Farklı zemin tiplerinin Akkeçilerde süt verimi ve bileşenleri ile somatik hücre sayısı üzerine etkisi

Yıl 2023, Cilt: 60 Sayı: 3 - Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi Cilt: 60 Sayı: 3, 489 - 500, 13.10.2023

Jaımaz Zakı Abdulazez Alshawı , Ayşe Övgü Şen , Rabia Albayrak Delialioğlu , Erkan Pehlivan , Prof.dr. Birol Dağ

https://doi.org/10.20289/zfdergi.1317850

Öz

Amaç: Bu araştırmada, Akkeçilerde farklı zemin tiplerinin (ızgara, kauçuk ve beton) laktasyon süt verimi ve bileşenleri ile somatik hücre sayısı üzerine etkisinin incelenmesi amaçlanmıştır.
Materyal ve Metot: Araştırmanın materyalini 2-4 yaşlı, 11 baş dişi Akkeçi oluşturmuştur. Keçilerden kontrol sağımıyla elde edilen verilerden Trapez II yöntemiyle laktasyon süt verimi ve süresi hesaplanmıştır. Laktasyon dönemi boyunca alınan süt örneklerinde, sütte yağ (%), protein (%), laktoz (%), yağsız kuru madde (%), elektriksel iletkenlik (µS/cm), donma noktası (°C), yoğunluk (kg/m3) ve pH içerikleri ile somatik hücre sayısı (SHS) araştırılmıştır. Araştırmada zemin tipi, sağım zamanı ve laktasyon dönemleri arasındaki farklılıklar, faktöriyel düzende tekrarlanan ölçümlü varyans analizi tekniği ile değerlendirilmiştir.
Araştırma Bulguları: Süt bileşenleri bakımından, pH hariç, üzerinde durulan tüm özelliklerde laktasyon dönemleri arasındaki farklılıklar istatistik olarak önemli bulunmuştur (p<0.05). Sütteki yağ (%) ve yağsız kuru madde oranı (%) bakımından yapılan varyans analizinde sağım zamanı x laktasyon dönemi interaksiyonu istatistik olarak önemli (p<0.05), pH değeri bakımından da zemin tiplerinin ortalamaları arasındaki farkların istatistik olarak önemli (p<0.05) olduğu bulunmuştur.
Sonuç: Araştırmada uygulanan farklı zemin tiplerinin Akkeçilerde süt verimi ve bileşenleri ile somatik hücre sayısı üzerine istatistik olarak önemli bir etkisi bulunmamıştır (p>0.05).
Sonuç: Araştırmada uygulanan farklı zemin tiplerinin Akkeçilerde süt verimi ve bileşenleri ile somatik hücre sayısı üzerine istatistik olarak önemli bir etkisi bulunmamıştır (p>0.05).

Anahtar Kelimeler

Akkeçi, zemin tipi, süt bileşenleri

Effects of different floor types on milk yield and its components and somatic cell count in Akkeci goats

Öz

Objective: This study aimed to investigate the effects of different floor types (grid, rubber, and concrete) on lactation milk yield and its components and somatic cell count in Akkeçi goats.
Material and Methods: The material of the study consisted of 11 female Akkeçi goats aged 2-4 years. Lactation milk yield and lenght were calculated by Trapeze II method from the data obtained by test day milk. Fat (%), protein (%), lactose (%), electrical conductivity (µS/cm), freezing point (°C), density (kg/m3), pH and somatic cell count (SCC) were investigated in milk samples in the experiment during the lactation period. In the study, the differences between floor type (grid, rubber,and concrete), milking time (morning-evening), and lactation periods (April-September) were evaluated by factorial repeated measures analysis of variance technique.
Results: In terms of milk components, differences between lactation periods were statistically significant (p<0.05) in all traits except pH. In the analysis of variance in terms of fat (%) and non-fat dry matter ratio (%) in milk, the milking time x lactation period interaction was found to be statistically significant (p<0.05), and the differences between the averages of the soil types in terms of pH value were found to be statistically significant (p<0.05).
Conclusion: It was observed that the different floor types applied in the experiment had no statistically significant effect on milk yield and its components and SCC in Akkeçi goats (p>0.05).

Anahtar Kelimeler

Akkeçi Goat, floor material, milk components

Kaynakça

• Aktaş, Z., A. Kaygısız & S. Baş, 2012. Kahramanmaraş yetiştirici şartlarında Türk Saanen keçilerinin süt verim özellikleri, bazı meme ölçüleri ve SHS arasındaki ilişkiler. KSÜ Doğa Bilimleri Dergisi, 15 (4): 7-17.
• Akter, S., M.A.A. Galib, S.K. Nath, K., Afrin & M.S. Sarker, 2015. Chemical and microbial qualities of morning and evening milk collected from selected dairy farms in Chittagong City of Bangladesh. Bangladesh Journal of Animal Science, 44 (3): 171-175.
• Anonymous, 2023. https: //davetang.org/muse/2018/05/15/making-a-heatmap-in-r-with-the-pheatmap-package/
• Arsoy, D., 2020. Herd management and welfare assessment of dairy goat farms in Northern Cyprus by using breeding, health, reproduction, and biosecurity indicators. Tropical Animal Health and Production, 52 (1): 71-78.
• Aslan, H. & S.U. Seyfi, 2015. Alternative barn design applicable in different environmental condition for goat breeding. Journal of International Environmental Application and Science, 10 (4): 421-428.
• Cedden, F., A. Kor & S. Keskin, 2002. Laktasyonun geç döneminde keçi sütünde somatik hücre sayımı; yaş, süt verimi ve bazı meme özellikleri ile olan ilişkileri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi, 12 (2): 63-67.
• Celozzi, S., S. Mattiello, M. Battini, M. Zucali, L. Pirovano, C. Albano, M. Brasca & L. Bava, 2021. Effect of a reduced amount of straw bedding on goats’ comfort and hygienic characteristics of milk and straw, Italian Journal of Animal Science, 20: 1, 995-1001, Doi: 10.1080/1828051X.2021.1920483
• Clark, S. & M.B.M. Garcí, 2017. A 100-year review: Advances in goat milk research. Journal of Dairy Science, 100 (12): 10026-10044.
• Díaz, J.R., G. Romero, R. Muelas, M. Alejandro & C. Peris, 2012. Effect of intramammary infection on milk electrical conductivity in Murciano-Granadina goats. Journal of Dairy Science, 95 (2): 718-726.
• Erduran, H. & B. Dag, 2021. Determination of factors affecting milk yield, composition and udder morphometry of Hair and cross-bred dairy goats in a semi-intensive system. Journal of Dairy Research, 88 (3): 265-269.
• Erduran, H., 2023. Effect of parturition time and photoperiod on milk production, quality, and somatic cell count traits of pure and crossbred goats in a different production system. Tropical Animal Health and Production, 55 (3): 145.
• FAO, 2023. https: //www.fao.org/faostat/en/#data/QCL. Erişim Tarihi: Nisan, 2023
• Guo, M.R., P.H. Dixon, Y.W. Park, J.A. Gilmore & P.S. Kindstedt, 2001. Seasonal changes in the chemical composition of commingled goat milk. Journal of Dairy Science, 84, E79-E83.
• Haenlein, G.F.W., 2004. Goat milk in human nutrition. Small Ruminant Research, 51 (2): 155-163.
• Izzadeen, S.I., N.A. Mustafa & M.A. Mustafa, 2021. Evaluation Of Morning And Evening Milk Traits in Some Dairy Animals in Erbil City. Tikrit Journal for Agricultural Sciences, 21 (3): 75-81.
• Kaskous, S., S. Farschtschi & M.W. Pfaffl, 2023. Physiological aspects of milk somatic cell count in small ruminants-a review. Dairy, 4 (1): 26-42.
• Kastelic, M. & D. Kompan, 2006. Goat milk composition at morning and evening milking. Acta Agraria Kaposváriensis, 10 (2): 177-181.
• Kaya, S.Ö., 2005. Akkeçilerde somatik hücre sayılarının saptanması, bazı verim ve meme özellikleri ile ilişkileri. Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü (Yüksek Lisans Tezi). Ankara.
• Koçyiğit, R. & N. Tüzemen, 2014. Farklı Zemin Tiplerinin Esmer Sığırlarda Süt Verimi ve Süt Kompozisyonu ile Somatik Hücre Sayısı Üzerine Etkileri. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 45 (2): 107-115.
• Konar, A., 1982. İnek, koyun ve keçi sütlerinin, donma noktası depresyonu “süte su katılarak yapılan hilenin saptanması”. Gıda, 7 (2): 55-62.
• Koyuncu, E., A. Pala, T. Savaş, A. Konyalı, C. Ataşoğlu, G. Daş, İ.E. Ersoy, F. Uğur, İ.Y. Yurtman & H.H. Yurt, 2006. Çanakkale Koyun ve Keçi Yetiştiricileri Birliği üyesi keçicilik işletmelerinde teknik sorunların belirlenmesi üzerine bir araştırma. Hayvansal Üretim 47: 21-27.
• Koyuncu, M. & Ş. Öziş Altınçekiç. 2010. “Keçilerde Refah”. Ulusal Keçicilik Kongresi 24-26 Haziran 2010. Çanakkale.
• Maciel, G.M., 2016. Impact of some farm-related practices and first processing steps on milk quality for cheese production, PhD thesis, Department of Food Science, Aarhus University, Denmark.
• Morgan, F., T. Massouras, M. Barbosa, L. Roseiro, F. Ravasco, I. Kandarakis, V. Bonnin, M. Fistakoris, E. Anifantakis, G. Jaubert & K. Raynal-Ljutovac, 2003. Characteristics of goat milk collected from small and medium enterprises in Greece, Portugal and France. Small Ruminant Research, 47 (1): 39-49.
• Msalya, G.M., F.E. Urassa & G.C. Kifaro, 2021. Quality of milk from Norwegian dairy goats bred and raised in Mgeta division, Morogoro region, Tanzania. Tanzania Journal of Agricultural Sciences, 20 (1): 54-62.
• Noutfia, Y., S. Zantar, M. Ibnelbachyr, S. Abdelouahab & I. Ounas, 2014. Effect of stage of lactation on the physical and chemical composition of Drâa goat milk. African Journal of Food, Agriculture, Nutrition and Development, 14 (4): 1981-1991.
• Öztürk, S. & C. Tölü, 2016. Keçi ve koyunlarda tahta, kauçuk ve ızgara zemin tercihi. Hayvansal Üretim, 57 (2): 28-34.
• Park, Y.W. & F.W. Haenlein, 2006. Handbook of Milk of Non-Bovine Mammals. (Edt). Blackwell Publishing Professional, Iowa, USA.
• Park, Y.W., 2010. Goat Milk: Composition and characteristics. In Encyclopedia of Animal Science, Second Edition. Taylor and Francis: New York, 2010; 537-540.
• Park, Y.W., 1994. Hypo allergenic and theurapeutic significance of goat milk. Small Ruminant Research 14 (2): 151-159.
• Park, Y.W., M. Juárez, M. Ramos & G.F.W. Haenlein, 2007. Physico-chemical characteristics of goat and sheep milk. Small Ruminant Research, 68 (1-2): 88-113.
• Pehlivan, E. & G. Dellal, 2012. Türkiye’de Keçi Sütü Üretimi. Tarım Gündem Dergisi, Kasım-Aralık 2012, 2 (11): 1-5. Scano, P. & P. Caboni, 2022. Seasonal Variations of Milk Composition of Sarda and Saanen Dairy Goats. Dairy. 3 (3): 528-540.
• Singh, A.K., T. Kumari, M.S. Rajput, A. Baishya, N. Bhatt & S. Roy, 2020. A review: effect of bedding material on production, reproduction and health and behavior of dairy animals. International Journal of Livestock Research, 10 (7): 11-20.
• Šlyžienė, B., L. Anskienė, E. Šlyžius & V. Juozaitienė, 2020. Relationship of milking traits and somatic cell count with electrical conductivity of goat milk during different milking phases. Mljekarstvo, 70 (4): 292-299.
• Sutherland, M.A., G.L. Lowe, T.J. Watson, C.M. Ross, D. Rapp & G.A. Zobel, 2017. Dairy goats prefer to use different flooring types to perform different behaviours. Applied Animal Behaviour Science, 197, 24-31.
• Tangorra, F.M., M. Zaninelli, A. Costa, A. Agazzi & G. Savoini, 2010. Milk electrical conductivity and mastitis status in dairy goats: Results from a pilot study. Small ruminant research, 90 (1-3): 109-113.
• Todaro, M., M.L. Scatassa & P. Giaccone, 2005. Multivariate factor analysis of Girgentana goat milk composition. Italy Journal of Animal Science 4 (4): 403-410.
• Tsioulpas, A., M.J. Lewis & A.S. Grandison, 2007. A study of the pH of individual milk samples. International Journal of Dairy Technology, 60 (2): 96-97.
• Ullah, S., M.S. Azhar, Z. Javed, N. Ahmad, M.N. Asghar & M.M. Anwar, 2022. Effect of different types of floors on beetal goats’ preference, lying, standing, and elimination behavior. Jammu Kashmir Journal of Agriculture, 2 (2): 17-22.
• Ünal, R.N. & H.T. Besler, 2008. Beslenmede sütün önemi. Sağlık Bakanlığı Yayın, 727.
• Vacca, G.M., V. Carcangiu, P.P. Bini & P. Buffa, 1999. Variations in the quality of Sarda goats milk in the first three lactations [animal breeding]. In Proceeding of the ASPA Congress-Recent Progress in Animal Production Science (Italy).
• Yaylak, E., A. Alçiçek, Y. Konca & H. Uysal, 2007. İzmir ilçelerinde mandıralarca kış aylarında toplanan sütlerde bazı besin madde ve fiziksel özelliklere ait değişimlerin saptanması. Hayvansal Üretim, 48 (1): 26-32.
• Zeng, S.S. & E.N. Escobar, 1995. Effect of parity and milk production on somatic cell count, standard plate count and composition of goat milk. Small Ruminant Research, 17 (3): 269-274.
• Zeng, S.S. & E.N. Escobar, 1996. Effect of breed and milking method on somatic cell count, standard plate count and composition of goat milk. Small Ruminant Research, 19 (2): 169-175.