A PIONEER IN TURKISH SCULPTURE: ZÜHTÜ MÜRİDOĞLU

Yıl 2023, Cilt: 10 Sayı: 5, 1774 - 1792, 03.11.2023

Derya Özşen

Öz

ABSTRACT
In 1883, art education began in our country with the establishment of the Sanayii Nefise School (School of Fine Arts). Sculptor Zühtü Müridoğlu is among the first generation of Turkish sculptors in the Republic era. After graduating from the Sanayii Nefise School (School of Fine Arts) with a degree in sculpture, Müridoğlu continued his education at the Paris Colarossi Academy in the atelier of Marcel Gimond as part of educational reforms. Upon his return to his country, he played an influential role in shaping Turkish sculpture art, both through his sculptures and as a lecturer in the Department of Sculpture at the Academy of Fine Arts.
Müridoğlu's sculpture education continued from 1924 to 1927 at the Sanayii Nefise School (School of Fine Arts) and then, with a scholarship, in Paris from 1928 to 1932. These years became a period in which the artist developed the education and experiences he had acquired in Istanbul. Having acquainted himself with the world art scene, the artist was influenced by the education he received as well as the museums and exhibitions he visited in Paris. He gained significant knowledge in the field of sculpture. The years between 1932 and the 1940s were the years when the artist returned to his country and contributed to the country's art production. In the 1950s and 1960s, the artist became a pioneering figure in Modern Sculpture art in our country with his artistic creations.
Zühtü Müridoğlu is one of the first artists in Turkish Sculpture to turn to figurative abstractions. During his time in Paris, Müridoğlu closely followed discussions on figurative and non-figurative art. In his production process, both figurative and abstract sculptures went through a trial period. He created numerous works in his quest to discover the new. Giving his works a sense of movement was his goal in both figurative and abstract works, which became one of his lifelong interests.
Zühtü Müridoğlu closely followed the contemporary art discussions and formal quests of his era and reflected them in his works. He guided the development of Turkish sculpture art with his sculptures and his artistic personality.
Keywords: Art, Sculpture, Modern, Turkey, Education

Anahtar Kelimeler

Art, Sculpture, Modern, Turkey, Education

Proje Numarası

1

Türk Heykel Sanatında Bir Öncü İsim: Zühtü Müridoğlu

Öz

Ülkemizde sanat eğitimi 1883 yılında Sanay-i Nefise Mektebi’yle başlamıştır. Sanay-i Nefise Mektebi’inde eğitim gören heykeltıraş Zühtü Müridoğlu Cumhuriyet Döneminin ilk kuşak Türk heykeltraşlarındandır. Heykel Bölümünü bitirdikten sonra eğitim reformları kapsamında Paris Colarossi Akademi’sinde Marcel Gimond’un atelyesinde eğitim alan Müridoğlu ülkesine döndükten sonra hem heykelleriyle hem de Güzel Sanatlar Akademisi Heykel Bölümü hocası olarak Türk heykel sanatının biçimlenmesinde etkin rol almıştır. Müridoğlu’nun 1930-1947 yılları arasında ürettiği heykeller figüratif heykellerdir. Colarossi Akademi’sinde hocası olan Marcel Gimond’un etkisi sanatçının bu dönem heykellerinde izlenmektedir. Heykelin kütleselliğini hissettiren, ayrıntılardan arındırılmış yalın bir form anlayışı. Sanatçı 1947 sonrası üretimlerinde figüratif soyutlamalara yönelmiştir. Türk Heykel sanatında figüratif soyutlamalara yönelen ilk sanatçılardan biridir. 1947-1948 yılları arasında ikinci kez bulunduğu Paris’te figüratif ve non- figüratif sanat tartışmalarını yakından izlemiştir. 1960’lı yıllarda yerçekimini reddeden, dengeyi bozan heykeller üretmiş, yapıtlarına devinim kazandırmayı amaçlamıştır. Müridoğlu, hem figür soyutlamalarında hem de non-figüratif heykel çalışmalarında hep yeni olanı keşfetmeye yönelik araştırmalar içinde olmuştur. Kendi döneminin güncel sanat tartışmalarını ve biçim arayışlarını yakından takip eden sanatçı üretimlerine bunu yansıtmıştır. Bu yönüyle, heykelleriyle ve sanatçı kişiliği ile Türk heykel sanatının gelişimine yön vermiştir.

Anahtar Kelimeler

Sanat, Heykel, Modern, Türkiye, Eğitim

Proje Numarası

1

Kaynakça

• Colarossi", ". (tarih yok). Académie Colarossi. Wikipedia: https://tr.wikipedia.org/wiki/Acad%C3%A9mie_Colarossi adresinden alındı
• Coşkun, E. (2011, Ocak 10). 1950-1960 Yılları Arası Türk Heykel Sanatı. Cumhuriyet Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi.http://cujos.cumhuriyet.edu.tr/tr/pub/issue/4345/59406 adresinden alındı
• Çalıkoğlu, L. (2000, Nisan 4-30). Boşluğu Yutmaya Çalışan Heykeltraş: Ali Hâdi Bara Sergi Katalogu. 20. Y.Y İkinci Yarısında Türk Sanatı Modern Türk. İstanbul: Axa Oyak Sanat Galerisi.
• Çalıkoğlu, L. (2001). Güçlü Yontu Sağlam Yapı. Bellek ve Ölçek, Modern Türk Heykelinin 15 Sanatçısı , 51-57. İstanbul Sanat Müzesi Vakfı.
• Gen, G. E. (2007). Nurullah Berk. Nurullah Berk [Doktora Tezi, Marmara Ünversitesi].
• Germaner, S. (2006). Zühtü Müridoğlu Resim, Heykel: Bütün Bir Yaşam, Zühtü Hoca. Yapı Kredi Yayını.
• Gezer, H. (1984). Cumhuriyet Dönemi Türk Heykeli. Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Kabacalı, A. (1989, Mayıs 1). Cumhuriyet Döneminin İlk Heykeltraşlarından Zühtü Müridoğlu Heykelle Dolu 60 Yıl. 16. Cumhuriyet Gazetesi.
• Müridoğlu, Z. (1987, Şubat). Zühtü Müridoğlu: "Sanat Bir Piyangodur". (B. Ünver, Röportaj Yapan) Sanat Çevresi.
• Müridoğlu, Z. (1987, Şubat). Zühtü Müridoğlu: "Sanat Bir Piyangodur". (B. Ünver, Röportaj Yapan)
• Naipoğlu, S. (2008). Sanayi-i Nefise Mektebi’nde Sanat Tarihi Yaklaşımı ve Vahit Bey [Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi].
• Oral, Z. (tarih yok). Zühtü Müridoğlu. Milliyet Sanat, s. 289-290.
• Şen, M. (2014, Ocak 27). Türk Heykel Sanatında Figüratif ve Soyut Anlayışın Öncü Temsilcisi: Zühtü Müridoğlu. İnönü Üniversitesi Sanat ve Tasarım Dergisi, (9), s. 93-98. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/799511
• Üstünipek, M. (1994, Haziran). Hadi Bara'nın Sanatsal Kişiliği ve Yapıtları [Yüksek Lisans Tezi, Mimar Sinan Üniversitesi].
• Yılmaz, P. (2013). 1950 Sonrası Türk Heykel Sanatının Gelişimi [Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi].