SOME DETERMINATIONS ON THE VALUE SYSTEM OF HÜRRİYET KASİDESİ

Yıl 2017, Sayı: 18, 127 - 141, 18.12.2017

Cafer Gariper , Yasemin Bayraktar

Öz

Namık Kemal, one of the prominent artists of modern Turkish literature, has written works in different literary genres. He became a poet more known for his poems. Namık Kemal, Abraham Sinasi and Ziya Pasha are among the poets who make the transition from the classical poetry understanding to the modern poetry. He has innovated in the theme rather than form, has brought new themes in poetry. His new themes he brought by poetry are shaped around concepts like homeland, nation, right, justice, freedom. During the downfall of Ottoman Empire he utters these themes aloud with romantic sensitivity. In his works, the feeling of bonding to high ideals and values and thought is processed. He acts with the desire to create a thrill of showing high values to the people with the love of motherland and nation in the frame of social literary understanding. The main factor that is also effective in this is the power conditions that the country is in. Namık Kemal is charged with a task that finds meaning in the sense that the power conditions are over, the literary values show high values, people unite around common feeling and excitement. In this article, the value sequence and the meaning of these values in the "Hürriyet Kasidesi" (“Freedom Ode”) will be discussed.

Anahtar Kelimeler

Nâmık Kemal, "Hürriyet Kasidesi" (“Freedom Ode”), value

HÜRRİYET KASİDESİ’NİN DEĞERLER DİZGESİ ÜZERİNDE KİMİ BELİRLEMELER

Öz

Modern Türk edebiyatının öne çıkan sanatkârlarından olan Nâmık Kemal, değişik edebî türlerde eserler yazmıştır. O, daha çok şiirleriyle tanınan bir şair olmuştur. İbrahim Şinasi ve Ziya Paşa ile birlikte klasik şiir anlayışından modern şiire geçişi sağlayan şairlerden biridir. Şiirin şeklinden çok temada yenilik yapmış, şiire yeni temalar getirmiştir. Onun şiire getirdiği yeni temalar vatan, millet, hak, adalet, hürriyet gibi kavramlar etrafında şekillenir. Osmanlı Devletinin çöküş sürecinde romantik duyarlılıkla ele aldığı bu temaları yüksek sesle dile getirir. Eserlerinde yüksek ideallere ve değerlere bağlanma duygusu ve düşüncesi işlenir. O, sosyal bir edebiyat anlayışı çerçevesinde vatan ve millet sevgisiyle halka yüksek değerleri göstermek, bir heyecan yaratmak arzusuyla hareket eder. Bunda da etkili olan başlıca öge, ülkenin içinde bulunduğu güç şartlardır. Nâmık Kemal, içinde bulunulan güç şartları aşmada edebiyata yüksek değerleri göstermek, insanları ortak duygu ve heyecan etrafında birleşmek şeklinde anlamını bulan bir görev yükler. Bu makalede onun “Hürriyet Kasidesi”nde ortaya koyduğu değerler dizgesi ve bu değerler dizgesinin anlamı ele alınacaktır.

Anahtar Kelimeler

Nâmık Kemal, “Hürriyet Kasidesi”, değer

Kaynakça

• Aktulum, Kubilay (2017). “Yazınsal Metinlerde Değerlerin Yazınbilimi”. Yeni Türk Edebiyatı Araştırmaları, S. 18, s. 1-16.
• Akün, Ömer Faruk (2006). “Nâmık Kemal”. DİA, C. 32, s. 361-378.
• Aydın, Mustafa (2010). Bilgi Sosyolojisi, Açılım Kitap: İstanbul.
• Aytaş, Gıyasettin (2014). “Namık Kemal’in ‘Hürriyet Kasidesi’nde Metin Bağlam İlişkisi”.
• Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, C. 11, S. 25, s. 1-12.
• Çalışkan, Adem (2014). “Namık Kemal’in ‘Hürriyet Kasidesi Tahlili”, Uluslararası Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi, C. 7, S. 31, s. 81-118.
• Durmuş, Mithat (2014). “Şiirsel Tavrın Öncülüğünde İnsanı Yeniden Düşünmek: Namık Kemal ve Hürriyet Kasidesi”, TEKE Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, S. 3/1, p. 240-250.
• Kaplan, Mehmet (1978). Şiir Tahlilleri I, İstanbul: Dergâh.
• Göçgün, Önder (1999). Namık Kemal. Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı.
• Göçgün, Önder (1987). Namık Kemal’in Şairliği ve Bütün Şiirleri. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı.
• Özensel, Ertan (2016). “Bir Değer Olarak Bir Arada Yaşamak ve Öteki”. Değerler Bilançosu Sosyoloji, Felsefe, Ekonomi, Eğitim, İletişim, Müzik, Tıp -Beyaz Kitap-, (Ed. Hasan Hüseyin Bircan- Bülent Dilmaç), Konya: Çizgi.
• Parlatır, İsmail (1988).“Tanzimat Şiiri”. Büyük Türk Klasikleri, C. 8, İstanbul: Ötüken, s. 317-481.
• Tanpınar, Ahmet Hamdi (1988). 19’uncu Asır Türk Edebiyatı Tarihi. İstanbul: Çağlayan.
• Uçman, Abdullah (2006). “Nâmık Kemal”. Tanzimat Edebiyatı, (Ed. İsmail Parlatır). Ankara: Akçağ, s. 201-288.
• Ülken, Hilmi Ziya (1967). Bilgi ve Değer. Ankara: Kürsü.