ASYA VE AMERİKA’NIN TÜRKİYE’YE YÖNELİK TURİZM TALEBİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER: PANEL VERİ ANALİZİ

Yıl 2020, Cilt: 8 Sayı: 2, 133 - 146, 31.10.2020

Ümit Şengel , Burhanettin Zengin

https://doi.org/10.32705/yorumyonetim.713629

Öz

Araştırmada Asya ve Amerika kıtası ülkelerinden Türkiye’ye yönelik Turizm talebini etkileyen faktörlerin tespit edilmesi amaçlanmaktadır. Bu amaç doğrultusunda iki farklı kıtadaki ülkelere ilişkin sonuçlar Türkiye’ye yönelik genel talep ile karşılaştırılmıştır. Özellikle turizm pazarında rekabetin giderek yoğunlaşması, turizm talebi için seçenekleri arttırırken, turizm arzı için de önemli bir rekabet ortamı yaratmaktadır. Böyle bir durumda araştırmaya konu olan bu ve benzeri çalışmalar önem kazanmaktadır. Çünkü turistik destinasyonlar turizm talebini belirleyen faktörlere bağlı olarak plan ve politikalar yürütmektedir. Araştırmada nicel araştırma yöntemleri kullanılmış ve ikincil veriler üzerinden bulgular elde edilmiştir. Elde edilen veriler Stata 14.2 programı yardımı ile analiz edilmiştir. Analizlerde Panel veri ekonometrisinden yararlanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre Asya kıtasından Türkiye’ye yönelik talebini etkileyen herhangi bir değişken tespit edilememiştir. Ancak Amerika kıtasındaki ülkeler için GSYH, Kişi Başı Harcanabilir Milli Gelir, Gider, Reel Döviz Kuru ve İnternet Kullanan Bireyler değişkenlerinin Türkiye’ye Yönelik turizm talebini etkilediği tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Turizm Talebi, Türkiye, Asya, Amerika, Panel Veri Analizi

Kaynakça

• Acaravcı, A. ve Bostancı, F. (2011). Makroekonomik Değişkenlerin etkisinde Yabancı Yatırımlar Üzerine Etkileri: Türkiye Ekonomisi İçin Ampirik Bir Çalışma. Çağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8 (2). 56-68
• Alaeddinoğlu, F. (2006). Van İl’inin Turizm Potansiyelinin Belirlenmesi ve Planlamaya Yönelik Öneriler. Basılmamış Doktora Tezi, Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Atakan, T. (2008). İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’nda Haftanın Günü Etkisi ve Ocak Ayı Anomalilerinin ARCH-GARCH Modelleri ile Test Edilmesi. Istanbul University Journal of the School of Business Administration, 37 (2). 98-110
• Avcıkurt, C. (2003). Turizm Sosyolojisi; Genel ve Yapısal Yaklaşım. Ankara: Detay Yayıncılık
• Bahar, O. (2006). Turizm Sektörünün Türkiye’nin Ekonomik Büyümesi Üzerindeki Etkisi: VAR Analizi Yaklaşımı. Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 13 (2). 137-150
• Bahar, O. ve Bozkurt, K. (2010). Gelişmekte Olan Ülkelerde Turizm- Ekonomik Büyüme İlişkisi: Dinamik Panel Veri Analizi. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 21 (2). 255-265.
• Cooper, C. P., Fletcher, J. Gilbert, D. G. ve Wanhill, S. (1993). Tourism: Principles, and Practice, London: Pitman Publishing
• Çımat, A. ve Bahar, O. (2003). Turizm Sektörünün Türkiye Ekonomisi İçindeki Yeri ve Önemi. Akdeniz Üniversitesi İ.İ.B.F Dergisi, (6). 1-18
• Diaz, M. A., Gomez, M. G. ve Giraldez, S. O. (2012). Estimating International Tourism Demand to Spain Separately by the Major Source Markets. Working Paper, 12 (4). 1-12
• Dilber, İ. (2007). Turizm Sektörünün Türkiye Ekonomisi Üzerindeki Etkisinin Girdi-Çıktı Tablosu Yardımıyla Değerlendirilmesi. Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 14 (2). 205-220
• Dinçer, M. Z., ve Dinçer, F. İ. ve Ustaoğlu, M. (2015). Reel Effective Exchange Rate Volatilities Impact On Tourism Sector In Turkey: An Empirical Analysis Of 2003-2014. Procedia Economics and Finance, (23). 1000-1008
• Doluna, R. J. ve Jeon, N. (2014). Determinants of International Tourism Demand for the Philippines: An Augmented Gravity Model Approach. Munich Personal Repec Archive: MPRA, MPRA Paper No. 55294
• Dornbusch, R. ve Fıscher, S. (1998). Makroekonomi. Erhan Yıldırım (Çev. Ed.), Salih Ak, Mahir Fisunoğlu, Refia Yıldırım (Çev.), Ankara: Akademi Yayınları
• Eralp, Z. (1983). Genel Turizm. Ankara: Ankara Üniversitesi Basım yayın Yüksek Okul Yayınları
• Erdoğan, M. (2014). Arz, Talep ve Piyasa Dengesi, Mustafa Özer ve Ahmet Tiryaki (Ed.), İktisada Giriş I İçinde, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları. ss.28-46
• Heckman, J. J. (1975). Dummy Endogenous Variables In A Simultaneous Equation System. National Bureau of Economic Research, Inc. 204 Junipero Serra Boulevard, Stanford, CA 94305
• İbiş, S. ve Batman, O. (2015), Bölgesel Kalkınmada Turizmin Rolünün Yerel Halkın Görüşleri Çerçevesinde Belirlenmesi. İkinci Turizm ve Yönetim Araştırmaları Kongresi Bildiri Kitabı, 476-490, Kuşadası/Aydın
• Kar, M., Zorkirişçi, E. ve Yıldırım, M. (2004). Turizmin Ekonomiye Katkısı Üzerine Ampirik Bir Değerlendirme. Akdeniz İ.İ.B.F Dergisi, (8). 87-112
• Karafiath, I. (1988). Using Dummy Variables In The Event Methodology. The Financial Review, 23 (3). 351-357
• Kültürel Bellek, (2018). Turist Kimdir, Kimler Turist Sayılır, http://www.kulturelbellek. com/turist-kimdir-kimler-turist-sayilir/, ET: 13.10.2018
• LaVeist, T. A. (1994). Beyond Dummy Variables and Sample Selection: What Health Services Researchers Ought To Know about Race as a Variable. HSRK Health Services Research, 29 (1). 1-16
• Mathieson, A. ve Wall, G. (1982). Tourism: Economic, Physical and Social Impacts. Harlow: Longman Publishing
• McConnell C. R. ve Brue, S. L. (2005). Macroeconomics Principles, Problems and Policies. New York: McGraw-Hill Irwin
• MEGEP, (2011). Piyasaları İzlemek, MEB Muhasebe ve Finansman Ders Modülü, http://megep.meb.gov.tr /mte_program_modul/moduller_pdf/Piyasalar%C4%B1%20%C4%B0zlemek.pdf, ET: 10.06.2018
• Olalı, H. (1990). Turizm Politikası ve Planlaması, İstanbul: İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Yayınları
• Reece, W. S. (2010). The Economics of Tourism, Prentice Hall, New Jersey: Pearson Education İn- Upper Sandle River
• Rızaoğlu, B. (2007). Turizm Pazarlaması, Ankara: Detay Yayıncılık
• Roney, S. A. (2011). Turizm Bir Sistemin Analizi. Ankara: Detay yayıncılık
• Selçuk, G. N. ve Çatal, M. F. (2007). Turizmin Erzurum Ekonomisi İçin Önemi, Ekev Akademi Dergisi, 11(31): 297-306
• Sevinç, E. (2013). Çoklu Regresyon Korelasyon Analizinde Varsayımdan Sapmalar ve Çimento Sektörü Üzerine Uygulama. http://serpam.org/wp-content/uploads/ Sevinc2013.pdf, Erişim Tarihi: 30.05.2019
• Seyidoğlu, H. (2001). Ekonomi ve İşletmecilik Terimleri Açıklamalı Sözlük İngilizce-Türkçe. İstanbul: Güzel Can Yayınları
• Şengel, Ü. (2015). Bitlis İlinin Kalkınmasında Turizmin Rolü: Yerel Paydaşlar Üzerine Bir Araştırma. Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Sakarya: Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
• Tarı, R. (2016). Ekonometri: Geleneksel Yöntemleri, Zaman Serileri Analizi, Panel Veri Analizleri. Kocaeli: KÜV Yayınları Tatoğlu, F.Y. (2016). Panel Veri Ekonometrisi Stata Uygulamalı. İstanbul: Beta Yayıncılık
• Topallı, N. (2015). Turizm Sektörünün Türkiye’nin Ekonomik Büyümesi Üzerine Etkisi: 1963-2011. International Journal of Economic and Administrative Studies, 7 (14). 339-352
• Usta, Ö. (2014). Turizm Genel ve Yapısal Yaklaşım. Ankara: Detay Yayıncılık
• Ünsal, E. M. (2014). Makro İktisada Girişi. Ankara: İmaj Kitapevi
• Ünüsan, Ç. ve Sezgin, M. (2004). Turizm Pazarlaması. Konya: Atlas Kitabevi
• Yeşiltaş, M. ve Öztürk, İ. (2008), Bölgesel Kalkınma Çerçevesinde Alternatif Turizm Faaliyetlerine Yönelik Bir Değerlendirme: Sivas Örneği. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, 9 (1). 1-18