Examination of the Fiber Quality Properties that the Cotton Grown in Turkey

Yıl 2021, Sayı: 373, 29 - 34, 30.11.2021

Hikmet Hacıosmanoğlu Sema Başbağ , Remzi Ekinci

https://doi.org/10.33724/zm.897774

Öz

This study is carried out for the purpose of examining on the fiber quality of seed cotton samples that received from different places and locations in Turkey. The datas obtained are evaluated on the randomized complete plot design. In 2018, Flash, Gloria and SG 125 varieties were used as material taken from different locations. As a result of the study Gloria has better quality among the other genotypes. Location, genotype and genotype × location interaction, ginning percentage, 100 seed weight, fiber fineness, fiber length, fiber strength and yellowness are important in the Aegean and Çukurova Regions. The longest fibers are from Gloria cultivar in Adana-Doğankent and Adana-Ceyhan locations, while the shortest fibers are from SG 125 cultivar in Aydın-Koçarlı location; the finest fibers were obtained from SG 125 variety in İzmir-Torbalı location.

Anahtar Kelimeler

Cotton, ginning percentage, 100 seed weight, fiber quality

Türkiye’de Bazı Üretim Alanlarından Toplanan Kütlü Pamukların Lif Kalite Özelliklerinin İncelenmesi

Öz

Bu çalışma, Ege ve Çukurova Bölgeleri farklı lokasyonla¬rından toplanan kütlü pamuk örneklerinin lif kalite özellikleri yönünden incelenmesi amacıyla yürütülmüştür. Elde edilen ve-riler, tesadüf parselleri deneme desenine göre değerlendirilmiş¬tir. 2018 yılında Ege ve Çukurova Bölgelerinin farklı lokasyon¬larından alınan Flash, Gloria ve SG 125 çesitlerine ait kütlü pamuklar materyal olarak kullanılmıştır. Elde edilen veriler so¬nucunda genotipler arasında Gloria, lif kalitesi ile ön plana çık¬mıştır. Lokasyon, genotip ve genotip × lokasyon etkileşiminin; çırçır randımanı, 100 tohum ağırlığı, lif inceliği, lif uzunluğu, lif kopma dayanıklılığı ve sarılık üzerine önemli etkisi olduğu be¬lirlenmiştir. En uzun lifler Adana-Doğankent ile Adana-Ceyhan lokasyonunda Gloria çeşidinden, en kısa lifler ise Aydın-Koçarlı lokasyonunda SG 125 çeşidinden; en ince lifler ise İzmir-Torbalı lokasyonunda SG 125 çeşidinden elde edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Pamuk, çırçır randımanı, 100 tohum ağırlığı, lif kalitesi

Kaynakça

• 1. Albayrak, H. 2014. Aydın merkez ilçesi pamuk üretiminde yetiştirme koşullarının verim, lif ve tohum özellikleri üzerine etkisi. Yüksek lisans tezi, Adnan Menderes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Aydın. 89.
• 2.Alhalabi, K. 2007. Suriye ve Türkiye’de üretilen pamuk liflerinin özelliklerinin ve eğrilme yeteneklerinin karşılaştırılmalı incelemesi. Yüksek lisans tezi, Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Adana. 209.
• 3. Akışcan, Y. 2012. Türkiye’de 1980-2009 arasında tescil edilmiş bazı oamuk çeşitlerinde lif kalite özellikleri yönünden genetik ilerlemenin belirlenmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Dergisi, 7 (2) : 32- 40.
• 4. Birgül, İ. H. 2008. Bazı pamuk çeşitlerinde büyüme parametreleri ve hasat devrelerine göre lif özelliklerinin saptanması. Yüksek lisans tezi, Harran Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Şanlıurfa, 78.
• 5. Çoban, M., Çiçek, S., Küçüktaban, F., Yazıcı, L., Çiftçi, H. 2016. Bazı Pamuk Melezlerinin Verim ve Lif Kalite Özelliklerinin İncelenmesi. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi, 15 (özel sayı-2): 112-117.
• 6. Desalegn, Z., Ratanadilok, N., Kaveeta, R. 2009. Correlation and heritability for yield and fiber quality parameters of ethiopian cotton (Gossypium hirsutum L.) estimated from 15 (diallel) crosses. Kasetsart Journal (Natural Science), 43: 1-11
• 7.Dochia, M., Sirghie, C., Kozlowski, R.M., Roskwitalski, Z. 2012. Cotton fıbres. handbook of natural fibres:types, properties and factors affecting breeding: volume1: types, properties and factors affecting breeding and culvation. P. 508-531. The Textile İnstitute, Woodhead Publishing Series İn Textiles: No:118, USA.
• 8. JMP 5.0 2002. Copyright 1989-2002 SAS Institute Inc.
• 9. Kerby TA, Ruppenicker GF, 1989. Node and fruiting branch position effects on fiber and seed quality characteristics. (Ed. J. M. Brown), Proc.Beltwide Cotton Prod. Res. Conf., Nashville, Tenn., Jan.2–7, 1989, p.98–100. Memphis, Tenn.: National Cotton Council of America
• 10. Kothari, N., Hague, S., Hinze, L., Dever, J. 2017. Boll sampling protocols and their impact on measurements of cotton fiber quality. Industrial Crops & Products, 109: 248–254.
• 11. Mert, M. 2017. Lif Bitkileri. Nobel Yayınları, Yayın No:1734, Güncelleşmiş İkinci Basım, Ankara.
• 12. Özbek, N. 2011. Pamukta (Gossypium hirsutum L.) lif ve tohum özellikleri arasındaki ilişkilerin saptanması. Doktora tezi, Adnan Menderes Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Aydın. 170.
• 13. Zülkadir, G., Bölek, Y., 2014. Bazı pamuk genotiplerinde lif kalite özellikleri bakımından fenotipik analizi. Nevşehir Bilim ve Teknoloji Dergisi, 3 (1): 56-68.