Öz
Mekânsal ayrışma, insanların var olan ayrışma ve farklılıklarının kentsel mekâna yansımasıdır. Mekânsal ayrışma, modern kenti karakterize eden, çok farklı biçimlere sahip ve yaygın olarak sosyal bir sorun olarak algılanan bir durumdur. Gelir seviyesi, eğitim düzeyi, dini ve etnik kimlikler, siyasi tercihler vb. onlarca etkenin rol oynadığı mekânsal ayrışma toplumdaki farklı kimlikler, önyargı ve kalıp yargılardan beslenir.
Mekânsal ayrışmanın farklı bir biçiminin konu edildiği bu çalışmada amaç, Şanlıurfa’da yaşayan ve kamu kurumlarında çalışan, Şanlıurfalı olmayan memurların kentte yaşadığı ayrışma biçimleri ile bunların nedenlerini ortaya çıkarmaktır. Bu amaçla bir anket çalışması uygulanmıştır. Kent merkezinde yürütülen çalışmada farklı kamu kurumlarından memurlara kent ve kent yaşamına ilişkin sorular yöneltilmiştir.
Anket sonuçlarına göre Şanlıurfa’da görev yapan kamu personeli kentin sorunlarına karşı ilgisiz davranmakta, yerel medya organlarını takip etmemektedir. Memurların toplumla ilişkisi sınırlı olup, daha çok aile içi etkinliklerin ağırlıklı olduğu bir günlük yaşam sürdürmektedirler. Kırdan kente geçiş sürecinde bir tarım toplumu görünümündeki Şanlıurfa’nın sağlıksız kentleşme süreci, aşiret ve cemaate dayalı toplumsal yapısı ile kültürel ve sosyal farklılıkları memurlar için ayrıştırıcı bir sosyal çevre oluşturmaktadır. Diğer taraftan, memurların eğitim ve gelir seviyesinin yüksekliği ile ortak yaşam tarzları karşı bir ayrışma aracı olarak önümüze çıkmaktadır.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Aktaş, Ali (1999), “Kentleşen Alevilik ve Sorunları”, https://docplayer.biz.tr/113163276-Ali-aktas-kentlesen-alevilik-ve-sorunlari.html/ (09.03.2020).
- Baş, Türker (2003), Anket (Ankara: Seçkin Yayınları).
- Baudrillard, Jean (2002), Tüketim Toplumu, Çev. Ferda Keskin ve Nilgün Tutal (İstanbul: Ayrıntı Yayınları).
- Benassi, Federico, Ricardo Pascual ve Luca Salvati (2020), “Residential Segregation and Social Diversification: Exploring Spatial Settlement Patterns of Foreign Population in Southern European Cities”, Habitat International, 101, 1-13.
- Castells, Manuel (2013), Enformasyon Çağı: Ekonomi, Toplum ve Kültür (Kimliğin Gücü), C. 2, (İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayını).
- Charles, Camille Z. (2003), “The Dynamics of Racial Residential Segregation”, Annual Review of Sociology, 29: 167-207.
- Çataklı, İsmail (2019), “Yunanistan Mübadillerinin Yeni Türkiye’nin İktisadi Hayatına Etkileri (1923-1929)”, Türk İdare Dergisi, 488: 126-173.
- Çelik, Adnan ve Emre Şahin (2012), “Ötekilerin Hiyerarşisinde Kültürel ve Sınıfsal Karşılaştırmalar: Kürt Toplumunda Çingene Algısı ve Sosyal Dışlanma Pratikleri”, Toplum ve Kuram, 6-7: 308-325.
- Çığ, Muazzez İ. (2012), Uygarlığın Kökeni Sümerliler-2 (İstanbul: Kaynak Yayınları).
- Darden, Joe ve Sameh Kamel (2000), “Black Residential Segregation in the City and Suburbs of Detroit: Does Socioeconomic Status Matter?”, Journal of Urban Affairs, 22 (1): 1-13.
- Dupont, Veronique (2004), “Socio-spatial Differentiation and Residential Segregation in Delhi: A Question of Scale?”, Geoforum, 35: 157-175.
- Duverger, Maurice (2014), Toplum Bilimlerinde Araştırma Yöntem ve Teknikleri (İstanbul: Cem Yayınevi).
- Engels, Friedrich (1992), Konut Sorunu (Ankara: Sol Yayınları).
- Erkan, Rüstem (2005), Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin Sosyal Yapısı ve Değişim Eğilimleri (Ankara: Kalan Yayınları).
- Erman, Tahire (2002), “Kentteki Göçmenin Bakış Açısından Kent/Köy Kimliği “Niçin Köylüyüz Hala?”, Ankara SBF Dergisi, 51 (1): 289-304.
- Erman, Tahire (2013), “Kent ve Gecekondu”, Örgen Uğurlu (Ed.), Kent Sosyolojisi Çalışmaları, (İstanbul: Örgün Yayınları): 227-267.
- Feitosa, Flavia (2007), “Global and Local Spatial Indices of Urban Segregation”, the International Journal of Geographical Information Science, 21 (3): 299-323.
- Geray, Cevat (2018), Kent, Yerel Yönetimler ve Toplu Konut Yazıları, Hasan Hüseyin Doğan (Ed.), (Ankara: Palme Yayıncılık).
- Gökçe, Birsen (1992), Toplumsal Bilimlerde Araştırma (Ankara: Savaş Yayınları).
- Göle, Nilüfer (2017), Melez Desenler (İstanbul: Metis Yayınları).
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Kentsel Politika |
| Bölüm | Araştırma Makaleleri |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 28 Aralık 2020 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2020 |