unemployment, job satisfaction and employee turnover: A meta-analytic test of the Muchinsky model. Journal of Applied Psychology, 72, 374–381.
• Cerı̇t, Y., & Özdemı̇r, T. (2016). Sınıf öğretmenlerinin ı̇ş yükü algıları ile ı̇şten ayrılma niyetleri arasındaki ı̇lişki. International Journal of Human Sciences, 12(2), 626-637.
• Chiu, K. C., Chien, S. C., Lin, P. C., & Hsiao,Y. C. (2005).Understanding hospital employee job stress and turn over intentions in a practical setting, the moderating role of locus of control. Internet Research, 24(10), 837-855.
• Cohen, J. (1992). Quantitative methods in psychology: A power primer. Psychological Bulletin, 112(1), 155-159.
• Cohen, L., Manion, L., & Morrison, K. (2007). Research methods in education (6th ed.). New York, NY, US: Routledge/Taylor & Francis Group.
• Cotton, J. L., & Tuttle, J. M. (1986). Employee turnover: A meta-analysis and review with ımplications for research, The Academy of Management Review, 11(1), 55-70.
• Çankır, B., & Şahin, S. (2018). Sürdürülebilir kalite algısının işten ayrılma niyeti üzerindeki etkisinde iş tatmininin aracı rolü. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, 17. UİK Özel Sayısı, 135-146.
• Çelik, M., & Çıra, A. (2013). Örgütsel vatandaşlık davranışının iş performansı ve işten ayrılma niyeti üzerine etkisinde aşırı iş yükünün aracılık rolü. Ege Akademik Bakış, 13(1), 11-20.
• Çelik, M. & Yıldız, B. (2016). Duygusal emek düzeyinin işten ayrılma niyeti üzerindeki etkisinde stresin aracı rolü. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(45), 734-745.
• Çelik, M., & Yıldız, B. (2018). Hemşirelerde mesleki bağlılık, özdeşleşme ve işten ayrılma niyeti ilişkisi: Kamu sektörü ve özel sektör karşılaştırması. Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 20(2), 47-75.
• Çetin, A., Güleç, R., & Kayasandık, A.E. (2015). Etik iklim algısının çalışanların işten ayrılma niyetine etkisi: tükenmişliğin aracı değişken rolü. Electronic Journal of Vocational Colleges, 5(2), 18-31.
• Çınar, O., Karcıoğlu, F., & Akdaş, K. (2016). İş yaşamında iş tatmini, örgütsel özdeşleme ve işten ayrılma niyeti ilişkisi: Erzurum’da bir kamu kurumu örneği. Siyaset, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 4(3), 121-136.
• Demir, M. (2012). Örgütsel destek, örgütsel bağlılık ve işten ayrılma eğilimi ilişkisi: havalimanı yer hizmetleri işletmelerine yönelik bir araştırma. “İşGüç” Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 14(1), 47-64.
• Demı̇r, S. (2018). Etik ı̇klim ve okuldan ayrılma niyeti arasındaki ı̇lişki: Örgütsel bağlılığın aracılık rolü. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. Doi: 10.16986/HUJE.2018040551.
• Demircan-Çakar, N., & Ceylan, A. (2005). İş motı̇vasyonunun çalışan bağlılığı ve ı̇şten ayrılma eğı̇lı̇mı̇ üzerı̇ndekı̇ etkı̇lerı̇. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 6(1), 52-66.
• Demirkıran, M., & Erdem, R. (2014). Personel devrinin nedenlerine ilişkin geliştirilen modellerin incelenmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 19(3), 289-311.
• Eisner, E. W. (1992). Are all causal claims positivistic? A reply to Francis Schrag. Educational Researcher, 21(5), 8-9.
• Ekin, N. (1960). Memleketimizde ı̇şçi devri mevzuunda yapılan araştırmalar ve ortaya koydukları neticeler. Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, 9-10-11, 123-192.
• Ekmekçioğlu, E.B., & Sökmen, A. (2016). Algılanan örgütsel desteğin işten ayrılma niyetine etkisinde örgütsel bağlılığın aracı rolü: sınır birimi çalışanları üzerine bir araştırma. International Review of Economics and Management, 4(2), 32-45.
• Erdilek-Karabay, M. (2015). Sağlık personelinin iş stresi, iş- aile çatışması ve iş-aile-hayat tatminlerine yönelik algılarının işten ayrılma niyeti üzerindeki etkilerinin belirlenmesi üzerine bir araştırma. Yönetim Bilimleri Dergisi, 13(26), 113-134.
• Erkuş A., & Afacan-Fındıklı, M. (2013). Psikolojik sermayenin ı̇ş tatmini, ı̇ş performansı ve ı̇şten ayrılma niyeti üzerindeki etkisine yönelik bir araştırma. Journal of the School of Business Administration, 42(2), 302-318.
• Eroğlu, A., Topçu, M.K., & Basım, N. (2018). Bireysel yenilikçi davranışların çalışma arkadaşları ile çatışma ve ı̇şten ayrılma niyeti üzerine etkileri: Kamu sektöründe bir araştırma. Business and Economics Research Journal, 9(1), 123-136.
• Eşitti, B. (2018). Konaklama işletmelerinde iş değerlerinin işten ayrılma niyetine etkileri: iş-aile-iş çatışmasının aracı rolü. Verimlilik Dergisi, 3, 235-257.
• Field, A. P., & Gillett, R. (2010). How to do a meta-analysis. British Journal of Mathematical & Statistical Psychology, 63(3), 665-694.
• Giray, M.D., & Şahin, D.N. (2014). Liderlik stillerinin duygusal bağlılık ve işten ayrılma niyetiyle ilişkilerinde örgütsel destek algısının aracılık rolü. Türk Psikoloji Dergisi, Haziran, 29(73), 1-14.
• Gökaslan, M.O. (2018). Öğretmenlerde örgütsel bağlılık, işe gömülmüşlük, işe adanmışlık ve işten ayrılma niyeti ilişkisi: Bir alan çalışması. Türk Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 3(2), 25-46.
• Güçer, E., Pelit, Demirdağ, E.Ş., & Keleş, Y. (2017). Kaytarmanın ı̇şten ayrılma niyeti üzerindeki ı̇şletmelerinde bir araştırma. İşletme Araştırmaları Dergisi, 9(2), 14-36.
• Gül, H., Oktay, E., & Gökçe, H., (2008). İş tatmini, stres, örgütsel bağlılık, işten ayrılma niyeti ve performans arasındaki ilişkiler: Sağlık sektöründe bir uygulama. Akademik Bakış, Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler E-Dergisi, 20, 1-11.
• Gündüz-Çekmecelioğlu, H. (2005). Örgüt ı̇klı̇mı̇nı̇n ı̇ş tatmı̇nı̇ ve ı̇şten ayrılma nı̇yetı̇ üzerı̇ndekı̇ etkı̇sı̇: Bı̇r araştırma. C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 6(2), 23-39.
• Gündüz-Çekmecelioğlu, H. (2014). Göreve ve insana yönelik liderlik tarzlarının örgütsel bağlılık, iş performansı ve işten ayrılma niyeti üzerindeki etkileri. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 28, 21-34.
• Günlük, M., Özer, G., & Özcan, M. (2013). İş memnuniyetinin muhasebecilerin örgütsel bağlılık ve işten ayrılma eğilimleri üzerindeki etkisi. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 9(20), 55-74.
• Gürbüz, S., & Bekmezci, M. (2012). İnsan kaynakları yönetimi uygulamalarının bilgi ı̇şçilerinin ı̇şten ayrılma niyetine etkisinde duygusal bağlılığın aracılık ve düzenleyicilik rolü. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 41(2), 189-213.
• Güzel, B., & Ayazlar, G. (2014). Örgütsel adaletin örgütsel sinizm ve işten ayrılma niyetine etkisi: otel işletmeleri araştırması. KMÜ Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 16(26), 133-142.
• Halawi, A.H. (2014). Stimuli and effect of intention to leave the organization. European Scientific Journal, 1, 184-197.
• Hanisch, K. A., & Hulin, C. L. (1990). Job attitudes and organizational withdrawal: An examin- ation of retirement and other voluntary behaviors. Journal of Vocational Behavior, 37, 60-78.
• Hanisch, K. A., & Hulin, C. L. (1991). General attitudes and organizational withdrawal: An evaluation of a causal model. Journal of Vocational Behavior, 39, 110–128.
• Herzberg, F.I. (1966). Work and the nature of man. Oxford, England: World.
• Holtom, B.C., Mitchell, T.R., Lee, T.W., & Eberly, M.B. (2008). 5 turnover and retention research: A glance at the past, a closer review of the present, and a venture into the future. The Academy of Management Annals, 2(1), 231-274.
• Hom, P.W., Griffeth, R.W., & Sellaro, C. L. (1984). The validity of mobley’s 1977 model of employee turnover. Organizational Behavior and Human Performance, 34, 141-174.
• Homans, G. (1958). Social behavior as exchange. American Journal of Sociology, 63(6), 597-606.
• Hulin, C.L., Roznowski, M., & Hachiya, D. (1985). Alternative opportunities and withdrawal decisions: Empirical and theoretical discrepancies and an integration. Psychology Bulletin, 97, 223–250.
• Karaca, M., Biçkes, D.M., Çakı, C., & Karaduman, G. (2017). Medya yöneticilerinin iş tatmin düzeylerinin işten ayrılma niyetleri üzerindeki etkisi: Malatya örneği. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 5(2), 969-990.
• Karakaş, A. (2017). Duygusal emek, tükenmişlik ve işten ayrılma niyeti arasındaki ilişki: Otel işletmesi çalışanları üzerine bir araştırma. İşletme Araştırmaları Dergisi, 9(1), 80-112.
• Karakuş, M., Toprak, M., & Gürpınar, M. (2014). Structural equation modelling on the relationships between teacher’s trust in manager, commitment to manager, satisfaction with manager and intent to leave, croatian. Journal of Education, 16(1), 165-189.
• Kartopu, M., & Gürbüz , S. (2016). Askerî pilotların örgütsel bağlılıklarının, işten ayrılma niyetlerine etkisi: Alternatif iş imkânlarının düzenleyicilik rolü. Savunma Bilimleri Dergisi, 15(1), 79-112.
• Kitapçı, H., Kaynak, R., & Ökten, S.S. (2013). Güçlendirmenin iş tatmini ve işten ayrılma niyetine etkisi: kamu ve özel sektörde mukayeseli bir araştırma. International Review of Economics and Management, 1(1), 49- 73.
• Koçak, D., & Yücel, İ. (2018). Algılanan örgütsel destek ile işten ayrılma niyeti arasındaki ilişkide duygusal bağlılığın aracı etkisinin incelenmesi. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 32(3), 683-704.
• March, J.G., & Simon, H.A. (1958). Organizations. New York: John Wiley.
• Mimaroğlu-Özgen, H., & Özgen, H. (2010). Psikolojik sözleşme ve boyutlarının iş tatmini, örgütsel bağlılık ve işten ayrılma niyetine etkileri: Tıbbi satış temsilcileri üzerinde bir araştırma. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19(1),1-19.
• Mobley, W.H. (1977). Intermediate linkages in the relationship between job satisfaction and employee turnover. Journal of Applied Psychology, 62(2), 237- 240.
• Mowday, R. T, Koberg, C. S., & Mcarthur, A.W. (1984). The psychology of the withdrawal proces: a cross-validational test of mobley’s intermediate linkages model of turnover in two samples. Academy of Management Journal, 27(1), 79-94.
• Mumcu, A., & Alıcı, İ. (2016). Örgütsel bağlılığın alt boyutları ile işten ayrılma niyeti arasındaki ilişki: Sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakfı personeli üzerine bir araştırma. Örgütsel Davranış Araştırmaları Dergisi, 1(1), 35-52.
• Ngo-Henha, P.E. (2017). A review of existing turnover intention theories. International Journal of Economics and Management Engineering, 11(11), 2760-2767.
• Ongori, H. (2007). A review of the literature on employee turnover. African Journal of Business Management, 1(3), 49-54.
• Özer, G., & Günlük, M. (2010). Örgütsel adaletin muhasebecilerin ı̇ş memnuniyeti ve ı̇şten ayrılma eğilimine etkisi. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(2), 459-485.
• Öztürk, M., & Eryeşil, K. (2016). Lideüye etkileşimi ve örgütsel destek algılarının çalışanların işten ayrılma niyeti üzerindeki etkisi. Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, 19(2), 123-141.
• Perez, M. (2008). Turnover intent. Diploma Thesis. University of Zurich. https://docplayer.net/20983210-Turnover-intent-diploma-thesis.html
• Pfeffer, J. (2007). A modest proposal: How we might change the process and product of managerial research. Academy of Management Journal, 50, 1334–1345.
• Price, J.L. (2001). Reflections on the determinants of voluntary turnover. International Journal of Manpower, 22(7), 600-624.
• Poyraz, K., & Kama, B. (2008). Algılanan iş güvencesinin, iş tatmini, örgütsel bağlılık ve işten ayrılma niyeti üzerindeki etkilerinin incelenmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13(2), 143-164.
• Rahman, W., & Nas, Z. (2013). Employee development and turnover intention: Theory validation. European Journal of Training and Development, 37(6), 564-579.
• Rosenthal, R. (1979). The 'file drawer' problem and tolerance for null results. Psychological Bulletin, 86, 638-641.
• Rosin, H., & Korabik, K. (1995). Organizational experiences and propensity to leave: A multivariate investigation of men and women managers. Journal of Vocational Behavior, 46(1), 1-16.
• Rusbult, C., Farrell, D., Rogers, G. ve Mainous A. (1988). Impact of exchange variables on exit, voice, loyalty, and neglect: An integrative model of responses to declining job satisfaction. Academy of Management Journal, 31(3), 599-627.
• Rynes, S.L., Colbert, A.E., & Brown, K.G. (2002). HR professionals’ beliefs about effective human resource practices: Correspondence between research and practice. Human Resource Management, 41, 149–174.
• Sağlam-Arı, G., Bal, H., & Çına-Bal, E. (2010). İşe bağlılığın tükenmişlik ve işten ayrılma niyeti ilişkisindeki aracılık etkisi: Yatırım uzmanları üzerinde bir araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 15(3), 143-166.
• Seashore, S.E., Lawler, E.E., Mirvis, P., & Cammann, C., (1982). Observing and measuring organizational change: A guide to field practice, New York, Wiley.
• Seçilmiş, C., & Kılıç, İ. (2017). Örgütsel güven, iş-aile çatışması ve işten ayrılma niyeti ilişkisinin belirlenmesi: Seyahat acentelerinde bir uygulama. Turizm Akademik Dergisi, 4(1), 65-79.
• Serçeoğlu, N., Işık, Z., & Çetinkaya, M. Y. (2016), İşyerı̇ Zorbalığının İşten Ayrılma Nı̇yetı̇ Üzerı̇ne Etkı̇sı̇: Konaklama İşletmelerı̇nde Çalışan Personel Üzerı̇ne Bı̇r Araştırma, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(45), 1099-1109.
• Sevinç-Altaş, S., & Kuzu, A. (2016). Sağlık çalışanlarında iş tatmini ve duygusal bağlılığın bireysel iş performansı ve işten ayrılma eğilimi üzerindeki etkileri. International Journal of Academic Value Studies, 2(5), 23-32.
• Sökmen A., & Aydıntan, B. (2016). Kariyer geleceği algısının iş tatmini ve işten ayrılma niyetine etkisi: Bir kamu kurumunda araştırma. Journal of Business Research Turk, 8(3), 251-263.
• Sökmen, A. & Ceyhun-Sezgin, A. (2017). İş tatmini ve işten ayrılma niyetinin değerlendirilmesi:Otel işletmeleri sınır birim çalışanları üzerine bir araştırma. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 5(2), 237-250.
• Sökmen, A., & Şimşek, T. (2016). Örgütsel bağlılık, örgütle özdeşleşme, stres ve işten ayrılma niyeti ilişkisi: Bir kamu kurumunda araştırma. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18(3), 606-620
• Steel, R. P., & Ovalle, N. K. (1984). A review and meta-analysis of research on the relationship between behavioral intentions and employee turnover. Journal of Applied Psychology, 69(4), 673-686.
• Tak, B., & Çiftçioğlu, B.A. (2008). Mesleki bağlılık ı̇le çalışanların örgütte kalma niyeti arasındaki ı̇lişkiyi ı̇ncelemeye yönelik görgül bir çalışma. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 63(4), 155-178.
• Tanrıverdi, H., Akova, O., & Çifçi, İ. (2016). Açılış otellerinde dönüşümcü, etkileyici, tam serbestlik tanıyan liderlik tarzlarının ve çatışma yönetim stillerinin ı̇şten ayrılma niyeti üzerine etkisi. KMÜ Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 18(30), 114-123.
• Tanrıverdi, H., Koçaslan, G., & Osmanoğlu-Taştan, N. (2018). Psikolojik şiddet algısı, tükenmişlik sendromu *ve işten ayrılma niyeti arasındaki ilişki: banka çalışanları üzerinde bir araştırma. Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 25(1), 113-131.
• Taslak, S. (2015). Banka çalışanlarının işten ayrılma niyetleri üzerinde etkili olan faktörlere yönelik bir araştırma: Muğla ili örneği. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(12), 145-160.
• Taşlıyan, M., & Hırlak B. (2016). Otantik liderlik, psikolojik sermaye, ı̇şten ayrılma niyeti ve çalışan performansı arasındaki ı̇lişki: Hemşireler üzerinde bir araştırma. Akademik Bakış Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler Dergisi, 56, 92-115.
• Tekingündüz, S., & Kurtuldu, A. (2015). İşten ayrılma niyeti, iş tatmini, örgütsel bağlılık, liderlik ve iş stresi arasındaki ilişkilerin analizi: Bir hastane örneği. International Journal of Human Sciences, 12(1), 1501-1517.
• Tekingündüz, S., Top, M., & Seçkin, M. (2015). İş tatmini, performans, iş stresi ve işten ayrılma niyeti arasındaki ilişkilerin incelenmesi: Hastane örneği. Verimlilik Dergisi, 4, 39-64.
• Tolay-Sabuncuoğlu, E. (2007). Eğitim, örgütsel bağlılık ve ı̇şten ayrılma niyeti arasındaki ı̇lişkilerin ı̇ncelenmesi. Ege Akademik Bakış, 7(2), 631-636.
• Tolukan, E., Şahin, M.Y., & Koç, M. (2016). Cimnastik antrenörlerinin örgütsel özdeşleşme düzeyleri ve işten ayrılma niyeti ilişkisi. Turkish Studies, 11(8), 377-398.
• Topçu, M.K., & Basım, H.N. (2015). Kobi’lerde çalışanların kişilik özelliklerinin örgütsel özdeşleşme ve işten ayrılma niyeti üzerine etkisinde psikolojik sözleşme algısının rolü. Turkish Studies, 10(10), 861-886.
• Tuna, M., & Yeşiltaş, M. (2014). Etik iklim, işe yabancılaşma ve örgütsel özdeşleşmenin işten ayrılma niyeti üzerindeki etkisi: Otel işletmelerinde bir araştırma. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 25(1), 105-117.
• Turunç, Ö., & Avcı, U. (2015). Algılanan örgütsel destek ve lider-üye etkileşiminin işten ayrılma niyeti üzerindeki etkisi: iş stresinin aracılık rolü. Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, 12(1), 43-63.
• Turunç, Ö., & Çelik, M. (2010). Algılanan örgütsel desteğin çalışanların iş-aile, aile-iş çatışması, örgütsel özdeşleşme ve işten ayrılma niyetine etkisi: Savunma sektöründe bir araştırma. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(1), 209-232.
• Uslu, S., & Aktaş, H. (2017). İşten ayrılma niyeti ile örgütsel sessizlik etkileşiminde iş güvencesi memnuniyeti ve iş güvencesi endeksinin aracı rolü: Özel bir hastane çalışanları üzerinde bir araştırma. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 12, 141-160.
• Uştu, H., & Tümkaya, S. (2017). Sınıf öğretmenlerinin mesleki bağlılık, işten ayrılma niyeti ve bazı sosyo-demografik özelliklerinin örgütsel bağlılığı yordama düzeylerinin incelenmesi. İlköğretim Online, 16(3), 1262-1274.
• Uysal-Irak, D. (2014). Birey-çevre uyumu: çalışanların örgüt uyumlarının yaşama ı̇lişkin doyum ve ı̇şten ayrılma niyetiyle ı̇lişkisi. Türk Psikoloji Dergisi, 29(74), 34-45.
• Uzun, T. (2018). Öğretmenlerin algıladığı örgütsel destek ile örgütsel özdeşleşme ve ı̇şten ayrılma niyeti arasındaki ı̇lişki: Örgütsel güvenin aracı rolü. Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi, 10(18), 133-155.
• Walsh, J. P., Ashford, S. J., & Hill, T. E. (1985). Feedback obstruction: The influence of the information environment on employee turnover intentions. Human Relations, 38, 23-46.
• Wasti, S. A. (2003). The Influence of cultural values on antecedents of organizational commitment: An individual level analysis. Applied Psychology: An International Review, 52 (4), 533-554.
• Wayne N.J., Shore L.M., & Lı̇den R.C. (1997). Perceived organizational support and leader-member exchange, a social exchange perspective. Academy of Management Journal, 40, 82-111.
• Winterton, J. (2004). A conceptual model of labour turnover and retention. Human Resource Development International, 7(3), 371-390.
• Yavuz, M., & Akca, M. (2018). Çatışma, stres, tükenmişlik ve işten ayrılma niyeti: Medeni durum ve cinsiyete göre farklılıkların incelenmesi. İşletme Araştırmaları Dergisi, 10(2), 827-846.
• Yazıcıoğlu, İ. (2009). Konaklama işletmelerinde işgörenlerin örgütsel güven duyguları ile iş tatmini ve işten ayrılma niyetleri üzerine bir alan araştırması. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 8(30), 235-249.
• Yener, S. (2018). Psikolojik rahatlık algısının otantik liderliğin sinizmin üzerindeki etkisinde aracı rolü. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 13(1), 1-14.
• Yeşil, S., & Mavi, Y. (2018). Duygusal emeğin etkilediği faktörler üzerine bir alan araştırması. Aksaray Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 1, 29-44.
• Yıldız, S.M. (2014). İçsel pazarlamanın iş tatmini ve işten ayrılma niyeti üzerindeki rolü: Spor ve fiziksel etkinlik işletmeleri üzerine ampirik bir inceleme. Ege Akademik Bakış, 14(1), 137-146.
• Yıldız, S., Savcı, G., & Kapu, H. (2014). Motive edici faktörlerin çalışanların iş performansına ve işten ayrılma niyetine etkisi. Yönetim ve Ekonomi, 21(1), 233-249.
• Yıldız, B., & Ayaz-Arda, Ö. (2018). İyi bir asker mi? İyi bir illüzyonist mi? Kariyerizm ile zorunlu vatandaşlık davranışları arasındaki ilişkide işten ayrılma niyetinin rolü. Business and Economics Research Journal, 9(1), 151-167.
• Yıldız, S., Yalavaç, S., & Meydan, C.H. (2013). Tükenmişliğin işten ayrılma niyetine etkisinde örgüte bağlılığın aracı rolü: Türkiye’deki gümrük ve ticaret bakanlığı personeli üzerinde bir araştırma. Akdeniz İİBF Dergisi, 26, 164-189.
• Yücel, İ., & Demirel, Y. (2013). Mevcut iş alternatiflerinin iş tatmini ve işten ayrılma ilişkisi üzerine etkisi: “Başka bir yol daha olmalı!” Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 27(2), 159-177.
• Yücel, İ., & Koçak, D. (2018). İş tatmini ve işten ayrılma niyeti arasındaki ilişkide tükenmişliğin aracılık etkisi: Sağlık sektöründe bir çalışma. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(2), 297-321.
• Yüksel, H., & Yüksel, M. (2014). İş doyumu ile işten ayrılma düzeyi arasındaki ilişki:İlköğretim öğretmenleri üzerinde bir uygulama. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(32), 559-572.
• Yürür, Ş., & Ünlü, O. (2011). Duygusal emek, duygusal tükenme ve ı̇şten ayrılma niyeti ı̇lişkisi, “İşGüç” Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 13(1), 81-104.
• Zhang, M., Fried, D. D., & Griffeth, R. W. (2012). A review of job embeddedness: Conceptual, measurement issues, and directions for future research. Human Resource Management Review, 22, 220-231.
• Zincirkıran, M., Mat-Çelik, G., Ceylan, A.K., & Emhan, A. (2015). İşgörenlerin örgütsel bağlılık, işten ayrılma niyeti, iş stresi ve iş tatmininin örgütsel performans üzerindeki etkisi: Enerji sektöründe bir araştırma. Finans, Politik ve Ekonomik Yorumlar, 52(600), 59-71.
• Zula, K. J., & Chermack, T. J. (2007). Integrative literature review: Human capital planning: a review of literature and implications for human resource development. Human Resource Development Review, 6(3), 245–262.