Okul Öncesi Montessori Eğitimi Yaklaşımında Sanat Eğitimi ve Yaratıcılık

Yıl 2018, Sayı: 34, 48 - 59, 01.08.2018

Şebnem Noyat Çağatay İnam Karahan , Ali Osman Alakuş

https://doi.org/10.14582/DUZGEF.1902

Öz

Bu araştırmada, okul öncesi eğitim programında yer alan görsel sanatlar eğitimi ders konularının, Montesori Eğitimi Yaklaşımı programı uygulanarak, yaratıcılık gelişimlerine etkisinin nasıl olduğu belirlenmeye çalışılmıştır. 48-66 ay grubundaki 20 öğrenciye Montessori Eğitimi Yaklaşım programı, aynı yaş grubundaki 60 öğrenciye Milli Eğitim Bakanlığı Öğretmen Merkezli Yaklaşım uygulanmış ve iki yaklaşım karşılaştırılmıştır. Görsel sanatlar eğitimi dersi, Milli Eğitim Bakanlığı okul öncesi programı Öğretmen Merkezli Yaklaşım ve Montessori eğitimi yaklaşımı ayrı araştırma gruplarında eşit üniteler halinde uygulanarak işlenmiştir. Bu araştırma ile görsellerle yapılan anlatım sunumlarının öğrencilerin yaratıcılıklarına etkileri, sanat çalışmalarının özgünlük ve yenilik açısından yansımaları, özgür bırakılan çocukların derse karşı tutumları, öğrenci başarısına etkileri belirlenmeye çalışılmıştır. Araştırmanın sonuçları, Montessori Eğitimi Yaklaşımı uygulanan sınıftaki öğrencilerde yardımlaşmanın önemli ölçüde arttığı, çocuklara yönelik yönerge olmadan derslere kendi istekleri doğrultusunda katıldıkları, yaratıcılıklarının olumlu yönde geliştiği ve malzemelerin yerlerini öğrenerek ihtiyaç duyduklarında aldıkları görülmüştür. Milli Eğitim Bakanlığı Programı Öğretmen Merkezli Yaklaşım ile işlenen görsel sanatlar eğitimi derslerinde, öğretmenlerin görsel materyalleri, örnek modelleri, anlatım ve soru-cevap yöntemlerini kullanmaları öğrencileri yönlendirerek özgün ve yeni fikirleri sınırlardığı sonucuna ulaşılmıştır. Öğrencilerin yaratıcılıklarının sınırlanmasında malzeme dolaplarının ulaşamayacakları yükseklikte kapalı dolaplarda bulunmasının da etkisi olduğu gözlemlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Maria Montessori, sanat eğitimi, , özgünlük

Art Education and Creativity in Preschool Montessorian Educational Approach

Öz

In this research, the effect of Montessori education approach on the creativity of pre - school children in visual arts lesson was investigated and the creativity developments in students were observed. 20 students between 48-66 months were applied the Montessori Education Approach and 60 students were applied the Ministry of National Education Teacher-centereted Approach program and these two were compared to each other. Equal units are applied in both programs. This research has tried to determine the effects of visual presentations on student's creativity, reflections of artworks in terms of originality and innovations, attitudes of liberated children to lesson and their effects on achievement. The results of the research show that in the classrooms where the Montessori Education Approach is applied, the cooperation is significantly increased, the students are participated to the lectures without any instruction, the creativity is developed in the positive direction and it was seen that the students learned the places of the materials and took it when they needed it. In the visual arts education courses implementated by the Ministry of Education Program Teacher Centered Approach, teachers use visual materials, sample models, narration and question-answer methods to guide the students and reach the result which limits original and new ideas. It has been observed that the limitation of the creativity of the students is the effect of the presence of the material cupboards in closed cupboards at the height that they can not reach.

Anahtar Kelimeler

Maria Montessori, art education, originality

Kaynakça

• Aslan, N. & Aslan Cansever, B. (2009). Eğitimde yaratıcılığın kullanılmasına ilişkin Öğretmen Tutumları. Tübav Bilim Dergisi, 2 (3), 333-340 Alınan yer http://dergipark.ulakbim.gov.tr/tubav/article/view/1013000073
• Başal, H. A. (2003). Okul öncesi eğitiminde uygulamalı çevre eğitimi. M. Sevinç (Ed.), İstanbul: Morpa Kültür yayınları
• Durakoğlu, A. (2011). Maria Montessori’ye göre okul öncesi çocukluk. Pegem net, 16, 133-145 Alınan yer https://pegem.net/dosyalar/dokuman/138103-20131213102751-10.pdf
• Eratay, E. (2011). Okul öncesi çocuklarda davranış problemleri. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi. Alınan yer http://dergipark.ulakbim.gov.tr/tubav/article/view/1013000073
• Erben, S. (2005). Montessori materyallerinin zihin engelli ve işitme engelli çocukların alıcı dil gelişiminden görsel algı düzeylerine etkisi.( Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Selçuk Üniversitesi, Konya.
• Görener, Ö. (2006). Beş-altı yaş grubu çocuklarda yapılandırılmış görsel sanat eğitiminin görsel algılamaya etkisinin incelenmesi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Hacettepe Üniversitesi , Ankara.
• İşmen, A.E. (2001). Duygusal zeka ve aile işlevleri arasındaki ilişki. Akademik araştırmalar indeksi, Alınan yer http www://.acarindex.com/dosyalar/makale/acarindex-1423872464.pdf
• Kayılı,G. (2010). Montessori yönteminin beş – altı yaş çocuklarının dikkat toplama becerilerine etkisinin incelenmesi. https://www.researchgate.net/publication/267094322_Montessori_Yonteminin_Bes_Alti_Yas_Cocukl arinin_Dikkat_Toplama_Becerilerine_Etkisinin_Incelenmesi (371) 16-21. Alınan yer
• Küçükahmet, L. (2005). Öğretimde planlama ve değerlendirme. (17. Baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Lillard,P.P.(2014).İlk ve ortaokulda montessori eğitimi. Doğumdan erişkinliğe uzanan kapsayıcı bir eğitim yaklaşımı. (1. Baskı). O. Gündüz (Çeviri Ed.), İstanbul: Kaknüs Yayınları.
• Montessorı, M. (1950). La scoperta del bambino. Roma: Garzanti.
• Montessorı, M. (1953). La mente del bambino. Roma: Officine Grafiche Aldo Garzanti.
• Oğuzkan, Ş. (1987). Yaratıcı Çocuk Etkinlikleri. Ankara: Bilim Yayınları.
• Oktay, A. (1987). Okul öncesi eğitimde çağdaş bir yaklaşım: montessori yöntemi. Ya-Pa 5. Okul Öncesi Eğitimi ve Yaygınlaştırılması Semineri.,Antalya: Ya-Pa Yayınları
• O’neıl, D.E. (1997). Classical Montessori: A Study of the Classical Rhetorical Canons in Early Montessori Writing Instruction. (MS Thesis). Old Dominion Universty, Virginia.
• Öngören, S. (2008) .Okulöncesi eğitim kurumlarına devam eden 4–5 yaş çocuklarına geometrik şekil kavramı kazandırmada montessori eğitim yönteminin etkinliği. (Yüksek lisans tezi). Selçuk Üniversitesi, Konya.
• Poyraz, H. ve Dere, H. (2001). Okul öncesi eğitimin ilke ve yöntemleri. Ankara: Anı Yayınları
• Rouguette, M.L. (1992).Yaratıcılık. (14). Işın Gürbüz (Çeviri Ed.), İstanbul: İletişim Yayınları.
• San, İ. (1985). Sanat ve eğitimi, Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayınları.
• Temel, Z. F., Kaynak, B., Paslı, H., Demir, H.& Çemrek, B. (2016). Montessori eğitim kurumlarındaki çocukların görsel algı ve çizim becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi.Alınana yer https://www.researchgate.net/publication/324875143_Okul_oncesi_ogretmenlerinin_farkli_egitim_ya klasimlarini_bilme_durumlarinin_incelenmesi
• Yıldırım,S.,Akman,B.& Alabay, E. (2012). Okul öncesi dönem çocuklarına sunulan montesorri ve mandala eğitiminin görsel algılama davranışlarına etkisinin incelenmesi. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi ,32, Alınan yer http://dergipark.gov.tr/download/article-file/231628
• Wilbrandt Çakıroğlu, E. (2012). Okulöncesi eğitimde montessori yaklaşımı. (2. Baskı). Ankara: Kök Yayıncılık.
• Wilbrandt Çakıroğlu, E. (2015). Maria Montessori yöntemiyle çocuk eğitimi sanatı. (4. Baskı). İstanbul: Sistem Yayıncılık.