Facebook Reklamlarının Satın Alma Niyeti ve Reklamın İlgi Çekiciliğine Yönelik Tutum Üzerindeki Etkisinin Araştırılması

Yıl 2021, Sayı: 53, 91 - 112, 30.09.2021

Saim Sabah Kendir , İbrahim Aydın

https://doi.org/10.53568/yyusbed.1003437

Öz

Bu çalışmanın amacı Facebook reklamlarının, reklamın ilgi çekiciliğine (FRİÇ) yönelik tutum ve satın alma niyeti (SAN) üzerindeki etkilerini farklı demografik değişkenleri de ele alarak araştırmaktır. Çalışmanın evreni Van’ın Erciş ilçesinde yaşayanlardır. Örneklem ise basit seçkisiz yöntem ile ulaşılan 427 kişidir. Çalışmanın bağımlı değişkenleri Facebook reklamlarının ilgi çekiciliği ve satın alma niyeti iken bağımsız değişkenleri cinsiyet, eğitim durumu, yaş ve elde edilen gelirdir. Elde edilen sonuçlara göre Facebook reklamlarının ilgi çekici olmadığı ve satın alma niyeti üzerinde olumlu etkisinin olmadığı görülmüştür. Kadınlar ve erkekler arasında Facebook reklamlarının ilgi çekiciliğine yönelik tutum ve satın alma niyetine olan etkisine yönelik bir farklılığa rastlanmamış, farklı gelir düzeylerine sahip olanlarda ise Facebook reklamlarının ilgi çekiciliğe yönelik tutumda ve satın alma niyetine olan etkide farklılığın olduğu görülmüştür. Elde edilen verilerin analizi için tek örneklem t testi, tek yönlü çok değişkenli varyans analizi ve tek faktörlü varyans analizi kullanılmıştır. Çalışmada kullanılan ölçekler, bu amaca uygun çalışmalardan alınıp, uyarlama yapılarak kullanılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Facebook reklamları, reklamın ilgi çekiciliği, satın alma niyeti

Investigation of The Effect of Facebook Ads on Purchase Intention and Toward Attitude to Attractiveness of The Ad

Öz

The purpose of this study is to investigate the effects of Facebook ads on the attitudes towards the attractiveness of the advertisement and the purchase intention by taking into account different demographic variables. The population of the study consists of people who live in Erciş district of Van and its sample consists of 427 people selected by simple random method. The dependent variables are the attractiveness of Facebook ads and the purchase intention while the independent variables of the study are gender, age, education level, and income. There was no difference between men and women in attitude towards attractiveness and purchase intention of Facebook ads, and in those with different income levels, there was a difference in the attitude towards attractiveness and purchase intention of Facebook ads. One sample t-test, one-way multivariate analysis of variance, and one-factor analysis of variance were used for the analysis of the data obtained. The scales used for the study were taken from the studies suitable for the purpose of the study and used after adaptation.

Anahtar Kelimeler

Facebook ads, attractiveness of advertising, purchase intention

Kaynakça

• Akar, E. ve Topçu, B. (2011). An Examination of The Factors Influencing Consumers' Attitudes Toward Social Media Marketing. Journal of İnternet Commerce, 10(1), 35-67.
• Akbulut, Y. (2010). Sosyal Bilimlerde SPSS Uygulamaları. İstanbul: İdeal Kültür Yayıncılık.
• Alpar, R. (2011). Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistiksel Yöntemler. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Aydın, İ. (2020). Geleneksel ve Yeni Mecralar. Aytuğ Mermer Üzümlü (Ed.), Tüm Yönleriyle Bütünleşik Pazarlama İletişimi içinde (s. 107-124). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık Eğitim Danışmanlık Tic. Ltd. Şti.
• Balakrishnan, B. K., Dahnil, M. I. ve Yi, W. J. (2014). The Impact of Social Media Marketing Medium Toward Purchase Intention and Brand Loyalty Among Generation Y. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 148: 177-185.
• Bannister, A., Kiefer, J. ve Nellums, J. (2013). College Students’ Perceptions of and Behaviours Regarding Facebook Advertising: an exploratory study. The Catalyst, 3 (1), 1-20.
• Barreto, A. M. (2013). Do Users Look At Banner Ads on Facebook?. Journal of Research in Interactive Marketing, 7(2), 119-139.
• Cha, J. (2009). Shopping on Social Networking Web Sites: Attitudes Toward Real Versus Virtual Items’. Journal of İnteractive Advertising, 10(1), 77-93.
• Chandra, B., Goswami, S. ve Chouhan, V. (2012). Investigating Attitude Towards Online Advertising On Social Media – an Empirical Study. Management Insight: The Journal of Incisive Analyzers, 8 (1), 1-14.
• Chioma, P. E., Omonıyı I. ve Onuırı E. E. (2016). Attitude of Social Media Users to Internet Advertising. Journal of Applied Science, 2(1), 83-96.
• Colliander, J. ve Dahlen M. (2011). Following the Fashionable Friend: The Power of Social Media - Weighing the Publicity Effectiveness of Blogs versus Online Magazines. Journal of Advertising Research, 51(1), 313-320.
• ComScore, (2010). Social Networking Sites Reach a Higher Percentage of Women than Men Worldwide. https://www.comscore.com/Insights/Press-Releases/2010/7/Social- Networking-Sites-Reach-a-Higher-Percentage-of-Women-than-Men-Worldwide (Erişim Tarihi: 08.11.2020)
• Constantinides, E., & Fountain, S. J. (2008). Web 2.0: Conceptual Foundations and Marketing Issues. Journal of Direct Data and Digital Marketing Practice, 9(3), 231-244.
• Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G. ve Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal Bilimler İçin Çok Değişkenli İstatistik SPSS ve LISREL Uygulamaları. Ankara: Pegem Akademi.
• Dehghani, M. ve Tumer, M. (2015). A Research on Effectiveness of Facebook Advertising on Enhancing Purchase İntention of Consumers. Computers in Human Behavior, 49, 597-600.
• Delafrooz, N., Rahmati, Y. ve Abdi, M. (2019). The Influence of Electronic Word of Mouth on Instagram Users: An Emphasis on Consumer Socialization Framework. Cogent Business & Management, 6(1), 1-14.
• Dibb, S. ve Simkin, L. (2013). Marketing Essentials. United Kingdom: Cengage Learning.
• Diker, E. ve Gencer, Z. T. (2017). Facebook Reklamlarının Tüketicilerin Satın Alma Niyetleri Üzerindeki Rolü: Üniversite Öğrencilerinin Satın Alma Davranışları Üzerine Bir Araştırma. 1. Uluslararası İletişimde Yeni Yönelimler Konferansı.
• Dittmar, H., Long, K. ve Meek, R. (2004). Buying on the Internet: Gender Differences in On-line and Conventional Buying Motivations. Sex roles, 50(5-6), 423-444.
• Duffett, R. G. (2015). Facebook Advertising’s Influence on Intention to Purchase and Purchase Amongst Millennials. Internet Research, 25(4), 498-526.
• Duffett, R. G. (2017). Influence of Facebook Commercial Communications on Generation z's Attitudes in South Africa. The Electronic Journal of Information Systems in Developing Countries, 81(1), 1-22.
• Dülek, B. ve Aydın, İ. (2020). Effect of Social Media Marketing on E-Wom, Brand Loyalty, and Purchase Intent. Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (20), 271-288.
• Erkan, İ. ve Evans, C. (2016). The Influence of eWOM in Social Media on Consumers’ Purchase İntentions: An Extended Approach to İnformation Adoption. Computers in Human Behavior, 61, 47-55.
• Funk, T. (2013). Advanced Social Media Marketing: How to Lead, Launch, and Manage a Successful Social Media Program. apress.
• Godey, B., Manthiou A., Pederzoli, D., Rokka, R., Aiello, G., Donvito R. ve Singh, R. (2016). Social Media Marketing Efforts of Luxury Brands: Influence on Brand Equity and Consumer Behavior. Journal of Business Research, 69(12), 5833–5841.
• Hajli, N. M. (2014). A Study of The Impact of Social Media on Consumers. International Journal of Market Research, 56 (3), 387-404.
• Hazar, M. (2011). Sosyal Medya Bağımlılığı Bir Alan Çalışması. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, (32), 151-175.
• Jen-Hung, H. ve Yi-Chun, Y. (2010). Gender Differences in Adolescents’ Online Shopping Motivations. African Journal of Business Management, 4(6), 849-857.
• Kazançoğlu, P., Üstündağlı, E. ve Baybars, M. (2012). Tüketicilerin Sosyal Ağ Sitelerindeki Reklamlara Yönelik Tutumlarının Satın alma Davranışları Üzerine Etkisi: Facebook Örneği. International Journal of Economic and Administrative Studies, 4(8), 159-182.
• Krejcie, R. V. ve Morgan, D. W. (1970). Determining Sample Size for Research Activities. Educational and Psychological Measurement, (30), 607-610.
• Lenhart, A., Madden M., Macgill, A. R. ve Smith, A. (2007). Teens and Social Media. Pew Internet and American Life Project. https://www.pewinternet.org/wpcontent/uploads/sites/9/media/Files/Reports/2007/PIP_Teens_Social_Media_Final.pdf.pdf (Erişim Tarihi: 04.11.2020)
• Li, H., Kuo, C. ve Rusell, M. G. (1999). The Impact of Perceived Channel Utilities, Shopping Orientations, and Demographics on The Consumer's Online Buying Behavior. Journal of Computer-Mediated Communication, 5(2).
• Mikalef, P., Giannakos, M., ve Pateli, A. (2013). Shopping and Word-of-Mouth Intentions on Social Media. Journal of theoretical and applied electronic commerce research, 8(1), 17-34.
• Mir, I. A. (2012). Consumer Attitudinal Insights about Social Media Advertising: A South Asian Perspective. The Romanian Economic Journal, 15(45), 265-288.
• NTmedya (2020). Sosyal Ağ Reklamcılığı. https://ntmedya.com/sosyal-ag-reklamciligi/ (Erişim Tarihi; 27.10.2020)
• Nufusu.com (2020). Erciş Nüfusu – Van. https://www.nufusu.com/ilce/ercis_van- nufusu#:~:text=Erci%C5%9F%20n%C3%BCfusu%202019%20y%C4%B1l%C4%B1na%20g%C3%B6re,%2C%20%48%2C39%20kad%C4%B1nd%C4%B1r (Erişim Tarihi: 21.11.2020).
• Sharma, S. (1996). Applied Multivariate Techniques. New York: John Wiley & Sons Inc.
• Statista (2020). Most Popular Social Networks Worldwide as of October 2020, Ranked by Number of Active Users. https://www.statista.com/statistics/272014/global-social- networks-ranked-by-number-of-users/ Erişim Tarihi: 26.01.2021
• Stevens, J. P. (2009). Applied Multivariate Statistics for the Social Science. New York: Routledge, Taylor and Francis Group.
• Tabachnick B. G. ve Fidell, L. S. (2015). Çok Değişkenli İstatistiklerin Kullanımı. çev. Mustafa Baloğlu, vd., Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık Eğitim Danışmanlık Tic. Ltd. Şti.