YAYIN ETİĞİ İLKELERİ
Denetişim Dergisi, akademik ve etik standartları en üst seviyede sağlama amacıyla Committee on Publication Ethics (COPE) tarafından yayınlanan rehberler ve politikalar* ile Yükseköğretim Kurulu Başkanlığınca çıkarılan ‘Yükseköğretim Kurumları Bilimsel Araştırma Ve Yayın Etiği Yönergesi’nde* belirtilen etik kuralları esas alarak belirlediği ilke ve kuralları uygular.
Dergiye gönderilen bütün çalışmalar derginin amacına, ilkelerine ve standartlarına uygunluğu başlangıçta Yayın Kurulu tarafından değerlendirilir. Yapılan değerlendirmede İntihal, duplikasyon, sahte yazarlık/inkar edilen yazarlık, araştırma/veri fabrikasyonu, makale dilimleme, dilimleyerek yayın, telif hakları ihlali ve çıkar çatışmasının gizlenmesi gibi durumlar, etik dışı davranışlar olarak kabul edilir.
Aynı anda birden fazla dergiye sunulan çalışmalar ile telif hakları ve/veya intihal gibi yasal ve akademik kriterleri ihlal eden çalışmalar değerlendirilmeye alınmaz; herhangi bir değerlendirme aşamasında ihlal tespit edilenlerin süreci derhal durdurularak, yazar(lar)ına iade edilirler. Ortaya çıkan bir çıkar çatışması durumunda, belirsizlik giderilene kadar makalenin değerlendirme sürecini askıya alınır.
Sempozyum bildirileri; sunulduğu yer, toplantı ve tarihin kaydedilmesi ile başka bir yerde yayınlanmamış olması şartıyla yayımlanabilir. Ancak bu yayın etkinliğinden kaynaklanması muhtemel herhangi bir sorunun sorumluluğu yazara aittir.
Dergiye sunulan çalışmalar için "çift kör hakem" değerlendirme süreci uygulanır. İki olumlu hakem raporuna sahip bir çalışmalar yayına hak kazanır. Hakem değerlendirmelerinin çelişmesi veya yetersiz bulunması halinde ek hakem değerlendirmesine başvurulması söz konusu olabilir.
Kabul edilen etik kurallara uygun olmayan tüm makaleler yayından çıkarılır. Buna yayından sonra tespit edilen olası kuraldışı, uygunsuzluklar içeren makaleler de dahildir. Denetişim; düzeltme, tekzip vb. niteliğindeki içerikleri yayımlamak konusunda sorumlu davranır.
Denetişim, ifade özgürlüğünü her koşulda savunur ve gözetir. Denetişim; ırkçı, cinsiyetçi, ayrımcı vb. her tür içeriği nefret söylemi içinde değerlendirir ve bu içerikteki yazıları sürece sokmadan reddetme hakkını kullanır.
Denetişim, bilimsel yayıncılık sürecinde gizliliğin önemini göz önüne alarak, yazar, alan editörleri ve hakemlere ilişkin özel bilgileri, sadece araştırmaya dair şüpheli bir suistimali önlemek ve buna cevap verme yükümlülüğünü yerine getirmek amacıyla paylaşır.
Denetişim Dergisi'nde uygulanan yayın süreçleri, bilginin tarafsız ve saygın bir şekilde gelişimine ve dağıtımına temel teşkil etmeyi amaçlar. Yazım ve yayım sürecindeki bütün paydaşların (yazarlar, okuyucular ve araştırmacılar, yayıncı, hakemler ve editörlerin) etik ilkelere yönelik kurallara uyması önemli görülmektedir.
ETİK KURALLAR VE SORUMLULUKLAR
Dergiye makale gönderen yazarlar, değerlendirme yapan hakemler ile editörler, aşağıdaki etik kurallara uymayı taahhüt ederek söz konusu kuralları ve sorumlulukları kabul etmiş olurlar.
Yayıncının Etik Sorumlulukları
Denetişim Dergisi;
Yazarlardan herhangi bir şekilde ücret talep etmemektedir.
Yayınlanmak üzere gönderilen makalenin hakem değerlendirmelerine dayalı olarak yayınlanması kararının verilmesinden, Derginin yayın kurulu politikalarından ve intihal, hakaret ve telif hakkı ihlaline karşı yasal tedbirlerin alınmasından sorumludur. Bu kapsamda, gerek görülmesi halinde yazarlardan izin, rıza formu vb. belgeleri talep eder.
Yazıların telif hakkı devrini, Dergi internet sayfasında veya Dergipark’ta sunulan form doldurulup imzalanmak suretiyle alır.
Dergiye gönderilen çalışmalar, Yayın Kurulu tarafından İntihal Raporu (Turnitin) ile birlikte değerlendirilmeye alınır. TR dizin kriterlerine göre kabul edilebilir düzeydeki benzerlik oranına sahip çalışmalar hakem değerlendirme sürecine kabul edilir.
TR Dizin kriterleri uyarınca Etik Kurul izni ve/veya yasal/özel izin alınmasını gerektiren çalışmalarda, izinle ilgili bilgileri (kurul adı, tarih ve sayı no) makalenin yöntem bölümünde ve ayrıca makale ilk/son sayfasında yer verilmesini sağlar.
Yayınlanmış her makalenin mülkiyet ve telif hakkını korumaya ve her kopyanın kaydını saklamaya özen gösterir. Yazılarda kullanılan fikir ve sanat eserleri için telif hakları düzenlemelerine riayet edilmesini gözetir.
İletişim gizliliğini mümkün olan en geniş ölçüde korumayı taahhüt eder. Şüpheli durumlarda bilgi paylaşımı yapmadan önce ilk sorgulamaları yapar.
Yazarların yazılarıyla ilgili Yayın Kurulu veya hakemler tarafından yapılan düzeltme taleplerine katılmadıkları hususlarda gerekçeleriyle birlikte itiraz etme hakkını ve reddedilen çalışmalarını değerlendirme raporları çerçevesinde gözden geçirerek dergiye yeniden sunma imkanını sağlar.
Editörlerin Etik Görev ve Sorumlulukları
Editörler;
1- Makale kabul ederken akademik kaygı ve ölçütleri öncelemeli, Dergi politikasında belirtilen ilgili alanlara katkı sağlayacak makaleleri değerlendirme sürecine kabul etmelidir.
2- Bir makaleyi kabul etmek ya da reddetmek için tüm sorumluluğa ve yetkiye sahiptir. Ancak, kabul veya ret edilen makaleler ile herhangi bir çıkar çatışması/ilişkisi içinde olmamalıdır.
3- Dergiye gönderilen makalelerin ön inceleme, hakemlik, düzenleme ve yayınlama süreçlerinin vaktinde ve sağlıklı bir şekilde tamamlanması editörlerin görevidir.
4- Bütün makaleleri, makalenin entelektüel içeriğini temel alarak, yazarın cinsiyet, ırk, etnisite, din, vatandaşlık veya siyasi değerlerine bakmaksızın adil şekilde değerlendirmelidirler. Makaleler ile ilgili herhangi bir çıkar çatışması gözlemledilerse, bunları açıklanmalıdırlar.
5- Hakemlerin ve yazarların isimlerinin karşılıklı olarak gizli tutulması ile yazılar ile ilgili diğer bilgilerin gizli tutulması editörlerin sorumluluğudur.
6- Yayınlanmak üzere gönderilen makalelerin intihal taraması ve böylece akademik onursuzluğun önüne geçilmesi için gerekli çabayı göstermelidir.
7- Yazarların, bilimsel gerekçe ve nedenlerini belirterek hakem raporlarına itiraz etmeleri durumda, çalışmayı ve raporları incelemeye almalıdır.
8- Dergiye katkısı olmayan kişileri yayın kurulu üyesi veya yardımcı editör olarak göstermemelidir.
Yazarlara İlişkin Etik Kurallar ve Sorumluluklar
Yazarlar;
1- Derginin yayım, yazım ve etik ilkelerini okuduğu ve kabul ettiğini, gönderilecek makalelerin “yazım kurallarına” uygun hazırlanmasını,
2- Gönderilen, değerlendirme aşamasında olan veya yayınlanmış makalelerin başka bir dergiye gönderilmemesi, değerlendirme aşamasında olmaması ve yayınlanmamasını,
3- Makalenin özgün olduğunu, intihal içermediğini (intihal taraması her ne kadar Dergi tarafından yapılacaksa da akademik onursuzluk olan intihalin sonuçları tamamen yazara yöneleceğini), başka bir kişi ya da kurumun fikri mülkiyet haklarını ihlal etmediğini,
4- Yazar sırasının makaleye katkı sırasına göre düzenlendiğini, yazarların tamamının çalışmaya katkı sağladığından emin olunduğunu, tüm yazarların makale üzerinde eşit sorumluluğa sahip olduğunun kabul edildiğini,
5- Yazarlık için yeterli ölçütleri karşılamayan ancak çalışmaya katkısı olan tüm bireylere (sadece teknik destek sağlayan, yazıma yardımcı olan ya da sadece genel bir destek sağlayan, finansal ve materyal desteği sunan kişiler) “teşekkür / ek bilgiler” kısmında yer verileceğini,
6- Makalenin bilimsel ve akademik alanlara katkı sunacak nitelikte olduğunu, sahte verilere yer verilmesinin, veriler ve materyaller üzerinde oynama, silme, çıkarma ya da yorumlanması zor işlemleri atlama, bulguları çarpıtma gibi durumların güven kırıcı olduğunu,
7- Herhangi bir izin alınması gerekliliğinde, tüm izinlerin alınarak hem makale içinde ayrıntılı şekilde belirtildiğini, hem de makalenin yüklenme aşamasında ek olarak yüklendiğini,
8- Tez, sunum veya bildiriden çıkartılmış makalelerin açıkça belirtilmesini,
9- Çıkar çatışması durumunda Derginin bilgilendirilmesini,
10- Makalenin literatüre katkı sağlayabilmesi ve başka yazarlar tarafından kaynak gösterilmesi amacıyla içeriğin detaylı olarak sunulmasını,
11- Yayın Kurulunun makale değerlendirme sürecini tamamlanmasını beklemeyi, yayınlanmasına karar verilen çalışmaların bütün haklarının yayın sürecinde Dergiye devredilmesini,
12- Makalede kullanılan ham veya işlenmiş verilerin talep edilmesi durumunda Yayın Kuruluna sunulacağını,
13- Makalede kullandıkları tüm alıntılarına referans vermeyi ve atıf verilen kaynakların kabul edilir, güvenilir ve tanınır yerlerden olduğunu,
14- Varsa, makalede kullanılan fon kaynaklarının doğru ve belirgin şekilde belirtilmesini,
15- Yazıyı gönderdikten sonra herhangi bir hata fark ederse düzeltmeleri yaparak derhal Editöre bildirmeyi, Yayın Kurulu ve hakem raporlarında istenilen düzeltmeleri zamanında yapmayı,
kabul ve taahhüt ederler.
Hakemlerin Etik SorumluluklarıHakemler;1- Bütün makaleleri, makalenin entelektüel içeriğini temel alarak, yazarın cinsiyet, ırk, etnisite, din, vatandaşlık veya siyasi değerlerine bakmaksızın adil şekilde değerlendirmelidirler.2- Değerlendirmelerini, düşmanca veya kışkırtıcı olmaktan uzak, itham edici veya küçümseyici kişisel yorumlar yapmaktan kaçınacak şekilde objektif, ölçülü ve yapıcı yapmalıdırlar. 3- Makaleleri doğru şekilde değerlendirmek için gereken uzmanlık yeterliliğine sahip olmalarını gözeterek ve kendilerine verilen süre içinde değerlendirirler. (Gereken uzmanlığa sahip olmadıkları, kör hakemlik gizliliğine riayet edemeyecekleri ve makaleye dair detayları gizli tutamayabilecekleri durumlarda hakemliğini kabul etmemeli ve bu durumu uygun sürede Dergiye bildirmelidirler.) Bu koşulların yerine getirilmemesi halinde Editör tarafından başka bir hakem atanmasına itiraz etmemelidirler. 4- Yalnızca makalelerin içeriğinin doğruluğunu ve akademik ölçütlere uygunluğunu değerlendirmelidir. Makalede ortaya konan düşüncelerin hakemin düşüncelerinden farklı olması değerlendirmeyi etkilememelidir.5- Değerlendirme raporlarında yüzeysel ve muğlak ifadelerden kaçınmalıdır. Sonucu olumsuz olan değerlendirmelerde sonucun dayandığı eksik ve kusurlu hususlar somut bir şekilde gösterilmelidir.6- Gözden geçirme işlemi sırasında çıkar çatışması gözlemliyorlarsa, durumu Editöre bildirmelidirler.7- Makaleyle ilgili tüm bilgileri gizli tutmalıdırlar.8- Değerlendirme süreci sırasında elde ettikleri bilgileri, kendi veya başkalarının veya başka kuruluşların avantajına veya başkalarını dezavantajlı duruma düşürmek veya itibarını zayıflatmak için kullanamazlar.9- Makalenin yayınlanmasının reddine neden olabilecek herhangi bir bilgi varsa Editöre bildirmelidirler.10- Nihai kararın Yayın Kurulu yetkisinde olduğunu kabul ederler.11- Dergide yayımlanacak makalenin akademik kalitesinin en temel tespit edicisi olduklarının bilinciyle ve akademik kaliteyi arttırma sorumluluğuyla değerlendirme yaparalar.12- Makalenin başka bir kaynakla ciddi bir benzerliğinin veya başka bir ortamda yayınlandığının tespiti durumunda Editörün bilgilendirileceğini taahhüt ederler.Araştırmalara İlişkin Etik Kurallar
1- TR Dizin kriterlerinin etik kurallarla ilgili maddeleri uyarınca, Dergimizde yayımlanacak makalelerde etik kurul izni ve/veya yasal/özel izin alınmasının gerekip gerekmediği makalede belirtilmiş olmalıdır. Eğer bu izinlerin alınması gerekli ise, iznin hangi kurumdan, hangi tarihte ve hangi karar veya sayı numarası ile alındığı açıkça sunulmalıdır.
2- Etik kurul izni gerektiren çalışmalar şunlardır:
Anket, mülakat, odak grup çalışması, gözlem deney, görüşme teknikleri kullanılarak katılımcılardan veri toplanmasını gerektiren nitel ya da nicel yaklaşımlarla yürütülen her türlü araştırmalar,
İnsan ve hayvanların (materyal/veriler dahil) deneysel ya da diğer bilimsel amaçlarla kullanılması,
İnsanlar üzerinde yapılan klinik araştırmalar,
Hayvanlar üzerinde yapılan araştırmalar,
Kişisel verilerin korunması kanunu gereğince retrospektif çalışmalar.
3- 2020 yılı öncesi araştırma verileri kullanılmış, yüksek lisans/doktora çalışmalarından üretilmiş (makalede belirtilmelidir), bir önceki yıl dergiye yayın başvurusunda bulunulmuş, kabul edilmiş ama henüz yayımlanmamış makaleler için geriye dönük etik kurul izni gerekmemektedir.
4- Araştırmanın tasarlanması, tasarımın gözden geçirilmesi ve araştırmanın yürütülmesinde, bütünlük, kalite ve şeffaflık ilkeleri sağlanmalıdır.
5- Araştırma ekibi ve katılımcılar, araştırmanın amacı, yöntemleri ve öngörülen olası kullanımları; araştırmaya katılımın gerektirdikleri ve varsa riskleri hakkında tam olarak bilgilendirilmelidir.
6- Araştırma katılımcılarının sağladığı bilgilerin gizliliği ve yanıt verenlerin gizliliği sağlanmalıdır. Araştırma katılımcıların özerkliğini ve saygınlığını koruyacak şekilde tasarlanmalıdır.
7- Araştırma katılımcıları gönüllü olarak araştırmada yer almalı, herhangi bir zorlama altında olmamalıdırlar.
8- Katılımcıların zarar görmesinden kaçınılmalıdır. Araştırma, katılımcıları riske sokmayacak şekilde planlanmalıdır.
9- Araştırma bağımsızlığıyla ilgili açık ve net olunmalı; çıkar çatışması varsa belirtilmelidir.
10- Deneysel çalışmalarda, araştırmaya katılmaya karar veren katılımcıların yazılı bilgilendirilmiş onayı alınmalıdır. Çocukların ve vesayet altındakilerin veya tasdiklenmiş akıl hastalığı bulunanların yasal vasisinin onayı alınmalıdır.
11- Çalışma herhangi bir kurum ya da kuruluşta gerçekleştirilecekse bu kurum ya da kuruluştan çalışma yapılacağına dair onay alınmalıdır.
12- İnsan öğesi bulunan çalışmalarda, “yöntem” bölümünde katılımcılardan “bilgilendirilmiş onam” alındığının ve çalışmanın yapıldığı kurumdan etik kurul onayı alındığı belirtilmesi gerekir.
*COPE (Code Of Conduct And Best Practıce Guıdelınes For Journal Edıtors) ilkelerine “https://publicationethics.org/files/Code_of_conduct_for_journal_editors_Mar11.pdf” adresinden;
**Yükseköğretim Kurumları Bilimsel Araştırma Ve Yayın Etiği Yönergesine “https://www.yok.gov.tr/Sayfalar/Kurumsal/mevzuat/bilimsel-arastirma-ve-etik-yonetmeligi.aspx” adresinden ulaşılabilir.
DENETİŞİM DERGİSİ YAYIN POLİTİKASI
Denetişim Dergisi, kamu yönetiminde etkinliğin sağlanması ve bu işlevi yerine getirecek unsurların en önemlisi kabul edilen denetim mekanizmalarına yeni bir yaklaşım getiren iç denetim sisteminin güçlendirilmesi gayesinden hareketle;
Bilimsel dergi niteliğine uygun olarak alanındaki konulara ilişkin araştırmaları teşvik etmeye ve bunların yayımına öncelik vermeye
Özgün, nesnel ve etik kurallara uygun çalışmalara öncelik vererek alanındaki konularda paydaşlarına yeni ufuklar açmaya,
Meslektaşların (denetim elemanlarının) birikim, tecrübe ve düşüncelerinin bilimsel bir çerçevede ilgili taraflarla paylaşılmasına yardımcı olmaya,
İç denetim mesleğini ilgilendiren önemli konuları gündeme taşımaya,
Mesleğin profesyonelleri ile akademisyenlerin bakış açısını bir arada irdelemek suretiyle sürekli mesleki gelişime katkı sağlamaya,
Adında taşıdığı mesaja uygun olarak kamuda iyi yönetişim ilkelerinin yerleşmesini hızlandırmaya ve ülkemiz kamu yönetimine değer katacak çıktılar üretilmesine zemin hazırlamaya,
yönelik ve açık erişim yaklaşımını benimseyen yayın politikası izlemektedir.
Yayın Politikası çerçevesinde, Derginin amaç ve kapsamı, ilkeleri, yazım kuralları ve değerlendirme süreçleri, etik ilkeler vd. ayrıntılı bilgiler, https://www.kidder.org.tr/denetisim/ adresinden ulaşılabilecek web sayfasında yer almaktadır.
Açık Erişim Politikası
Denetişim Dergisi; bilimsel araştırmaları topluma ücretsiz sunmanın bilginin küresel paylaşımını artıracağı ilkesini benimseyerek, içeriğine anında açık erişim sağlamaktadır.
Kullanıcılar, yayıncıdan ve yazar(lar)dan izin almaksızın, Dergideki makaleleri tam metin olarak okuyabilir, indirebilir, dağıtabilir, makalelerin çıktısını alabilir ve kaynak göstererek makalelere bağlantı verebilir.
Gizlilik Beyanı
Dergiye gönderilen yazılardaki veya web sayfasındaki isimler ve eposta adresleri sadece belirtilen amaçları doğrultusunda kullanılacaktır; farklı herhangi bir amaç için veya diğer kişilerin kullanımına açılmayacaktır.
