Öğrencilerin Lisansüstü Eğitimden Beklentileri ile Ders ve Danışman Seçme Süreçlerini Etkileyen Etmenler: Bir Şehir Üniversitesi Örneği

Yıl 2021, Cilt: 11 Sayı: 1, 97 - 110, 03.05.2021

Fatmanur Özen , Müzeyyen Altunbay

https://doi.org/10.2399/yod.20.722456

Cited By: 2

Öz

Yüksek lisans, doktora ve sanatta yeterlik programlarından oluşan lisansüstü eğitim; lisans eğitiminin ardından belirli kriterlere bağlı olarak devam ettirilen, tamamlanmasından sonra uzmanlık ve doktora yeterliklerinin kazanıldığı eğitim-öğretim sürecidir. Bu araştırmada Türkiye'de şehir üniversitesi statüsünde olan Giresun Üniversitesinde lisansüstü öğrenimlerini sürdüren öğrencilerin lisansüstü eğitimden beklentileri, başka bir ifade ile lisansüstü eğitime devam etme gerekçeleri ile bu süreçte ders ve danışman seçmelerini etkileyen etmenler araştırılmaktadır. Araştırma nicel bir çalışmadır. Araştırmacılar tarafından alan uzmanlarının görüşleri doğrultusunda oluşturulan anket formunda yer alan sorularla Giresun Üniversitesi Fen Bilimleri ve Sosyal Bilimler Enstitülerine bağlı programlarda öğrenimlerini sürdüren bir grup lisansüstü öğrencisinden veri toplanmıştır. Elde edilen verilerin tanımlayıcı istatistik, kavramsal çağrışım ve betimsel analiz kullanılarak analiz edildiği araştırmanın sonuçları; araştırmaya katılan lisansüstü öğrencilerinin lisansüstü eğitimden temel beklentilerinin akademik kariyer yapmak olduğunu göstermektedir. Nitekim lisansüstü eğitim kendilerine en çok akademi ve gelişimi çağrıştırmaktadır. Öğrenciler, derslerini seçerken çalışacakları/araştırma yapacakları alanla ilgili dersleri seçmeye dikkat etmekte ve ders içeriklerini öğrenmek ve uygun dersleri seçmek için çoğunlukla dersin elektronik ortamda yayımlanmış içeriğinden faydalanmaktadırlar. Danışman seçiminde ise bir kısım lisansüstü öğrencisi danışmanını, akademik disiplin alanını göz önünde bulundurarak seçmişken; çoğunluğun danışmanı öğrencilerin fikirleri alınmadan atanmıştır. Bu kapsamda araştırmanın yapıldığı iki enstitüde öğrencilerin ders ve danışman seçme süreçlerinin iyileştirilmesi; öğrencilerin lisansüstü eğitimden beklentileri doğrultusunda sunulan programların niteliklerinin artırılması gerekmektedir.

Anahtar Kelimeler

Danışman seçimi, ders seçimi, lisansüstü eğitim, lisansüstü eğitim yapma nedeni

Students' Expectations From Postgraduate Education and the Factors Affecting Course and Advisor Selection Processes: The Case of a City University

Öz

Postgraduate education consisting of master's, doctorate and proficiency in arts programs is an educational process that continues according to certain criteria after undergraduate education. It is the education process through which certain specializations and doctorate qualifications are gained. In this quantitative study, the expectations of graduate students studying at Giresun University, which has a city university status in Turkey, from postgraduate education, i.e. their reasons for continuing with their postgraduate education and the factors affecting their selection of courses and advisors are investigated. With the help of a questionnaire created by the researchers in line with the opinions of the field experts, the data were collected from a group of graduate students who were attending the programs affiliated with Giresun University Graduate School of Science and Social Sciences. The results obtained from the data analyzed by using descriptive statistics, conceptual connotation and descriptive analysis show that the main expectation of the participants is to pursue an academic career. Thus, postgraduate education evokes 'academia' and 'development' the most. They are careful to choose the courses related to the field they will study and research and they mostly learn about the content of the courses by reading the course contents published electronically. In the selection of advisors, while some of the postgraduate students chose their advisor according to their academic discipline; the majority was automatically assigned an advisor without first asking for their opinions. In the two graduate schools where the research is conducted the course and advisor selection processes should be improved and the quality of the offered programs should be increased by aligning them with the student expectations from postgraduate education.

Anahtar Kelimeler

Advisor selection, course selection, postgraduate education, the reasons for postgraduate education

Kaynakça

• Aydın, Y. Ç., Güneri, O. Y., Eret, E., & Yıldırım, F. B. (2018). The views of undergraduate students and academic advisors on the academic advising process. Yükseköğretim Dergisi, 9(2), 139–148.
• Bakioğlu, A., & Gürdal, A. (2001). Lisansüstü tezlerde danışman ve öğrencilerin rol algıları: Yönetim için göstergeler. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(21), 9–18.
• Bargar, R. R., & Chamberlain, J. M. (1983). Advisor and advisee issues in doctoral education. The Journal of Higher Education, 54(4), 407–432.
• Başer, N., Narlı, S., & Günhan, B. (2005). Öğretmenlerin lisansüstü eğitim almalarında yaşanan sorunlar ve çözüm önerileri. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 17, 129–135.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2010). Bilimsel araştırma yöntemleri (11. baskı). Ankara: Pegem Yayınları.
• Carignan, N., Sanders, M., & Pourdavood, R. G. (2005). Racism and ethnocentrism: Social representations of preservice teachers in the context of multi- and intercultural education. International Journal of Qualitative Methods, 4(3), 1–19.
• Çınkır, Ş., & Yıldız, S. (2018). Bir Bologna değerlendirme çalışması: Eğitim yönetimi lisansüstü program yeterliliklerine ilişkin kazanımların incelenmesi. Yükseköğretim Dergisi, 8(1), 55–67.
• Demirkol, M., Doğru, M., & Demir, C. (2014). Öğretmen adaylarının lisansüstü eğitim yapmak isteme nedenleri. International Journal of New Trends in Arts, Sports&Science Education, 3(3), 48–57.
• Di, S., & Wen, J. (2014). Chinese students’ views on motivation to pursue postgraduate studies. Faculty of Health and Occupational Studies, University of Gävle, Gävle, Sweden. Erişim adresi http://www.divaportal.org/smash/get/diva2:732641/FULLTEXT01.pdf (14 Nisan 2020).
• Dilci, T. (2019). Eğitim bilimleri örnekleminde lisansüstü eğitimin niteliksel boyutuna ilişkin görüşler (nitel bir çalışma). Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 29(1), 159–179.
• Dilci, T., & Gürol, M. (2012). Öğretim üyeleri bakış açısıyla lisansüstü eğitimin yaşam alanına yansımaları (eğitim bilimleri örneklemi). Kastamonu Eğitim Dergisi, 20(3), 1073–1090.
• Dolton, P. J., & Silles, M. A. (2008). The effects of over education on earnings in the graduate labour market. Economics of Education Review, 27(2), 125–139.
• Dündar, S. (2008). Ders seçiminde analitik hiyerarşi proses uygulaması. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13(2), 217–226.
• Erkuş, A. (2013). Davranış bilimleri için bilimsel araştırma süreci (4. baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Ersöz, F., Kabak, M., & Yılmaz, Z. (2011). Lisansüstü öğrenimde ders seçimine yönelik bir model önerisi. Afyon Kocatepe Üniversitesi İİBF Dergisi, 13(2), 227–249.
• Fraenkel, J. R., Wallen, N. E., & Hyun, H. H. (2012). How to design and evaluate research in education (8th ed.). New York, NY: McGraw Hill.
• Galdino, M. J. Q, Martins, J. T., Haddad, M. C. F. L., Robazzi, M. L. C. C., & Birolim, M. M. (2016). Burnout syndrome among master’s and doctoral students in nursing. Acta Paulista de Enfermagem, 29(1), 100–106.
• Giresun Üniversitesi (2020). 2020 performans programları. Erişim adresi http://sgdb.giresun.edu.tr/Files/Images/2020-performans-programi--5178.pdf (9 Şubat 2020).
• Giresun Üniversitesi Öğrenci İşleri Daire Başkanlığı (2020). 2020 yılı Ocak ayı aktif öğrenci sayıları. Erişim adresi http://oidb.giresun.edu.tr/tr/page/2020-ogrenci-sayisi/2958 (9 Şubat 2020).
• Günay, D. (2018). Türkiye’de lisansüstü eğitim ve lisansüstü eğitime felsefi bir bakış. Üniversite Araştırmaları Dergisi, 1(2), 71–88.
• Hughes, J. (2017). Five reasons to get a postgraduate degree. Masterstudies. Erişim adresi https://www.masterstudies.com/article/fivereasons-to-get-a-postgraduate-degree (9 Nisan 2020).
• Izgar, G., & Altınok, V. (2013). Okul yöneticilerinin karar verme stratejileri. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(2), 41–55.
• İlhan, M., Öner Sünkür, M., & Yılmaz, F. (2012). İlköğretim öğretmen adaylarının lisansüstü eğitime yönelik tutumlarının incelenmesi (Dicle Üniversitesi örneği). Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(23), 22–42.
• Kapucu, S., & Bulut, H. (2019). Turkish public university students’ views on the quality of PhD education in nursing. Yükseköğretim Dergisi, 9(1), 84–90.
• Karadağ, E., Danışman, Ş., Dulay, S., Öztekin-Bayır, Ö., & Tekel, E. (2018). Eğitim fakültesi araştırma görevlilerinin zorlu akademik yolculukları: Doktora tez süreci. Yükseköğretim Dergisi, 8(1), 103–112.
• Karakütük, K. (2002). Öğretim üyesi ve bilim insanı yetiştirme. Lisansüstü öğretimin planlanması (2.baskı). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Karakütük, K. (2006). Türkiye lisansüstü öğretim sistemi. K. Karakütük (Ed.). Bazı ülkelerin lisansüstü öğretim sistemleri içinde (s. 389–410). Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayın No: 202.
• Karaman, S., & Bakırcı, F. (2010). Türkiye’de lisansüstü eğitim: Sorunlar ve çözüm önerileri. Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 5(2), 94–114.
• Kurnaz, M. A., & Alev, N. (2009). İlköğretim ve ortaöğretim lisansüstü öğrencilerinin ders seçimi yaklaşımları ve ilgili sorunları. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 6(3), 38–52.
• Lipshitz, R. (2019). On choosing thesis advisor. Notices of the American Mathematical Society, February, 191–193. Lisansüstü Eğitim ve Öğretim Yönetmeliği (2016, 20 Nisan). Resmi Gazete (Sayı: 29690). Erişim adresi http://www.mevzuat.gov.trMetin.Aspx?MevzuatKod=7.5.21510&MevzuatIliski=0&sourceXmlSearch= (14 Eylül 2019).
• Loui, M. C. (2004). How to choose a thesis advisor. Erişim adresi https://web.eecs.umich.edu/~imarkov/advisor.html (1 Haziran 2020).
• McMillan, J., & Schumacher, S. (2014). Research in education evidence based inquiry (7th int. ed.). Harlow: Pearson Education
• Merriam, B. S. (2013). Nitel araştırma: Desen ve uygulama için bir rehber [Qualtitaive reserach: A guide to design and implementation]. (S. Turan, Çev. Ed.). Ankara: Nobel.
• Miles, M. B., & Huberman, A. M. (2015). Nitel veri analizi (S. A. Altun, & A. Ersoy, Çev. Ed.). Ankara: Pegem Akademi.
• Nasır, S. (2011). Kitap değerlendirmesi: Türkiye de yükseköğretim karşılaştırmalı bir analiz. Yükseköğretim Dergisi, 1(1), 54–55.
• Patton, M. Q. (2002). Qualitative reserach and evaluation methods. Thousand Oaks, California: Sage.
• Saban, A., & Ersoy, A. (2016). Eğitimde nitel araştırma desenleri. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Sample, S. B. (2002). The research university of the 21st century: What will it look like? 23rd Army Science Conference, December 2, 2002, Orlando, Florida, USA. Erişim adresi https://about.usc.edu/steven-bsample/speeches/the-research-university-of-the-21st-century-whatwill-it-look-like (19 Şubat 2020).
• Seçkin, M., Apaydın, Ç., & Aypay, A. (2012). Lisansüstü eğitimde normlar: Yapı, iklim ve danışmanlık. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 2(3),176– 185.
• Slaters, C., & Gorosave, G. L. (2010). Using the dissertation as a vehicle for publishing: a conversation between professor and doctoral student. In L. R. Calabrese, & P. A. Smith (Eds.), The doctoral student’s advisor and mentor (pp. 117–127). New York, NY Sage.
• Thomas, D. R. (2006). A general inductive approach for qualitative data analysis. American Journal of Evaluation, 27(2), 237–246.
• Tonbul, Y. (2017). Sosyal bilimler enstitülerinin lisansüstü eğitimin niteliğini artırmadaki rolü. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 7(1), 150–162.
• Türk Dil Kurumu (2003). Çağrışım. Türk Dil Kurumu gramer terimleri. Erişim adresi http://www.tdk.gov.tr (1 Mayıs 2019).
• Türkiye Yeterlilikler Çerçevesinin Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik (2015, 19 Kasım). Resmi Gazete (Sayı: 29537). (Bu Yönetmelik 14.05.2019 tarihli ve 1107 Sayılı Cumhurbaşkanı Kararı uyarınca Cumhurbaşkanlığı Yönetmeliği bölümüne eklenmiş, 15.05.2019 tarih 30775 Sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır.). Erişim adresi https://www.myk.gov.tr/images/articles/mevzuat/21.5.20158213.pdf (8 Nisan 2019).
• Varış, F. (1972). Türkiye’de lisans-üstü eğitim. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 5(1), 51–74.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2006). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (5. baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• YÖK (2009). Öğretim üyesi yetiştirme programı (ÖYP) tarihçesi ve bugünkü durumu. Erişim adresi https://oyp.yok.gov.tr/oyp-tarihce (17 Nisan 2020).
• YÖK (2018). Bölgesel kalkınma odaklı misyon farklılaşması ve ihtisaslaşma programı. Erişim adresi https://bolgeselkalkinma.yok.gov.tr/Sayfalar/Haberler/ihtisaslasma-kapsaminda-5-yeni-daha-universitebelirlendi.aspx (8 Nisan 2020).
• Yüksek Öğretim Kurumları Teşkilatı Kanunu (1983, 30 Mart). Resmi Gazete (Sayı: 18003). Erişim adresi https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.2809.pdf (8 Nisan 2020).
• Zimmerman, L. (2017). Seven steps to finding the right advisor. APA Monitor on Phsychology, 48(1), 58.