Maliye Politikalarının İşsizlik Üzerine Etkisi: Türkiye İçin Ampirik Bir Kanıt

Yıl 2023, Sayı: 61, 141 - 160, 01.10.2023

Mehmet Songur , Seher Gökpınar , Burak Sertkaya

https://doi.org/10.53568/yyusbed.1324321

Öz

Bir ülkede uygulanan iktisat politikaları birçok makro iktisadi göstergeyi doğrudan ya da dolaylı olarak etkileyebilmektedir. Bu makro iktisadi göstergelerden birisi de işsizlik oranıdır. Hükümetler uyguladıkları iktisadi politikalarla işsizliği azaltmayı hedeflemektedirler. Özellikle kriz dönemlerinde maliye politikaları gündeme gelmekte, daha geniş uygulama alanı bulmakta ve istihdamı desteklemektedir. Maliye politikalarının etkileri genişletici ve daraltıcı politikalarda farklılık gösterebilir. Bu çalışmanın amacı, Türkiye’de uygulanan maliye politikalarının işsizlik üzerine etkisinin araştırılmasıdır. Amaç doğrultusunda çalışmada, 2014:1-2022:12 dönemine ait aylık verilerden yararlanılmıştır. Çalışmada maliye politikasını temsilen kamu harcamaları, dolaylı ve dolaysız vergi gelirleri kullanılmıştır. Analizde ARDL sınır testi kullanılmıştır. Ayrıca elde edilen bulguların sağlamlığı için Breitung ve Candelon (2006) tarafından geliştirilen frekans alanı nedensellik testi kullanılmıştır. Bulgular, uzun dönemde kamu harcamalarındaki artışların işsizliği arttırdığını göstermektedir. Diğer taraftan dolaylı vergilerdeki artışlar işsizliği azaltırken, dolaysız vergilerdeki artışların işsizlik üzerinde bir etkisi bulunmamaktadır. Nedensellik testinden elde edilen bulgular da bu durumu desteklemektedir.

Anahtar Kelimeler

Maliye Politikası, İşsizlik, ARDL Sınır Testi, Frekans Alanı Nedensellik Testi

The Impact of Fiscal Policies on Unemployment: An Empirical Evidence For Türkiye

Öz

The economic policies implemented in a country can directly or indirectly affect many macroeconomic indicators. One of these macroeconomic indicators is the unemployment rate. The government's aim to reduce unemployment with the economic policies they implement. Especially in times of crisis, fiscal policies come to the fore, find a wider application area and support employment. The effects of fiscal policies may differ between expansionary and contractionary policies. The aim of this study is to investigate the effect of fiscal policies implemented in Türkiye on unemployment. For this purpose, monthly data for the period 2014:1-2022:12 were used in the study. In the study, public expenditures, direct and indirect tax revenues are used to represent fiscal policy. The ARDL bounds test was used in the analysis. In addition, the frequency domain causality test developed by Breitung and Candelon (2006) was used to the robustness check of the findings. The findings show that increases in government expenditures increase unemployment in the long run. On the other hand, while increases in indirect taxes reduce unemployment, increases in direct taxes have no effect on unemployment. The findings obtained from the causality test also support this situation.

Anahtar Kelimeler

Fiscal Policy, Unemployment, ARDL Bounds Test, Frequency Domain Causality Test

Kaynakça

• Abrams, B. A. (1999). The effect of government size on the unemployment rate. Public choice, 99(3-4), 395-401.
• Abouelfarag, H. A. & Qutb, R. (2021). Does government expenditure reduce unemployment in Egypt?. Journal of Economic and Administrative Sciences, 37(3), 355-374.
• Afonso, A. & Aubyn, M. St. (2009). Macroeconomic rates of return of Public and Private investment: Crowding‐ in and Crowding‐out effects. The Manchester School, 77, 21-39.
• Aslan, A. & Kula, F. (2010). Kamu sektör büyüklüğü-işsizlik ilişkisi: Abrams Eğrisi’nin Türkiye Ekonomisi İçin Testi. Maliye Dergisi, 159, 155-166.
• Aysu, A. & Dökmen, G. (2011). An Investigation on the relationship between government size and unemployment Rate: Evidence from OECD Countries. Sosyoekonomi, 2, 180-190.
• Bahal, G., Raissi, M., & Tulin, V. (2018). Crowding-out or crowding-in? Public and private investment in India. World Development, 109, 323-333.
• Breitung, J., & Candelon, B. (2006). Testing for short-and long-run causality: A frequency-domain approach. Journal of Econometrics, 132(2), 363-378.
• Christopoulos, D. K., Loizides, J., & Tsionas, E. G. (2005). The Abrams curve of government size and unemployment: evidence from panel data. Applied Economics, 37(10), 1193-1199.
• Dalenberg, D. R., & Partridge, M. D. (1995). The effects of taxes, expenditures, and public infrastructure on metropolitan area employment. Journal of Regional Science, 35(4), 617-640.
• Dickey, D. A. & Fuller, W. A. (1981). Likelihood ratio statistics for autoregressive time series with a unit root. Econometrica: Journal of the Econometric Society, 49(4), 1057-1072.
• Durkaya, M., & Ceylan, S. (2006). Vergi gelirleri ve ekonomik büyüme. Maliye Dergisi, 150, 79-89.
• Durkaya, M. & Ceylan, S. (2016). İşsizliğin azaltılmasında kamu kesimi büyüklüğünün rolü. Finans Politik ve Ekonomik Yorumlar, (615), 23-40.
• Erdoğan, A., Erdoğan, S., & Erdaş, H. (2018). Kamu büyüklüğünün Türkiye ekonomisine yönelik var analizi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (55), 119-131.
• Ertekin, Ş. (2020). Türkiye’de Kamu Kesimindeki Büyümenin İşsizlik Üzerindeki Etkisi: 1980 Sonrası Dönem Analizi. İzmir İktisat Dergisi, 35(1), 141-154.
• Feldmann, H. (2006). Government size and unemployment: Evidence from industrial countries. Public Choice, 127(3-4), 443-459.
• Feldmann, H. (2009). Government size and unemployment: Evidence from developing countries. The Journal of Developing Areas, 315-330.
• Geweke, J. (1982). Measurement of linear dependence and feedback between multiple time series. Journal of the American Statistical Association, 77(378), 304-313.
• Holden, S. & Sparrman, V. (2018). Do Government Purchases Affect Unemployment?. The Scandinavian Journal of Economics, 120(1), 124-158.
• Hosoya, Y. (1991). The decomposition and measurement of the interdependency between second-order stationary processes. Probability Theory and Related Fields, 88(4), 429-444.
• Kanca, O., & Bayrak, M. (2015). Kamu harcamaları bileşenleri ile işsizlik arasındaki ilişki (Türkiye örneği). Gazi İktisat ve İşletme Dergisi, 1(2), 55-74.
• Kocaman, M., & Biçerli, M. K. (2021). Para ve maliye politikalarının işsizlik üzerindeki asimetrik etkileri: Türkiye uygulaması. Maliye Dergisi, 181, 19-44.
• Neog, Y., & Gaur, A. K. (2020). Tax structure and economic growth: A study of selected Indian states. Journal of Economic Structures, 9, 1-12.
• Özer, M. O. (2020). Kamu Harcamaları ve İşsizlik Oranı Arasındaki İlişki: Abrams Eğrisinin Türkiye için Sınanması. Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Dergisi, 10(20), 307-322.
• Pesaran, M. H., Shin, Y., & Smith, R. J. (2001). Bounds testing approaches to the analysis of level relationships. Journal of Applied Econometrics, 16(3), 289-326.
• Phillips, P. C., & Perron, P. (1988). Testing for a unit root in time series regression. Biometrika, 75(2), 335-346.
• Sağdıç, E. N., & Yıldız, F. (2020). Bölgesel düzeyde kamu harcamalarının işsizlik düzeyi üzerindeki etkisi: Türkiye örneği. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (64), 208-226.
• Sertkaya, B. & Songur, M. (2021). Küresel Ekonominin Bağışıklığı: Küresel Finans Krizinden Covid-19 Pandemisine Panoramik Görünüm. (1. Baskı). Gazi Kitabevi.
• Songur, M., & Yüksel, C. (2018). Vergi yapısı ile ekonomik büyüme arasındaki nedensellik ilişkisi: Türkiye örneği. Finans Politik ve Ekonomik Yorumlar, (643), 47-70.
• Stoilova, D. (2017). Tax structure and economic growth: Evidence from the European Union. Contaduría y administración, 62(3), 1041-1057.
• Şahin, M., & Özenç, Ç. (2007). Kamu harcamaları ile makroekonomik değişkenler arasındaki nedensellik ilişkileri. Yönetim Bilimleri Dergisi, 5(2), 177-200.
• Şen, H. & Kaya, A. (2015). Ekonomik krizlerin değişmeyen imdatçısı: Maliye politikası. Sosyoekonomi, 23(23), 55-86.
• Tagkalakis, A. O. (2013). The unemployment effects of fiscal policy: recent evidence from Greece. IZA Journal of European Labor Studies, 2, 1-32.
• Topal, M. H. (2017a). Türkiye’de Kamu Yatırımlarının İstihdam Üzerindeki Etkisi: Bölgesel Bir Analiz (2004-2016). Global Journal of Economics and Business Studies, 6(12), 186-204.
• Topal, M. H. (2017b). Vergi yapısının ekonomik büyüme üzerindeki etkisi: OECD ülkelerinden ampirik bir kanıt. Siyaset, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 5(3), 183-206.
• Wang, S., & Abrams, B. A. (2011). The effect of government size on the steady-state unemployment rate: A dynamic perspective. University of Delaware, Department of Economics Working Paper Series, 12, 45.
• Widmalm, F. (2001). Tax structure and growth: are some taxes better than others?. Public choice, 107(3-4), 199-219.