Teknolojik Gelişmelerin Muhasebe Mesleği Üzerindeki Etkilerinin İncelenmesi

Yıl 2021, Sayı: 52, 269 - 288, 30.06.2021

Ulukan Büyükarıkan

Öz

Teknoloji hızla ilerlemekte ve her geçen gün teknolojinin getirdiği yenilikler gerek iş gerekse eğitim hayatında değişimlere sebep olmaktadır. Teknolojik gelişmelere ayak uyduracak mesleklerden biri de muhasebedir. Muhasebe meslek mensubu, işletmedeki tüm işlemleri takip eden kişilerdir. İşletmeye ait finansal verileri kaydeder, sınıflandırır, özetler ve raporlama yapar. Muhasebeye konu olan işlemlerin hata ve hilelerden arınmış olması gerekmektedir. Bu nedenle işletme yönetimine karar verme aşamasında gerekli bilgilerin elde edilmesi gibi konularda teknolojik yapıların kullanılması ile rekabet üstünlükleri sağlanabilir. Çalışmada yapay zekâ, blockchain, bulut bilişim ve big data kavramlarının muhasebe mesleği üzerindeki etkileri irdelenmiştir. Günümüzde tüm ülkeleri etkileyen salgın hastalıkların (Covid-19 gibi) çoğu işlerin evdeki çalışma ortamında yürütülmesine neden olmuştur. Bu salgın hastalık durumlarının olabileceği düşüncesiyle, muhasebe meslek mensupları, işletmelerin ve kamunun günümüz koşullarına uyum sağlaması için gerekli güncellemeleri yapmaları gerekmektedir. Dolayısıyla bulut bilişim, e-fatura, e-denetim ve e-muhasebe hizmetleriyle klasik muhasebe mensubu yaklaşımının yıkılması sağlanacaktır. Bu bağlamda donanımlı muhasebe meslek mensuplarının yetiştirilmesiyle işletmelerin gelecekte çıkabilecek olumsuzlukları avantaja çevirebilmesi mümkün olabilecektir. Özellikle üniversitede muhasebe eğitimi alan, işletme gibi bölümlerdeki öğrencilerin yapay zekâ teknikleri, endüstri 4.0 gibi konularda bilgi sahibi olmasıyla meslek mensuplarının eleştirel düşüncelerinde önemli gelişmeler sağlanabilecektir.

Anahtar Kelimeler

Muhasebe mesleği, teknoloji, yapay zekâ, big data, blockchain, bulut bilişim

Examining the Effects of Technological Developments on the Accounting Profession

Öz

Technology is advancing fast and the innovations brought by technology everyday cause changes in both business and education life—one of the professions that will keep up with technological developments in accounting. A professional accountant is a person who follows all the operations in the business. It records, classifies, summaries, and reports the financial data of the company. Transactions subject to accounting must be free from errors and frauds. For this reason, one can achieve competitive advantages by using technological structures in matters such as obtaining the necessary information in the decision-making stage of business management. In the study, the effects of artificial intelligence, blockchain, cloud computing, and big data concepts on the accounting profession were examined. Today, most of the epidemic diseases (such as Covid-19) that affect all countries have caused the work to be carried out in the working environment at home. With the thought that these epidemic conditions may exist, professional accountants, businesses, and the public should make the necessary updates to adapt to today's requirements. Therefore, it will ensure that cloud computing, e-invoice, e-audit, and so e-accounting services break down the classical accounting approach. In this context, it will be possible for the enterprises to turn the negatives that may arise in the future into advantages by training well-equipped accounting professionals. Especially with the knowledge of artificial intelligence techniques and industry 4.0, students in departments such as business administration, who receive accounting education at the university, will be able to provide important developments in the critical thinking of professionals.

Anahtar Kelimeler

Accounting profession, technology, artificial intelligence, big data, blockchain, cloud computing

Kaynakça

• ACCA (2020). An Introduction To Professional Insights. https://www.accaglobal.com/in/en/professional-insights/intro-pi.html (Erişim Tarihi: 6.6.2020).
• Adiloğlu, B. ve Yücel, G. (2018). Dijitalleşme Muhasebe Mesleği İçin Bir Tehdit mi, Yoksa Bir Fırsat mı?, XX. Türkiye Muhasebe Kongresi Tam Metini içinde (s. 5-6).
• Akhter, A. ve Sultana, R. (2018). Sustainability of Accounting Profession at the Age of Fourth Industrial Revolution. International Journal of Accounting and Financial Reporting, 8 (4), 139-158.
• Akyel, N. ve Yıldız, Ş. (2018). Lisans Seviyesindeki Muhasebe Eğitiminde İhtisas Muhasebesi Derslerinin Değerlendirilmesi. Muhasebe ve Vergi Uygulamaları Dergisi, Özel Sayı, 253-271.
• Altay, O., Gurgenc, T., Ulas, M. ve Özel, C. (2020). Prediction of Wear Loss Quantities of Ferro-Alloy Coating Using Different Machine Learning Algorithms. Friction, 8 (1), 107-114.
• Altunbaşak, T.A. (2018). Blok zincir (Blockchain) Teknolojisi ile Vergilendirme. Maliye Dergisi, 174, 360-371.
• Aslan, Ü. ve Özerhan, Y. (2017). Big Data, Muhasebe ve Muhasebe Mesleği. Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 19 (4), 862-883.
• Atalay, M. ve Çelik, E. (2017). Büyük Veri Analizinde Yapay Zekâ ve Makine Öğrenmesi Uygulamaları. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9 (22), 155-172.
• Aytekin, A., Erdoğan, Y. ve Kavalcı, K. (2016). Yeni Bir İş Modeli: Muhasebe Alanında Bulut Bilişim. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 12, 46-62.
• Baldwin, A.A., Brown, C.E. ve Trinkle, B.S. (2007). Opportunities for Artificial Intelligence Development in the Accounting Domain: The Case for Auditing. Intelligent Systems in Accounting, Finance & Management: International Journal, 14 (3), 77-86.
• Bilginoğlu, F. (2018). İşletme Eğitimi Üzerine Düşünceler. Muhasebe Enstitüsü Dergisi, 16 (59), 3-6.
• Can, A.V. ve Kıymaz, M. (2016). Bilişim Teknolojilerinin Perakende Mağazacılık Sektörüne Yansımaları: Muhasebe Departmanlarında Endüstri 4.0 Etkisi. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, CİEP Özel Sayısı, 107-117.
• Çıtak, F. ve Baskan, T.D. (2020). Muhasebedeki Elektronik Gelişmelerin Muhasebe Meslek Etiğine Etkisi: Kırıkkale İlindeki Muhasebe Meslek Mensuplarının Bakış Açısı Üzerine Bir Araştırma. Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 22, 249-270.
• Deng, L. (2012). Three Classes of Deep Learning Architectures and Their Applications: A Tutorial Survey. APSIPA Transactions on Signal And Information Processing.
• Deng, L. ve Yu, D. (2014). Deep Learning: Methods and Applications. Foundations and Trends In Signal Processing, 7 (3–4), 197-387.
• Ding, K., Lev, B., Peng, X., Sun, T. ve Vasarhelyi, M. A. (2020). Machine Learning Improves Accounting Estimates: Evidence From Insurance Payments. Review of Accounting Studies, 25 (3), 1098-1134
• Elitaş, C. ve Özdemir, S. (2014). Bulut Bilişim ve Muhasebede Kullanımı. Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 6 (2), 93-108.
• Erkan, M., Eltaş, C. ve Ceran, Y. (2014). Dönem Sonu Muhasebe İşlemleri. Bursa: Ekin Basım Yayın Dağıtım.
• Erturan, İ.E. ve Ergin, E. (2018). Muhasebe Mesleğinde Dijitalleşme: Endüstri 4.0 Etkisi. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6 (72), 153-165.
• Frey, C.B. ve Osborne, M.A. (2017). The Future of Employment: How Susceptible Are Jobs To Computerisation?. Technological Forecasting and Social Change, 114, 254- 280.
• Gagar, A. (2019). Yapay Zekâ ve Yapay Zekânın Muhasebe Mesleğine Olan Etkileri: Türkiye’ye Yönelik Fırsat ve Tehditler. Balkan Sosyal Bilimler Dergisi, 8, 389-394.
• Gulin, D., Hladika, M. ve Valenta, I. (2019). Digitalization and the Challenges for the Accounting Profession. Business Administration & Business Economics, Marketing, Accounting, 5 (1), 502-511.
• Gülçin, K. (2018). Muhasebe Mesleğinin Gelişimi Ve Meslek Mensuplarının Karşılaştıkları Sorunlar Ve Çözüm Önerileri. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11 (58), 669-682.
• ICAEW (Institute of Chartered Accountants in England and Wales) (2018). Big Data and Analytics - What’s New?. https://charteredaccountantsworldwide.com/wp- content/uploads/2018/07/what-is-new-about-big-data-v2-2.pdf (Erişim Tarihi: 6.6.2020).
• Karacan, S. ve Bayram, G. (2019). Muhasebe Eğitimi Ve Muhasebe Meslek Mensubunun Nitelikleri Üzerine Endüstri 4.0 Çerçevesinde Bir Değerlendirme. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 12 (68), 1163-1168.
• Karajovic, M., Kim, H.M. ve Laskowski, M. (2019). Thinking outside the Block: Projected Phases of Blockchain Integration in the Accounting Industry. Australian Accounting Review, 29 (2), 319-330.
• Kaya, C.T., Türegün, N. ve Aluç, E. (2018). İş Hayatındaki Teknoloji Eksenli Değişimlerin Muhasebe Mesleği ve Eğitimi Üzerine Etkisi. XXXVII. Türkiye Muhasebe Eğitimi Sempozyumu.
• Kaya, G.A. (2018). Muhasebe Meslek Mensuplarının Muhasebe Bilgi Sistemi Hakkındaki Görüşleri: Elazığ'da Bir Araştırma. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 28 (1), 115-132.
• Kwilinski, A. (2019). Implementation of Blockchain Technology in Accounting Sphere. Academy of Accounting and Financial Studies Journal, 23 (2), 1-6.
• Lawson, R. ve White, L.R. (2018). Maintaining Relevance in-the Digital Age: In the Face of Technological Change, the Management Accounting Profession Needs To Refocus On Providing Actionable Cost Information to Support Internal Decision Making--Or Risk Becoming Obsolete. Strategic Finance, 99 (10), 26-32.
• McAfee, A., Brynjolfsson, E., Davenport, T.H., Patil, D.J. ve Barton, D. (2012). Big Data: The Management Revolution. Harvard Business Review, 90 (10), 60-68.
• Moudud-Ul-Huq, S. (2014). The Role of Artificial Intelligence in the Development of Accounting Systems: A Review. IUP Journal of Accounting Research & Audit Practices, 13 (2), 7-19.
• Nabiyev, V.V. (2005). Yapay Zeka; Problemler-Yöntemler-Algoritma. Ankara:Seçkin Yayıncılık.
• Orhan, B. (2017). Bilgi Teknolojilerindeki Gelişmelerin Muhasebe Meslek Mensuplarının Verimliliğine Etkileri. (Yüksek Lisans Tezi). Hitit Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çorum.
• Phillips, B.A. (2012). How Cloud Computing Will Change Accounting Forever. https://docplayer.net/2537016-How-the-cloud-will-change-accounting-forever.html (Erişim Tarihi: 6.6.2020).
• Sevli, O. (2011). Bulut Bilişim ve Eğitim Alanında Örnek Bir Uygulama. (Yüksek Lisans Tezi). Süleyman Demirel Üniversitesi / Fen Bilimleri Enstitüsü, Isparta.
• Slyozko, T. ve Zahorodnya, N. (2017). The Fourth Industrial Revolution: The Present and Future of Accounting and the Accounting Profession. Polgari Szemle, 12, 1-8.
• Smith, S.S. (2018). Blockchain Augmented Audit–Benefits and Challenges for Accounting Professionals. The Journal of Theoretical Accounting Research, 14 (1), 117-137.
• Stancheva-Todorova, E. (2018). How Artificial Intelligence Is Challenging Accounting Profession. Journal of International Scientific Publications Economy & Business, 12, 126-141.
• Stancheva-Todorova, E. (2019). Are Accounting Educators Ready to Embrace the Challenges Of Industry 4.0. Industry 4.0, 4 (6), 309-312.
• Sürmeli, F. (2007). Muhasebe Eğitiminde e-Değişimi Yakalamak. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (33). 28-30.
• Tanrıverdi, M., Uysal, M. ve Üstündağ, M.T. (2019). Blokzinciri Teknolojisi Nedir? Ne Değildir?: Alanyazın İncelemesi. Bilişim Teknolojileri Dergisi, 12 (3), 203-217.
• Tapscott, D. ve Tapscott, A. (2016). Blockchain Revolution: How The Technology Behind Bitcoin Is Changing Money, Business, And The World. New York: Penguin.
• Tekbas, I. (2018). The Profession of the Digital Age: Accounting Engineering. https://www.ifac.org/knowledge-gateway/preparing-future-ready- professionals/discussion/profession-digital-age-accounting (Erişim Tarihi: 6.6.2020).
• Türker, M. (2018). Dijitalleşme Sürecinde Küresel Muhasebe Mesleğinin Yeniden Şekillenmesine Bakış. Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 20 (1), 202-235.
• Whitman, C. ve Sobczak, M. (2018). AI: Overrated or the Future of Accounting. Undergraduate Student Research Awards, 45, 1-26.
• Yıldız, B. ve Ağdeniz, Ş. (2019). Denetim 4.0'ın Teknolojik Altyapısı. Muhasebe ve Denetime Bakış Dergisi, (58), 83-102.
• Yılmaz, B., Bülbül, S. ve Atik, M. (2017). Büyük Verinin (Big Data) Muhasebe Üzerindeki Etkisi ve Muhasebeye Sağladığı Katkıların İncelenmesi. Kara Harp Okulu Bilim Dergisi, 27 (1), 79-112
• Yücel, G. ve Adiloğlu, B. (2019). Dijitalleşme-Yapay Zeka ve Muhasebe Beklentiler. Muhasebe ve Finans Tarihi Araştırmaları Dergisi, (17), 47-60.
• Yürekli, E. ve Şahiner, A. (2017). Muhasebe Eğitimi ve Endüstri 4.0 İlişkisi. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5 (55), 152-162.