Balya Depolama Sürelerinin Pamuğun (Gossypium hirsutum L.) Lif Kalitesine Etkisi

Yıl 2016, Cilt: 53 Sayı: 3, 301 - 307, 27.09.2016

Mevlüt Özgün Şahin Hüseyin Başal

https://doi.org/10.20289/zfdergi.389372

Öz

Bu çalışma,
rollergin ve sawgin çırçır makinesi ile
çırçırlanmış pamuk balyalarının nemlendirmeli ve nemlendirmesiz ortamda
depolama süresinin (5 ay) lif kalite özelliklerine etkisini belirlemek amacı
ile yapılmıştır. Nemlendirmeli ortamda tutulan rollergin ve sawgin
balyalarında süre artışı ile birlikte balya içi nem artış oranlarının düzenli,
nemlendirmesiz ortamda ise balya içi nem artışının düzensiz olduğu
saptanmıştır. Depolama şeklinin sawgin balyalarının ağırlık değerlerini
değiştirmediği, rollergin balyalarında ise ağırlık değerlilerinin
nemlendirmesiz ortamda düştüğü, nemlendirmeli ortamda ise değişmediği
gözlenmiştir. İki farklı koşulda depolanan rollergin balyalarında depolama
süresinin artışı ile birlikte; mikroner (Mik.) ve esneklik (Esn.) değerinin
düştüğü; parlaklık derecesinin (P) arttığı, üst yarı ortalama uzunluk (ÜYOU),
lif kopma dayanıklılığı (LKD), lif uzunluk uyumu indeksi (LUUİ), kısa lif
indeksi (KLİ) ve sarılık (S) değerlerinin değişmediği gözlenmiştir. Sawgin
balyalarında ise depolama süresinin lif kopma dayanıklılığı (LKD), esneklik
(Esn.), kısa lif indeksini(KLİ) ve parlaklık (P) gibi lif özelliklerini olumlu
etkilediği, üst yarı ortalama uzunluk (ÜYOU), lif uzunluk uyumu indeksi (LUUİ),
mikroner (Mik.) ve sarılık (S)değerlerini ise etkilemediği saptanmıştır. Bu
çalışmada; rollergin ve sawgin balyalarının nemlendirmeli veya nemlendirmesiz
koşullarda 5 ay depolama (Ocak – Mayıs) süresinin sonunda lif kalite
özelliklerinde saptanan farklılıklar yüzde değişim tolerans değerleri (artış ve
azalış) içerisinde kaldığından dolayı lif kalite özelliklerininin depolama
süresi ve koşullarından genel olarak olumsuz yönde etkilenmediği sonucuna
varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Pamuk, Gossypium hirsutum, lif kalitesi, depolama, nem

The Effect of Cotton Bale Storage Time on Cotton (Gossypium hirsutum L.) Fiber Quality

Öz

This study was carried out in order to
investigate the impact of storage time (5 months) for cotton bales in both
humidified and non-humidified conditions, ginned with rollergin and sawgin
machine, on fiber quality parameters. In rollergin and sawgin bales kept in
humidified environment, it was detected that inner bale moisture increase was
regular, and in non-humidified environment it was irregular with the time
increase. It had been observed that storage type had not changed the weight
value of sawgin bales, but bale weight values of rollergin bales had decreased
in non-humidified environment, and it had not changed in humidified
environment. In rollergin bales stored in different conditions, with the
increase in storage time, it was observed that micronaire (Mic) and elongation
(Elg) values had decreased, maturity, reflectance (Rd) had increased; upper
half mean length (UHML), uniformity index (UI), short fiber content (SF), fiber
strength (Str) and yellowness (+b) had not changed at all. In sawgin bales
stored in different storing type, on the other hand, it was detected that
storage time had positively affected fiber strength (Str), elongation (Elg)
short fiber content (SF), and reflectance (Rd) values and had not caused any
change in micronaire (mic), upper half mean length (UHML), uniformity index
(UI) and yellowness (+b) values. The result of this study showed that five
months storage time (January – May) in both humidified and non-humidified
environment had generally not affected fiber quality parameters in a negative
way, since the differences investigated in fiber quality parameters remained
within the tolerance values (increase or decrease) for the fiber quality
characteristics.

Anahtar Kelimeler

Cotton, Gossypium hirsutum, fiber quality, storage, humidity

Kaynakça

• Anonim, 2008. Uster Technologies, HVI 1000 Application Handbook.
• Anonim, 2013. Gümrük ve Ticaret bakanlığı, İç Ticaret Genle Müdürlüğü – Pamuk Lisanslı Depo Tebliğ.
• Anthony, W. S. 2003. Impact of moisture on baled cotton. ASAE Paperno. 031167, 39 pp. American Society of Agricultural Engineers, St. Joseph, MI.
• Anthony, W.S. 2002. Impact of moisture added at lint slide on cotton color. The Cotton Ginand Oil Mill Press, 103(6): 8-12.
• Anthony, W.S.2005. Moisture change of cotton bales during storage. Applied Engineeringin Agriculture, 21(1): 35−42.
• Baker, K.D., E. Hughs, D.T.W. Chun. 2008. Use of a rotor spray system for moisture addition to cotton lint. Applied Engineering in Agriculture, 24(4): 491‐495.
• Byler, R.K. 2003. Moisture restoration for seed cotton, two approaches. p. 767-771. In Proc. Beltwide Cotton Conf., Nashville, TN. 6-10 Jan. 2003. Natl. Cotton Counc.Am., Memphis, TN.
• Chun, D.T.W. and W.S. Anthony. 2004. Effects of adding moisture at the gin lint slide on cotton bale microbialactivity and fiber quality. The Journal of Cotton Science, 8:83-90.
• Chun, D.T.W. S.E. Hughs, C. Armijo, K. Baker, D.D. McAlister. 2007. A study of bale moisture addition. American Society of Agricultural and Biological Engineers, 50(2): 325−330.
• Gamble, G.R. 2007. The effect of bale ageing on cotton fiber chemistry, processing, and yarn quality. The Journal of Cotton Science, 11:98-103.
• Gamble, G.R. 2008. Method for the prediction of the rate of+bcolor change in upland cotton (Gossypium hirsutim L.) as a function of storage temperatures. The Journal of Cotton Science,12:171-177.
• Hake, S.J. T.A. Kerby, K.D. Hake. 1996. Cotton Production Manual. University of California Division of Agricultureand Natural Resources. Publication 3352.
• Hughs, S. E. G. Gary, C.B. Armijo, D.C. Tristao. 2011. Long-Term storage of polyethylene film wrapped cotton bales and effects on fiber and textile quality. The Journal of Cotton Science, 15:127–136.
• Özüdoğru, T. 2015. Pamuk Durum ve Tahmin: 2014/2015, TC. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Tarımsal Ekonomi ve Politika Geliştirme Enstitüsü Yayınları, Yayın No:249, Temmuz, Ankara.
• Soomro, N. 2014. Effect of dryıng methods on qualıty of cotton fibers before ginning. European Scientific Journal, 10(24):303-312.