Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Ege Bölgesinde İkinci Ürün Mısırda Zararlı Zyginidia pullula (Boherman, 1845) Hemiptera: Cicadellidae)’nın Neden Olduğu Ürün Kaybı ve Ekonomik Zarar Eşiği Üzerinde Araştırmalar

Yıl 2017, , 285 - 292, 28.09.2017
https://doi.org/10.20289/zfdergi.387889

Öz








 






Bu çalışma, ikinci ürün mısırın önemli zararlılarından
Zyginidia pullula (Boherman, 1845)
(Hemiptera: Cicadellidae)’nın mısır bitkisinde Ekonomik Zarar Eşiğinin (EZE)
belirlenmesi amacıyla yürütülmüştür. Çalışmalar 2011-2013 yıllarında Bornova
Zirai Mücadele Araştırma Enstitüsü laboratuvarları ile Ege Üniversitesi Ziraat
Fakültesi’ne ait Bornova’daki deneme alanlarına kurulan kafeslerde
gerçekleştirilmiştir. Arazi çalışmaları ise 2011-2014 yılları arasında Aydın
(Merkez, Çine, Koçarlı, Söke), İzmir (Bergama, Menemen) ve Manisa (Merkez,
Akhisar, Salihli, Saruhanlı) illerinde 2-4 yaprak aşamasındaki ikinci ürün
mısır alanlarında yürütülmüştür. Kafeslere tesadüf blokları deneme desenine
göre ekilmiş mısır bitkilerine bitki başına 10, 30 ve 100 adet olacak şekilde
kitle üretimi yapılan
Z. pullula
erginleri salınarak denemeler kurulmuştur. Haftalık olarak zararlı sayımı,
zarar belirtileri değerlendirilmiş ve elde edilen tane verim değerlerinin
ortalamalarına regresyon analizi uygulanmıştır. Kafes çalışmaları sonucunda
zararlının EZE değeri bitki başına 13 birey olarak saptanmıştır. Sayım
sonuçlarına göre Aydın iline bağlı Çine ve Koçarlı ilçelerinde, İzmir iline
bağlı Bergama ve Menemen ilçeleri ile Manisa iline bağlı Saruhanlı ilçelerinde
mısır tarlalarında zararlının popülasyonunun EZE değerini aştığı saptanmıştır.
Bu sonuçlara bağlı olarak zararlının mısır üretim alanlarında epidemi yapma
potansiyeli olduğu saptanmıştır. Ayrıca çalışma ile kanyaş gibi yabani Graminae
türlerinin ara konukçuluk yaparak zararlının yoğunluğunun artmasına neden
olduğu gözlenmiştir.

Kaynakça

  • Ahmed, M., A. Jabbar and K. Samad. 1977. Ecology and behaviour of Zyginidia quyumi (Typhlocybinae: Cicadellidae) in Pakistan. Pakistan Journal of Zoology, 9(1): 79-85.
  • Arzone, A. and C. Vidano. 1984. Phytopathological Consequences of the Migrations of Zyginidia pullula from grasses to cereals. Mitt. Schweiz. Ent. Ges. 57 (4): 406-407.
  • Backus, E.A., M.S. Serrano and C.M. Ranger. 2005. Mechanisms of hopperburn: an overview of insect taxonomy, behavior, and physiology. Annual Review of Entomology, 50: 125–151.
  • Bogavac, M. 1968. Prilog poznavanju cikada kukuruza (A contribution to the knowledge of corn Cicadae). Zast Bilja, 19 (98): 41-45.
  • Bora, T. ve İ. Karaca. 1970. Kültür Bitkilerinde Hastalığın ve Zararın Ölçülmesi, Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, No: 167, 43 s.
  • Bosque-Pérez, N.A. and M.S. Alam. 1992. Mass rearing of Cicadulina leafhoppers to screen for maize streak virus resistance. International Institute of Tropical Agriculture: a manual, 28p.
  • Bushing, R.W. and V.F. Burton. 1974. Leafhopper damage to silage corn in California Journal Economic Entomology, 67: 656-658.
  • Cuperus, G.W., E.B. Radcliffe, D.K. Barnes and G.C. Marten. 1983. Economic Injury Levels and Economic Thresholds for Potato Leafhopper (Homoptera: Cicadellidae) on Alfalfa in Minnesota. Journal of Economic Entomology, 76(6):1341-1349.
  • Egwrube, E.A., M.O. Ogunlana, M.C. Dike and I. Onu. 2004. Economic injury levels of Empoasca dolichi Paoli on groundnuts (Arachis hypogaea L.) in Zaria area. Nigeria Journal of Entomology, 21: 126–136.
  • Egwurube, E.A., M.O. Ogunlana, M.C. Dike and I. Onu. 2005. Pest status of leafhopper Empoasca dolichi Paoli on groundnut (Arachis hypogaea L.) in the Zaria area of northern Nigeria. Plant Protection Science, 41(4):158-164.
  • Ercan B. ve M. Uysal. 2007. Konya İlinde Önemli Bir Mısır Zararlısı Zyginidia sohrab Zachvatkin (Homoptera: Cicadellidae) ve Popülasyon Gelişimi. Türkiye 2. Bitki Koruma Kongresi (27-29 Ağustos 2007, Isparta) Bildirileri, 55-56.
  • Hunt, T. E., L.G. Higley and L.P. Pedigo. 2000. A reexamination of economic injury levels for potato leafhopper (Homoptera: Cicadellidae) on soybean. Journal Entomology Science, 35: 97–104.
  • Hunter W.B. and E.A. Backus. 1989. Mesophyll-feeding by the potato leafhopper, Empoasca fabae (Homoptera: Cicadellidae) results from electronic monitoring and thin-layer chromatography. Environmental Entomology, 18: 465–72.
  • Kalkandelen, A. 1985. Four new species of genus Zyginidia (Zyginidia) Haupt (Homoptera: Cicadellidae) and with notes on the taxonomy and disturbution of the species of genus in Turkey. Türkiye Bitki Koruma Dergisi, 9:13-25.
  • Kavut, H. 1990. Ege Bölgesi’nde ikinci ürün mısır ekim alanlarında görülen hastalık, zararlı, yabancıotlar ve bunların doğal düşmanları üzerinde araştırmalar, Bornova Zirai Mücadele Araştırma Enstitüsü KKGA-B-03-E-029 nolu araştırma projesi sonuç raporu (Yayınlanmamış).
  • Lodos, N. 1981. Maize pests and their importance in Turkey, EPPO Bulletin, 11 (2): 87-89.
  • Lodos, N. 1986. Türkiye Entomolojisi II. (Genel, Uygulamalı ve Faunistik) (II. Basım). Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, No: 429, 580 s.
  • Lodos, N. and A. Kalkandelen. 1984. Preliminary list of Auchenorrhyncha with notes on distribution and importance of species in Turkey. XVI. Family Cicadellidae: Typhlocybinae: Erythroneurini, Türkiye Bitki Koruma Dergisi, 8: 201-210.
  • Marion-Poll, F., W. Giustina and B. Mauchamp. 1987. Changes of electric patterns related to feeding in a mesophyll feeding leafhopper Zyginidia scutellaris. Experimental of Applied Entomology, 43: 115-124.
  • Mutlu, Ç., E. Sertkaya ve Ş. Güçlü. 2008. Diyarbakır İli İkinci Ürün Mısır Alanlarında Bulunan Cicadellidae (Homoptera) Türleri ve Yayılış Alanları. Türkiye Entomoloji Dergisi, 32 (4): 281–303.
  • Naibo, B., J. L. Algans, J. L. Sansou and L. Boue-Laplace. 1991. Nuisibilité de la cicadelle Zyginidia scutellaris sur maïs. Une méthode de lutte. Phytoma, 424: 39-43.
  • Nault, L. R. 1980. Maize bushy stunt and corn stunt: A comparison of disease symptoms, pathogen host ranges, and vectors. Phytopathology, 70: 659-662.
  • Naz, F., M. Hussain, F. Din and M. Din. 2003. Insects Pests of Maize and Their Losses. Asian Journal of Plant Sciences, 2 (5): 412-414.
  • Negri, I., A. Franchini, M. Mandrioli, P. J. Mazzoglio, and A. Alma. 2008. The gonads of Zyginidia pullula males feminized by Wolbachia pipientis. Bullettin of Insectology, 61: 213-214.
  • Oman, P.W. 1949. Nearctic Leafhoppers (Homoptera: Cicadellidae), A Generic Classification and Check List. Annual Entomological Society of America Memorise of the Enthomological Society of Washington, 3, 253 pp.
  • Ogunlana, M.O. and L.P. Pedigo. 1974a. Economic injury levels of potato leafhopper on soybeans in Iowa. Journal Economic Entomology, 67: 29–31.
  • Ogunlana, M.O. and L.P. Pedigo. 1974b. Pest status of the potato leafhopper on soybeans in central Iowa. Journal Economic Entomology, 67:201-202
  • Pedigo, L. P., S.H. Hutchins and L.G. Higley. 1986. Economic injury levels in theory and practice. Annual Review Entomology, 3: 341-368.
  • Rogers C.E. 1976. Economic injury level for Contarinia texana on Guar, Journal Economic Entomology, 69: 693–696.
  • Sade, B. 2002. Mısır tarımı. Konya Ticaret Borsası Yayın No: 1, 55 s.
  • Stone, J.D. and L.P. Pedigo. 1972. Development and economic-injury level of the green cloverworm on soybean in Iowa. Journal Economic Entomology, 65: 197–201.
  • Şimşek, Z. 1988. Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgeleri’nde Mısır ve Darılarda Zararlı Olan Böcek Türleri, Tanınmaları, Yayılış Alanları ve Zararları Üzerinde Araştırmalar, Diyarbakır Zirai Mücadele Araştırma Enstitüsü Yayın No:6, 86s.
  • Tavella, L. and A. Arzone. 1992. Aspetti nutrizionali in Zyginidia pullula (Boheman), Empoasca vitis (Goethe) Graphocephala fennahi Young (Homoptera Auchenorrhyncha). Bollettino di zoologia agraria e di bachicoltura, 24(2): 137-146.
  • TUİK, 2016. Devlet İstatistik Enstitüsü Verileri. www.tuik.gov.tr. Erişim: Ocak 2017.
  • Waquil, J.M. 1997. Amostragem e abundância de cigarrinhas e danos de Dalbulus maidis (DeLong and Wolcott) (Homoptera: Cicadellidae) em plântulas de milho. Anual Society Entomology,, Brasil, 26: 27-33.
  • Wilson, M.R. and M.F. Claridge. 1985. The leafhopper and planthopper faunas of rice fields. In: The leafhoppers and planthoppers. John Wiley and Sons, pp 381–404.
  • Witt, A.B.R. and P.B. Edwards. 2000. Biology, distribution, and host range of Zygina sp. (Hemiptera: Cicadellidae), a potential biological control agent for Asparagus asparagoides. Biological Control, 18: 101–109.
  • Vidano, C. and A. Arzone. 1985. Zyginidia pullula: Geographic distribution and life cycle. Redia, 68: 135-150.
  • Yılmaz, E. 2006. Aydın, İzmir ve Manisa İlleri Mısır Ekiliş Alanlarında Görülen Cicadellidae (Homoptera) Familyasına Bağlı Türlerin Saptanması ve Popülasyon Değişimlerinin Belirlenmesi Üzerinde Araştırmalar. Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Bitki Koruma ABD, İzmir, 85 s.
  • Yılmaz, E., Y. Karsavuran ve H. Başpınar. 2008. Aydın, İzmir ve Manisa illeri mısır ekiliş alanlarında görülen Cicadellidae (Homoptera) familyasına bağlı türlerin saptanması üzerinde araştırmalar. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 44 (3):43-58.
  • Yılmaz, E. ve Y. Karsavuran. 2009. İzmir İli Mısır Alanlarında Zyginidia pullula (Boheman, 1845) ve Asymmetrasca decedens (Paoli) (Hom.: Cicadellidae)’in Populasyon Değişimi. Türkiye III. Bitki Koruma Kongresi (15-18 Temmuz 2009,Van) Bildirileri.

Determination of Damage and Economic Injury Level of Zyginidia pullula (Boheman, 1845) (Hemiptera: Cicadellidae) on Second Crop Corn in Aegean Region

Yıl 2017, , 285 - 292, 28.09.2017
https://doi.org/10.20289/zfdergi.387889

Öz








 






The  objective of study was to evaluate the damage and
economic injury level (EIL) of the
Zyginidia pullula (Boherman, 1845)
(Hemiptera: Cicadellidae) which is an important pest on second crop corn.
Experiments were conducted both in the laboratories of Bornova Plant Protection
Research Institute and in the cages at experimental field of Ege University in
2011 and 2013. Additional field studies to were carried out at 2-4 leaf stages
of plants in Aydın (Merkez, Cine, Koçarlı, Soke), Izmir (Bergama, Menemen) and
Manisa (Central, Akhisar, Salihli, Saruhanli) provinces between 2011-2014
years. Experiments were conducted with corn plants planted in the cages
according to randomized block design were infested 10, 30 and 100 adults/per
plant with pest from mass rearing. Counting of adults and evaluation of damage
symptoms were done weekly and regression analysis applied to the average of
grain yields obtained. Based on the results, economic injury level of pest was
determined as 13 individuals per plant. According to results of field studies,
population denstiy of the pest exceeded EIL in Çine, Kocarlı, Bergama, Menemen
and Saruhanli districts. Based on the findings, it was determined that the pest
had the potential to cause epidemics in corn production areas. It has also been
observed that wild Graminae species, especially Johnson grass, interfered with
the host and caused the increase of the density of the pest.

Kaynakça

  • Ahmed, M., A. Jabbar and K. Samad. 1977. Ecology and behaviour of Zyginidia quyumi (Typhlocybinae: Cicadellidae) in Pakistan. Pakistan Journal of Zoology, 9(1): 79-85.
  • Arzone, A. and C. Vidano. 1984. Phytopathological Consequences of the Migrations of Zyginidia pullula from grasses to cereals. Mitt. Schweiz. Ent. Ges. 57 (4): 406-407.
  • Backus, E.A., M.S. Serrano and C.M. Ranger. 2005. Mechanisms of hopperburn: an overview of insect taxonomy, behavior, and physiology. Annual Review of Entomology, 50: 125–151.
  • Bogavac, M. 1968. Prilog poznavanju cikada kukuruza (A contribution to the knowledge of corn Cicadae). Zast Bilja, 19 (98): 41-45.
  • Bora, T. ve İ. Karaca. 1970. Kültür Bitkilerinde Hastalığın ve Zararın Ölçülmesi, Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, No: 167, 43 s.
  • Bosque-Pérez, N.A. and M.S. Alam. 1992. Mass rearing of Cicadulina leafhoppers to screen for maize streak virus resistance. International Institute of Tropical Agriculture: a manual, 28p.
  • Bushing, R.W. and V.F. Burton. 1974. Leafhopper damage to silage corn in California Journal Economic Entomology, 67: 656-658.
  • Cuperus, G.W., E.B. Radcliffe, D.K. Barnes and G.C. Marten. 1983. Economic Injury Levels and Economic Thresholds for Potato Leafhopper (Homoptera: Cicadellidae) on Alfalfa in Minnesota. Journal of Economic Entomology, 76(6):1341-1349.
  • Egwrube, E.A., M.O. Ogunlana, M.C. Dike and I. Onu. 2004. Economic injury levels of Empoasca dolichi Paoli on groundnuts (Arachis hypogaea L.) in Zaria area. Nigeria Journal of Entomology, 21: 126–136.
  • Egwurube, E.A., M.O. Ogunlana, M.C. Dike and I. Onu. 2005. Pest status of leafhopper Empoasca dolichi Paoli on groundnut (Arachis hypogaea L.) in the Zaria area of northern Nigeria. Plant Protection Science, 41(4):158-164.
  • Ercan B. ve M. Uysal. 2007. Konya İlinde Önemli Bir Mısır Zararlısı Zyginidia sohrab Zachvatkin (Homoptera: Cicadellidae) ve Popülasyon Gelişimi. Türkiye 2. Bitki Koruma Kongresi (27-29 Ağustos 2007, Isparta) Bildirileri, 55-56.
  • Hunt, T. E., L.G. Higley and L.P. Pedigo. 2000. A reexamination of economic injury levels for potato leafhopper (Homoptera: Cicadellidae) on soybean. Journal Entomology Science, 35: 97–104.
  • Hunter W.B. and E.A. Backus. 1989. Mesophyll-feeding by the potato leafhopper, Empoasca fabae (Homoptera: Cicadellidae) results from electronic monitoring and thin-layer chromatography. Environmental Entomology, 18: 465–72.
  • Kalkandelen, A. 1985. Four new species of genus Zyginidia (Zyginidia) Haupt (Homoptera: Cicadellidae) and with notes on the taxonomy and disturbution of the species of genus in Turkey. Türkiye Bitki Koruma Dergisi, 9:13-25.
  • Kavut, H. 1990. Ege Bölgesi’nde ikinci ürün mısır ekim alanlarında görülen hastalık, zararlı, yabancıotlar ve bunların doğal düşmanları üzerinde araştırmalar, Bornova Zirai Mücadele Araştırma Enstitüsü KKGA-B-03-E-029 nolu araştırma projesi sonuç raporu (Yayınlanmamış).
  • Lodos, N. 1981. Maize pests and their importance in Turkey, EPPO Bulletin, 11 (2): 87-89.
  • Lodos, N. 1986. Türkiye Entomolojisi II. (Genel, Uygulamalı ve Faunistik) (II. Basım). Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, No: 429, 580 s.
  • Lodos, N. and A. Kalkandelen. 1984. Preliminary list of Auchenorrhyncha with notes on distribution and importance of species in Turkey. XVI. Family Cicadellidae: Typhlocybinae: Erythroneurini, Türkiye Bitki Koruma Dergisi, 8: 201-210.
  • Marion-Poll, F., W. Giustina and B. Mauchamp. 1987. Changes of electric patterns related to feeding in a mesophyll feeding leafhopper Zyginidia scutellaris. Experimental of Applied Entomology, 43: 115-124.
  • Mutlu, Ç., E. Sertkaya ve Ş. Güçlü. 2008. Diyarbakır İli İkinci Ürün Mısır Alanlarında Bulunan Cicadellidae (Homoptera) Türleri ve Yayılış Alanları. Türkiye Entomoloji Dergisi, 32 (4): 281–303.
  • Naibo, B., J. L. Algans, J. L. Sansou and L. Boue-Laplace. 1991. Nuisibilité de la cicadelle Zyginidia scutellaris sur maïs. Une méthode de lutte. Phytoma, 424: 39-43.
  • Nault, L. R. 1980. Maize bushy stunt and corn stunt: A comparison of disease symptoms, pathogen host ranges, and vectors. Phytopathology, 70: 659-662.
  • Naz, F., M. Hussain, F. Din and M. Din. 2003. Insects Pests of Maize and Their Losses. Asian Journal of Plant Sciences, 2 (5): 412-414.
  • Negri, I., A. Franchini, M. Mandrioli, P. J. Mazzoglio, and A. Alma. 2008. The gonads of Zyginidia pullula males feminized by Wolbachia pipientis. Bullettin of Insectology, 61: 213-214.
  • Oman, P.W. 1949. Nearctic Leafhoppers (Homoptera: Cicadellidae), A Generic Classification and Check List. Annual Entomological Society of America Memorise of the Enthomological Society of Washington, 3, 253 pp.
  • Ogunlana, M.O. and L.P. Pedigo. 1974a. Economic injury levels of potato leafhopper on soybeans in Iowa. Journal Economic Entomology, 67: 29–31.
  • Ogunlana, M.O. and L.P. Pedigo. 1974b. Pest status of the potato leafhopper on soybeans in central Iowa. Journal Economic Entomology, 67:201-202
  • Pedigo, L. P., S.H. Hutchins and L.G. Higley. 1986. Economic injury levels in theory and practice. Annual Review Entomology, 3: 341-368.
  • Rogers C.E. 1976. Economic injury level for Contarinia texana on Guar, Journal Economic Entomology, 69: 693–696.
  • Sade, B. 2002. Mısır tarımı. Konya Ticaret Borsası Yayın No: 1, 55 s.
  • Stone, J.D. and L.P. Pedigo. 1972. Development and economic-injury level of the green cloverworm on soybean in Iowa. Journal Economic Entomology, 65: 197–201.
  • Şimşek, Z. 1988. Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgeleri’nde Mısır ve Darılarda Zararlı Olan Böcek Türleri, Tanınmaları, Yayılış Alanları ve Zararları Üzerinde Araştırmalar, Diyarbakır Zirai Mücadele Araştırma Enstitüsü Yayın No:6, 86s.
  • Tavella, L. and A. Arzone. 1992. Aspetti nutrizionali in Zyginidia pullula (Boheman), Empoasca vitis (Goethe) Graphocephala fennahi Young (Homoptera Auchenorrhyncha). Bollettino di zoologia agraria e di bachicoltura, 24(2): 137-146.
  • TUİK, 2016. Devlet İstatistik Enstitüsü Verileri. www.tuik.gov.tr. Erişim: Ocak 2017.
  • Waquil, J.M. 1997. Amostragem e abundância de cigarrinhas e danos de Dalbulus maidis (DeLong and Wolcott) (Homoptera: Cicadellidae) em plântulas de milho. Anual Society Entomology,, Brasil, 26: 27-33.
  • Wilson, M.R. and M.F. Claridge. 1985. The leafhopper and planthopper faunas of rice fields. In: The leafhoppers and planthoppers. John Wiley and Sons, pp 381–404.
  • Witt, A.B.R. and P.B. Edwards. 2000. Biology, distribution, and host range of Zygina sp. (Hemiptera: Cicadellidae), a potential biological control agent for Asparagus asparagoides. Biological Control, 18: 101–109.
  • Vidano, C. and A. Arzone. 1985. Zyginidia pullula: Geographic distribution and life cycle. Redia, 68: 135-150.
  • Yılmaz, E. 2006. Aydın, İzmir ve Manisa İlleri Mısır Ekiliş Alanlarında Görülen Cicadellidae (Homoptera) Familyasına Bağlı Türlerin Saptanması ve Popülasyon Değişimlerinin Belirlenmesi Üzerinde Araştırmalar. Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Bitki Koruma ABD, İzmir, 85 s.
  • Yılmaz, E., Y. Karsavuran ve H. Başpınar. 2008. Aydın, İzmir ve Manisa illeri mısır ekiliş alanlarında görülen Cicadellidae (Homoptera) familyasına bağlı türlerin saptanması üzerinde araştırmalar. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 44 (3):43-58.
  • Yılmaz, E. ve Y. Karsavuran. 2009. İzmir İli Mısır Alanlarında Zyginidia pullula (Boheman, 1845) ve Asymmetrasca decedens (Paoli) (Hom.: Cicadellidae)’in Populasyon Değişimi. Türkiye III. Bitki Koruma Kongresi (15-18 Temmuz 2009,Van) Bildirileri.
Toplam 41 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Mühendislik
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Firdevs Ersin

Erkan Yılmaz Bu kişi benim

Ekrem Kaya Bu kişi benim

Emre İlker Bu kişi benim

Ferit Turanlı Bu kişi benim

Yayımlanma Tarihi 28 Eylül 2017
Gönderilme Tarihi 20 Şubat 2017
Kabul Tarihi 16 Mart 2017
Yayımlandığı Sayı Yıl 2017

Kaynak Göster

APA Ersin, F., Yılmaz, E., Kaya, E., İlker, E., vd. (2017). Ege Bölgesinde İkinci Ürün Mısırda Zararlı Zyginidia pullula (Boherman, 1845) Hemiptera: Cicadellidae)’nın Neden Olduğu Ürün Kaybı ve Ekonomik Zarar Eşiği Üzerinde Araştırmalar. Journal of Agriculture Faculty of Ege University, 54(3), 285-292. https://doi.org/10.20289/zfdergi.387889

      27559           trdizin ile ilgili görsel sonucu                 27560                    Clarivate Analysis ile ilgili görsel sonucu            CABI logo                      NAL Catalog (AGRICOLA), ile ilgili görsel sonucu             EBSCO Information Services 

                                                       Creative Commons Lisansı This website is licensed under the Creative Commons Attribution 4.0 International License.