Türkiye’de 2547 Sayılı Kanun ve Diğer Yasal ve İdari Düzenlemelerde Akademik Personelin Hizmet İçi Eğitimine Yönelik Hükümler

Yıl 2022, Cilt: 12 Sayı: 3, 373 - 383, 31.12.2022

Ünal Küçük

https://doi.org/10.2399/yod.21.869653

Öz

Çalışmanın konusu, akademik personel ve akademik personele yönelik yetiştirme ve geliştirmeye ilişkin yasal düzenlemelerdir. Çalışmanın temel amacı hem ilgili kavramlara hem de ilgili yasa metnine ilişkin açıklama yaparak söz konusu alanı daha anlaşılır bir hale getirmek ve konuya ilişkin yayın eksikliğini gidermektir. Nitel araştırma yaklaşımına ve içerik analizi araştırma desenine yaslanan çalışmada temel kaynaklar ilgili yasal düzenlemeler ve idari düzenleyici işlemlerdir. Söz konusu kaynakların başında 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu ile bu kanun ve diğer düzenlemelerde değişiklik öngören 7100 sayılı kanun, ilgili kanun metinlerine açıklık getiren 18214 sayılı Yurt İçinde ve Dışında Görevlendirmelerde Uyulacak Esaslara İlişkin Yönetmelik, aynı madde düzenlemesinin 30297 sayılı yönetmelik ile değiştirilen hükümleri; 2914 sayılı Yükseköğretim Personel Kanunu ve son olarak üniversitelerin, Öğretim Üyesi Yetiştirme Programı Yönergeleri gelmektedir. Sonuç olarak Türkiye’de akademik personel geliştirip yetiştirilmesi hususunda önemli yasal ve idari düzenleyici işlemlerin yer aldığı görülmektedir. Ancak bununla beraber çok fazla sayıdaki yasal ve idari düzenlemelerin ve uygulamalardaki çeşitlilik ile istikrarsızlıkların alanı karmaşık hale getirdiği belirtilmelidir. Diğer taraftan akademik personel yetiştirme ve geliştirme sürecinin uzun süreç gerektirmesi nedeniyle yükseköğretim düzeyinde akademik personel açığının oluştuğu anlaşılmaktadır.

Anahtar Kelimeler

2547 Sayılı Kanun, akademik personel, hizmet içi eğitim, personel geliştirme, personel yetiştirme

Provisions Regarding In-Service Training of Academic Staff in Law No. 2547 and in Other Legal and Administrative Regulations in Türkiye

Öz

The subject of this study is the academic staff and the legal regulations regarding the training and development of academic staff. The main purpose of the study is to clarify the subject by explaining both the related concepts and the relevant texts of the law and to fill the literature gap on the subject. Based on the qualitative research approach and content analysis research design, the main sources are the relevant legal and administrative regulatory acts. These sources are the Higher Education Law numbered 2547 and the Law No.7100, which provides amendments to this law, the Regulation on the Principles to be Followed in National and International Employment No.18214 which clarifies the related law texts, the provisions of the amended regulation numbered 30297, The Higher Education Personnel Law No. 2914, and finally, the Academic Staff Training Program Directives of the universities. All in all, there are some important legal and administrative regulatory acts on academic staff training in Türkiye. However, numerous legal and administrative regulations, excessive diversity and inconsistency in practices render this specific legal domain complicated. Furthermore, due to the lengthy process of academic staff training and development, higher education suffers from faculty understaffing.

Anahtar Kelimeler

Academic staff, in-service training, Law No. 2547, personnel development, personnel training

Kaynakça

• Alaç, E. A. (2014). Kamu ve özel sektörde personelin eğitimi ve geliştirilmesi. E. A. Alaç (Ed.), İnsan kaynakları yönetiminde eğitim ve geliştirme: kavramlar, modeller, uygulamalar içinde (s. 11–16). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Amadi, M. N. (2013). In-service training and professional development of teachers in Nigeria: Through open and distance education. Bulgarian Comparative Education Society (Part 2: Pre-Service and In-Service Teacher Training & Learning and Teaching Styles), 173–180.
• Andreea, C. P., & Emanoil, M. (2015). Human resources management in public administration – limits and particularities in Romania. Annals of the Constantin Brâncuşi University of Târgu Jiu, Economy Series, 5, 134–136.
• Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun (2008, 28 Şubat). Resmi Gazete, (26814). Erişim adresi https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.5746.pdf (15 Kasım 2020).
• Armstrong, M. (2006). A handbook human resource management practise (10th ed.). London: Kogan Page.
• Bir Üniversite Adına Bir Diğer Üniversitede Lisansüstü Eğitim Gören Araştırma Görevlileri Hakkında Yönetmelik (1997, 23 Mayıs). Resmi Gazete, (22997). Erişim adresi https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=8306&MevzuatTur=7&MevzuatTertip=5 (15 Kasım 2020).
• Çakır, H. M. (2015). 2547 sayılı kanunun 35’inci maddesi kapsamında alınan taahhüt ve kefalet senetleri üzerine bir inceleme. Marmara Üniversitesi Hukuk Fakülteleri Araştırmaları Dergisi, 21(2), 559–594.
• Çetin, C., & Mutlu, E. C. (2011). Temel işletmeciliğe giriş (3. baskı). İstanbul: Beta Basım Yayım.
• Çetinel, F. G. (2003). Personel yönetiminden insan kaynakları yönetimine: tarihsel bir perspektif. Anadolu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 19(1), 175–200.
• Çetinsaya, G. (2014). Büyüme, kalite, uluslararasılaşma: Türkiye yükseköğretimi için bir yol haritası. Ankara: Yükseköğretim Kurulu, yayın no: 2014/2
• Danıştay, Danıştay 8. Dairesi. Esas: 1994/2851, Karar: 1995/365 (07 Şubat 1995).
• Danıştay, Danıştay 8. Dairesi. Esas: 2004/2158, Karar: 2004/3865 (18 Ekim 2004).
• Dolan, S. L., & Capell, B. (2015). Training, education, and development of staff. In S. M. Dahlgaard- Park, S. M. (Ed.), The SAGE encyclopedia of quality and the service economy (pp. 815–820), Thousand Oaks, CA: Sage.
• Fişek, K. (2015). Yönetim (5. baskı). Ankara: Kilit Yayınları.
• Gerçek, H., Güven, M. H., Özdamar Ş. O., Yanpar Yelken, T., & Korkmaz, T. (2015). Yükseköğretim kurumlarında etik ilkeler, sorumluluklar ve davranış kuralları. M. Kurt, R. Nacar & Elitaş, C. (Ed.), Akademik araştırma ve etik içinde (s. 13–32). Ankara: Gazi Kitabevi.
• Kayar, N. (2021). Kamu personel yönetimi (11. baskı). Bursa: Ekin Basım Yayın ve Dağıtım.
• Klingner, D. E. & Sabet, M. G. (2009). Contemporary public human resource management systems: Patronage, civil service, privatization, and service contracts. In T. T. Kummala (Ed.), Public administration and public policy (Vol. 2; pp. 1–22.). Encyclopedia of Life Support Systems (EOLSS). Oxford: UNESCO-EOLSS.
• Omar, C. M. Z. C. (2014). The need for in-service training for teachers and it’s effectiveness in school. International Journal for Innovation Education and Research, 2(11), 1–9.
• Özer, M. A., & Önen, M. (2017). 200 soruda yönetim kamu yönetimi. Ankara: Gazi Kitabevi.
• Özer, M. A., & Önen, M. (2020). Yönetim (Posdcorb). Ankara: Gazi Kitabevi.
• Özkal Sayan, İ. (2009). Türkiye’de kamu personel sistemi: İdari, askeri, akademik, adli personel ayrımı. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 64(1), 244–245.
• Öztürk, K. B. (2014). Türk yükseköğretim düzeninde öğretim üyesi yetiştirilmesinin hukuki çerçevesi. İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 5(2), 173–194.
• Selimoğlu, E., & Biçen Yılmaz, H. (2009). Hizmet içi eğitimin kurum ve çalışanlar üzerine etkileri. PARADOKS, Ekonomi, Sosyoloji ve Politika Dergisi, 5(1), 1–12.
• Somasundaram, U. V., & Egan, T. M. (2004). Training and development: An examination of definitions and dependent variables. Erişim adresi https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED492440.pdf (21 Ağustos 2020).
• Türkiye Yeterlilikler Çerçevesinin Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik. (2015, 19 Kasım). Resmi Gazete, (29537). Erişim adresi https://www.mevzuat.gov.tr/anasayfa/MevzuatFihristDetayIframe?MevzuatTur=21&MevzuatNo=20158213&MevzuatTertip=5 (18 Kasım 2020).
• Uygun, H. (2015). İnsan kaynakları yönetiminde eğitim ve geliştirme faaliyetlerinin çalışan motivasyonuna etkileri ve sağlık sektöründen bir vaka analizi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, İstanbul Gelişim Üniversitesi, İstanbul.
• Yurteri, H., Kulak, H. A., & Uğurlu Ö. F. (2021). Güvencesiz meslek, belirsiz gelecek: 50/d tespit ve öneriler. Ankara: Eğitim-Bir-Sen Stratejik Araştırmalar Merkezi.
• Yurtiçinde ve Dışında Görevlendirmelerde Uyulacak Esaslara İlişkin Yönetmelik (1983, 7 Kasım). Resmi Gazete, (18214). Erişim adresi https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=10155&MevzuatTur=7&MevzuatTertip=5 (16 Kasım 2020).
• Yurtiçinde ve Yurtdışında Görevlendirmelerde Uyulacak Esaslara İlişkin Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik (2018, 10 Ocak). Resmi Gazete, (30297). Erişim adresi https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2018/01/20180110-4.htm (1 Aralık 2020).
• Yükseköğretim Kanunu (1981, 4 Kasım). Resmi Gazete, (17506). Erişim adresi https://www.resmigazete.gov.tr/arsiv/17506.pdf (15 Ağustos 2020).
• Yükseköğretim Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun (2018, 22 Şubat). Resmi Gazete, (Sayı: 30352). Erişim adresi https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2018/03/20180306-11.htm (18 Eylül 2020).
• Yükseköğretim Kurulu (2020). Yükseköğretim bilgi yönetim sistemi. Erişim adresi https://istatistik.yok.gov.tr/ (24 Kasım 2020).
• Yükseköğretim Kurulu (2021). Yükseköğretim Kurulu istatiksel bilgiler. Erişim adresi https://istatistik.yok.gov.tr/ (18 Ağustos 2021).
• Yükseköğretim Kurulu Basın ve Halkla İlişkiler Müşavirliği (2015). YÖK genel kurulunun araştırma görevlilerinin 2547 sayılı yükseköğretim kanununun 50/d maddesinden 33/a maddesine geçişlerine dair almış olduğu karar ve gerekçesi. Erişim adresi http://egitimsen.org.tr/wp-content/uploads/2015/05/0953197e049b742_ek.pdf (17 Ağustos 2021).
• Yükseköğretim Kurulu Öğretim Üyesi Yetiştirmeye İlişkin Usul ve Esaslar. Erişim adresi https://oyp.yok.gov.tr/usul-ve-esaslar (3 Ocak 2021).
• Yükseköğretim Kurulu Tarafından Doktora Programlarına Kayıtlı Öğrencilere Verilecek Burslara İlişkin Usul ve Esaslar (2020). Erişim adresi https://yuzikibinbursu.yok.gov.tr/Documents/AnaSayfa/100-2000-usul-esaslar-01072021.pdf (5 Aralık 2020).
• Yükseköğretim Personel Kanunu (1983, 11 Ekim). Resmi Gazete, (18190). Erişim adresi https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.2914.pdf (18 Ağustos 2020).
• Zengin, O., & Karahanoğulları, Y. (2006). Asistanlar bağırıyor. Üniversite hocaları çıplak! Mülkiye Dergisi, 30(251), 101–113.