Türkçe Öğretmenlerinin Yazma Stratejilerine Dair Görüşleri

Yıl 2020, Cilt: 17 Sayı: 1, 579 - 602, 25.12.2020

Filiz Mete Nurullah Esendemir

https://doi.org/10.33711/yyuefd.694524

Cited By: 3

Öz

Bu çalışmanın amacı, Türkçe öğretmenlerinin yazma stratejilerine ilişkin görüşlerini belirlemektir. Temel dil becerileri arasında en son edinilen zor bir öğrenme alanı olarak görülen yazmada karşılaşılan problemlerin çözümünde yazma stratejileri, çok kritik bir role sahiptir. Öğretmenlerin stratejik bir yazma eğitimi vermesi ise öğrencilerine yazma stratejilerini kavratmasına bağlıdır. Bu bakımdan Türkçe öğretmenlerinin yazma stratejilerine dair görüşlerinin belirlenmesi önemli görülmektedir. Araştırma, Van ilinin iki merkez ilçesinde yer alan beş farklı ortaokulda 6 ve 7. sınıf düzeylerinde görev yapan 10 Türkçe öğretmeni ile yürütülmüştür. Bu çalışma, nitel araştırma yöntemiyle gerçekleştirilmiştir. Araştırma verilerinin toplanmasında görüşme tekniğine başvurulmuştur. Araştırmanın katılımcıları olan öğretmenlerle yarı yapılandırılmış görüşmeler yapılmıştır. Elde edilen veriler, betimsel analiz tekniğiyle çözümlenmiştir. Araştırma neticesinde, Türkçe öğretmenlerine göre Türkçe Dersi Öğretim Programı’nda yer alan bazı yazma stratejilerinin uygulanmasının zor olduğu tespit edilmiştir. Bu duruma yol açan faktörleri; lisans düzeyindeki bilgi ve uygulama eksikleri ile hizmet içi eğitimin yetersizliği şeklinde sıralamak mümkündür. Ayrıca Türkçe öğretmenlerinin yazma stratejilerine dair bilgi düzeylerinin yeterli olmadığı ortaya çıkmıştır. Araştırmacı tarafından ulaşılan bu sonuçlar ışığında yazma stratejileri eğitiminin iyileştirilmesi yolunda bazı öneriler sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

ürkçe öğretmeni, yazma stratejileri

Kaynakça

• Ağca, H. (2001). Sözlü ve yazılı anlatımda Türkçenin kullanımı. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı. Akbayır, S. (2010). Yazılı anlatım: Nasıl yazabilirim? Ankara: Pegem. Aksan, D. (2007). Her yönüyle dil, ana çizgileriyle dilbilim. Ankara: TDK. Babacan, M. (2003). Türkçe eğitimi bölümü öğrencilerinin Yazılı anlatım I dersi sınav cevap kâğıtları ve dönem ödev metinlerinde görülen ifade ve yazım yanlışları. Yaşadıkça Eğitim, 79, 33-36. Bağcı, H. (2007). Türkçe öğretmeni adaylarının yazılı anlatım derslerine yönelik tutumları ile yazma becerileri üzerine bir araştırma (Yayımlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara. Bağcı, H. ve Temizkan, M. (2006). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin Türkçe öğretmenlerinden beklentileri. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 4(4), 477-498. Barnett, M. A. (1989). Writing as a process. The French Review, 63(1), 31-44. Bilgin, S. (2018). Türkçe öğretmenlerinin ilköğretim Türkçe (6-8. sınıflar) öğretim programında yer alan yazma yöntem ve tekniklerini uygulama durumları (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Mersin Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Mersin. Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. A., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2016). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem. Ceran, D. (2013). Türkçe öğretmeni adaylarının yazma eğitimi dersine yönelik tutumlarının değerlendirilmesi. Turkish Studies, 8(1), 1151-1169. Chen, S. ve Zhou, J. (2010). Creative writing strategies of young children: Evidence from a study of Chinese emergent writing. Thinking Skills and Creativity, 5, 138-149. Coşkun, E. (2007). Yazma eğitimi. A. Kırkkılıç, ve H. Akyol, (Yay. Haz.), İlköğretimde Türkçe Eğitimi içinde (ss. 49-91). Ankara: Pegem. Coşkun, E., Gelen, İ. ve Öztürk, E. E. (2009). Türkçe öğretmen adaylarının öğretimi planlama, uygulama ve değerlendirme yeterlik algıları. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(12), 140-163. Coşkun, H. (2014). Türkçe öğretmeni adaylarının amaca uygun metin yazma becerilerinin belirlenmesi (Yayımlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara. Dağ, M. (2017). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin yazılı ve sözlü anlatım becerilerinde kullandıkları söz varlığının araştırılması (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Bülent Ecevit Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Zonguldak. Demir, T. (2013a). Yazma becerisine yönelik kazanımların ortaokulda gerçekleşme düzeyi. Okuma Yazma Eğitimi Araştırmaları, 1(1), 45-56. Deniz, K. (2003). Yazılı anlatım becerileri bakımından köy ve kent beşinci sınıf öğrencilerinin durumu. Türklük Bilimi Araştırmaları, 13(12), 233-255. Ergin, M. (1994). Üniversiteler için Türk dili. İstanbul: Bayrak Yayınları. Erişen, Y. ve Çeliköz, N. (2003). Öğretmen adaylarının genel öğretmenlik davranışları açısından kendilerine yönelik yeterlik algıları. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 1(4), 427-439. Harmer, J. (2004). How to teach writing. Essex: Longman. İpşiroğlu, Z. (2006). Yaratıcı yazma. İstanbul: Morpa Kültür Yayınları. Karakoç Öztürk, B. (2016). Yazma becerisine ilişkin süregelen uygulamaların Türkçe dersi öğretim programı (2006) çerçevesinde değerlendirilmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(4), 1921-1945. Karakuş Tayşi, E. (2007). İlköğretim 5. ve 8. sınıf öğrencilerinin hikâye ve deneme türü metinlerdeki okuduğunu anlama becerilerinin karşılaştırılması (Kütahya ili örneği) (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara. Karasar, N. (2016). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel. Kardaş, M. N. (2014). Türkçe öğretmeni adaylarının yapılandırmacı öğretim yaklaşımıyla ilgili farkındalık ve yeterlikleri. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(34), 779-791. Koç, R. (2017). Yazma eğitiminin önemi ve Karl Linke’nin ‘serbest tahrir’ adlı eserinde serbest yazma ile ilgili açıklamalar. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 35(1), 35-48. Kurudayıoğlu, M. ve Karadağ, Ö. (2010). İlköğretim öğrencilerinin yazılı anlatımlarının konu seçimleri açısından incelenmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(13), 192-207. Lei, X. (2016). Understanding writing strategy use from a sociocultural perspective: The case of skilled and less skilled writer. System, 60, 105-116. McMahan, E. (1986). Catching up on composition. ADE Bulletin, 85, 54-56. Mete, F. (2015). Domain of communication skills in generic teachers’ competency: England, Ireland, Australia, Canada and Turkey. Journal of Education & Social Policy, 2(6), 91-97. Oğuz, A. (2008). Öğretmen adaylarının sözlü ve yazılı anlatım becerilerine ilişkin öz yeterlik algıları. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 8(30), 18-42. Oral, G. (2008). Yine yazı yazıyoruz. Ankara: Pegem. Oxford, R. L. (1990). Language learning strategies: what every teacher should know. Boston: Heinle&Heinle Publishers. Robson, C. ve McCartan, K. (2016). Real world research. London: John Wiley&Sons Ltd. Sallabaş, M. E. (2007). İlköğretim 5. sınıf öğrencilerinin kendilerini yazılı olarak ifade etme kazanımlarına ulaşma düzeyi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara. Sis, N. ve Bahşi, N. (2016). Sekizinci sınıf öğrencilerinin tartışmacı metin yazma becerileri üzerine bir araştırma. Turkish Studies, 11(3), 2025-2042. Şimşek, F. (2016). Ortaokul 6, 7, 8. sınıf öğrencilerinin sözlü ve yazılı anlatımlarında ağız özelliklerini kullanım durumları. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara. Tağa, T. ve Ünlü, S. (2013). Yazma eğitiminde karşılaşılan sorunlar üzerine bir inceleme. Turkish Studies, 8(8), 1285-1299. Tekin, H. (1980). Okuduğunu anlama gücü ile yazılı anlatım becerisini geliştirme yönünden okullarımızda Türkçe öğretimi. Ankara: Mars. Temizkan, M. (2003). Yazılı anlatım etkinliği çerçevesinde Türkçe öğretmenlerinin çalışmalarına ilişkin bir değerlendirme. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Mustafa Kemal Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Hatay. Temizkan, M. (2010). Türkçe öğretiminde yaratıcı yazma becerilerinin geliştirilmesi. Türklük Bilimi Araştırmaları, 17, 621-643. Tompkins, G. E. (1998). Language arts: content and teaching strategies. NJ, Ohio: Prentice-Hall Inc. Topuzkanamış, E. ve Çelik, G. (2014). Uzman Türkçe öğretmeni yetiştirme: Dil becerisi sorunlarını çözmeye hazır mıyız? International Journal of Language Academy, 2(4), 112-126. Uçgun, D. (2014). 6. sınıf öğrencilerinin yazma eğilimlerinin incelenmesi. Eğitim ve Bilim, 39(175), 227-238. Ülper, H. (2008). Bilişsel süreç modeline göre hazırlanan yazma öğretimi programının öğrenci başarısına etkisi. (Yayımlanmamış doktora tezi). Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara. Ülper, H. (2011a). Öğrenci metinlerinin tutarlılık ölçütleri bağlamında değerlendirilmesi. Turkish Studies, 6(4), 849-863. Ülper, H. (2011b). Öğretmen adaylarının yazma stratejilerini kullanma ve bu stratejilere dönük eğitim alma durumlarına ilişkin bir inceleme. G. L. Uzun, ve B. Ü. Bozkurt. (Editörler), Türkçenin Eğitimi-Öğretiminde Kuramsal ve Uygulamalı Araştırmalar içinde (ss. 209-223). Essen: Die Blaue Eule. Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin. Yılmaz, O. (2009). 6, 7, 8. sınıftaki 100 öğrenciye ait öğrenci çalışma kitabından hareketle öğrencilerin yazılı anlatım becerilerinin incelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Erzincan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzincan. Yin, R. K. (2018). Case study research and applications: design and methods. Sage: California. Zorbaz, K. Z. (2010). İlköğretim okulu öğrencilerinin yazma kaygı ve tutukluğunun yazılı anlatım becerileriyle ilişkisi. (Yayımlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.