Mevlid Geleneği ve Bu Geleneğin Van Din Görevlilerince Din Eğitimi Açısından Değerlendirilmesi

Yıl 2022, Sayı: 58, 295 - 315, 31.12.2022

Mahmut Dündar

https://doi.org/10.53568/yyusbed.1209537

Öz

Eğitimin temel amacı, bireyin olumlu davranışlar sergileyerek istenilen duruma ulaşmasıdır. Din eğitiminin temel amacı, dindar bir toplum için dünya ve ahiret mutluluğunu sağlayan olumlu davranışlar gösterebilmektir. Bu nedenle bireyin sosyal, psikolojik ve davranışsal açıdan dindar toplumun arzu ettiği duruma gelmesine katkı sağlayan her faaliyet din eğitimi açısından önemli görülmektedir. İslam ve doğu toplumlarında uygulanan mevlid etkinliğinin bu anlamda olumlu katkıları olup olmadığını bilmek önemlidir. Bu etkinlik İslam dünyasının çoğunda birçok ortak noktayı içerdiğinden, benzer uygulamaların yapıldığı bir saha çalışması büyük ölçüde ortak bir sonuca yol açmaktadır. Van ili bölgemiz yeterli sayıda örneğe sahip olduğundan saha çalışmasına dâhil edilmiştir. Sağlıklı sonuçların alınabilmesi için Van bölgesinde görev yapan din görevlileri ve çalışmanın uygulayıcıları alan araştırması örneklemi olarak seçilmiştir. Bu çalışmada mevlid etkinliğinin din eğitiminin amacına uygun katkılarının olup olmadığı varsa hangi hususlarda olduğu ortaya konulmaktadır. Mevlid-din eğitimi ilişkisine ve Van'da uygulanan mevlid geleneğinin Van din görevlileri tarafından din eğitimi açısından değerlendirilmesine değinilmektedir.
Anahtar Kelimeler: Din eğitimi, eğitim, mevlid, mevlid ve din eğitimi ilişkisi.

Anahtar Kelimeler

Din eğitimi, eğitim, mevlid, mevlid ve din eğitimi ilişkisi

Mawlıd Tradıtıon And The Evaluatıon Of Thıs Tradıtıon By Van Relıgıous Offıcıals In Terms Of Relıgıous Educatıon

Öz

The main purpose of education is to reach the desired state by exhibiting positive behaviors of the individual.. The main purpose of religious education is to show positive behaviors that provide happiness in this world and in the hereafter for a religious society. Therefore, every activity that contributes to the individual's becoming the desired state of the religious society in terms of social, psychological and behavior is considered important in terms of religious education. It is important to know whether the mawlid event applied in Islamic and eastern societies has positive contributions in this sense. Since this activity includes many common points in most of the Islamic world, a field study with similar practices leads to a largely common result.. The province of Van has been included in the field study because it has a sufficient number of samples in our region. In order to obtain healthy results, religious officials working in the Van region and the practitioners of the study were selected as field research samples. In this study, it is revealed whether the mawlid event contributes to the purpose of religious education or not, and if so, in which aspects. The relationship between mawlid and religious education and the evaluation of the mawlid tradition practiced in Van by the religious officials of Van in terms of religious education are mentioned.

Anahtar Kelimeler

Religious Education, Education, Mawlid, Relation Between Mawlid and Religious Education

Kaynakça

• Aclûnî, İ. (2001). Keşfü'l-hafâ ve müzîlü'l-ilbâs. Dârü'l-Kütübi'l-İlmiyye.
• Akdağ, S. (2008). Süleyman Çelebi’nin mevlidi üzerine. Atatürk Üniversitesi Türkiye Araştırmalar Enstitüsü Dergisi, (36), 81-98.
• Akseki, A. H. (1957). İslam dini, itikat, ibadet, ahlâk. Nur Yayınları.
• Aksoy, H. (2004). Mevlid (Türk edebiyatı). DİA içinde (c.XXIX, s.482-484). TDV Yayınları.
• Aktaş, H. (2014). Din eğitiminin İslami ilimlerdeki yeri. Siirt Üniversitesi Ilahiyat Fakültesi Dergisi, 1(1), s. 27-43.
• Altaş, N., Arıcı, İ. (2014). Din eğitiminin bilimselleşme süreci. Din eğitimi. Mustafa Köylü, Nurullah Altaş (ed.). Ensar Yayınları.
• Aymutlu, A. (1995). Süleyman Çelebi ve mevlidi şerif. MEB Yayınları.
• Bakırcı, S. (2003). Mevlid doğuşu ve gelişimi. Akademik Araştırmalar Yayınları.
• Banarlı, N. S. (1987). Resimli Türk edebiyatı tarihi I, MEB Yayınları.
• Bay, F. (2003). Sabâyî mevlid, Yüksek lisans tezi. Niğde Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Bayraklı, B. (2015). İslam ve eğitim. Düşün Yayıncılık.
• Bilgin, B. (1998). Eğitim bilimi ve din eğitimi. Gün Yayınları.
• Çelebi, A. (1869).Risale-i mevlid-i şerif. YY.
• Çelebi, E. (1938). Seyahatname. Devlet Basımevi.
• Çelebi, S. (1993). Vesiletü’n-necat: mevlid. A. Necla Pekolcay (nşr). TDVY.
• Çetin, O. (1987). Tarihte ilk resmi mevlid merasimleri. Uludağ Üniversitesi Ilahiyat Fakültesi Dergisi, 2(2), 73-76.
• Demirel, Ö. ve Kaya, Z. (2007). Eğitim bilimine giriş, Pegem Akademi Yayıncılık.
• Doğan, Ö. (2007). 16. Yüzyıl şairlerinden derviş’in mevlid’i (metin ve inceleme) Yüksek lisans tezi. Marmara Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü.
• Doğan, R. (2013). Yaygın din eğitiminin neliği. Din Eğitimi El Kitabı. Recai Doğan, Remziye Ege (ed.). Grafikler Yayınları.
• Durmuş, İ. (2004).Mevlid (Arap edebiatı).DİA içinde (c.XXIX, s.480-482). TDV Yayınları.
• Dündar, M. (2011). İlk dönem İslami eğitim-öğretim faaliyetleri. Işrak Yayınları.
• Dündar, M. (2018). Mevlid geleneği (din görevlileri üzerine bir alan araştırması-Van il örneği). Seyda Yayınları.
• Efe, A. (2009). Türk toplumunda mevlid merasimlerinin yeri ve fonksiyonları (Isparta ve çevresi örneği). DEÜİFD, XXIX, s.9-30.
• el-Cürcani, A. (1300). et-Tarifat. Daru’n-Nefais.
• el-Makrizi, T. (1988). el-Mevaizu ve’l-itibar bi zikri’l-hıtatı ve’l-asâr I, Daru’t-Tabaat’il-Mısriyye.
• Elmalılı, M. H. Y. (1992). Hak dini Kur’ân dili IV. İsmail Çam vd. (sad.). Azim Yayınları.
• Erden, M. ve Fidan, N. (1998). Eğitime giriş. Alkım Yayınları.
• Eroğlu. S. (2010). Edebi bir tür olarak mevlidler-şekil özelliklerine dair bazı değerlendirmeler. UÜ. Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18 (1), 125-141.
• Ertürk, S. (2016). Eğitimde program geliştirme. Edge Akademi Yayıncılık.
• et-Tinbükti, A.B.(1989). Neylü’l-ibtihac. Külliyetü’d-Da‘veti’l-İslamiyye.
• Groffroy, E. (1995). Le Soufisme en egupte en etles premlers ottomans.YY.
• Günay, Ü. (1998). Din sosyolojii. İnsan Yayınları.
• İbn Cübeyr, M. (1384). Rıhletu İbn Cübeyr. Daru Sadr li’t-Tabaati ve’n-Naşr.
• İbn Hacer, A. (ts.). İtmamu’n-ni‘meti’l-kübra ‘alel-‘alem bi mevlidi seyyidi veledi adem. Süleymaniye Kütüphanesi, no: 3680.
• İbn Kuteybe, A. (1983). Eş-şiir ve’ş-şuara. Müfid Temiha-Nuaym Zarûr (thk). YY.
• İbn Manzûr, Ebu’l-Fadl Cemaluddîn Muhammed. (ts). Lisânu’l-Arab. Dâru Sadr.
• İbn Tüveyr, A. (1992). Nüzhetül-mukleteyn fi ahbari’d-devleteyn. Eymen Fuad Seyyid (nşr). Dâru Sadr.
• İbnü’l-Hâc, M. (1981). el-Medhal. Darü’l-Hadis.
• İmamoğlu, T. ve Başçı, V. (2016). Din felsefesi. Kültür Basım Yayınları.
• Karaca, Y. (1997). Süleyman nahifi efendi ve mevlidi. Yüksek lisans tezi. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Keyifli, Ş. (2017). Yaygın din eğitimi. İlahiyat Yayınları.
• Kızıl, H.(2012). Diyarbakır ve çevresinde yazılmış olan mevlidlerin konularına göre tasnifi denemesi. e Şarkiyat İlmi Araştırmalar Dergisi, 7, 116-150.
• Kütük, R. (2016). Fetih öncesinde yazılmış bir mevlid: Ayasofya müezzini Kemâl’in mevlidü’n-nebî’si. CÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 40(1), 27-95.
• Mazıoğlu, H.(1974).Türk edebiyatında mevlid yazan şairler. Türkoloji Dergisi, 6(1), 31-62.
• Müslim, M. (1991). Sahihu Müslim. Daru İhyai’l-Kütübi’l-Arabiyye.
• Nadi, T. (1950). Mevlid, İkbal Kitabevi.
• Okiç, M.T. (1975). Çeşitli dillerde mevlidler ve Süleyman Çelebi’nin mevlidinin tercümeleri. AÜİFD. (1), s.17-78.
• Okumuşlar, M., Genç, F. (2013). Din eğitiminin bilimselleşmesi / neliği. Din Eğitimi El Kitabı. Recai Doğan, Remziye Ege (ed.). Grafikler Yayınları.
• Özel, A. (2004). Mevlid. DİA içinde (c.XXIX, s.475-479).
• Özkat, M. (2014). Osmancıklı Paşalızade Abdulkadir Hilmi (âşık kadri) ve mevlûd-i cedid-i şah-ı risalet. Divan Edebiyatı Araştırmalar Dergisi, (12), 135-136.
• Pekolcay, N. (1993). Mevlid. Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.
• Savard, C. (1976). Pedagojiden seçmeler. Nejat Yüzbaşıoğlu (çev.). MEB Yayınları.
• Sertoğlu, M. (1976). Osmanlı imparatorluğu döneminde mevlid alayı. Tarih Mecmuası (5), 45-49.
• Suyuti, C.A. (1985). Hüsnü’l-mekasid fi ameli’l-mevalid. Mustafa Abdulkadir Ata (nşr). Daru’l-Kütübi’l-İlmiyye.
• Tosun, C. (2012). Din eğitimi bilimine giriş. Pegem Akademi Yayıncılık.
• Yelken, T. Y., vd. (2016). Öğretim ilke ve yöntemleri. Tuğba Yanpar Yelken (ed.). Anı Yayıncılık.