Öğrenci Merkezli Eğitim: Bir Ölçek Geliştirme Çalışması

Yıl 2022, Sayı: Özel Sayı - Van Yüzüncü Yıl Üniversitesinin Kuruluşunun 40. Yıl Dönümü Şubat Özel Sayısı, 88 - 107, 15.02.2022

Hüseyin Şimşek Yasemin Kuzu Eda Elyıldırım , Şeyma Erbay Mermer

https://doi.org/10.33711/yyuefd.1068087

Cited By: 2

Öz

Bu çalışmanın temel amacı, yükseköğretimin tüm kademelerinde öğrenci merkezli eğitim uygulamalarını belirlemeye yönelik geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı geliştirmektir. İlk olarak araştırmacılar tarafından 58 maddelik bir madde havuzu oluşturulmuştur. Kapsam geçerliğinin sağlanması amacıyla dört uzmanın görüşüne başvurulmuş, ilgisiz olduğu düşünülen 13 madde ölçekten çıkarılmış ve 45 maddeden oluşan tek boyutlu, 5’li likert tipi bir taslak ölçek hazırlanmıştır. Taslak ölçeği içeren form, 2019-2020 eğitim-öğretim yılında bir devlet üniversitesinin farklı bölümlerinde eğitim gören tüm öğrencilerin elektronik posta adreslerine gönderilmiş ve ölçeği doldurmaları için 5 gün boyunca yanıtlar kabul edilmiştir. Bu süre içerisinde 809 öğrenci ölçeği yanıtlamıştır. Ölçeğin yapı geçerliğini belirlemek amacıyla açımlayıcı faktör analizi yapılmıştır. Analizler kapsamında KMO katsayısı ,973 Barlett testi sonucu (2=19307,85, p<,05) istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur. Analize dahil edilen 45 madde içinden, faktör yükleri ,40’ın altında olan 7 madde ve aynı anda birden fazla faktöre yük veren 13 madde analizden çıkarılmıştır. Kalan 25 maddeden oluşan ölçek tek boyutlu olup faktör yük değerleri ,69 ile ,87 arasında değişmektedir. Ölçeğin iç tutarlılığına yönelik olarak hesaplanan Cronbach alpha güvenirlik katsayısının ,97 olduğu ve madde toplam korelasyonlarının ,66 ile ,85 aralığında değerler aldığı görülmüştür. Geliştirilen ölçeğin geçerli, güvenilir ve kuramsal temeli güçlü bir ölçek olduğu değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Öğrenci merkezli eğitim, Yapılandırmacılık, Ölçek geliştirme, Yükseköğretim, Eğitim ortamları., Öğrenci merkezli eğitim, Yapılandırmacılık, Ölçek geliştirme, Yükseköğretim, Eğitim ortamları.

Kaynakça

• Açıkgöz, K.Ü. (2005). Aktif öğrenme. (7. Baskı). İzmir: Eğitim Dünyası.
• Asmaz, A. (2019). John Dewey’in ilerlemeci eğitim felsefesine dayanan öğrenci merkezli eğitimin öğrencilerin Türkçe dersindeki akademik başarısına etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sakarya.
• Baeten, M., Struyven, K., ve Dochy, F. (2013). Student-centred teaching methods: can they optimise students’ approaches to learning in professional higher education? Studies in Educational Evaluation, 39, 14–22.
• Bollen, K. A. (1989). A new incremental fit indexfor general structural equation models, Sociological Methods and Research, 173, 303–316.
• Bostan, L. (2007). Lise biyoloji öğretmenlerinin ‘öğrenci merkezli öğretim ve uygulamalı çalışmalar’ hakkındaki görüşleri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Browne, M.,ve Cudeck, R. (1993). Alternative ways of testing structural equation models, Testing Structural Equation Models. London: Sage Publications.
• Bütüner, Ö. S., & Gür, H. (2007). V diyagramına yönelik bir tutum ölçeğinin geliştirilme çalışması. Milli Eğitim Dergisi, 176, 72–85
• Çalışkan, N., Kuzu, O., & Kuzu, Y. (2017). The development of a behavior patterns rating scale for preservice teachers. Journal of Education and Learning, 6(1), 130–142. Ekinci, N. (2009). Üniversite öğrencilerinin öğrenme yaklaşımları. Eğitim ve Bilim, 34(151), 74–88.
• Erden, M. (2011). Eğitim bilimine giriş. (5.Baskı). Ankara: Arkadaş Yayınları.
• Ertürk, S. (1975). Eğitimde program geliştirme. (2. Baskı). Ankara: Cihan
• Gay, L. R., Mills, G. E., & Airasian, P. W. (2009). Educational research: competencies for analysis and applications, student value edition. Upper Saddle River, NJ: Merrill.
• George, D. & Mallery, M. (2010). SPSS for windows step by step: a simple guide and reference, 17.0 update (10. ed.). Boston: Pearson.
• Gibbs, A. (1992). Assessing More Students, Oxford Brookes University, Oxford.
• Gray, A. (1997). Contructivist teaching and learning. SSTA Research Centre Report.
• Greca, M. A., Dandes, K. S., Wick, P., Shaw., & Kand Stone, L. W. (1998). Development of the social anxiety scale for children: Reliability and concurrent validity. Journal of Clinical Child Psychoogy, 17, 84–91.
• Günay, D. (2004, Mayıs). Üniversitenin neliği, akademik özgürlük ve üniversite özerkliği. First International Congress on University Education, Perspectives on University Education in the 21st Century, İstanbul: Fatih Üniversitesi.
• Güzel, A. (2009). İlköğretim okullarında uygulanan öğrenci merkezli eğitim modeliyle ilgili yönetici ve öğretmen görüşleri (Ankara ili örneği). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Henson, K. T. (2003). Foundations for learner-centered education: A knowledge base. Educaiton, 124, 8–16.
• Hirumi, A. (2002). Student-centered, technology-rich learning environments (SCenTRLE): Operationalizing constructivist approaches to teaching and learning, Journal of Technology and Teacher Education 10(4), 497–537.
• Hu, L. T., & Bentler, P. M. (1999). Cut off criteria for fit indexes in covariance structure analysis: Conventional criteria versus new alternatives. Structural Equation Modeling: A Multidisciplinary Journal, 6(1), 1-55.
• Huang, H. M. (2005). Web performance scale. Information and Management, 42, 841–852.
• Ingleton, C., Kiley, M., Cannon, R., & Rogers, T. (2005). Leap into… student-centered learning, centre for learning and professional development, The University of Adelaide.
• İşcan, A., & Şara, E. (2018). İlkokul 2.sınıf Türkçe ders kitaplarındaki okuma metinlerinin yapılandırmacı yaklaşıma göre incelenmesi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(1), 76–105.
• Kaiser, H.F. (1970). A second generation little jiffy. Psychometrika, 35, 401–415.
• Koç, C. (2014). Öğrenci merkezli öğretim yöntem ve tekniklerini kullanmaya yönelik tutum ölçeği: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 13(49), 150–170.
• Korkmaz, İsa (2007). Öğrenci merkezli ders uygulamalarına ilişkin öğrenci görüşleri. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17, 393–402.
• Kökdemir, D. (2003). Belirsizlik durumlarında karar verme ve problem çözme. Yayımlanmış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Kuzu, O. (2021). Matematik ve fen bilgisi öğretmeni adaylarının integral konusundaki yeterliklerinin tanısal değerlendirilmesi. YYÜ Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(1), 1402–1418.
• Kuzu, O., Çil, O., & Şimşek, A.S. (2019). 2018 Matematik dersi öğretim programı kazanımlarının revize edilmiş Bloom taksonomisine göre incelenmesi. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(3), 129–147.
• Kuzu, O., Kuzu, Y. & Sıvacı, S. Y. (2018). Preservice teachers’ attitudes and metaphor perceptions towards Mathematics. Cukurova University Faculty of Education Journal, 47(2), 897–931.
• Kuzu, Y., Kuzu, O., & Gelbal, S. (2019) TEOG ve LGS sistemlerinin öğrenci, öğretmen, veli ve öğretmen velilerin görüşleri açısından incelenmesi, Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5 (1), 112–130.
• Maden, S., Durukan, E. & Akbaş, E. (2011). İlköğretim öğretmenlerinin öğrenci merkezli öğretime yönelik algıları. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8 (16), 255–259.
• Mancır, H. (2014). Eğitim fakültesi öğretim elemanlarının öğrenci merkezli eğitimi algılama ve uygulama düzeylerinin belirlenmesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Mustafa Kemal Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Hatay.
• McCombs, B. L., & Whisler, J. S. (1997). The Learner-Centered Classroom and School: Strategies for Increasing Student Motivation and Achievement. The Jossey-Bass Education Series. Jossey-Bass Inc., Publishers, 350 Sansome St., San Francisco, CA 94104.
• Ocak, G., & Tavlı, M. (2010). Yapılandırmacı Öğrenme Ortamları. Eğitime Bakış: Eğitim-Öğretim ve Bilim Araştırma Dergisi, 6 (16), 51–55.
• Otacıoğlu, S. G. (2007). Öğrenci odaklı bir yaklaşım kullanarak araştırma yöntemi öğretmek: uygulamaya yönelik eleştirel düşünceler. Kastamonu Eğitim Dergisi, 15(2), 511–520.
• Özer, B. (2007). Öğrenci merkezli karma öğretim yönteminin öğretimde planlama değerlendirme dersinde akademik başarı ve eleştirel düşünmeye etkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Fırat Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Elazığ.
• Özpolat, V. (2013). Öğretmenlerin mesleki önceliklerinde öğrenci merkezli eğitim yaklaşımının yeri. Milli Eğitim Dergisi, 200, 5–26. Sönmez, V. (1991). Eğitim felsefesi. Ankara: Adım Yayınevi. Stevens, J. (2009). Applied Multivariate Statistics For The Social Sciences. New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates.
• Şahin, İ. (2004, Temmuz). Postmodern Çağ & Hümanist Eğitim. XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, Malatya.
• Şeker, H., & Gençdoğan, B. (2014). Psikolojide ve eğitimde ölçme aracı geliştirme. Ankara: Nobel Yayınevi.
• Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2007). Using Multivariate Statistics (5th ed.). Boston: Allyn and Bacon.
• Tavşancıl, E. (2010). Tutumların Ölçülmesi ve SPSS İle Veri Analizi (4. baskı). Ankara: Nobel Yayınevi.
• Ünver, G. (2002). Öğretmen adaylarının öğrenci merkezli öğretimi planlama, uygulama ve değerlendirme becerilerini geliştirme. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Ünver, G., & Demirel, Ö. (2004). Öğretmen adaylarının öğrenci merkezli öğretimi planlama becerilerini geliştirme üzerine bir araştırma. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 26, 181–195.
• Varış, F. (1991). Eğitim bilimine giriş. Ankara: Ankara Üniversitesi
• Yalçın-İncik, E., & Tanrıseven, I. (2012). Eğitim fakültesi öğretim elemanlarının ve öğretmen adaylarının öğrenci merkezli eğitime ilişkin görüşleri (Mersin Üniversitesi örneği). Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(3), 172–184.
• Yaşar, Ş. (1998). Yapısalcı kuram ve öğrenme öğretme süreci. Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(1-2), 8–75.
• Yavuz, K. E. (2005). Yeniden yapılanan sınıflar için aktif öğrenme yöntemleri. Ankara: Ceceli Yayınları Eğitim Dizisi.
• Yavuz, S. (2005). Developing a technology attitude scale for pre-service chemistry teachers. The Turkish Online Journal of Educational Technology, 4(1), 17–25 . Yockey, R. D. (2016). SPSS demystified: A simple guide and reference (2nd ed). United Kingdom: Taylor & Francis.