Urban and Architectural Investigation of Traditional Residental Buildings: The Case of Kadırga Neighbourhood and Oxford City

Yıl 2023, Sayı: 61, 317 - 344, 01.10.2023

Zerrin Funda Ürük , Seda Nur Akbolat

https://doi.org/10.53568/yyusbed.1316342

Öz

The most important element that makes a place habitable is its user and the most important factor that connects the user to the place is the sense of belonging. Human beings have always had an existential need for a sense of belonging throughout history, today and in the future. If we look at this feeling that human beings need in the chronological historical process from an architectural point of view, we observe that this phenomenon emerges much more dominantly in the transformation and development processes of different languages and cultures in their own internal dynamics. As the sociological structure of a region is determined by the societies living there, we can say that the sociological and cultural elements of that region play an important role in the development of the spatialization and shelter motive of societies. Societies evaluate their needs together with their traditions, lifestyles, religious beliefs and economic levels and create a structure. These effects are especially noticeable in the structures formed by traditional residential architecture. Sociological features such as the development of the building and its surroundings according to the cultural factors that have developed throughout history and the place of economy on the structure have gained importance in the development of local architecture. The basis of this study is to examine the changes in the spatial concept of the traditional housing of Fatih, Kadırga District in Istanbul, Turkey and Oxford in England, which have different cultural conditions.

Anahtar Kelimeler

Traditional Housing, Concept of Space, Culture

Geleneksel Konut Yapılarının Kentsel ve Mimari Ölçekte İncelenmesi: Kadırga Semti ve Oxford Kenti Örneği

Öz

Mekânı yaşanabilir yer yapan en önemli unsur kullanıcısıdır ve kullanıcısını mekâna bağlayan en önemli faktör aidiyet hissiyatıdır. İnsanoğlu tarih boyunca geçen süre zarfında, günümüzde ve gelecekte de her daim aidiyet hissiyatına varoluşsal olarak ihtiyaç duymuştur. İnsanoğlunun kronolojik tarihi sürecinde ihtiyaç duyduğu bu hissiyatı mimari bir bakış açısından bakacak olursak farklı diller ve kültürlerin kendi iç dinamiklerindeki dönüşüm ve gelişim süreçlerinde bu olgunun çok daha baskın olarak ortaya çıktığını gözlemleriz. Bir bölgenin sosyolojik yapısını orada yaşayan toplumların belirlediği gibi o bölgenin sosyolojik ve kültürel unsurlarının toplumların mekânlaşma ve barınma güdüsünün gelişmesinde önemli bir rol oynadığını söyleyebiliriz. Toplumlar ihtiyaçlarını gelenekleriyle, yaşam biçimleriyle, dini inançlarıyla ve ekonomik seviyeleriyle birlikte değerlendirip bir yapı oluşturmaktadır. Bu etkiler özellikle geleneksel konut mimarisi ile oluşmuş yapılarda dikkat çeken unsurlardır. Yapı ve çevresinin tarih boyunca gelişen kültürel etkenlere göre gelişim göstermesi ve ekonominin yapı üzerindeki yeri gibi sosyolojik özellikler yerel mimarinin gelişmesinde önem kazanmıştır. Bu çalışmanın temeli de farklı kültür koşullarına sahip olan Türkiye İstanbul ilinde bulunan Fatih, Kadırga Bölgesi ve İngiltere'de bulunan Oxford şehrinin geleneksel konutlaşmasının mekânsal kavramda değişikliği incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Geleneksel Konut, Mekân Kavramı, Kültür

Kaynakça

• Anonim. (2023 Haziran 20). 123 London Road, Headington. Headington. http://www.headington.org.uk/history/shops/london_road_123.htm
• Ardington House. (2023, Ocak 7). Ardingtonhouse history. Ardingtonhouse. https://www.ardingtonhouse.com/history/
• Başkan, S. (2008). Geleneksel Doğu Karadeniz Evleri. Erdem Dergisi, 52, 41-90.
• Benedikt, M. L. (2018). Cityspace, Cyberspace, And The Spotiology of Information. Journal of Virtual Worlds Research, 1.
• Çelik, S., ve Pilehvarian, K. (2021). A Lost Ottoman Square in a Lost Harbour of İstanbul: Kontaskalion / Kadirga Harbour / Kadirga Square. Art-Sanat Dergisi, 16, 55-85.
• Doğan, H. (2016). Ansiklopedik Yapı Sözlüğü.Yem Yayınları.
• Ebersolt, J., & Thiers, A. (1913). Les églises de Constantinople. Paris: Ernest Leroux
• Erdönmez, E., & Çelik, F. (2016). Kentsel Mekanda Kamusal Alan İlişkileri. TÜBA-KED Dergisi, 14, 145-163.
• Giritlioğlu, C. (1991). Şehirsel Mekan Öğeleri ve Tasarımı. İstanbul Teknik Üniversitesi.
• Gür, Ş. Ö. (1996). Mekan Örgütlenmesi. Gür Yayıncılık.
• Hasol, D. (2022). Ansiklopedik Mimarlık Sözlüğü. YEM Yayın.
• Hoffman, S. (2023, Haziran 20). Oxford Map 1929. https://www.etsy.com/listing/828631905/oxford-map-1929- charming-pictorial-map
• Köseoğlu, S. (1997). Türkiye’de Kent Kültürünün Evrimi [Yüksek Lisans Tezi]. M.S.Ü.
• Kabaoğlu, P. (2012). Kültür ve Kentsel Mekan Bağlamında Ada Yerleşmelerinin İncelenmesi: İstanbul Prens Adaları Örneği [Yüksek Lisans Tezi]. İ.T.Ü.
• Kuloğlu, N. (2014). Boşluğun Devinimi: Mimari Mekandan Kentsel Mekana. International Journal of Architecture and Planning, 2, 201-214.
• Lambert, T. (2021, Mart 14). A History of Oxford. Local Histories. https://localhistories.org/a-history-of-oxford/
• Lefebvre, H. (1991). The Production of Space. Oxford:Wiley Blackwell, 68.
• Myles Birket Foster The High Oxford (2023 Haziran 20). Wikimedia içinde. https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Myles_Birket_Foster_The_High_Oxford.jpg
• Ortaylı, İ. (2005). İstanbul'dan Sayfalar. İletişim yayınları.
• Ortaylı, İ. (2007). Üç Kıtada Osmanlılar. Timaş Yayınları.
• Özer, Ç. ve Usta, G. K. (2023, Ocak 7). Türkiye’de Demiryolu Mimarlığı. Yapı Dergisi. https://yapidergisi.com/turkiyede-demiryolu-mimarligi/
• Oxford Castle, around 1250 (Tarih yok). Wikiwand içinde. https://www.wikiwand.com/en/Oxford_Castle
• Paine, C. (2023 Haziran 20). Working-class Housing in Oxfordshire. Oxoniensia, 188-222.
• Porter, S. (tarih yok). The Oxford Fire of 1644. Oxoniensia, 289-300.
• Pulgher, D. (1878). Le chiese bisantine di Constantinopoli. tipografia del LLoyd Austro-ungarico.
• Sarıaslan, Ü. (2023, Ocak 7). İmparatorluğun serüvenine koşut bir serüven: Rumeli(Şark)Demiryolu.https://kentvedemiryolu.com/imparatorlugun-seruvenine-kosut-bir-seruven- rumelisark-demiryolu/
• Türk Tarih Kurumu. (2023, Ocak 3). 16. yüzyılda yapılmış bu İstanbul haritası kentin Fatih tarafından alındığı dönemi yansıtıyor (Sebastian Munster, 1544). https://twitter.com/ttkgovtr/status/1148114699516612608
• Unesco Türkiye Milli Komisyonu. (2023, Ocak 3). Kültür. https://www.unesco.org.tr/Pages/156/13/K%C3%BClt%C3%BCr
• University of Oxford. (2023, Ocak 7). History. University of Oxford. https://www.ox.ac.uk/about/organisation/history
• Uygur, N. (1996). Kültür Kuramı. Yapı Kredi Yayınları.
• Uğurlu, Ö., Pınarcıoğlu, N. S., Kanbak, A. ve Şiriner, M. (2010). Türkiye Perspektifinden Kent Sosyoloji Çalışmaları. Örgün Yayınevi.
• Yalçın, D. F. (2012). Mekan Oluşumunda Sosyo-kültürel Yapının Etkisi; Kadırga Semti Örneğinde İncelenmesi [Yüksek Lisans Tezi]. M.S.G.Ü.