POETICS OF VALUES IN LITERARY TEXTS

Yıl 2017, Sayı: 18, 1 - 16, 18.12.2017

Kubilay Aktulum

Öz

In a narrative, there is a hidden world view that usually focuses on good and bad, rightful and wrongful, fair and unfair, life and dead etc. in a narrator’s story. People other than the narrator represent either this or that value in a narrative. Therefore, a narrative is the world of values. Vincent Jouve’s book entitled Poétique des Valeurs (The Poetic of Values) represents the typing of methods that a literary text creates and builds its values. V. Jouve, who benefits from literary semiotics as much as reception theory in analysing of transforming values into a literary text. V. Jouve grounds his work on André Malraux’s novel entitled Man’s Estate and proposes a model that explains how a value or ideology can be questioned in a literary text. In this article, we provide a summary of subheadings that V. Jouve proposes in his model to question values in his work. We just repeat the most known aspects of examples that respond to definitions given here. Our objective has a didactic approach and aims no more than to remind basic hints that one should consider in value analysis.

Anahtar Kelimeler

Value, ideology, Vincent Jouve, Poétique des Valeurs, semiotics

YAZINSAL METİNLERDE DEĞERLERİN YAZINBİLİMİ

Öz

Bir anlatıda, anlatıcının aktardığı bir öykünün gerisinde ağırlıklı olarak iyi ve kötü, haklı ve haksız, adaletli ve adaletsiz, yaşam ve ölüm vb. karşıtlıklar çevresinde odaklanan bir anlayış, bir dünya görüşü gizlidir. Bir anlatıda anlatıcı yanında kişiler söz konusu şu ya da bu değeri temsil ederler. Öyleyse bir anlatıda söz konusu olan, değerler dünyasına ilişkin görüşler toplamıdır. Vincent Jouve’un Poétique des Valeurs (Değerlerin Yazınbilimi) adlı kitabında yazınsal bir metnin kendi değerlerini hangi yöntemler üzerinden oluşturduğunun bir tiplemesi yapılmaktadır. Değerlerin metinleştirilmesi sürecini incelerken yazınsal göstergebilimin olduğu kadar alımlama kuramlarının verilerinden yararlanan V. Jouve, daha çok André Malraux’nun İnsanlık Durumu adlı romanından yola çıkarak yazınsal bir metinde bir değer ya da ideoloji sorgulamasının nasıl yapılabileceği konusunda bir model önermektedir. Bu yazıda V. Jouve’un söz konusu yapıtında bir değer sorgulaması yapılırken önerdiği okuma modelinin alt başlıklarının kaba bir özetini yapmaktayız. Burada önerilen tanımlamalara karşı gelen kimi örnekleri en belirgin yanlarıyla yinelemekle yetiniyoruz. Didaktik bir tutumla, amacımız, bir değer çözümlemesinde göz önünde bulundurulması gereken temel ipuçlarının neler olduklarını anımsatmaktan öte bir şey değildir.

Anahtar Kelimeler

Değer, ideoloji, Vincent Jouve, Değerlerin Yazınbilimi, göstergebilim

Kaynakça

• Bahtin, Mihail (2015). Dostoyevski’nin Poetikasının Sorunları, İstanbul: Metis.
• Barthes, Roland, (1970). S/Z, Seuil.
• Céline, L.F. (1952). Voyage au bout de la nuit, Gallimard.
• Charles, Michel (1995). Introduction à l’étude des textes, Seuil.
• Duchet, Claude ve ötekiler (1979). Sociocritique, Paris Nathan.
• Genette, Gérard (1972). Figures III, Seuil.
• Greimas, A. Julien (1966). Sémantique structurale, Paris le Seuil.
• Hamon, Philippe (1984). Texte et Idéologie, Paris, PUF.
• Jauss, Hans Robert (1978). Pour une esthétique de la réception, Gallimard.
• Jouve, Vincent (2001). Poétique des Valeurs, PUF.
• Kerbrat-Orecchioni, Catherine (1980). L’Enonciation. De la subjectivité dans le langage, Paris: A. Colin.
• Kıran, Ayşe (2007). Yazınsal Okuma Süreçleri, İstanbul: Seçkin.
• F. Rastier, François (1989). Sens et textualité, Hacette.
• Stendhal, (2005). Parma Manastırı, çev. Samih Tiryakioğlu, İstanbul: Yayınevi.
• Suleiman, Susan (1983). le Roman à thèse, Paris, PUF.
• Zima, Pierre V. (1978). Pour une Sociologie du Texte Littéraire, Paris, UGE, 10/18.