Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde Zeytin Gen Kaynaklarının Araştırılması

Yıl 2017, Cilt: 54 Sayı: 4, 453 - 457, 27.12.2017

Hüseyin Karanfiloğlu Nurengin Mete , Öznur Çetin

https://doi.org/10.20289/zfdergi.386582

Cited By: 2

Öz

Çalışma  zeytinin ilk kültüre alındığı yerlerden birisi
olarak kabul edilen Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde yürütülmüştür. KKTC
genelinde Yerli olarak isimlendirilen zeytin tipi yetiştirilmekle birlikte
Girit zeytini başta olmak üzere bazı Türk zeytin çeşitleri de adada kısmen
yayılım göstermiş durumdadır. Bu çalışmada zeytin yetiştiriciliği binlerce yıla
dayanan bölgede doğal zeytin popülasyonları incelenmiştir. Bu kapsamda Girne,
Karşıyaka, Lapta bölgelerinde 2016 yılı Ekim ayında 47 farklı tipte bazı
pomolojik araştırmalar yapılmıştır. Çalışma neticesinde incelenen tiplerin yaş
numunedeki yağ oranları % 1,00 ile % 26,28 arasında değişim göstermiştir.
Bunların arasında yüksek oranda yağ içeriğine (>% 22) sahip 4 genotip
belirlenmiştir.  İncelenen genotiplerin
meyve ağırlıkları ise 0,65 g ile 3,86 g arasında değişim göstermiştir. Meyve
büyüklüğü 2,00 g’dan küçük olan 28 genotip, 2,00-4,00 g arası 19 genotip belirlenmiştir.
Çalışmadan elde edilen bu sonuçlar bölge genelinde zeytin için iyi bir genetik
varyasyon olduğunu göstermektedir. Gelecekte daha detaylı yapılacak çalışmalar
ile sofralık ve yağlık yeni zeytin çeşitlerinin geliştirilmesi mümkün
görülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Zeytin, seleksiyon, çeşit, ıslah

Research on Olive Gene Resources in Turkish Republic of Northern Cyprus

Öz

Study  was
conducted in in the Turkish Republic of Northern Cyprus where it is commonly
accepted that the first cultivation of olive realized. Among local people,
known as “Yerli” olive-type has grown widely; however mainly the Cretan olive
and some other Turkish olive varieties has a partial spread on the island. In
this study, natural olive populations were investigate based on thousands of
years of olive culture in the region. In this context, 47 different types of
pomological research were conducted in Girne, Karşıyaka, Lapta region in
October 2016; oil ratio in the fresh types of samples ranged between 26.28% to
1.00% as a result. Containing oil content of genotypes were found; 4 types with
above 22.00%. Investigation of the types of fruit weight ranged between 0.65 g
to 3.86 g. 28 types of fruit size is smaller than 2.00 g, 19 types are between
2.00-4.00 g have been identified. These results, obtained from the study,
suggest that genetic variation in the region good for olives in general. With further
studies to be done in the future, it is possible to develop of new table and
oil olives.

Anahtar Kelimeler

Olive, selection, variety, breeding

Kaynakça

• Amato, R. D., Proietti, P., Nasini, L., Del Buono, D., Tedeschini, E., Businelli D. 2014. “Increase in the selenium content of extra virgin olive oil: quantitative and qualitative implications”, Grasas Aceites 65 (2), April–June 2014, e025. ISSN-L: 0017–3495.
• Anonymous, 2000. “World Catalogue Of Olive Varieties”, International Olive Oil Council. p: 360 Spain.
• Augustinos, A. A., Mamuris Z., Stratikopoulus E.E., D'Amelio S., Zacharopoulou A., Mathiopoulos K.D. 2005. “Microsatellite Analysis of Olive Fly Populations Inthe Mediterranean Indicates a Westward Expansion of the Species”. Genetica, 125: 231–241.
• Baccouri, B., Zarrouk, W., Krichene, D., Nouairi, I., Youssef, N., B., Daoud, D. and Zarrouk, M. 2007. “Influence of Fruit Ripening and Crop Yield on Chemical Properties of Virgin Olive Oils from Seven Selected Oleasters (Olea europea L.)”, Journal of Agronomy, 6, 3, 388-396.
• Baccouri, B., Guerfel, M., Zarrouk, W., Taamalli, W., Daoud, D., Zarrouk, M. 2011. “Wild olive (Olea europaea L.) Selection for Quality oil Production”, Journal of Food Biochemistry 35, 161–176.
• Baldoni, L. and Belaj, A. 2009. Olive, In: Vollmann J, Rajean I (eds) Oil crops. Handbook of plant breeding, vol 4. Springer Science Business Media, New York, pp. 397–421. doi 10.1007/978-0-387-77594-4_13.
• Boskou, D. 1996. “Olive oil chemistry and technology. history and characteristics of the olive tree”, AOCS Press, Champaign, İllinois: 1 - 6.
• Breton, C., Tersac, M., A. Bervillé. 2006. “Genetic diversity and gene flow between the wild olive and the olive: several Plio-Pleistocene refuge zones in the Mediterranean basin suggested by SSR analysis”. Journal of Biogeography 33: 1916-1928.
• Caballero, JM., Del Rio, C., Eguren, J. 1990. “Further agronomical information about a world collection of olive cultivars”, Acta Hort 286, 45-48.
• Dag, A., Kerem, Z., Yogev, N., Zipori, I., Lavee, S., Ben-David, E. 2011. “Influence of time of harvest and maturity index on olive oil yield and quality”. Scientia Horticulturae, 127: 358–366.
• Fabbri, A., Bartolii, G., Lambardi, M., ve Kailis, S., 2004. Olive Propagation Manual. Landlinks Press.
• Fabbri, A., Lambardi, M., Ozden Tokatli, Y. 2009. “Breeding Plantation Tree Crops”, Tropical Species, p:423-468.
• Famiani, F., Farinelli, D., Rollo, S., Camposeo, S., Di Vaio, C., Inglese, P. 2014. “Evaluation of different mechanical fruit harvesting systems and oil quality in very large size olive trees”, Spanish Journal of Agricultural Research,12(4): 960-972. ISSN: 1695-971X. eISSN: 2171-9292.
• Garcia, J.M., Yousfi, K. 2005. “Non-destructive and objective methods for the evaluation of the maturation level of olive fruit”, Eur. Food Res. Technol. 221, 538-541.
• Lavee, S., 1998, Zeytinin Biyolojisi ve Fizyolojisi. Dünya Zeytin Ansiklopedisi Uluslararası Zeytinyağı Konseyi, İspanya, s 61 – 110.
• Leon, L., Velasco, L., De la Rosa, R. 2015. “Initial selection steps in olive breeding programs”, Euphytica 201:453–462 DOI 10.1007/s10681-014-1232-z.
• Nardi, F., Carapelli, A., Dallai, R., Roderick, G.K., Frati, F., 2005. “Population Structure and Colonization History of the Olive Fly, Bactrocera oleae (Diptera, Tephritidae)”, Moleculer Ecology, 14: 2729–2728.
• Nasinia, L., Gigliotti, G., Alessandra Balduccini, M., Federici, E., Cenci, G., Proietti, P. 2013. “Effect of solid olive-mill waste amendment on soil fertility and olive (Olea europaea L.) tree activity”, Agriculture, Ecosystems and Environment 164 292– 297.
• Rugini, E., De Pace, C., Gutierrez-Pesce, P., Muleo, R. 2011. “Olea. In: Wild Crop Relatives: Genomic and Breeding Resources”, Temperate Fruits (Kole C, ed.). Springer-Verlag, Berlin, Heidelberg. pp. 79-117.
• Sakar, E.Ç. 2009. “Adıyaman, Mardin, Şanlıurfa ve Şırnak İlleri Zeytinlerinin (Olea Europaea L.) Seleksiyon Yolu ile Islahı ve Seçilen Tiplerin Moleküler Markörler Aracılığıyla Genetik Tanımlaması”, Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi.
• Salvador, M.D., Aranda, F., Fregapane, G. 2001. Influence of fruit ripening on Cornicabra virgin olive oil quality, A study of four successive crop seasons, Food Chemistry, 73: 45-53.
• Sedgley, M., Wirthensohn, M. 2000. “The Australian olive improvement program”, Olivæ 83: 27-30.
• Sedgley, M. 2004. “ Wild Olive Selection for Quality Oil Production”, RIRDC Publication No. 318 04/101, Barton, Australia.
• Shulman, Y., Lavee, S. 1979. “Fruit development and maturation of olives as affected by treatment with auxins”, Riv, Ortofloroftutti, It., 63, s.31-41.
• Tanjour, Z. 2014. “An evaluation of physicochemical parameters of some wild olive oil varieties in Syrian Coastal Territory”, Journal of Pharmacognosy and Phytochemistry, 2 (5): 146-153.
• Topuz, H. 2006. “Hasat zamanının bactrocera oleae (gmelin) (dip.: tephritidae) zararına, zeytinyağı verim ve kalitesine etkisi”. Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. Bitki Koruma Anabilim Dalı. Yüksek lisans tezi.
• Tozlu, İlhami 2007., Kuzey Kıbrıs’ta Zeytin (Olea europaea L.) ve Yetiştiriciliği. Alatarım, 6 (1): 32-38.
• Zohary, D., Spiegel-Roy, P. 1975. “Beginning of fruit growing in the old World”, Science, 187: 319-327.
• Zohary, D. 1994. “The wild genetic resources of the cultivated olive” Acta Horticulture Olive Growing II: 356;62-65.