HİZMET NEDENİYLE GÜVENİ KÖTÜYE KULLANMA SUÇUNUN SMMM VE YMMLER AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ

Yıl 2023, Cilt: 20 Sayı: 1, 165 - 188, 01.03.2023

Gülden Şişman , Şenel Sarsıkoğlu

Öz

Güven duygusu, kişinin maddi ve manevi varlıklarını kendisi dışında üçüncü şahısların koruması altına bırakabilmesi için gereklidir. Bu nedenle ceza hukukunda, güven duygusunun suiistimali müeyyideye bağlanmıştır. Kanun koyucu, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu m. 155’te güveni kötüye kullanma suçunu düzenleyerek insanlar arasındaki ilişkilerde güven duygusunun korunmasını sağlamaya çalışmıştır. Güveni kötüye kullanma, kişinin belli şartlar altında kendisine verilen bir mal veya yetkiyi, zilyetliğin devir amacı dışında kendisinin ya da başkasının yararına kullanmasıdır. Güveni kötüye kullanma suçunun “başkasının mallarını idare etmek yetkisinin gereği olarak malın tevdi ve teslim edilmiş eşya hakkında işlenmesi” nitelikli halini teşkil etmektedir. Çalışmada Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirlerin TCK m. 155’te yer alan suçun faili olup olamayacağı hususu, ilgili kanun ve yönetmelikteki görev tanımlarında yer alan defter ve belgeleri saklama ve muhafaza yükümlülüğü bakımından değerlendirilmiş, özellikle defter ve belgelerin mükellefe iade edilmemesi, vergi borcu ve SGK primi gibi resmi kurumlara yapılacak ödemelerin yapılmaması tüm yönleriyle ele alınıp tartışmalı hususların önerilerimizle aydınlatması amaçlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Güven, vergi, mali müşavir, yeminli mali müşavir, hizmet nedeniyle güveni kötüye kullanma suçu

EVALUATION OF THE OFFENCE OF THE BREACH OF CONFIDENCE DUE TO SERVICE IN TERMS OF PAs AND CPAs

Öz

A sense of confidence is necessary so that a person can leave his material and non-material assets under the protection of third parties other than himself. Therefore, the breach of confidence is a punishable crime in the penal code. The law maker tried to ensure the preservation of a sense of trust in relationships between people by establishing the offence of the breach of confidence in Article 155 of the Turkish Penal Code No. 5237. A breach of confidence is the use of property or authority granted to someone under certain circumstances for the benefit of oneself or someone else, except for the purpose of transferring possession. It is the major form of the crime of breaching the trust, “Committing the crime related the goods that have been entrusted and delivered as a requirement of the authority to manage someone else's goods”. In our study, we evaluated whether the Public Accountants and Sworn-in Certified Public Accountants can be the perpetrators of the crime specified in Article 155 of the Turkish Penal Code, especially in the context of failure to return books of accounts and documents to the taxpayer, and failure to make official payments such as tax debt, social security premiums. Thus, it is aimed to deal with all aspects of the issues and to illuminate the controversial issues with our suggestions.

Anahtar Kelimeler

Confidence, tax, public accountants, sworn-in certified public accountants, offence of the breach of confidence due to service

Kaynakça

• Antalya OG ve Topuz M, Marmara Hukuk Yorumu - Eşya Hukuku Cilt:IV/1 (4. Baskı, Seçkin 2021).
• Artuk ME, Gökcen A, Alşahin ME ve Çakır K, Ceza Hukuku Özel Hükümler (18. Baskı, Adalet 2019).
• Ayan M, Eşya Hukuku I – Zilyetlik ve Tapu Sicili (13. Baskı, Seçkin 2016).
• Aydos OS, Pratik Eşya Hukuku (5. Baskı, Gazi 2022).
• Aytekin İnceoğlu A, ‘Güveni Kötüye Kullanma Suçu’ (2018) 17(1) Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 41-85.
• Bakıcı S, 5237 Sayılı Yasa Kapsamında Ceza Hukuku Özel Hükümler-1 (1. Baskı, Adalet 2008).
• Bayraktar K, Yıldız AK, Aksoy Retornaz E, Akyürek G, Evik AH, Kangal ZT, Memiş Kartal P, Sınar H, Evik VS, Altunç S, Aytekin İnceoğlu A,
• Bostancı Bozbayındır G ve Erman B, Özel Ceza Hukuku – Cilt IV: Malvarlığına Karşı Suçlar (TCK m. 141-169) (1. Baskı, On İki Levha 2018).
• Centel N, Zafer H ve Çakmut Ö, Kişilere Karşı İşlenen Suçlar (4. Baskı, Beta 2017).
• Centel N, Zafer H ve Çakmut Ö, Türk Ceza Hukukuna Giriş (10. Baskı, Beta 2017).
• Dönmezer S ve Erman S, Nazari ve Tatbiki Ceza Hukuku Genel Kısım Cilt:1 (13. Baskı, Beta 1997).
• Erman S, Sahtekarlık Cürümleri (3. Baskı, İstanbul Üniversitesi 1970).
• Esener T ve Güven K, Eşya Hukuku (Yetkin 2008).
• Güneş G ve Barlass İ, ‘Yeminli Mali Müşavirler ile Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlerin Vergi Usulündeki Görev ve Yetkileri’ in Funda
• Başaran Yavaşlar ve Tuğçe Karaçoban Güneş (eds) Arafta Bir Meslek Grubu: Vergi Danışmanları VII. Uluslararası Mali Hukuk Sempozyumu (Seçkin 2017).
• Gürsoy KT, Eren F ve Cansel E, Türk Eşya Hukuku (4. Baskı, Sevinç 1978).
• Hakeri H, Ceza Hukuku Genel Hükümler (22. Baskı, Adalet 2019).
• Koca M ve Üzülmez İ, Türk Ceza Hukuku Özel Hükümler (5. Baskı, Adalet 2018).
• Koca M ve Üzülmez İ, Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler (14. Baskı, Seçkin 2021).
• Koşar M, ‘Vergi Suçları, Cezaları ve SMMM’in Sorumluluğu (II)’ (2020) 30(158) Mali Çözüm Dergisi 323-348.
• Meraklı S, ‘Güveni Kötüye Kullanma Suçu (TCK m. 155)’ (2009) 11(Özel) Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 1657-1713.
• Özbek VÖ, Ekonomi Ceza Hukuku İkinci Kitap: Özel Hükümler (1. Baskı, Seçkin 2021).
• Özbek VÖ, Doğan K ve Bacaksız P, Türk Ceza Hukuku Özel Hükümler (16. Baskı, Seçkin 2021).
• Özbek VÖ, Doğan K ve Bacaksız P, Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler (12. Baskı, Seçkin 2021).
• Özdek V, ‘Yeminli Mali Müşavirlerin 3568 Sayılı Kanun’dan Kaynaklanan Cezai Sorumluluğu’ in Funda Başaran Yavaşlar ve Tuğçe Karaçoban Güneş (eds) Arafta Bir Meslek Grubu: Vergi Danışmanları VII. Uluslararası Mali Hukuk Sempozyumu (Seçkin 2017).
• Özgenç İ, Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler (17. Baskı, Seçkin 2021).
• Özkaya E, Eşya Hukuku Mülkiyet Genel Hükümler Cilt-I-A (1. Baskı, Seçkin 2022).
• Sarsıkoğlu Ş, Güveni Kötüye Kullanma Suçu ve Benzer Suçlarla Karşılaştırılması (1. Baskı, Adalet 2014).
• Soyaslan D, Ceza Hukuku Özel Hükümler, (3. Baskı, Savaş 1999).
• Soyaslan D, Ceza Hukuku Genel Hükümler (6. Baskı, Yetkin 2014).
• Tekin F ve Çelikkaya A, Vergi Denetimi (9. Baskı, Seçkin 2022).
• Tezcan D, Erdem MR ve Önok RM, Teorik ve Pratik Ceza Özel Hukuku (19. Baskı, Seçkin 2021).
• Toroslu N, Ceza Hukuku Özel Kısım (2. Baskı, Savaş 2007).
• Ünal M ve Başpınar V, Şekli Eşya Hukuku (4. Baskı, Yetkin 2008).
• Yerlikaya GK, SMMM ve YMM Kanunu Şerhi (1. Baskı, Seçkin 2021).