İlkokul 1. Sınıf Öğrencilerinin Okula Uyum ve Okula Hazır Bulunuşluklarının Değerlendirilmesi

Yıl 2023, Cilt: 20 Sayı: 1, 254 - 280, 17.04.2023

Gülçin Kurtuluş Çalışkan Tuncay Canbulat

https://doi.org/10.33711/yyuefd.1114797

Cited By: 3

Öz

Bu araştırmanın amacı ilkokul 1. sınıfa başlayan öğrencilerin okula uyum ve okula hazır bulunuşluk düzeylerini cinsiyet, yaş ve okul öncesi eğitim alıp almama durumlarına göre değerlendirmektir. Araştırmada ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın örneklem grubunu İzmir ili Bornova ilçesindeki devlet ilkokullarında okuyan 362 ilkokul 1.sınıf öğrencisi oluşturmaktadır. Araştırmada, öğrencilerin okula hazır bulunuşluklarını belirlemek amacıyla “İlkokula Hazır Bulunuşluk Ölçeği”, okula uyumlarını belirlemek amacıyla “Okula Uyum Ölçeği” ve demografik bilgileri belirlemek için kişisel bilgi formu kullanılmıştır. Araştırmada verilerin analizi SPSS istatistik programı kullanılarak yapılmıştır. Araştırma sonucunda, ilkokul 1. sınıf öğrencilerinin okula hazır bulunuşluk ve okula uyum düzeylerinde cinsiyete göre anlamlı fark bulunamamıştır. Okul öncesi eğitim alan ilkokul 1. sınıf öğrencilerinin okula uyumları ve okula hazır bulunuşlukları, okul öncesi eğitim almayan ilkokul 1. sınıf öğrencilerinden yüksek düzeydedir. 69-71 aylık ve 72 ay üzeri olan öğrencilerin okula uyum ve hazır bulunuşlukları, 60-68 aylık öğrencilerden yüksek bulunmuştur. 72 ay üzeri olan öğrencilerin okula uyum ve okula hazır bulunuşlukları 69-71 aylık öğrencilerden daha yüksek düzeydedir. Okula uyum ve okula hazır bulunuşluk arasında pozitif yönlü ve orta düzeyde anlamlı ilişki bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Okula uyum, okula hazır bulunuşluk, ilkokul öğrencileri

Evaluation of the Adaptation and Readiness of 1st Grade Primary School Students to School

Öz

This research aims to evaluate the school compliance and school readiness levels of the students who start the first grade of primary school according to their gender, age, and whether they have received pre-school education. Survey model was used in the research. The sample group of the research consists of 362 primary school 1st-grade students studying in public primary schools in Bornova district of İzmir province. In the study, the "Primary School Readiness Scale" ” was used to determine the school readiness of primary school 1st grade students, "School Compliance Scale" to determine their school compliance, and a personal information form was used to determine their demographic information. The analysis of the data in the study was carried out using SPSS 24 Statistical Program. As a result of the research, no significant difference was found according to gender in the school readiness and school compliance levels of primary school first-grade students. School compliance and school readiness of primary school 1st-grade students who receive pre-school education are higher than that of primary school 1st grade students who do not receive pre-school education. School compliance and readiness of students aged 69-71 months and over 72 months were found to be higher than students aged 60-68 months. The school compliance and school readiness of the students who are over 72 months old are at a higher level than the students 69-71 months old. A positive and moderately significant relationship was found between school compliance and school readiness.

Anahtar Kelimeler

School compliance, school readiness, primary school student.

Kaynakça

• Akay, D. (2017). Anaokulu ve ilkokul birinci sınıfa devam eden 60-71 aylık çocukların zihinsel-dil gelişimleri açısından ilkokula hazır oluş düzeylerinin karşılaştırılması [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Yıldız Teknik Üniversitesi.
• Altıntaş, E. (2015). 1. Sınıflarda uygulanan uyum ve hazırlık çalışmalarının öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi.
• Arabacıoğlu, B. (2019). Okul öncesi̇ dönem çocuklarının okula uyum düzeyleri̇ ile ebeveyn tutumları ve çocuğun mi̇zaç özelli̇kleri̇ arasındaki ili̇şki̇ni̇n incelenmesi̇ [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Uludağ Üniversitesi.
• Aslan, M. (2014). 60-72 aylık çocukların ilkokula başlama durumlarının incelenmesi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Fırat Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Ateş, E. Ş. (2016). Sınıf öğretmenlerinin, ilkokul 1. sınıfa devam eden öğrencilerin okula uyumlarına ilişkin görüşleri [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Biber, K. (2017). İlk okuma yazma öğretimini etkileyen faktörler. S. Yıldız ve T. Canbulat (Yay. haz.). İlk Okuma ve Yazma Öğretimi içinde (s.). Lisans Yayıncılık.
• Bloom, B. S. (1968). Learning for mastery. Encyclopedia of the Sciences of Learning, (2), 1854–1854. doi:10.1007/978-1-4419-1428-6_4645
• Boz, T. ve Yıldırım, A. (2014). 4+4+4 eğitim sisteminde birinci sınıf öğretmenlerinin karşılaştığı zorluklar, Başkent University Journal of Education, 1(2), 54-65.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç-Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2014). Bilimsel araştırma yöntemleri (17. Baskı). Pegem Akademi.
• Calp, M. (2014). Farklı yaş aralığındaki birinci sınıf öğrencilerin okuma, yazma, kalem tutma, derse katılma ve akademik başarılarının karşılaştırılması. Ekev Akademi Dergisi, 18(60), 31-54.
• Canbulat, T. (2017). Kesintili zorunlu eğitimden etkilenen ilkokul birinci sınıf öğrencilerinin okula uyum ve hazır bulunuşluk düzeylerinin değerlendirilmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 25(3), 1274–1288.
• Canbulat, T. ve Kırıktaş, H. (2016). İlkokula hazırbulunuşluk ölçeği’nin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenilirlik çalışması. Academia Eğitim Araştırmaları Dergisi, 1(1), 26-35.
• Cimem, Ö. (2017). Okula başlama yaşına göre ilkokul ikinci sınıf öğrencilerinin okuma becerilerine dair bir araştırma [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. İstanbul Üniversitesi.
• Cinkılıç, H. (2009). Okul öncesi eğitimin ilköğretim 1. sınıf öğrencilerinin okul olgunluğuna etkisinin incelenmesi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Selçuk Üniversitesi.
• Çakıcı, M. (2015). 60-72 aylık 1. sınıf öğrenci̇leri̇ni̇n okula hazır bulunuşluk düzeyleri̇ni̇n beli̇rlenmesi̇ (Öğretmen görüşlerine göre) [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Okan Üniversitesi.
• Çiftçi, E. (2017). Birinci sınıfa kayıtlı farklı yaş grubundaki öğrencilerin türkçe ve matematik dersi öğretim programına dair kazanımlara ulaşma durumlarının incelenmesi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Gaziantep Üniversitesi.
• Çökük, K. (2019). Farklı yaşlarda ilkokula başlayan öğrencilerin okula hazırbulunuşlukları ve uyum sorunları [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Yüzüncü Yıl Üniversitesi.
• Çökük, K. & Kozikoğlu, İ. (2021) School readiness of primary school students in mixed-age classrooms. International Journal of Curriculum and Instruction 13(2), 1597-1619.
• Dirlik, C. (2014). 4+4+4 eğitim sisteminde 60-66 aylık öğrencilerin okula hazırbulunuşlukta sosyal uyum düzeylerinin incelenmesi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. İstanbul Aydın Üniversitesi-Yıldız Teknik Üniversitesi.
• Ekiz, D. (2020). Bilimsel araştırma yöntemleri: Yaklaşım, yöntem ve teknikler. Anı Yayıncılık (Gözden Geçirilmiş 6. Baskı). Erişim adresi: https://ws1.turcademy.com/ww/webviewer.php?doc=74337
• Erkan, S. ve Kırca, A. (2010). Okul öncesi eğitimin ilköğretim birinci sınıf öğrencilerinin okula hazır bulunuşluklarına etkisinin incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 38, 94–106.
• Esaspehlivan, M. (2006). Okul öncesi eğitim kurumuna gitmiş ve gitmemiş 78 ve 68 aylık çocukların okula hazır bulunuşluklarının karşılaştırılması [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Marmara Üniversitesi.
• Güler, H. (2016). İlkokul 1.sınıfa başlayan öğrencilerin okula başlama yaşına göre okula uyumlarının ve okuma-yazma becerilerinin incelenmesi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Giresun Üniversitesi.
• Gündüz, F. ve Çalışkan, M. (2013). 60-66, 66-72, 72-84 aylık çocukların okul olgunluk ve okuma yazma becerilerini kazanma düzeylerinin incelenmesi. Electronic Turkish Studies, 8(8), 379-398.
• Karasar, N. (2014). Bilimsel araştırma yöntemi: Kavramlar ilkeler teknikler (27. Basım). Nobel Akademik Yayıncılık.
• Koçyiğit, S. (2009). İlköğretim birinci sınıf öğretmenlerinin ve ebeveynlerin görüşleri ışığında okula hazır bulunuşluk olgusu ve okul öncesi eğitime ilişkin sonuçları [Yayınlanmamış doktora tezi]. Selçuk Üniversitesi.
• Magnuson, K. A., Ruhm, C. J., Waldfogel, J. ve Magnusun, K. A. (2004). Does prekindergarten improve school preparation and performance? http://www.nber.org/papers/w10452 adresinden erişildi.
• MEB (2019). MEB istatistikleri örgün eğitim. Strateji Geliştirme Bakanlığı.
• Mercan Uzun, E. ve Alat, K. (2014). İlkokul birinci sınıf öğretmenlerinin 4+4+4 eğitim sistemi ve bu sistem sonrasında ilkokula başlayan öğrencilerin hazır bulunuşlukları hakkındaki görüşleri. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(2), 15–44. doi:10.17240/aibuefd.2014.14.2-5000091526
• Mercan-Uzun, E. ve Alat, K. (2017). Okul öncesi dönemde uygulanan “Okula hazırız” eğitim programının ilkokul birinci sınıf öğrencilerinin hazırbulunuşluk düzeylerine etkisi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 36(2), 59-80.
• Millî Eğitim Bakanlığı Okul Öncesi Eğitim ve İlköğretim Kurumları Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik. (2019, 10 Temmuz). Resmi Gazete (Sayı: 30827). Erişim adresi: https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2019/07/20190710-6.htm
• Oktay, A. (1997). Çocuk ve okul. Başbakanlık Basımevi.
• Özarslan, N. (2014). Birinci sınıfta öğrenim görmekte olan (60-71 ve 72-84 aylık) öğrencilerin okul olgunluğu düzeyleri ve bu öğrencileri okutmakta olan öğretmenlerin gözlediği okula uyum ve sınıf yönetimi sorunları [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Okan Üniversitesi.
• Özcan, E. (2014). Birinci sınıf öğrencilerinin bilişsel okul olgunluğu düzeylerinin okuma yazmayı öğrenme sürecine olan etkisi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi.
• Polat, Ö., Kurtuluş Küçükoğlu, E., Sohtirikoğlu Niran, Ş., Ünsal, F.Ö. ve Özkabak Yıldız, T. (2014). The comparison of 54-66 months old children's readiness for primary school during preschool period and their adaptation to primary school. International Journal on New Trends in Education and Their Implications, 5(1), 169-182.
• Rimm Kaufman, S. (2004). School transition and school readiness: An outcome of early childhood development. Encyclopedia on Early Childhood Development, 1–7. Seven, S. (2011). Okula uyum öğretmen değerlendirmesi ölçeği’nin geliştirilmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, Kış, 9(1), 29–42.
• Sönmez, V. ve Gülderen Alacapınar, F. (2019). Örneklendirilmiş bilimsel araştırma yöntemleri (Gözden geçirilmiş 7. Baskı). Anı Yayıncılık. Erişim adresi: https://ws1.turcademy.com/ww/webviewer.php?doc=74291
• Tangüner, D. (2017). Okul öncesi eğitim almış ve almamış ilköğretim birinci sınıf öğrencilerinin okula uyum düzeyi ve anksiyete düzeyi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. İstanbul Gelişim Üniversitesi.
• Tutal, Ö. (2013). İlk okuma-yazma öğrenmede okula başlama yaşının okuma-yazma başarısına etkisi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Dicle Üniversitesi.
• Tutar, H. ve Erdem, A. T. (2020). Örnekleriyle bilimsel araştırma yöntemleri ve spss uygulamaları. Ankara: Seçkin Yayıncılık. Erişim adresi: https://ws1.turcademy.com/ww/webviewer.php?doc=72426
• Türkyılmaz, M. İ. (2018). İlkokul birinci sınıf öğrencilerinin sosyal yeterlik ve hazırbulunuşluk becerilerinin incelenmesi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Amasya Üniversitesi.
• Yangın, B. (2007). Okul öncesi eğitim kurumlarındaki altı yaş çocuklarının yazmayı öğrenmeye hazır bulunuşluk durumları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32, 294–305.
• Yavuzekinci, M. (2019). Okul öncesi eğitim kurumlarına devam eden 5-6 yaş grubu çocukların okula hazır bulunuşluk becerilerinin çoklu zekâ alanları açısından incelenmesi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Selçuk Üniversitesi.
• Yılmaz, N., Taşçı, G. ve Fidan, M. (2013). İlköğretim birinci sınıf öğretmenlerinin 60-66 aylık öğrencilerine ilişkin görüşleri. XII. Uluslararası Katılımlı Ulusal Sınıf Öğretmenliği Sempozyumu Bildiri Kitabı, 310-314.
• Yoleri, S. ve Tanış, H. M. (2014). İlkokul birinci sınıf öğrencilerinin okula uyum düzeylerini etkileyen değişkenlerin incelenmesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(2), 130-141.
• Zelyurt, H. ve Özel, E. (2015). İlkokul birinci sınıfı okutan sınıf öğretmenlerinin eğitimde 4+4+4 düzenlemesine ilişkin görüşleri. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(3), 1-18.