Döner Tamburlu Makina ile Hasat Edilen Fiğ + Tritikale Karışımı Haylaj Üretiminde Enerji Bilançosu

Yıl 2021, Sayı: 372, 83 - 91, 01.08.2021

Mehmet Emin Bilgili , Yasemin Vurarak , Ahmet İnce

https://doi.org/10.33724/zm.862669

Öz

Bu çalışma, Adana ili koşullarında 2015-2017 yıllarındaki üretim döneminde 3 yıl süreyle yürütülmüştür. Yem bitkilerinden ekonomik ve kaliteli haylaj elde etmek amacıyla yapılmıştır. Döner tamburlu makina ile hasad edilen fiğ+tritikale karışımının biçilerek; kurumasının hızlandırılması sonucu uygulanan sistemler ile girdilerin ekonomik ve sürdürülebilirliği bakımından enerji kullanımı ile karşılaştırılmıştır. Enerji bilançosundaki amaç, tarımsal üretim uygulamalarında kullanılan toplam girdilerin enerji değerleri ile elde edilen ürünlerin enerji değerlerinin hesaplanması sonucu enerjinin ne kadar verimli kullanılıp kullanılmadığının belirlenmesidir. Bu bağlamda, ekonomik üretim ve çevrenin sürdürülebilirliği için tarımsal üretimde verimli enerji kullanımı önemlidir. Bu amaçla, üretimde kullanılan makinaların ve aletlerin ekonomik ömürleri, iş başarıları, yakıt ile yağ tüketimleri, makina ağırlıkları, gübre, tohum miktarları gibi temel veriler önceki çalışmalardan, değişik kaynak ve kataloglardan sağlanmıştır. Değerlendirmeler sonucunda haylajlık fiğ+tritikale yetiştiriciliğinde enerji çıktı/girdi oranı 5.72, özgül enerji 1.59 MJkg-1, net enerji değeri 80 804.63 MJha-1 olarak hesaplanmıştır. Haylajlık fiğ+tritikale yetiştiriciliğinde toplam enerji girdileri içerisinde kullanım oranı en çok olanın %35.39 ile ambalaj malzemeleri olduğu hesaplanmıştır. Bunu sırasıyla %26.36 ile tohum, %20.94 ile gübre enerjisi, %13.78 ile yakıt-yağ ve %3.16 ile makina işgücü enerjisi ve diğerleri takip etmiştir.
Sürdürülebilir çevre ve enerji açısından konu çalışanları, politika üreticileri ve karar vericiler için veri seti olarak kullanılabilir.

Anahtar Kelimeler

Haylaj, fiğ+tritikale üretimi, enerji bilançosu, Adana

Destekleyen Kurum

TARIMSAL ARAŞTIRMALAR GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (TAGEM)

Proje Numarası

TAGEM/TSKAD/ 14/A13/P08/06

Teşekkür

Bu çalışma, TAGEM/TSKAD/ 14/A13/P08/06 nolu projeden üretilmiştir. TAGEM’e Teşekkür Ederiz.

Determinatıon of Energy Using Efficiency in Haylag Production From Vetch+Triticale Mixture With the Rotary Drum Machine

Öz

This study was conducted in Adana province conditions for 3 years between the years 2015-2017 of production season. It was made in order to obtain economical and high quality haylage from forage plants. The mixture of vetch + triticale harvested by a rotating drum machine is cut; the systems applied as a result of the acceleration of drying are compared with the energy use in terms of economy and sustainability of inputs. Purpose in energy balance, the result of energy values calculation in the obtained products with the energy values of the total inputs used in agricultural production applications is important whether the energy is used effectively or not. In this context, efficient energy use in agricultural production is important for economic production and sustainability of the environment. For this purpose, the basic features of the machines and tools used in production such as their economic life, business success, fuel and oil consumption, machine weights, fertilizer, seed amounts were obtained from previous studies, different sources and catalogs. As a result of the evaluations, energy output/input rate 5.72, the specific energy value and net energy production in grown haylage vetch+triticale was calculated as, 1.59 MJkg-1, 80 804.63 MJha-1 respectively. In grown haylage vetch+triticale, the highest energy terms usage proportion in total energy was found 35.39% with packaging energy. Seed, fertilizer energy, fuel-oil energy and machinery energy were followed 26.36%, 20.94%, 13.78% and 3.16% etc. respectively. This study can be used as a source of information for subject workers, policy makers and decision makers in terms of sustainable environment and energy.

Anahtar Kelimeler

Haylage, vetch+triticale production, energy balance, Adana

Proje Numarası

TAGEM/TSKAD/ 14/A13/P08/06

Kaynakça

• Ak, İ. (2013). Türkiye de Kaba Yem Sorunu ve Çözüm Önerileri. VII. Ulusal Hayvan Besleme Kongresi (Uluslar Arası Katılımlı) Sözlü Bildiriler, 1-12 s. 26-27 Eylül 2013. Ankara.
• Akman, N., Aksoy, F., Şahin, O., Kaya., Y., ve Erdoğdu, G. (2007). Cumhuriyetimizin 100. Yılında Türkiye’nin Hayvansal Üretimi. Türkiye Damızlık Sığır Yetiştiriciliği Birliği Yayınları, cilt: 4. 6-7s.
• Akpınar, M.G., Ozkan, B., Sayin, C., Fert, C. (2009). An Input-Output Energy Analysis on Main and Double Cropping Sesame Production. Journal of Food, Agriculture & Environment 7 (3-4): 464- 467.
• Anonim, (2017a). Adana ili tarımsal yatırım rehberi. https://www.tarimorman.gov.tr /SGB/TARYAT/Belgeler/ il_yatirim_rehberleri /adana.pdf, erişim tarihi 02.02.2020
• Anonim, (2017b). Türkiye İstatistik Kurumu Yem Bitkileri Ekiliş Alanları Verileri. https://biruni.tuik.gov.tr/bitkiselapp/bitkisel.zul, erişim tarihi, 04.01.2020
• Anonim, (2019). Hayvan Sayıları. https://www.tarimorman.gov.tr/sgb/Belgeler/SagMenu Veriler/HAYGEM.pdf, erişim tarihi, 05.01.2020
• Arıkan, M. (2011). Adana İlinde Kolza Üretiminde Enerji Kullanımı. Çukurova Üniversitesi. Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarım Makinaları Anabilim Dalı. Yüksek Lisans Tezi. 65s.
• Baran, M.F., and Gökdoğan, O. (2014). Energy Input-Output Analysis of Barley Production in Thrace Region of Turkey. American- Eurasian J. Agric. & Environ. Sciences, 14 (11): 1255-1261.
• Barut, Z.B., Ertekin, C., and Karaağaç, H.A. (2011). Tillage Effects on Energy Use for Corn Silage in Mediterranean Coastal of Turkey. Energy. 36 (9): 5466-5475.
• Bilgili, M.E. (2012). Limon Üretiminde Enerji Kullanım Etkinliğinin Belirlenmesi; Adana İli Örneği. Tarım Makinaları Bilimi Dergisi. 8 (2): 199-203.
• Bilgili, M.E., Vurarak, Y. ve İnce. A. (2019). Adana koşullarında ezme üniteli makina ile fiğ+tritikale karışımından haylaj üretiminde enerji kullanım etkinliğinin belirlenmesi. Çukurova II. Uluslararası Multidisipliner Çalışmalar Kongresi 26-28 Nisan 2019 ADANA.
• Civaner, A.G. (2015). Batı Akdeniz Bölgesinde Yetiştirilen Bazı Yem Hammaddelerinin Besin Madde İçeriklerinin Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırma. Akdeniz Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. Doktora Tezi Zootekni Anabilim Dalı. 71s. Antalya.
• Demircan, V., Ekinci, K., Keener, H., Akbolat, D., and Ekinci, C. (2006). Energy and Economic Analysis of Sweet Cherry Production in Turkey: A Case Study from Isparta Province. Energy Conversion and Management. 47 (13-14), 1761-1769.
• Eren, Ö. (2011). Çukurova Bölgesinde Tatlı Sorgum üretiminde Yaşam Döngüsü Enerji ve Çevresel Etki Analizi. Çukurova Üniversitesi. Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarım Makinaları Anabilim Dalı. Doktora Tezi. 197s. Adana.
• Ghorbani, R., Mondani, F., Amirmoradi, S., Feizi, H., Khorramdel, S., Teimouri, M., Sanjani, S., Anvarkhah, S., Aghel, H. (2011). A Case Study of Energy Use and Economical Analysis of irrigated and Dryland Wheat Production Systems. Applied Energy, 88 (1): 283-288.
• Gözübüyük, Z., Çelik, A., Öztürk, İ., Demir, O., Adıgüzel, M.C. (2012). Buğday Üretiminde Farklı Toprak İşleme- Ekim Sistemlerinin Enerji Kullanım Etkinliği Yönünden Karşılaştırılması. Tarım Makinaları Bilimi Dergisi. Cilt 8 (1). 25-34.
• Hetz, E.J. (1998). Energy Utilization in Fruit Production in Chile. Agricultural Mechanization in Asia, Africa, and Latin America (AMA), 29 (2):17–20.
• Kılıç, A. (2010). Silo Yemi (öğretim-öğrenim ve uygulama örnekleri) El Kitabı. Hasad Yayıncılık, İstanbul, s: 263.
• Kökten, K., Cacan, E., Gökdoğan, O., Baran, M.F. (2017). Determination of Energy Balance of Common Vetch (Vicia Sativa L.), Hungarian Vetch (Vicia Pannonica C.) and Narbonne Vetch (Vicia Narbonensis L.) Production in Turkey. Legume Research-An International Journal. 40 (3): 491-496.
• Kutlu, H.R., Çelik, L. (2010). Yemler Bilgisi ve Yem Teknolojisi. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi. Genel Yayın No: 266, Kitap Yayın No: A-86. Adana.
• MGM, (2017). Adana İli İklim Verileri. https://www.mgm.gov.tr/ erişim tarihi, 03.01.2020
• Öztürk, H.H. (2011). Bitkisel Üretimde Enerji Yönetimi. Hasad Yayıncılık. Kod no: 296: 167-196. İstanbul.
• Pishgar-Komleh, S.H., Sefeedpari, P., Rafiee, S. (2011). Energy and Economic Analysis of Rice Production Under Different Farm Levels in Gulian Province of Iran. Energy 36(10): 5824-5831.
• Sabah, M. (2010). Söke Ovasında İkinci Ürün Yağlık Ayçiçeği Üretiminde Enerji Kullanımı. Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarım Makinaları Anabilim Dalı. Yüksek Lisans Tezi. 100s. Adana.
• Singh, J.M. (2002). On Farm Energy Use Pattern in Different Cropping Systems in Haryana, India. International Institute of Management University of Flensburg, Sustainable Energy Systems and Management. Master of Science Thesis. Germany.
• Vural, H., and Efecan, I. (2012). An Analysis of Energy Use and input Costs for Maize Production in Turkey. Journal of Food, Agriculture & Environment10 (2 part 2): 613-616.
• Yaldız, O., Öztürk, H.H., Zeren, Y., Başçetinçelik, A. (1990). Türkiye Tarla Bitkileri Üretiminde Enerji Kullanımı. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi. 3 (1-2), 51-62. Antalya.
• Yılmaz, İ., Özalp, A., Aydoğmuş, F. (2010). Antalya İli Bodur Elma Üretiminde Enerji Kullanım Etkinliğinin Belirlenmesi: Elmalı İlçesi Örneği. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 23(2): 93-97.
• Yücel, C., Avcı, M. (2009). Effect of Different Ratios of Common Vetch–Triticale Mixtures on Forage Yields and Quality in Cukurova Plain in Turkey. Bulgarian Journal of Agricultural Science, Agricultural Academy.15